Αντιστασιακές οργανώσεις στην Αυστρία και θεσμοί, όπως η Επιτροπή Μαουτχάουζεν, ασκούν έντονη κριτική στα σχέδια που παρουσιάστηκαν χθες για την αναδιαμόρφωση του σπιτιού όπου γεννήθηκε ο μεγαλύτερος εγκληματίας στην ιστορία της ανθρωπότητας, ο Αδόλφος Χίτλερ, στο Μπραουνάου της Άνω Αυστρίας.

Κυρίως, η κριτική αφορά την πρόθεση που διατυπώθηκε, να μην υπάρχει καμία ιστορική σύνδεση του κτιρίου, και να γίνει ένα είδος «ουδετεροποίησης» του χώρου, ειδικότερα με την απομάκρυνση του λιτού λίθινου μνημείου στο προαύλιο του και την τοποθέτησή του στο Μέγαρο της Ιστορίας στη Βιέννη.

Η προγραμματιζόμενη αναδιαμόρφωση του σπιτιού όπου γεννήθηκε ο Χίτλερ προσανατολίζεται στο σύνθημα «αποσιώπηση αντί αντιπαράθεσης», καταγγέλλει σε σημερινές δηλώσεις του ο Βίλι Μέρνι, ο πρόεδρος της Αυστριακής Επιτροπής Μαουτχάουζεν, του πρώην γερμανοναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης, έξω από το ομώνυμο χωριό στο ομόσπονδο κρατίδιο της Άνω Αυστρίας.

«Προφανώς ο κόσμος πρέπει να ξεχάσει ότι ο χειρότερος κατά συρροή δολοφόνος στην Ιστορία γεννήθηκε στο Μπραουνάου, και αυτή η προσέγγιση είναι ουσιαστικά λανθασμένη και σίγουρα δεν θα λειτουργήσει, καθώς κανείς πρέπει να αποδέχεται την πραγματικότητα όπως έχει», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Βίλι Μέρνι, του οποίου την κριτική συμμερίζεται πλήρως και το «Δίκτυο κατά του Ρατσισμού και του Δεξιού Εξτρεμισμού».

«Αντί της σπασμωδικής προσπάθειας να ΄εξουδετερωθούν΄ τα ιστορικά γεγονότα, θα πρέπει να υπάρξει επιθετική πολιτική μνήμης», τονίζει ο πρόεδρος του «Δικτύου» Ρόμπερτ Άιτερ, ζητώντας την υλοποίηση, για παράδειγμα, της πρότασης του γνωστού πολιτικού επιστήμονα Αντρέας Μάισλινγκερ για ένα «Σπίτι της Ευθύνης», που θα προσέδιδε «πολύ κύρος τόσο στο Μπραουνάου όσο και σε όλη την Αυστρία».

Κατηγορηματικά, εναντίον της απομάκρυνσης του μνημείου με την αντιναζιστική επιγραφή από το προαύλιο του σπιτιού, τάσσεται ο Φλόριαν Κοτάνκο, ο επικεφαλής της οργάνωσης «Ημέρες Σύγχρονης Ιστορίας του Μπραουνάου», τονίζοντας πως «η πέτρα αυτή συνδέεται στενά με την ιστορία της πόλης Μπραουνάου και δεν κάνει καμία αναφορά στον Αδόλφο Χίτλερ».

Η ουδετεροποίηση του τόπου και της ιστορίας του, όπως στοχεύει το υπουργείο Εσωτερικών, σίγουρα δεν είναι δυνατή, δήλωσε ο Φλόριαν Κοτάνκο σε σημερινές δηλώσεις του, προσθέτοντας πως αυτό δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει, και πως «ανεξάρτητα από το πώς θα γίνουν οι αλλαγές, αλλά σε καιρούς όπως οι σημερινοί, μία ουδετεροποίηση δεν είναι με τίποτε δυνατή».

Και μπορεί να αντιλαμβάνεται την πρόθεση να μην υπάρχει τίποτε που να θυμίζει το σκοτεινό κεφάλαιο που σχετίζεται με το σπίτι, αλλά με τίποτε δεν μπορεί να την αποδεχθεί, τονίζει κατηγορηματικά στις δηλώσεις ο πρόεδρος της αντιστασιακής οργάνωσης «Ημέρες Σύγχρονης Ιστορίας του Μπραουνάου».

