Ένα ιδιαίτερο πανηγύρι σε ένα χωριό-φάντασμα της Κεφαλονιάς

To Saristra είναι ένα από τα πιο ιδιαίτερα καλοκαιρινά φεστιβάλ στην Ελλάδα και δίνει ξανά, από τις 2 έως τις 4 Αυγούστου, ζωή στο εγκαταλελειμμένο χωριό των Παλιών Βλαχάτων Σάμης στην Κεφαλονιά για τρεις ημέρες γεμάτες μουσική, τέχνη, κινηματογράφο και πολλές παράλληλες δράσεις.

Σε ένα μοναδικό σκηνικό με μισογκρεμισμένα κτίρια και δαιδαλώδη χωμάτινα δρομάκια, το Saristra προσπαθεί να ενώσει το παρελθόν του τόπου με το παρόν του φεστιβάλ, δίνοντας την ευκαιρία στον επισκέπτη να περιηγηθεί σε κάθε γωνιά του «μαγικού» αυτού χωριού απολαμβάνοντας διάφορες εκδηλώσεις με ελεύθερη είσοδο.

‘Έχοντας φιλοξενήσει στο παρελθόν πολυάριθμους σημαντικούς καλλιτέχνες από την Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό, φέτος επιστρέφει με ένα ιδιαίτερο πολυσυλλεκτικό line-up. Με δυο σκηνές, την κεντρική πέτρινη σκηνή που εστιάζει στον κιθαριστικό ήχο, και την πιο ηλεκτρονική και «κρυμμένη» μέσα σε ένα απόκοσμο τοπίο στον ελαιώνα της περιοχής, θα παρουσιάσει μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα ονόματα της ελληνικής ανεξάρτητης σκηνής, καθώς και σημαντικούς καλεσμένους από το εξωτερικό.

Λίγο πριν τη διεξαγωγή της φετινής διοργάνωσης, στο newsbeast.gr μίλησε ο Φώτης Βαλλάτος, δημοσιογράφος, συνδιοργανωτής και υπεύθυνος επικοινωνίας του Saristra.

– Τι ακριβώς είναι το Saristra;

Το Saristra είναι ένα τριήμερο φεστιβάλ με δωρεάν είσοδο που περιλαμβάνει κυρίως συναυλίες σημαντικών ονομάτων της ελληνικής και διεθνούς εναλλακτικής σκηνής, αλλά και διαλέξεις, εκθέσεις, προβολές ταινιών, θεατρικές παραστάσεις, μαθήματα γιόγκα και πολλές ακόμα δράσεις και διοργανώνεται από την Μη Κερδοσκοπική Οργάνωση Σαρίστρα στα ερείπια του Παλιού Χωριού Βλαχάτων στην περιοχή της Σάμης Κεφαλονιάς. Είναι ένα χωριό το οποίο εγκαταλείφθηκε ύστερα από τον καταστροφικό σεισμό του 1953 -που σχεδόν ισοπέδωσε την Κεφαλονιά και την Ζάκυνθο- και έκτοτε παραμένει ανέγγιχτο και αναλλοίωτο στο χρόνο. Ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στα χωμάτινα σοκάκια του και να δει το σχολείο, την εκκλησία, τα σπίτια, το καφενείο σε ένα περιβάλλον ανάμεσα σε ελιές, ροδιές, αγραπιδιές, βότανα και πρόβατα. Είναι ένα «χωριό-φάντασμα»- σαν σκηνικό από ταινία.

– Πώς προέκυψε η ιδέα για τη διοργάνωση του σε ένα έρημο χωριό; 

Από την ανάγκη να δημιουργήσουμε ένα link ανάμεσα στο παρελθόν του τόπου και το σήμερα και από την ανάγκη να διερευνήσουμε πως μια μεταγενέστερη γενιά (όπως η δική μας) μεταφράζει ένα τόσο σημαδιακό γεγονός – όπως ήταν ο μεγάλος σεισμός του 1953- και το μετουσιώνει σε ένα σύγχρονο πολιτιστικό event, ένα μεταμοντέρνο πανηγύρι όπως μας αρέσει να το αντιλαμβανόμαστε. Και επειδή μας αρέσουν πολύ τα πανηγύρια και τα παρακολουθούμε στα διάφορα χωριά της Κεφαλονιάς αλλά και σε όλη την Ελλάδα, είπαμε να στήσουμε ένα με τα υλικά της δικής μας γενιάς.

