Στην ανησυχητική διαπίστωση ότι τρεις στις τέσσερις ιστοσελίδες που πωλούν ηλεκτρονικά παιχνίδια, βιβλία, βίντεο και μουσική, τα οποία μπορούν να μεταφορτωθούν σε υπολογιστές, κινητά και άλλες ηλεκτρονικές συσκευές, δεν πληρούν τους κανόνες περί προστασίας των καταναλωτών, κατέληξε πανευρωπαϊκή έρευνα. Η Κομισιόν η προειδοποιεί ότι η κατάσταση αυτή κρύβει «παγίδες», ιδιαίτερα για «ευαίσθητους» αγοραστές, όπως είναι οι ανήλικοι.

Η έρευνα έδειξε, μεταξύ άλλων, ότι οι χρήστες υποχρεούνται να περάσουν μέσα από τον «λαβύρινθο» των όρων της σύμβασης, να προσδιορίσουν το ποσό που θα πρέπει εν τέλει να πληρώσουν, ενώ τα παιδιά δελεάζονται συχνά να αγοράσουν προϊόντα που σχετίζονται με υποτιθέμενα δωρεάν παιχνίδια.

Σε περίπτωση προβλήματος, η πρόσβαση στην εξυπηρέτηση μετά την πώληση είναι συχνά δύσκολη, αφού δεν υπάρχει σχετική πληροφόρηση στους περισσότερους από το ένα τρίτο των δικτυακών τόπων.

Η Επιτροπή τονίζει ότι οι εθνικές αρχές επιβολής της νομοθεσίας θα έλθουν σε επαφή με τις ενδιαφερόμενες εταιρείες για να τους δοθεί η δυνατότητα να διευκρινίσουν τη θέση τους ή να διορθώσουν τον δικτυακό τόπο τους.

Ο αρμόδιος για θέματα Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών επίτροπος Τόνιο Μπόργκ δήλωσε ότι τα παιδιά έχουν ολοένα και μεγαλύτερη οικειότητα με την τεχνολογία- από νεαρή ηλικία γνωρίζουν πώς να «κατεβάσουν» παιχνίδια. Ωστόσο, μόλις αποκτήσουν εξάρτηση από ένα συγκεκριμένο προϊόν, είναι δύσκολο να σταματήσουν.

Οι γονείς θα πρέπει να προσέχουν, αφού τα μισά από αυτά παιχνίδια διαφημίζονται ως «δωρεάν», αλλά μπορεί να καταλήξουν σύντομα να πληρώνουν μεγάλα ποσά για εικονικά στοιχεία που απαιτούνται στην εξέλιξη του παιχνιδιού.

Σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα του ελέγχου προκύπτει ότι οι εθνικές αρχές 26 κρατών-μελών, καθώς και η Νορβηγία και η Ισλανδία, έλεγξαν συνολικά 333 δικτυακούς τόπους, συμπεριλαμβανομένων 159 που πωλούν παιχνίδια σε απευθείας ηλεκτρονική σύνδεση (on-line).

Οι αρχές αυτές επισήμαναν το 75% όλων των δικτυακών τόπων (254) για περαιτέρω έρευνα, δεδομένου ότι είχαν αμφιβολίες ως προς τη συμμόρφωση των δικτυακών τόπων με τη νομοθεσία της ΕΕ, για την προστασία των καταναλωτών, ιδίως τους κανόνες που διέπουν τη διαφήμιση και τη βασική πληροφόρηση σχετικά με το κόστος και τα χαρακτηριστικά του ψηφιακού περιεχομένου, το οποίο επιτρέπει στους καταναλωτές να κάνουν συνειδητές επιλογές.

Από τους 55 δικτυακούς τόπους που πωλούν ηλεκτρονικά παιχνίδια για παιδιά ηλικίας κάτω των 14 ετών, οι οποίοι ελέγχθηκαν, το 71% (39) φαίνεται ότι δεν συμμορφώνονται προς τη νομοθεσία της Ε.Ε.

