Ο πρώην κυβερνήτης του Νέου Μεξικού Μπιλ Ρίτσαρντσον δήλωσε χθες ότι αισθάνεται πως η κυβέρνηση της Κούβας «μπορεί να μην θέλει» καλύτερες σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, αφού οι αρχές στην Αβάνα απέρριψαν το αίτημά του να επισκεφθεί έναν φυλακισμένο για κατασκοπεία Αμερικανό, του οποίου προσπαθούσε να επιτύχει την απελευθέρωση.
Η άφιξη του άτυπου διπλωματικού απεσταλμένου των ΗΠΑ στην Κούβα είχε ωθήσει παρατηρητές να εκτιμήσουν πως υπήρχαν πιθανότητες να απελευθερωθεί ο 62χρονος Άλαν Γκρος, η φυλάκιση του οποίου επιδείνωσε εκ νέου τις σχέσεις Αβάνας-Ουάσινγκτον.
Ο Γκρος εκτίει ποινή 15 ετών κάθειρξης μετά την καταδίκη του για την παράνομη μεταφορά Διαδικτυακού εξοπλισμού στη νήσο στο πλαίσιο ενός μυστικού προγράμματος των ΗΠΑ με στόχο την προώθηση πολιτικών αλλαγών και τελικά την αλλαγή καθεστώτος στο νησί της Καραϊβικής.
Συνελήφθη στην Αβάνα τον Δεκέμβριο του 2009.
Ο Ρίτσαρντσον δήλωσε ότι είναι «πολύ απογοητευμένος» και «κατάπληκτος» για την μεταχείριση της οποίας έτυχε μετά το ιδιωτικό του ταξίδι στη νήσο, που είπε πως έκανε προσκεκλημένος της κυβέρνησης της Κούβας.
«Είχα θετικές σχέσεις με την κυβέρνηση της Κούβας επί σειρά ετών. . . Με προσκαλούν και μετά μου λένε ότι δεν μπορώ ούτε καν να κάνω την ανθρωπιστική χειρονομία να επισκεφθώ (τον Γκρος) στο νοσοκομείο, όταν πολλοί άλλοι αμερικανοί τον επισκέφθηκαν», είπε χθες ο Ρίτσαρντσον μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Αβάνα.
«Το συμπέρασμά μου είναι ότι ίσως η κυβέρνηση της Κούβας αποφάσισε πως δεν θέλει καλύτερες σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες», πρόσθεσε. «Ίσως αυτό να είναι το μήνυμα το οποίο στέλνουν σε ένα φίλο, ίσως πλέον έναν πρώην φίλο».
Η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα έχει διαμηνύσει ότι εάν δεν απελευθερωθεί ο Γκρος, δεν θα υπάρξει καμιά κίνηση στην κατεύθυνση της βελτίωσης των διμερών σχέσεων.
Ο Ρίτσαρντσον έφθασε στην Κούβα την 7η Σεπτεμβρίου. Την επομένη ο υπουργός Εξωτερικών Μπρούνο Ροδρίγκες τον ενημέρωσε ότι δεν μπορούσε να επισκεφθεί τον Γκρος, που νοσηλεύεται αυστηρά φρουρούμενος σε στρατιωτικό νοσοκομείο στην Αβάνα. Ο Ρίτσαρντσον ανταπάντησε ότι θα έμενε στην Κούβα ώσπου να δει τον Γκρος. Υποσχέθηκε στη σύζυγό του Τζούντι ότι θα επέμενε.
Αλλά εγκατέλειψε την προσπάθειά του αφού ζήτησε την βοήθεια άλλων χωρών, της Καθολικής εκκλησίας και διπλωματών στην Αβάνα. Είπε ότι προτίθεται να αναχωρήσει σήμερα.
Πρόκειται για την δεύτερη προσπάθεια του Δημοκρατικού πολιτικού, που μιλά άπταιστα ισπανικά, να διαπραγματευθεί την απελευθέρωση του Γκρος — είχε αποπειραθεί να την επιτύχει και το 2010. Ο Ρίτσαρντσον είπε ότι αισθάνεται πως πλέον δεν μπορεί να διαδραματίσει ένα χρήσιμο ρόλο στην υπόθεση αυτή.
Νωρίτερα εφέτος ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Τζίμι Κάρτερ πήγε επίσης στην Κούβα για να πιέσει να απελευθερωθεί ο Γκρος, αποτυγχάνοντας επίσης.
Η οικογένεια του Γκρος ζητεί την απελευθέρωσή του για ανθρωπιστικούς λόγους, διότι η κόρη του και η ηλικιωμένη μητέρα του πάσχουν από καρκίνο ενώ και ο ίδιος πάσχει από διάφορες ασθένειες. «Ο Άλαν συνθλίβεται από δυο κυβερνήσεις που αρνούνται να γυρίσουν σελίδα, να ξεπεράσουν τις παλιές έχθρες», είπε η σύζυγός του Τζούντι Γκρος σε ιστοσελίδα εξορίστων κουβανών στο Μαϊάμι.
Στην δίκη του τον Μάρτιο ο Γκρος είχε καταθέσει ότι «τον εξαπάτησαν» όταν υπέγραφε τη σύμβαση για να εργαστεί για το πρόγραμμα της USAID, διότι δεν είχε συνειδητοποιήσει την πραγματική πρόθεση πίσω από την δουλειά που αναλάμβανε να κάνει. Αρνήθηκε ότι οι ενέργειές του αποτελούσαν απειλή για την κυβέρνηση της Κούβας, λέγοντας ότι απλά προσπαθούσε να βελτιώσει τη συνδεσιμότητα στο Διαδίκτυο για λογαριασμό της μικρής Εβραϊκής κοινότητας στη νήσο. Οι εισαγγελείς υπογράμμισαν ότι οι ενέργειές του ήταν εχθρικές και είχαν στόχο να ανατρέψουν το σοσιαλιστικό σύστημα της Κούβας.
Από την δική της πλευρά, η κυβέρνηση Κάστρο πιέζει εδώ και καιρό να απελευθερωθούν για ανθρωπιστικούς λόγους οι «Πέντε Κουβανοί» — γνωστοί στην Κούβα ως «Πέντε Ήρωες» — που παραμένουν φυλακισμένοι στις ΗΠΑ από το 1998 για κατασκοπεία.
Η Ουάσινγκτον δεν έχει αφήσει ποτέ να εννοηθεί ότι είναι πιθανή η ανταλλαγή του Γκρος με τους Πέντε και λέει ότι η Κούβα δεν έχει ζητήσει ποτέ τέτοια συμφωνία.
Ένας εξ αυτών, ο Ρενέ Γκονσάλες, προγραμματίζεται να απελευθερωθεί την 7η Οκτωβρίου, μετά από 13 χρόνια στη φυλακή, αλλά αμερικανοί εισαγγελείς αξιώνουν να μείνει άλλα τρία χρόνια στη χώρα βάσει των περιοριστικών όρων που συνοδεύουν την αποφυλάκισή του. Οι δικηγόροι του ζητούν να του επιτραπεί να επιστρέψει στην Κούβα την περίοδο ισχύος των περιοριστικών όρων.
