Έντονα αντιδρά το Μεξικό στην εξαγγελία του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι η κυβέρνησή του θα προσθέσει στον κατάλογο των «ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων» μεξικανικά καρτέλ των ναρκωτικών.
Ο προσδιορισμός των «τρομοκρατικών» οργανώσεων από την αμερικανική κυβέρνηση βασικό στόχο έχει να εμποδίζονται όλες οι χρηματοοικονομικές ροές τους, καθώς συνεπάγεται την επιβολή κυρώσεων — δέσμευση πόρων, ταξιδιωτικές απαγορεύσεις κ.λπ. — στα μέλη τους και τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που η Ουάσινγκτον θεωρεί πως τις υποστηρίζουν.
Ο Τραμπ, σε συνέντευξή του που μεταδόθηκε προχθές Τρίτη, επέμεινε πως τα μεξικανικά καρτέλ «θα» προστεθούν σε αυτόν τον κατάλογο και αποκάλυψε ότι η κυβέρνησή του άρχισε ήδη τη «διαδικασία» για την εφαρμογή του μέτρου.
Το αίτημα αυτό διατυπώνεται από πολλές συντηρητικές φωνές στις ΗΠΑ, που ζητούν να χαρακτηριστούν τα καρτέλ «τρομοκρατικές» οργανώσεις, ιδίως μετά τη σφαγή, νωρίτερα αυτόν τον μήνα, εννέα γυναικών και παιδιών, μελών φατρίας μορμόνων, με διπλή υπηκοότητα, αμερικανική και μεξικανική.
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στον συντηρητικό παρουσιαστή Μπιλ Ο’ Ράιλι, ο Τραμπ είπε πως η «διαδικασία» κινήθηκε πριν από ενενήντα ημέρες και τη χαρακτήρισε απαραίτητη για να εμποδιστεί η δράση των κακοποιών που διακινούν ναρκωτικά τα οποία, όπως επισήμανε, στοιχίζουν τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες Αμερικανούς.
Ωστόσο η μεξικανική κυβέρνηση προειδοποίησε πως θα προχωρήσει σε αντίποινα στην περίπτωση που εφαρμοστεί τέτοιο μέτρο, ενώ αρκετοί δικηγόροι εξειδικευμένοι σε υποθέσεις μετανάστευσης επισήμαναν πως εάν η αμερικανική κυβέρνηση προχωρήσει, πολλοί Μεξικανοί θα αποκτήσουν αυτόματα δικαίωμα να λάβουν άσυλο.
Ο Τζέισον Μπλαζάκις, πρώην στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αρμόδιο για τη διαδικασία προσδιορισμού των «τρομοκρατικών» οργανώσεων, επισήμανε ότι εάν προστεθούν στον κατάλογο εγκληματικές οργανώσεις, οι διμερείς σχέσεις των ΗΠΑ με το Μεξικό θα δοκιμαστούν, ενώ θα υπάρξουν σοβαροί οικονομικοί κίνδυνοι. Τα οφέλη εξάλλου θα ήταν κυρίως «συμβολικά» για την Ουάσινγκτον, σύμφωνα με τον Μπλαζάκις, που ήταν υπεύθυνος για αυτόν τον κατάλογο στην Αντιτρομοκρατική Διεύθυνση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ ως το 2018. Οι διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα «στην εγκληματικότητα και την τρομοκρατία θα γίνουν πολύ πιο δυσδιάκριτες κι αυτό είναι εξαιρετικά προβληματικό», προειδοποίησε, διερωτώμενος ποια θα θεωρείται πλέον η ειδοποιός διαφορά και προσθέτοντας πως δεκάδες συμμορίες σε διεθνές επίπεδο θα πρέπει επίσης να ενταχθούν.
Στον συγκεκριμένο κατάλογο του αμερικανικού ΥΠΕΞ οι καταχωρίσεις είναι δεκάδες, όπως εξηγεί το ΑΜΠΕ. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρόκειται για ισλαμιστικές, αυτονομιστικές, ή μαρξιστικές οργανώσεις. Στη Λατινική Αμερική υπήρχαν στο παρελθόν πολλές ακροαριστερές αλλά και ακροδεξιές ομάδες που φιγουράριζαν στον κατάλογο των «ξένων τρομοκρατικών οργανώσεων».
Ο πρόεδρος του Μεξικού Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα θέσει θέμα σε αυτή του Τραμπ μετά τη σημερινή αργία των ευχαριστιών στις ΗΠΑ και πρόσθεσε πως ζήτησε από τον υπουργό Εξωτερικών Μαρσέλο Εμπράρδ να συντονίσει τις διμερείς επαφές. «Συνεργασία ναι, επεμβάσεις όχι», συνόψισε ο ίδιος.
Ο Εμπράρδ από την πλευρά του σημείωσε ότι θα υπερασπιστεί την εθνική κυριαρχία της χώρας του στις διμερείς συνομιλίες, ζήτημα που ιστορικά παραμένει εξαιρετικά λεπτό στη χώρα, που απώλεσε μεγάλο μέρος της επικράτειάς της στον πόλεμο με τις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1840.
Ο επικεφαλής της μεξικανικής διπλωματίας έχει ήδη τονίσει πως το μέτρο θα μπορούσε να επιτρέψει στην Ουάσινγκτον, βάσει της αμερικανικής νομοθεσίας, να αναλάβει απευθείας δράση εναντίον της απειλής.
Η Ουάσινγκτον έχει προσφέρει επανειλημμένα στρατιωτική βοήθεια στο Μεξικό για την πάταξη των καρτέλ, αλλά η μεξικανική κυβέρνηση την αρνείται. Δεν είναι σαφές με ποια νομική βάση — αν υπάρχει τέτοια — οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αναλάβουν μονομερή δράση στη μεξικανική επικράτεια.
Ο Τραμπ αναγνώρισε πως ο Λόπες Ομπραδόρ, τον οποίο χαρακτήρισε «καλό άνθρωπο», έχει απορρίψει την πρόταση που του έκανε «να μας αφήσει να μπούμε μέσα και να καθαρίσουμε», αλλά πρόσθεσε πως «κάποια στιγμή πρέπει να γίνει κάτι».
Ο Εμπράρδ διεμήνυσε πως η μεξικανική κυβέρνηση θα ανταποδώσει οποιοδήποτε τέτοιο μέτρο σε νομικό επίπεδο. Ήδη άνοιξε την πόρτα σ’ αυτό, χαρακτηρίζοντας «τρομοκρατική» ενέργεια εναντίον Μεξικανών το mass shooting στο Ελ Πάσο του Τέξας νωρίτερα φέτος.