Λίγα 24ωρα αφότου απέπεμψε τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας Μουράτ Τσετίνκαγια, ο πρόεδρος της χώρας Ταγίπ Ερντογάν προανήγγειλε δραστικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του κεντρικού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος της Τουρκίας.
Ο Ερντογάν, όπως μεταδίδει το ΑΜΠΕ επικαλούμενο την ιστοσελίδα Habertürk, δήλωσε ότι η χώρα του θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα εάν δεν εφαρμοστούν μεταρρυθμίσεις στον τρόπο που λειτουργεί η τουρκική κεντρική τράπεζα.
Κατά το δημοσίευμα, ο Ερντογάν είπε σε δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στο αεροσκάφος με το οποίο επέστρεψε από την επίσκεψή του στη Βοσνία ότι ο Τσετίνκαγια πήρε λάθος αποφάσεις, για τις οποίες η χώρα κατέβαλε υψηλό τίμημα, ενώ ότι δεν ενέπνεε εμπιστοσύνη, ούτε επικοινωνούσε καλά με τις αγορές.
Ο Τσετίνκαγια, η τετραετής θητεία του οποίου επρόκειτο να διαρκέσει ως το 2020, αντικαταστάθηκε από τον υποδιοικητή του Μουράτ Ουισάλ με διάταγμα του προέδρου Ερντογάν, το οποίο δημοσιεύθηκε στην επίσημη εφημερίδα της κυβέρνησης της Τουρκίας το πρωί του Σαββάτου. Η συναλλαγματική ισοτιμία της τουρκικής λίρας έναντι του αμερικανικού δολαρίου υποχώρησε χθες, εν μέσω εντεινόμενων ανησυχιών για την ανεξαρτησία του θεσμού.
Επισήμως δεν δόθηκε απολύτως καμία εξήγηση για την αποπομπή του Τσετίνκαγια· ωστόσο, τουρκικές κυβερνητικές πηγές τόνιζαν πως η απόφαση της τράπεζας να διατηρήσει το βασικό της επιτόκιο στο επίπεδο του 24% για να στηρίξει την τουρκική λίρα προκάλεσε την οργή του Τούρκου προέδρου, που αντέτεινε πως έτσι συνέβαλε η οικονομία να βυθιστεί σε ύφεση.
«Η κεντρική τράπεζα είναι το πιο σημαντικό στοιχείο του χρηματοπιστωτικού πυλώνα της οικονομίας», είπε ο Τούρκος πρόεδρος. «Αν δεν αναθεωρήσουμε τελείως [τη λειτουργία της], αν δεν τη βάλουμε πάνω σε στέρεα θεμέλια, μπορεί να βρεθούμε αντιμέτωποι με σοβαρά προβλήματα», συνέχισε ο Ερντογάν.
Το «πιο σημαντικό», σύμφωνα πάντα με τον ιδρυτή του ισλαμικού και συντηρητικού κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), ήταν ότι ο Τσετίνκαγια «δεν ενέπνεε εμπιστοσύνη στις αγορές». «Η επικοινωνία του με τις αγορές δεν ήταν καλή», επέμεινε.
Ο Ερντογάν, που είχε στηλιτεύσει επανειλημμένα τα υψηλά επιτόκια της τουρκικής κεντρικής τράπεζας, απαιτούσε να μειωθούν ώστε να τονωθεί η οικονομική δραστηριότητα, που συρρικνώθηκε κατά 2,6% του τουρκικού ΑΕΠ το πρώτο τρίμηνο, μετά την υποχώρηση της συναλλαγματικής ισοτιμίας της λίρας έναντι του δολαρίου κατά 30% πέρυσι κι εν μέσω υψηλού πληθωρισμού.
Αναλυτές αναμένουν ότι η τουρκική κεντρική τράπεζα θα αρχίσει να ασκεί πιο χαλαρή νομισματική πολιτική μετά τη συνεδρίασή της την 25η Ιουλίου.
Ο Ερντογάν δηλώνει πως θέλει σταθερότητα αλλά και αποφασιστικότητα στα οικονομικά ζητήματα και ότι κάθε φορά που συνεδρίαζε η επιτροπή νομισματικής πολιτικής (ΕΝΠ) της τουρκικής κεντρικής τράπεζας αντιθέτως επικρατούσε αβεβαιότητα για το τι θα προέκυπτε.
Πάντα κατά τον Ερντογάν, ο Τσετίνκαγια μείωνε τον αριθμό των συνεδριάσεων της ΕΝΠ κάθε χρόνο· φέτος προβλεπόταν να γίνουν οκτώ συνεδριάσεις. Πριν αλλάξει η πρακτική, οι συνεδριάσεις της γίνονταν κάθε μήνα.
«Δεν μας ρωτούσαν για τα ζητήματα αυτά, έπρατταν όπως νόμιζαν», συνέχισε ο Τούρκος πρόεδρος, ο οποίος ανέφερε ακόμη πως έγιναν διοικητικές αλλαγές στον θεσμό, με τη δημιουργία διευθύνσεων.
Ο Τσετίνκαγια αύξησε το κατευθυντήριο επιτόκιο της τουρκικής κεντρικής τράπεζας κατά συνολικά 11,25% από πέρυσι, στο 24% σήμερα.
Η αποπομπή του καταγράφηκε λίγο πριν από την παράδοση στην Τουρκία συστοιχιών του ρωσικού συστήματος αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής άμυνας S-400 που έχει παραγγείλει η Άγκυρα, που μπορεί να πυροδοτήσει την επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ και να θέσει εκ νέου τη λίρα υπό μεγάλη πίεση.