– Μήπως ξέρετε αν γίνεται κάτι αντίστοιχο σε άλλο μέρος του κόσμου;

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια παγκόσμια τάση προς πιο μικρά niche καλοκαιρινά φεστιβάλ σε πιο «αναπάντεχα» σημεία – νομίζω μια τάση που δημιουργήθηκε αρχικά για να καλύψεις τις συναυλιακές ανάγκες των 40+ που αγαπούν τα μουσικά φεστιβάλ αλλά λόγω ηλικίας αναζητούν πιο ποιοτικά χαρακτηριστικά σε αυτά και με το μίνιμουμ της ταλαιπωρίας – αλλά χωρίς ταυτόχρονα αυτό να αφαιρεί πόντους από τη συνολική εμπειρία. Γιατί μην ξεχνάτε ότι ζούμε σε μια εποχή που οι εμπειρίες δίνουν (στους «κατόχους» τους) ίσως μεγαλύτερο status symbol από τα «παραδοσιακά» υλικά αγαθά. Γι αυτό και ανθίζει και ο συναυλιακός τουρισμός παγκοσμίως (όπως ο οινικός κλπ) – και είναι μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα να το εκμεταλλευτεί αυτό. Εμείς στο Saristra είμαστε πολύ χαρούμενοι γιατί τα τελευταία 2-3 χρόνια το ποσοστό των ξένων επισκεπτών του φεστιβάλ είναι συνεχώς ανοδικό.

– Είσαστε ένας από τους εμπνευστές του φεστιβάλ και φαντάζομαι το έχετε ζήσει από κοντά όλα αυτά  τα χρόνια. Θα μπορούσατε να μας πείτε τι περίπου βιώνουν ή τι θέλετε να βιώσουν όσοι το παρακολουθούν; 

Είναι σχεδόν μυσταγωγική η εμπειρία να παρακολουθείς ένα φεστιβάλ σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Και είναι πολύ ωραίο  ότι και οι επισκέπτες αντιλαμβάνονται το Saristra ως μια πολύ ιδιαίτερη βιωματική εμπειρία – αρκετά διαφορετική από αυτή ενός «κλασικού» φεστιβάλ.

– Υπάρχουν κάποια ιδιαίτερα περιστατικά που σας έκαναν εντύπωση και μπορείτε να τα μοιραστείτε μαζί μας;  

Η συγκίνηση των ανθρώπων μεγάλης ηλικίας που είχαν γεννηθεί και μεγαλώσει στο εν λόγω χωριό και το έβλεπαν να παίρνει ζωή ξανά μετά από τόσο χρόνια, διαμέσου μιας εκδήλωσης που θεωρητικά είναι πολύ μακριά από τα ενδιαφέροντά τους. Και όμως: Έρχονται οι γιαγιάδες μας, και γενικά άνθρωποι μεγάλης ηλικίας, και μας λένε πόσο τους άρεσε το τάδε πανκ συγκρότημα ή ο δείνα παραγωγός ηλεκτρονικής μουσικής.

– Με τι κριτήρια γίνεται το πρόγραμμα των εκδηλώσεων; 

Τα κριτήρια μας τα επιβάλλει σε μεγάλο βαθμό το μέρος. Αυτό είναι ο αισθητικός καθοδηγητής του φεστιβάλ, όχι εμείς. Δεν θα μπορούσε π.χ. να ενταχθεί στο πρόγραμμά μας ένας λαϊκός/ λαικοπόπ καλλιτέχνης, γιατί θα τον ξέβραζε το ίδιο το περιβάλλον. Γι αυτό επιλέγουμε τους καλλιτέχνες που εμφανίζονται με πολύ αυστηρά αισθητικά και καλλιτεχνικά κριτήρια και σε καμία περίπτωση εμπορικά. Όπως σας ανέφερα και στην αρχή το φεστιβάλ είναι μη κερδοσκοπικό, αλλά ευτυχώς καταφέρνει να έχει δωρεάν είσοδο και να είναι βιώσιμο μέσω της στήριξεις από φορείς όπως η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και το Υπουργείο Πολιτισμού – ενώ επίσης συνεισφέρουν η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και η Κοινωφελής Επιχείρηση Δήμου Κεφαλονιάς, καθώς και επιχειρήσεις που έχουν πιστέψει στο όραμά μας και στην υψηλή αισθητική του φεστιβάλ. Επίσης βασίζεται στην αφιλοκερδή δουλειά της ομάδας διοργάνωσης και παραγωγής και στην εθελοντική εργασία δεκάδων ανθρώπων – μεταξύ των οποίων και οι γονείς και συγγενείς μας.

