Φτάνουμε στην «Ιχθυόσκαλα Πειραιά» στο Κερατσίνι, λίγο μετά τις τρείς το πρωί. Η νύχτα είναι σχεδόν στα μισά της αλλά ευτυχώς ο καιρός είναι γλυκός. Χωρίς ιδιαίτερο κρύο και με καθαρό ουρανό…
Ρεπορτάζ / Φωτογραφίες: Γιάννης Κέμμος
Ήδη πριν να περάσουμε την πύλη της Ιχθυόσκαλας, το περπάτημα μέχρι εκεί μας κάνει να παρατηρούμε τη ζωντάνια και την κίνηση που υπάρχει μέσα στο κτίριο δημοπρασιών. Το δυνατό λευκό φως που βγαίνει από μέσα σχεδόν κρύβει τις σιλουέτες που γρήγορα βήματα πάνε και έρχονται.
Την ίδια στιγμή, καΐκια φορτωμένα με ψάρια καταφτάνουν και δένουν στον όρμο του Αγίου Γεωργίου. Λίγα λεπτά μετά τα ψάρια που κουβαλάνε θα μεταφερθούν στο εσωτερικό της αίθουσας δημοπρασίας. Θα πάνε στους εμπόρους και από εκεί με ένα σύστημα αγοραπωλησιών που θυμίζει χρηματιστήριο με ψάρια, θα αποκτηθούν από τους υποψήφιους χονδρέμπορους για να μεταφερθούν σε όλη την Αττική και όχι μόνο.
Λαϊκές αγορές, εστιατόρια, μικρά και μεγάλα καταστήματα τροφίμων και άλλοι περιμένουν να διαλέξουν το καλύτερο ψάρι στην χαμηλότερη δυνατή τιμή που θα μπορέσουν αν βρούνε.
Λίγα λεπτά αργότερα φτάνουμε στην είσοδο και ζητάμε τον επόπτη της ιχθυόσκαλας Νίκο Κούζηλο. Θα είναι ο άνθρωπος που θα μας συνοδέψει και θα μας κάνει την ξενάγηση σε αυτό το φάρο ζωντάνιας και εργασίας μέσα στην ήσυχη νύχτα της περιοχής.
Τον βρίσκουμε στο γραφείο του δίπλα στην κεντρική πύλη. Το πρώτο πράγμα που προσέχουμε μέσα στο γραφείο είναι ένα μικρό ψυγείο με ίσως την πιο απρόσμενη επιγραφή επάνω του που θα μπορούσαμε να σκεφτούμε. «Απαγορεύονται ψάρια στο ψυγείο».
Αργότερα θα μάθουμε πως η επιγραφή προέκυψε όταν κάποιος τοποθέτησε ψάρια στο ψυγείο κάποια μέρα του καλοκαιριού και η ατυχή συγκυρία ενός θερμοστάτη που δεν κράτησε τη θερμοκρασία του χαμηλά και η ενός ρεπό, οδήγησε το θάλαμο του ψυγείου να γεμίζει με όχι και τόσο όμορφες μυρωδιές που κράτησαν για πολλές μέρες…
Όση ώρα παραμένουμε κοντά στην κεντρική πύλη, τα φορτηγά οχήματα και τα βανάκια δεν σταματάνε να μπαίνουν και να βγαίνουν. Είναι η πρώτη από της φυλές της ιχθυόσκαλας. Οι μεταφορείς θα μπορούσαμε να πούμε…
Λίγο πριν την έξοδο όλα τα οχήματα σταματούν και γίνεται έλεγχος στα χαρτιά και στο φορτίο. Τίποτα δεν βγαίνει χωρίς να ελεγχθεί. Πολλές στιγμές σχηματίζονται μικρές ουρές τριών και τεσσάρων οχημάτων που περιμένουν να ολοκληρωθεί ο έλεγχος για να μπορέσουν να συνεχίσουν.
