Η χημεία βρίσκεται παντού και στα πάντα γύρω μας. Γιατί λοιπόν τη φοβόμαστε τόσο πολύ, αναρωτιέται ο Dr Mark Lorch, και γιατί η πλειοψηφία των ανθρώπων φοβάται τα χημικά;

Από μόνη της η λέξη «χημικά», έχει γίνει συνώνυμη της λέξης «τοξίνη» ή «δηλητήριο».

Ακατανόητα σλόγκαν όπως «chemical-free» (χωρίς χημικά) χρησιμοποιούνται στις συσκευασίες τροφίμων και κανείς δε φαίνεται να ενδιαφέρεται για αυτό, ούτε καν η Αρχή Διαφημιστικών Προτύπων (Advertising Standards Authority -ASA), συνεχίζει το δημοσίευμα, η οποία δηλώνει ότι οι καταναλωτές αντιλαμβάνονται ότι η φράση αυτή σημαίνει «χωρίς συνθετικές χημικές ουσίες».

Ποια είναι όμως η διαφορά τους;

Και γιατί τα συνθετικά χημικά είναι χειρότερα από τα… φυσικά;

Γιατί το συνθετικό πρόσθετο E300 στα τρόφιμα είναι «κακό» και η βιταμίνη C από ένα φρεσκοστυμμένο χυμό είναι «καλή» (ενώ είναι το ίδιο πράγμα);.

Η χημεία είναι συναρπαστική ακριβώς γιατί χάρη σε αυτή μπορούμε να φτιάχνουμε καινούρια πράγματα. Το γεγονός ότι όλα προέρχονται από 100 περίεργα δομικά στοιχεία είναι αξιοθαύμαστο, συνεχίζει ο Dr Lorch.

Γιατί οι άνθρωποι, λοιπόν, έχουν αναπτύξει «χημειο-φοβία»;

Η χημεία συνδέεται στο μυαλό των ανθρώπων με τη μόλυνση, τα δηλητήρια κ.ά., και είναι αλήθεια ότι τα χημικά μπορεί να γίνουν πολύ επικίνδυνα.

Όμως όταν αρρωσταίνει κανείς, δεν καταφεύγει σε… φάρμακα; Δεν είναι χημικά αναλγητικά αυτά;

Πώς θα μπορούσαν οι ειδικοί, ξεκινώντας από τους δασκάλους για παράδειγμα, να κάνουν τη χημεία πιο προσιτή στους ανθρώπους;

Δοκιμάστε το εξής: Ρίξτε λίγο κόκκινο λάχανο σε ένα δοχείο με νερό. Έχετε μόλις δημιουργήσει ένα ισχυρό δείκτη pH, που αλλάζει χρώμα μόλις ρίξετε μέσα σε αυτό λίγο ξύδι.

Πάρτε λίγο όξινο ανθρακικό νάτριο (με απλά λόγια, σόδα) και τρίψτε με λίγο αλουμινόχαρτο τα ασημένια κουτάλια σας.

Θα λάμψουν!

Κάντε ακόμη το εξής πείραμα, συνεχίζει ο Dr Lorch: Πάρτε μερικά μολύβια συνδέστε τα με μια μπαταρία 9V και βάλτε τα μέσα σε ένα ποτήρι νερό. Θα δείτε ότι στην άκρη τους θα δημιουργηθούν φυσαλίδες υδρογόνου στο ένα μολύβι και οξυγόνου στο άλλο.

Πόσοι από εσάς γνωρίζετε την ιστορία του Ούγγρου χημικού Like Georgy de Hevesy;

Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν τον Απρίλιο του 1940 η ναζιστική Γερμανία κατέλαβε τη Δανία, ο de Hevesy διέλυσε τα χρυσά βραβεία Νόμπελ των φίλων του Max von Laue και James Franck μέσα σε «βασιλικό ύδωρ» (ειδικό μίγμα υδροχλωρικού και νιτρικού οξέος), για να μην τους τα κλέψουν οι Ναζί και να μην κατηγορηθούν οι φίλοι του και κινδυνεύσουν με ποινική δίωξη. Στη συνέχεια τοποθέτησε τα μπουκάλια με το υγρό στα ράφια του εργαστηρίου του, κρύβοντάς τα από την κοινή θεά.

Όταν τελείωσε ο πόλεμος ο de Hevesy χρησιμοποίησε και πάλι τα «μυστικά της χημείας» για να… ανακτήσει το χρυσό, τον οποίο και επέστρεψε στην επιτροπή των βραβείων Νόμπελ για να τα «τυπώσουν» πάλι και να επιστραφούν στους ιδιοκτήτες τους.

«Με ιστορίες σαν κι αυτές, μπορούμε εμείς οι χημικοί να κάνουμε τον κόσμο να απαλλαγεί από τη… χημειοφοβία του» καταλήγει στο κείμενό του ο Dr Lorch.