Οι βασικές συνοριακές διαβάσεις Σερβίας – Κροατίας λειτουργούν κανονικά από χθες, καθώς από την Παρασκευή οι δύο χώρες προχώρησαν σε άρση των απαγορεύσεων που είχαν επιβάλει.
Ο «λεκτικός πόλεμος» που ξέσπασε μεταξύ Ζάγκρεμπ και Βελιγραδίου λόγω του κύματος προσφύγων που εισέρχεται από τη Σερβία στα κροατικά σύνορα οδήγησε τις σχέσεις των δύο χωρών στο χαμηλότερο σημείο από την περίοδο διακυβέρνησης της πρώην Γιουγκοσλαβίας και της Σερβίας από τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.
Η Κροατία άνοιξε ξανά την Παρασκευή τις συνοριακές διαβάσεις, Τοβάρνικ και Μπαγιάκοβο με τη Σερβία για τη διέλευση επιβατών και εμπορευμάτων. Το Ζάγκρεμπ είχε προχωρήσει σε κλείσιμο των συνοριακών διαβάσεων λόγω της μαζικής εισόδου τις τελευταίες εβδομάδες προσφύγων στη χώρα από τα σερβικά σύνορα.
Η σερβική πλευρά απέσυρε στη συνέχεια τα δικά της αντίμετρα, την απαγόρευση εισόδου εμπορευματικών οχημάτων από την Κροατία και από χθες λειτουργούν κανονικά οι συνοριακές διαβάσεις Μπάτροβτσι- Μπαγιάκοβο, Σιντ-Τοβάρνικ και Μπογκόγιεβο – Ερντούτ.
Οι πρωθυπουργοί της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς και της Κροατίας, Ζόραν Μιλάνοβιτς συνέχισαν και χθες τις δηλώσεις σε οξείς τόνους, ενώ οι πρόεδροι, Τόμισλαβ Νίκολιτς και Κολίντα Γκράμπαρ – Κιτάροβιτς συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και συμφώνησαν ότι πρέπει το συντομότερο δυνατό να αποκατασταθούν οι διμερείς σχέσεις.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της προεδρίας της Σερβίας, οι πρόεδροι των δύο χωρών συζήτησαν για την κρίση στις σχέσεις Σερβίας – Κροατίας που δημιουργήθηκε λόγω του κύματος προσφύγων προς την Κροατία και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι αυτός δεν είναι ο δρόμος για τη δημιουργία κατάλληλης ατμόσφαιρας για συνεργασία στην περιοχή.
Οι κ. Νίκολιτς και Γκράμπαρ Κιτάροβιτς τόνισαν ότι θα προσπαθήσουν ώστε οι σχέσεις των δύο χωρών να εισέλθουν και πάλι σε ανοδική πορεία.
«Η Κροατία στην επίλυση της προσφυγικής κρίσης εφαρμόζει διπλά μέτρα και σταθμά», δήλωσε ο σέρβος πρωθυπουργός, Αλεξάνταρ Βούτσιτς ζητώντας από τους Κροάτες αξιωματούχους να αφήσουν τη Σερβία στην ησυχία της και να ασχοληθούν με τη χώρα τους.
Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε συνέντευξή του στον κροατικό τηλεοπτικό σταθμό RTL είπε ότι εδώ και 5,5 μήνες οι άνθρωποι εισέρχονταν στην Ουγγαρία και ότι μέχρι τότε η Κροατία δεν είχε κάποιο θέμα, ούτε ζητούσε ισότιμη προσέγγιση.
«Εγώ δεν μπορώ να βοηθήσω και δεν έχει αυτό καμία σχέση με τη Σερβία. Αφήστε μας ήσυχους. Δεν ζητάμε κάτι από εσάς. Δεν ζητάμε να μας βοηθήσετε, δεν ζητάμε να μας δώσετε χρήματα, δεν ζητάμε τίποτα», είπε ο κ. Βούτσιτς.
Απαντώντας στην ερώτηση αν η κατάσταση με τα μέτρα και τα αντίμετρα θα μπορούσε αποφευχθεί, με ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ των δύο πλευρών, ο κ. Βούτσιτς είπε ότι υπήρχε επικοινωνία, αλλά υπήρχε επίσης και «προφανής έλλειψη κατανόησης του γεγονότος ότι η Σερβία είναι κυρίαρχη χώρα και ότι θα λάβει μέτρα για τα μέτρα που είχαν ληφθεί σε βάρος της».
Ο κ. Βούτσιτς είπε ότι επικοινώνησε μία φορά με τον κροάτη ομόλογό του, Ζόραν Μιλάνοβιτς και δεν ξέρει τι θα γίνει μετά τις προσβολές που διατύπωσε εναντίον του ο κ. Μιλάνοβιτς.
«Εγώ είμαι στην ίδια διεύθυνση είμαι έτοιμος να συζητήσω. Αλλά στις προσβολές δεν απαντώ με προσβολές», ανέφερε και πρόσθεσε ότι όταν η Κροατία επέβαλε τρίτο μέτρο και ανάγκαζε τους Σέρβους πολίτες να βγαίνουν από οχήματα με σερβικές πινακίδες και να περνούν πεζοί τα σύνορα, έπρεπε να απαντήσει.
Απαντώντας στην ερώτηση τι θα κάνει για τη βελτίωση των σχέσεων με την Κροατία, ο κ. Βούτσιτς είπε ότι η Σερβία έκανε τα πάντα.