Με συνοδό τον επόπτη κ. Κούζηλο, φεύγουμε από εκεί και μπαίνουμε στην καρδιά της ιχθυόσκαλας, στη αίθουσα δημοπρασιών. Οι δύο επόμενες μεγάλες ομάδες μας είναι εδώ. Έμποροι και αγοραστές…
Η αλήθεια είναι ότι το δυνατό λευκό φως ημέρας προκαλεί μεγάλη έκπληξη αφού η αντίθεση με το απόλυτο σκοτάδι σε κάνει να πιστεύεις ότι αστραπιαία ταξίδεψες λίγες ώρες στο μέλλον. Η αίθουσα σφύζει από ζωή…
Φωνές, ομιλίες, δεκάδες άνθρωποι και ένα ατελείωτο πήγαινε έλα διαδραματίζεται μπροστά στα μάτια μας. Και φυσικά ψάρια. Ψάρια παντού, σε όλο το μήκος και το πλάτος της αίθουσας. Όπου κοιτάξει και όπου φτάνει το μάτι μας.
Γαύροι, σαρδέλες, αθερίνες, μαρίδες, τσιπούρες, σολωμοί, καβούρια βρίσκονται παντού. Διασχίζουμε την αίθουσα και παρατηρούμε τον κόσμο. Οι έμποροι με απλωμένη την πραμάτεια τους συνομιλούν με το πλήθος των πιθανών αγοραστών.
Διαπραγματεύονται τις τιμές, παζαρεύουν τις ποσότητες και όσο οι πρώτοι τονίζουν την υψηλή ποιότητα και τις χαμηλές τιμές, τόσο οι δεύτεροι προσπαθούν να μειώσουν το κόστος της πιθανής αγοράς.
Οι περισσότεροι ούτε καν μας προσέχουν, κάποιοι μας κοιτάζουν αδιάφορα ενώ άλλοι μας χαμογελούν και μας δείχνουν με υπερηφάνεια τα ψάρια τους. Η αλήθεια είναι ότι με τον επόπτη Νίκο Κούζηλο στο πλευρό μας ως «διαβατήριο», η βόλτα μας και η επικοινωνία μας με τον άγνωστό αυτό κόσμο για εμάς, είναι μια εύκολη υπόθεση.
Πολιτική και αθλητικά είναι φυσικά οι κουβέντες που απασχολούν και εδώ τους εργαζόμενους στα πηγαδάκια που κάνουν στον ελεύθερο χρόνο τους. Αν και τα αθλητικά είναι μάλλον πεδίο συζήτησεις με μετρημένη αντιπαράθεση αφού οι φίλαθλοι του Ολυμπιακού είναι παντού…
Πώς θα μπορούσε άλλωστε να είναι διαφορετικά στην καρδιά του Κερατσινίου και του Πειραιά. Μάρτυρας και το σήμα του Ολυμπιακού πάνω στο καΐκι που συναντήσαμε λίγο αργότερα.
Όση ώρα περπατούμε την μεγάλη αίθουσα δημοπρασιών δεν μπορώ να μην παρατηρήσω τα πολλά καρότσια με κιβώτια με φρέσκα ψάρια που έρχονται συνεχώς από την πόρτα που οδηγεί την προβλήτα με τα καύκια. Και φυσικά ήταν η επόμενη στάση μας…
Εδώ το φως είναι αρκετά λιγότερο. Κυρίως ότι έρχεται από τα παράθυρα της αίθουσας δημοπρασιών και μερικές κίτρινες λάμπες. Ένα καΐκι φορτωμένο με ψάρια μόλις έχει φτάσει και ένα ακόμα ετοιμάζεται να δέσει. Τα πληρώματα αυτών το σκαφών είναι οι άνθρωποι που όλο το βράδυ απλώνουν και μαζεύουν τα δίχτυα τους, όχι πάντα με τον καλύτερο καιρό και τις καλύτερες συνθήκες. Ευτυχώς όπως είπαμε εκείνη ήταν μια καλή νύχτα.
Η πρώτη ύλη για το χρηματιστήριο των ψαριών, είναι πλέον στα χέρια τους. Λίγα λεπτά αφού τα καΐκια δέσουν, έρχονται τα καρότσια και οι ψαράδες αρχίζουν να μεταφέρουν τα κιβώτια με τα ψάρια με μπόλικο πάγο ανάμεσά τους. Μία διαδικασία όσο το δυνατόν πιο γρήγορη και στη συνέχεια τα ψάρια μεταφέρονται στην αίθουσα των δημοπρασιών, στου εμπόρους για να πουλήσουν.
