Ο νεοεκλεγείς γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος μεταβαίνει σήμερα στο Βερολίνο για συνομιλίες με τη γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, δεν πρόκειται να πάρει στις αποσκευές του ένα συνολικό σχέδιο για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης.
Όπως εκτιμά σε άρθρο της η ηλεκτρονική ιστοσελίδα του Politico, το μήνυμα των συμβούλων του Μακρόν προς εκείνους της γερμανικής κυβέρνησης που ανησυχούν για τις ιδέες του περί ενίσχυσης της ΕΕ και της νομισματικής ένωσης είναι πολύ απλό: «Ηρεμήστε, δεν φθάσαμε ακόμα εκεί. Η Γαλλία αυτή τη στιγμή έχει άλλες προτεραιότητες. Όσον αφορά τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, το πιο σημαντικό είναι απλά να αρχίσουμε να μιλάμε».
Ορισμένες από τις προτάσεις του Μακρόν για τη μεταρρύθμιση της νομισματικής ένωσης είχαν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου στη Γερμανία πριν ακόμα την εκλογή του.
Οι προτάσεις Μακρόν για ένα προϋπολογισμό της ευρωζώνης, τον οποίο θα διαχειρίζεται ένας υπουργός Οικονομικών της ευρωζώνης, δεν είναι καινούργιες. Παρόμοιες συζητήσεις έχουν ξεκινήσει από την γέννηση του ευρώ και επέστρεψαν κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ, ως ένας πιθανός τρόπος για την εδραίωση της νομισματικής ένωσης.
Στη Γερμανία, μια χώρα προσηλωμένη στην αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, είναι έκδηλη εδώ και καιρό η ανησυχία ότι και άλλα μέλη της ΕΕ (ξεκινώντας με τη Γαλλία) το μόνο που θα κάνουν είναι να προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν τον κοινό προϋπολογισμό για να τροφοδοτήσουν τις καταναλωτικές τους συνήθειες.
«Μπορώ να σας πω ότι η απορριπτική στάση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης προς την έκδοση ευρωομολόγων εξακολουθεί να ισχύει», δήλωσε ενδεικτικά ο γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφαν Ζάιμπερτ, σε συνέντευξη Τύπου μία ημέρα μετά την εκλογή του Μακρόν στην προεδρία, ερωτώμενος ποιά θα είναι η αντίδραση του Βερολίνου εάν ο νέος γάλλος πρόεδρος πιέσει προς αυτήν την κατεύθυνση.
«Έλεγξα το γαλλο-γερμανικό μου λεξικό και ο όρος «κοινός προϋπολογισμός» δεν μεταφράζεται σε «ευρωομόλογα», δήλωσε χαριτολογώντας πρόσφατα ο κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του Μακρόν, Ζαν Πιζανί- Φερί.
Η πολιτική πραγματικότητα, λένε οι σύμβουλοι του Μακρόν, είναι οτι ο νέος πρόεδρος τουλάχιστον αυτόν τον χρόνο θα έχει άλλες προτεραιότητες.
Πρώτη προτεραιότητα θα είναι να κινηθεί γρήγορα για την μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, όπως ο ίδιος έχει υποσχεθεί, πριν από τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Πρόθεση του Μακρόν είναι να επιταχυνθεί η διαδικασία, χρησιμοποιώντας μια συνταγματική διαδικασία γνωστή ως « διατάξεις» – κυβερνητικά διατάγματα που αποφεύγουν χρονοβόρες κοινοβουλευτικές συζητήσεις και τροποποιήσεις.
Αργότερα, το φθινόπωρο, θα ξεκινήσει η συζήτηση του προϋπολογισμού του 2018, ο οποίος θα περιλαμβάνει τα σχέδια του Μακρόν για συρρίκνωση των δημοσίων δαπανών. Στη συνέχεια θα υποβληθεί στο κοινοβούλιο μια σημαντική μεταρρύθμιση για τα επιδόματα ανεργίας.