Τα κύρια προβλήματα είναι οι καταχρηστικές ρήτρες, καθώς οι όροι της σύμβασης πρέπει να αναφέρονται με σαφήνεια.

Συνολικά 230 δικτυακοί τόποι (το 69%) περιείχαν ρήτρες που θεωρούνται καταχρηστικές, π.χ. ο έμπορος δεν έχει υποχρέωση αποζημίωσης σε περίπτωση που το “κατέβασμα” προϊόντος προξενήσει ζημία στον εξοπλισμό του καταναλωτή.

Ακόμη, οι καταναλωτές εμποδίζονται να ασκήσουν το δικαίωμά τους να προσφύγουν σε νομικά ή άλλα μέσα έννομης προστασίας ή συναντούν δυσκολίες κατά την άσκησή του. Επίσης, στερούνται του δικαιώματος να λάβουν ένα νέο προϊόν ή να αξιώσουν την επιστροφή του αντιτίμου αν το προϊόν δεν λειτουργεί.

Παράλληλα, προκύπτει ότι λόγω της φύσης της συγκεκριμένης διαδικασίας, ο καταναλωτής χάνει το δικαίωμα υπαναχώρησης από τη σύμβαση όταν η μεταφορά αρχείων αρχίζει με τη συναίνεση του καταναλωτή (με άλλα λόγια, το ψηφιακό προϊόν δεν μπορεί να επιστραφεί).

Αν και οι έμποροι οφείλουν να πληροφορούν εν προκειμένω τους καταναλωτές πριν από την αγορά του προϊόντος, 141 δικτυακοί τόποι (το 42% των δικτυακών τόπων που ελέγχθηκαν) δεν παρείχαν αυτή την πληροφόρηση.

Προβλήματα παρουσιάζονται και με την απουσία πληροφόρησης σχετικά με την ταυτότητα και τη διεύθυνση του εμπόρου. Οι έμποροι υποχρεούνται να αναγράφουν την ταυτότητά τους, τη γεωγραφική και την ηλεκτρονική διεύθυνσή τους στον δικτυακό τόπο τους, ώστε να μπορούν οι καταναλωτές να επικοινωνήσουν με αυτούς, αν χρειαστεί, ωστόσο 121 δικτυακοί τόποι (το 36%) δεν ανέγραφαν τις εν λόγω βασικές πληροφορίες.

Εξάλλου, η Επιτροπή διαπίστωσε ακόμη ότι δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με γεωγραφικούς περιορισμούς. Οι καταναλωτές ενδέχεται να μην είναι σε θέση να χρησιμοποιήσουν το ηλεκτρονικά αποκτηθέν ψηφιακό περιεχόμενο σε χώρα διαφορετική από εκείνη του τόπου κατοικίας τους και θα πρέπει να ενημερώνονται από τους εμπόρους σχετικά με αυτό.

Το 73% όλων των ελεγχθέντων δικτυακών τόπων δεν παρείχαν καμία τέτοια πληροφόρηση. Όταν οι εν λόγω πληροφορίες παρέχονταν, συχνά περιλαμβάνονταν μόνο στους γενικούς όρους και προϋποθέσεις και, επομένως, ήταν δύσκολο να βρεθούν.

Τέλος, τα παιχνίδια που διαφημίζονται ως «δωρεάν» απαιτούν συχνά κάποια πληρωμή σε μεταγενέστερο στάδιο.

Σχεδόν 9 στους 10 δικτυακούς τόπους δεν ενημέρωναν εκ των προτέρων τους χρήστες σχετικά με τις προσθήκες ή τις αγορές πρόσθετων συνοδευτικών προγραμμάτων κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, οι οποίες απαιτούσαν κάποια πληρωμή – μολονότι οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνονται συχνά στους όρους της σύμβασης, ενώ δεν υπάρχει καμία σαφής ένδειξη σχετικά με τις τιμές.