Ο πρόεδρος της Ουγγαρίας Γιάνος Άντερ αρνήθηκε να υπογράψει και παρέπεμψε εκ νέου στο κοινοβούλιο έναν αμφιλεγόμενο νόμο για την πρόσβαση στη δημόσια πληροφόρηση, ο οποίος, σύμφωνα με τους επικριτές του, είναι τροχοπέδη για την διαφάνεια και ενθαρρύνει την διαφθορά.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση στην επίσημη ιστοσελίδα της ουγγρικής προεδρίας, ο Άντερ «παρέπεμψε εκ νέου» το νόμο στο κοινοβούλιο για να «επανεξεταστεί» από τους βουλευτές: «Η τροποποίηση δεν θα πρέπει να οδηγεί στον περιορισμό των δεδομένων δημοσίου συμφέροντος», διευκρινίζει ο ίδιος.
Στις 30 Απριλίου το κοινοβούλιο, όπου το κόμμα «Φίντες» του συντηρητικού πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν διαθέτει πλειοψηφία δύο τρίτων, είχε ψηφίσει έναν νόμο που περιορίζει την πρόσβαση στις πληροφορίες που αφορούν τις δημόσιες δαπάνες σε δύο θεσμούς, το Ελεγκτικό Συνέδριο (ASZ) και το Γραφείο Κυβερνητικού Ελέγχου (KEHI).
Σύμφωνα με την κυβέρνηση ο νόμος αυτός αποσκοπεί στην καταπολέμηση «των καταχρήσεων στα αιτήματα για δεδομένα», αλλά οι επικριτές του υπογραμμίζουν ότι ο νόμος αυτός είναι τροχοπέδη για την διαφάνεια και αυξάνει τον κίνδυνο διαφθοράς.
Σε κοινή ανακοίνωσή της, η μη κυβερνητική οργάνωση Διεθνής Διαφάνεια και άλλες τρεις οργανώσεις κατά της διαφθοράς υπογραμμίζουν ότι ο νόμος αυτός «αναιρεί όλες τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για την πάταξη της διαφθοράς». «Η τροποποίηση αυτή είναι ένα πρώτο βήμα προς μια πολύ κακή κατεύθυνση», βρίσκεται «σε έναν δρόμο που οδηγεί προς τον απόλυτο έλεγχο του κράτους στις δημόσιες πληροφορίες», υπογραμμίζει ο Μίκλος Λιγκέτι της Διεθνούς Διαφάνειας.
«Ο νόμος αυτός θα επιτρέψει στους δημοσίους λειτουργούς της κυβέρνησης να γλιτώνουν από τις συνέπειες αμφίβολων συναλλαγών και στην διαφθορά να παραμείνει αόρατη και ατιμώρητη», πρόσθεσε.
Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις ανακοίνωσαν επίσης ότι σε ένδειξη διαμαρτυρίας θα εγκαταλείψουν την ομάδα εργασίας κατά της διαφθοράς που δημιούργησε η κυβέρνηση.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγόρησαν το «Φίντες» ότι υιοθέτησε τον νόμο σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα —σε δύο ημέρες— για να καλύψει τα ίχνη ενός σκανδάλου διαφθοράς σχετικά με την μονοπώληση των αδειών πώλησης καπνού από ανθρώπους που πρόσκεινται στο κυβερνών κόμμα. Το «Φίντες» αρνήθηκε την κατηγορία αυτή.
Από πέρυσι που έγινε πρόεδρος, ο Γιάνος Άντερ έχει παραπέμψει εκ νέου στο κοινοβούλιο νομοσχέδια συνολικά έντεκα φορές, μεταξύ των οποίων και μια αμφιλεγόμενη εκδοχή του εκλογικού νόμου.