Καταργήσαμε τα μέτρα, μόλις η Κροατία αποφάσισε την άρση των μέτρων της. Η χώρα μας είναι ανοιχτή για όλους τους πολίτες της Κροατίας.
«Δεν λέμε τίποτα εναντίον της Κροατίας, δεν μας ενδιαφέρει η προεκλογική της εκστρατεία. Ας μην γίνει η Σερβία βασικός στόχος στην εκστρατεία σας», τόνισε.
Ο κροάτης πρωθυπουργός, Ζόραν Μιλάνοβιτς σε χθεσινές δηλώσεις του με αφορμή την προσφυγική κρίση κατηγόρησε τη Σερβία ότι «δεν κάνει απολύτως τίποτα για το προσφυγικό» και «δεν λειτουργεί ως κράτος» και τόνισε ότι η μοναδική σημαντική διεύθυνση γι’ αυτόν είναι η Δύση.
«Θα ήθελα οι εξ ανατολών γείτονές μας να λειτουργούν σαν κράτος, κάτι που μπορούν να κάνουν, αλλά δεν θέλουν. Μπορεί να της λείπουν πόροι και δεν λειτουργεί τόσο καλά ως κράτος όσο η Κροατία, αλλά η Σερβία δεν είναι τριτοκοσμική χώρα και δεν κάνει τίποτα απολύτως», δήλωσε ο κ. Μιλάνοβιτς, σύμφωνα με την εφημερίδα «Βέτσερνι Λιστ» του Ζάγκρεμπ.
Στη διάρκεια συγκέντρωσης υποστηρικτών του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SDP) στην κροατική πόλη Σίσακ, ο Ζόραν Μιλάνοβιτς είπε ότι τα σύνορα με τη Σερβία θα παραμείνουν ανοιχτά, αλλά σημείωσε ότι «δεν θα αφήσει μικρά λόμπι, διάφορα συμφέροντα ορισμένων επιμελητηρίων και κομματικούς δεσμούς με τα επιμελητήρια να τον αποτρέπουν να λαμβάνει αποφάσεις που είναι προς το συμφέρον της Κροατίας και των πολιτών της».
Προτεραιότητα είναι οι άνθρωποι να μπορούν να πηγαίνουν στην εκκλησία, να μπορούν να πηγαίνουν για καφέ ή να αισθάνονται ασφαλείς στο σπίτι τους, είπε ο Ζόραν Μιλάνοβιτς προσθέτοντας ότι όλα τα άλλα έχουν δευτερεύουσα σημασία. «Το αν θα έρθει ένα φορτηγό με παιχνίδια ή με σοκολάτες από τη Σερβία σήμερα ή τον άλλο μήνα, είναι σημαντικό, αλλά δεν είναι προτεραιότητα», τόνισε.
Ο κ. Μιλάνοβιτς είπε ότι είναι σε συνεχή επαφή με τον αυστριακό καγκελάριο, επικεφαλής της χώρας που πλήττεται περισσότερο, ενώ η Κροατία είναι μόνο χώρα διέλευσης. «Ανταλλάσσουμε συνεχώς πληροφορίες για μένα αυτή είναι σημαντική διεύθυνση, είναι Δύση», υπογράμμισε.
Σήμερα στη διάρκεια εκδήλωσης στο Ζάγκρεμπ ο Ζόραν Μιλάνοβιτς κληθείς από δημοσιογράφους να σχολιάσει τη συνάντηση της προέδρου της Κροατίας, Κολίντα Γκράμπαρ Κιτάροβιτς με τον Σέρβο ομόλογό της, Τόμισλαβ Νίκολιτς στη Νέα Υόρκη απάντησε: «Και ποιος είναι αυτός ο Νίκολιτς;».
Ο κ. Μιλάνοβιτς, σύμφωνα με το σερβικό πρακτορείο ειδήσεων Tanjug, έκανε και αναφορά στον σέρβο πρωθυπουργό τονίζοντας «ότι θέλει πλέον να συνομιλεί με τον Βούτσιτς».
Ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Σερβία, Μάικλ Ντέβενοπορτ δήλωσε σήμερα ότι είναι πολύ θετική εξέλιξη το άνοιγμα των συνόρων μεταξύ Κροατίας και Σερβίας και πρόσθεσε ότι τα ανοιχτά σύνορα αποτελούν θεμέλιο καλών σχέσεων.
Διακόσιες χιλιάδες πρόσφυγες πέρασαν από τη Σερβία, μέσα στο 2015
Στο μεταξύ, από την αρχή του 2015, από τη Σερβία πέρασαν 200.000 πρόσφυγες, εκ των οποίων οι 140.000 παρέλαβαν την αίτηση παροχής ασύλου, ανέφερε ο Ράντος Τζούροβιτς, διευθυντής του κέντρου προστασίας και αρωγής για άτομα που αιτούνται άσυλο.
Μιλώντας στην πρωινή εκπομπή της σερβικής δημόσιας τηλεόρασης (RTS), ο κ. Τζούροβιτς τόνισε ότι η Σερβία αποτελεί χώρα διέλευσης και σχεδόν όλοι οι πρόσφυγες έχουν προορισμό την κεντρική και βόρεια Ευρώπη.
Εκτίμησε, ωστόσο, ότι το προσφυγικό κύμα από χώρες που βρίσκονται σε κατάσταση πολέμου θα αυξηθεί στο άμεσο μέλλον γεγονός που -όπως είπε- κάνει επιτακτική την ανάγκη για την δημιουργία νέων κέντρων υποδοχής στη Σερβία.