Μια άλλη πολιτική πραγματικότητα είναι ότι η ομάδα Μακρόν γνωρίζει πολύ καλά ότι θα ήταν αντιπαραγωγικό να εγείρει τώρα αμφιλεγόμενα διμερή ζητήματα, την ώρα που η Γερμανία βρίσκεται σε προεκλογική εκστρατεία, ενόψει των γενικών εκλογών της 24ης Σεπτεμβρίου.
«Οι συζητήσεις για το μέλλον της νομισματικής ένωσης θα πρέπει να περιμένουν μέχρι να εγκατασταθεί η νέα κυβέρνηση στο Βερολίνο», δήλωσε ο Πιζανί Φερί σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Politico.
Με άλλα λόγια, επί του παρόντος η Γερμανία δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τα σχέδια του Μακρόν για την ευρωζώνη. Και ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας, εκτιμά το Politico, συνειδητοποιεί ότι πριν μπορέσει να μιλήσει για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, θα πρέπει να πείσει την Άγγελα Μέρκελ για την σοβαρότητα του στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της Γαλλίας. Αυτό είναι το τίμημα της μελλοντικής αξιοπιστίας του με το Βερολίνο.
Ωστόσο, οι σύμβουλοι του Μακρόν προειδοποιούν ότι το να μην πιέσει επί του παρόντος για μία σημαντική μεταρρύθμιση της ευρωζώνης, δεν σημαίνει ότι δεν θα μιλήσει για όλα αυτά τα θέματα.
«Εγώ και ο Μακρόν βρισκόμαστε σε πλήρη συμφωνία. Υπάρχουν δύο τρόποι για να ενισχυθεί η ευρωζώνη: είτε με τροποποιήσεις της Συνθήκης, είτε με ρεαλιστικό τρόπο [μέσω συμφωνιών] μεταξύ των κρατών», δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή του στην ιταλική εφημερίδα Repubblica ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Τάχθηκε επίσης υπέρ της ανάπτυξης του ταμείου διάσωσης ( Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας) στη κατεύθυνση του να καταστεί ένα πραγματικό ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Την περασμένη Παρασκευή, ο Σόιμπλε φάνηκε να προχωράει ένα βήμα παραπέρα συμφωνώντας με τον Μακρόν οτι η έννοια της « δημοσιονομικής μεταβίβασης» δεν ήταν ανάθεμα για αυτόν. «Αυτό αντανακλάται στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και τα προγράμματα διάσωσης, για παράδειγμα», είπε ο Σόϊμπλε, «και γι’ αυτό υπάρχουν αυτοί που έχουν καθαρές συνεισφορές και αυτοί που έχουν καθαρές εισπράξεις στην Ευρώπη. Μια ένωση δεν μπορεί να υπάρξει εάν τα ισχυρότερα μέλη δεν εγγυώνται για τα ασθενέστερα».
Όποια και αν είναι η προσέγγιση, κάποιοι φορείς που χαράζουν την πολιτική στη Γαλλία τονίζουν ότι το πιο σημαντικό πράγμα τώρα είναι να αρχίσει η συζήτηση με την Γερμανία και άλλες χώρες της ΕΕ για μία μακροπρόθεσμη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης.
Ένα επιπλέον κίνητρο είναι ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η διευκολυντική νομισματική πολιτική της, γνωστή ως «ποσοτική χαλάρωση», δεν θα είναι εκεί για πάντα. «Όταν η ΕΚΤ αρχίσει την σταδιακή περιστολή της τρέχουσας πολιτική της, οι αγορές θα μπορούσαν να στρέψουν την προσοχή τους προς άλλα μεγάλα προβλήματα που ελλοχεύουν στην ευρωζώνη», δήλωσε πρόσφατα γάλλος κυβερνητικός αξιωματούχος, συνοψίζοντας επιγραμματικά: «Εάν σας άρεσε η Ελλάδα, θα λατρέψετε την Ιταλία».
Όπως όμως δήλωσε ο Πιζανί Φερί, οι συζητήσεις Γαλλίας -Γερμανίας για όλα αυτά τα θέματα θα πρέπει να γίνουν σε «μία γαλήνια ατμόσφαιρα». Έκφραση που μπορούμε να την μεταφράσουμε: «Όχι κατά τη διάρκεια μίας προεκλογικής περιόδου».