– Ποιους καλλιτέχνες περιλαμβάνει το φετινό πρόγραμμα;

Μεγάλος φετινός προσκεκλημένος του φετινού Saristra είναι ο Ian Svenonius, δραστήρια μορφή της underground σκηνής της Washington DC, οι σπουδαίοι ψυχεδελικοί Ιάπωνες Minami Deutsch με τη φήμη μιας από τις καλύτερες live μπάντες αυτή τη στιγμή στον κόσμο, ο Blaine L. Reininger «θρυλικός» frontman των Tuxedomoon, οι Acid Baby Jesus που επιστρέφουν στη σκηνή του παλιού χωριού ύστερα από την τελευταία εμφάνισή τους το 2017, οι The Callas με το ολιστικό καλλιτεχνικό σύμπαν τους, οι Territroy η εκρηκτική σύμπραξη των Larry Gus και Στάθη Καλαντζή (Mr. Statik) λίγο μετά την κυκλοφορία του album τους στην επιδραστική ολλανδική εταιρεία Dekmantel, ο Jay Glass Dubs με τη σκοτεινή dub του και τις διθυραμβικές κριτικές από τον παγκόσμιο μουσικό τύπο, ο Κερκυραίος Restive Plaggona με την industrial techno του, το supergroup των $OFT $KULL με τις «βρώμικες» κιθάρες τους, οι νεοσύστατοι Sclavos με τις post punk ανησυχίες, το electro/darkwave ντουέτο των Strawberry Pills με ενα απο τα καλύτερα single («Verbal Suicide») της φετινής ελληνικής παραγωγής, ο Turbo Teeth με τα post-industrial θραύσματά του, οι Dury Dava με την ιδιοσυγκρασιακή μεσογειακή (και ολίγον «ανατολική») ψυχεδέλειά τους, οι s̶i̶s̶t̶e̶r̶ με την αυτοσχεδιαστική μυσταγωγία τους, ο Georgios Karamanolakis που θα στήσει ένα wall of sound χρησιμοποιώντας διάφορες ηλεκτροακουστικές τεχνικές, η MarcelDune σε ενα αυτοσχεδιαστικό σετ που συνδυάζει αναλογικούς και ψηφιακούς ήχους με ηχογραφήσεις φυσικών χώρων, οι Kolida Babo με έναν ήχο τους που ακροβατεί ανάμεσα στην ελληνική παραδοσιακή μουσική και την free jazz φόρμα, ο Πέρα Στα Όρη (το project του Γιώργου Κοντογιαννίδη της Numb Capsule Records) που συνδυάζει την techno με την IDM, ο Kostadis με αυτοσχεδιαστικές διαθέσεις και εσωστρεφή low tempo ηχοτοπία, ο Bill Anagnos που θα επιχειρήσει να παντρέψει το vaporwave με το drone και το lo-fi με τη world μουσική, ο Echo Canyon που συνδυάζει ηχογραφήσεις πεδίου και ηχοτοπία θορύβου εκτοξεύοντας πολυρυθμικά ξόρκια, ο Οδυσσέας Τζιρίτας -το νέο αστέρι της ελληνικής σκηνής- με την αεικίνητη και πολυσυλλεκτική του ποπ και ο Johnny Labelle με τον ονειρώδη lo-fi ήχο και την φωνή crooner, ενώ μετά το πέρας των live τα decks των δυο σκηνών αναλαμβάνουν σπουδαίοι djs και παραγωγοί όπως ο Xyn Cabal και ο ΑΣΤΥΤΕΚΚ, το web radio Cannibal Radio με b2b set από τους Simos Ares και The Prudence Tapes, ενώ το πιο ροκ’ν’ρολ πρόγραμμα αναλαμβάνουν μέλη συγκροτημάτων σε ρόλο dj, όπως ο Nolo Areola (Acid Baby Jesus) και οι Taboole + Big Baby (Dury Dava). Το παραδοσιακό οργιαστικό closing party του φεστιβάλ αναλαμβάνει φέτος το ντουέτο του Express Skopelitis.

– Ποιοι οι στόχοι για το μέλλον;

Ο βασικός στόχος του Saristra είναι να καθιερωθεί (που έχει ήδη σε μεγάλο βαθμό) ως ένα από τα σημαντικότερα καλοκαιρινά φεστιβάλ εναλλακτικής μουσικής στην Ελλάδα, αλλά να μπει στο ραντάρ όλο και περισσότερων επισκεπτών από το εξωτερικό.