Εδώ συναντούμε και τη «Μεγαλόχαρη» με το μεγάλο σήμα του Ολυμπιακού τοποθετημένο μπροστά και έξω από την καμπίνα του σκάφους. Ρωτάμε των επόπτη μας για το πως συνήθισε να δουλεύει νύχτα.
Μαθαίνουμε για τα 22 χρόνια που κάνει αυτή τη δουλειά και καταλαβαίνουμε πως είναι ένα πολύ μεγάλο διάστημα για να συνηθίσεις την νύχτα. Όπως μας αποκαλύπτει ακόμα και τις μέρες που έχει ρεπό, δεν μπορεί να κοιμηθεί αν δεν πάει 7 το πρωί. Μας λέει για τις μέρες που λίγες βδομάδες πριν που το κρύο ήταν τσουχτερό. Πως χρειάστηκε και αυτός όπως και πολλοί άλλοι να φορέσουν δύο μπουφάν ταυτόχρονα προκειμένου να αντέξουν το κρύο.
Σίγουρα δεν είναι δουλειά για όσους δεν αντέχουν τη σκληρότητα των καιρικών συνθηκών και τη νύχτα. Ένα ωράριο νυχτερινό που δεν είναι καθόλου περαστικό αφού από το 1965 που υπάρχει η ιχθυόσκαλα η νύχτα είναι το βασικό ωράριο λειτουργίας της.
Ακολουθούμε το τελευταίο καρότσι με ψάρια στη διαδρομή από το καΐκι στην αίθουσα δημοπρασιών. Στεκόμαστε για λίγο εκεί. Παίρνουμε μία τελευταία εικόνα από το ατελείωτο παζάρι ανάμεσα σε πωλητές και αγοραστές και ακολουθούμε ένα ακόμα καρότσι προς το χώρο φόρτωσης για τα οχήματα μεταφοράς.
Εδώ η αγοραπωλησία έχει τελειώσει σειρά έχουν οι άνθρωποι που θα μεταφέρουν τα ψάρια στους προορισμούς τους. Στα εστιατόρια στις λαϊκές και αλλού για να καταλήξουν τελικά στο τραπέζι μας. Μία σειρά από φορτηγά περιμένον με ανοιχτές πόρτες να φορτωθούν. Έχουμε φτάσει σχεδόν στο τέλος της διαδρομής μας.
Μια γρήγορη επίσκεψη στο παγοποιείο για να δούμε που παράγεται και που θρυμματίζεται ο πάγος για να γεμίσει τα κιβώτια που αποθηκεύονται τα ψάρια κατά τη διαδρομή τους για να διατηρήσουν τη φρεσκάδα τους.
Τα φορτηγά γεμίζουν με εμπόρευμα και το ένα μετά το άλλο ξεκινούν για την τελευταία στάση τους στην ιχθυόσκαλα και την πρώτη που κάναμε εμείς όταν μπήκαμε. Για την κεντρική πύλη της ιχθυόσκαλας όπου ακολουθούμε κι εμείς. Τις 3 ώρες που μείναμε εκεί τίποτα δεν έχει αλλάξει.
Η νύχτα παραμένει αν στον ορίζοντα αρχίζει να φαίνεται ότι σε λίγο ένα λαμπρός ήλιος θα πάρει τη θέση του στον ουρανό. Τα οχήματα εξακολουθούν να περιμένουν τη σειρά τους για να ελεγχθούν και να συνεχίσουν τη διαδρομή τους με το πολύτιμο εμπόρευμα.
Λίγες τελευταίες φωτογραφίες, λίγο πριν το τέλος της επίσκεψή μας στην καρδιά της ιχθυόσκαλας και αποχωρούμε γεμάτοι με εικόνες, μυρωδιές και μια όμορφη πολύτιμη μικρή ματιά της ζωής και της εργασίας των ανθρώπων που φέρνουν τα ψάρια στο πιάτο μας…
Δείτε και το βίντεο του newsbeast.gr
Διαβάστε όλα τα θέματα της ενότητας Weekend του newsbeast.gr