Επίσης σε σημερινές δηλώσεις του, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιζώντων Στρατοπέδων Συγκέντρωσης Χάραλντ Γκριούν χαιρετίζει μεν τα σχέδια για την εγκατάσταση αστυνομικών υπηρεσιών στο σπίτι γέννησης του Χίτλερ μετά την αναδιαμόρφωση του, όμως εκφράζει, όπως αναφέρει, την οργή του για την πρόθεση απομάκρυνσης της μνημειακής πέτρας από το προαύλιο του.

Η απομάκρυνση αυτή είναι «ένας χλευασμός όλων των θυμάτων του φασισμού» και αποτελεί «ένα χειροπιαστό δημοκρατικο-πολιτικό σκάνδαλο», τονίζει ο Χάραλντ Γκριούν.

Τα σχέδια για την αναδιαμόρφωση του κτιρίου με το σπίτι γέννησης του Χίτλερ, η οποία θα στοιχίσει περίπου πέντε εκατομμύρια ευρώ και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2022, παρουσιάστηκαν επίσημα χθες στη Βιέννη από τον υπουργό Εσωτερικών Καρλ Νέχαμερ.

Το υπουργείο Εσωτερικών έχει τη δικαιοδοσία επί του σπιτιού, έπειτα και από τη χρονοβόρα διαδικασία απαλλοτρίωσης του από την Αυστριακή Δημοκρατία που οφειλόταν στις επανειλημμένες δικαστικές προσφυγές της πρώην ιδιοκτήτριας, η οποία αποδέχθηκε τελικά αποζημίωση ύψους 812.000 ευρώ.

Η μελλοντική στέγαση στο κτίριο της περιφερειακής αστυνομικής διοίκησης και μίας αστυνομικής επιθεώρησης αποτελεί την καταλληλότερη χρήση του κτιρίου, τόνισε κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού ο υπουργός Εσωτερικών, επισημαίνοντας πως «σε τελική ανάλυση, η Αστυνομία είναι ο φύλακας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων ελευθερίας».

Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Χέρμαν Φάινερ ανέφερε πως η αναδιαμόρφωση του κτιρίου αφορά την «ουδετεροποίηση ολόκληρου του χώρου» και ως εκ τούτου, προς αυτό προσανατολίστηκε η διεπιστημονική επιτροπή, η οποία ασχολήθηκε με το έργο, ενώ η αναμνηστική πλάκα μπροστά από το κτίριο θα πρέπει, κατά την άποψή του, να μεταφερθεί στο Μέγαρο της Ιστορίας στη Βιέννη.

Ήδη από την αρχή των συζητήσεων για την αναδιαμόρφωση του κτιρίου, στόχος ήταν να αλλάξει η εικόνα του, και σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να παραμείνει οποιαδήποτε διασύνδεσή του με το πρόσωπο του μεγαλύτερου εγκληματία στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Διότι διαφορετικά, όπως είχε επισημανθεί, θα συνεχιζόταν ο μύθος του σπιτιού όπου γεννήθηκε ο Αδόλφος Χίτλερ, αποτελώντας τόπο μνήμης και προσκυνήματος για νεοναζιστές και ακροδεξιούς.

Το αυστριακό κράτος είχε προχωρήσει στην απαλλοτρίωση του σπιτιού στη βάση του σχετικού ομοσπονδιακού νόμου που είχε ψηφίσει με μεγάλη πλειοψηφία (σ.σ. με εξαίρεση το πρώην συγκυβερνών ακροδεξιό εθνικιστικό Κόμμα των Ελευθέρων) η Ολομέλεια της αυστριακής Βουλής στις 15 Δεκεμβρίου 2016, δίνοντας ένα τέλος στις πολυετείς συζητήσεις για το μέλλον του κτιρίου.

Στο σχετικά απλοϊκό και άσημο διώροφο κτίριο στη διεύθυνση «Σάλτσμπουργκερ Φόρστατ 15» στο Μπραουνάου, ζούσε από τα τέλη του 19ου αιώνα ο τελωνειακός υπάλληλος Άλοϊς Χίτλερ με τη σύζυγό του Κλάρα.

Στο κτίριο αυτό γεννήθηκε – ως τρίτο από τα έξι παιδιά του ζεύγους — στις 20 Απριλίου του 1889 και παρέμεινε εκεί μέχρι την ηλικία των τριών ετών, ο μεγαλύτερος εγκληματίας στην ιστορία της ανθρωπότητας, με την πόλη στις όχθες του ποταμού Ινν να ζει μέχρι σήμερα στη μαύρη σκιά αυτής της «κληρονομιάς».