Όλα έμοιαζαν πολύ εύκολα… Ένα νεαρό κορίτσι φτάνει στο Χόλιγουντ με μια βαλίτσα, ένα όμορφο πρόσωπο και όνειρα για μια λαμπρή καριέρα. Κι ύστερα ερχόταν ο εντοπισμός από έναν μάνατζερ ή, ακόμη καλύτερα, από ένα στέλεχος στη βιομηχανία του θεάματος. Επόμενο βήμα, η δόξα και το χρήμα!

Η φαινομενικά απλή αυτή φόρμουλα αποτελούσε το όνειρο κάθε φιλόδοξης νεαρής στάρλετ και τον μύθο της Χρυσής Εποχής του Χόλιγουντ. Η πραγματικότητα, όμως, ήταν κάπως διαφορετική. Για έναν σημαντικό αριθμό γυναικών σταρ του κινηματογράφου, μια καριέρα στον χώρο ξεκινούσε με τη σεξουαλική εκμετάλλευση μέσω του «κάστινγκ του καναπέ» του Harry Cohn, ενός ανθρώπου σκληρού αλλά και ενός από τους ισχυρότερους άντρες του Χόλιγουντ.

Επικεφαλής της Columbia Pictures από το 1919 έως το 1958, ο Cohn περίμενε σεξ ως αντάλλαγμα για μια ελπίδα καριέρας στον χώρο του θεάματος. Και ως μια από τις προσωπικότητες με τη μεγαλύτερη επιρροή στον χώρο, συνήθως έπαιρνε αυτό που ζητούσε.

Το «κάστινγκ του καναπέ»
AP_461211063
Ο Harry Cohn το 1946

Ο Cohn ήταν υπεύθυνος, μεταξύ άλλων, για το σύστημα που έμεινε γνωστό ως «κάστινγκ του καναπέ». Το τελευταίο απαιτούσε οι γυναίκες να κάνουν σεξουαλικές χάρες σε ισχυρά στελέχη προκειμένου να έχουν την ευκαιρία να πάρουν έναν ρόλο. Παρότι το «κλισέ» αυτό προϋπήρχε του επικεφαλής της Columbia, ήταν ο Cohn εκείνος που βοήθησε να καθιερωθεί το σύστημα στη βιομηχανία του κινηματογράφου στη διάρκεια των τεσσάρων δεκαετιών που κυριάρχησε σε αυτή.

Γιος Εβραίων μεταναστών, μεγάλωσε σε ένα συνωστισμένο διαμέρισμα στο Upper East Side του Μανχάταν, ένα παρελθόν το οποίο προσπάθησε σε όλη του τη ζωή να ξεχάσει. Επιθετικός, ανεξάρτητος, αντιδραστικός, ο νεαρός Cohn δεν μπορούσε να ανεχτεί τις αρχηγικές προσωπικότητες και τα αφεντικά. Επέλεξε λοιπόν να εργαστεί μόνος του, διεκδικώντας την οικονομική ανεξαρτησία.

Την εποχή εκείνη, πολλοί παραγωγοί που ασχολούνταν με τον χώρο της μουσικής, έπαιζαν τραγούδια σε κινηματογράφους, χρησιμοποιώντας διαφάνειες που προέτρεπαν τους θεατές να τραγουδούν μαζί πριν από την έναρξη της ταινίας. Όλα αυτά βέβαια με σκοπό την αύξηση των πωλήσεων. Ο Cohn σκέφτηκε έναν καλύτερο τρόπο: χρησιμοποίησε ταινίες μικρού μήκους για να προωθήσει τα τραγούδια.

Η ιδιοφυής αυτή ιδέα είχε ως αποτέλεσμα να εγκαταλείψει τη Νέα Υόρκη και να μετακομίσει στο Χόλιγουντ, όπου ο αδερφός του Jack έκανε ήδη καριέρα πίσω από τις κάμερες. Μαζί με τον Jack και τον φίλο τους Joe Brandt, ίδρυσε τη CBC Film Sales Corporation, που αργότερα πήρε το όνομα Columbia Pictures.

AP_5302010177
Ο Harry Cohn μαζί με την ηθοποιό Rita Hayworth

Ο ανταγωνισμός στο Χόλιγουντ, βέβαια, ήταν σκληρός. Στην αρχή, παρέμεινε πιστός στις ρίζες του, δουλεύοντας σε ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού. Με τα χρόνια όμως, ο Cohn – ένας επιθετικός και αμείλικτος επιχειρηματίας πλέον – τη μετέτρεψε από μια μικρή, σκοτεινή επιχείρηση, που απασχολούσε το λιγότερο επιθυμητό κομμάτι του Χόλιγουντ, σε ένα μεγάλο και ευρέως γνωστό στούντιο.

Μέρος της επιτυχίας του οφείλεται στη σκληρότητα του χαρακτήρα του και, από την αρχή ακόμη, χρησιμοποίησε την επιθετικότητά του για να επιβάλλει τον έλεγχο σε γυναίκες σταρ. Έχει χαρακτηριστεί άλλωστε ως «τύραννος», αφού όχι μόνο τις ανάγκαζε να αλλάξουν τα ονόματα και την εμφάνισή τους, αλλά και να ανταλλάσσουν το σεξ με ρόλους. Συνέχιζε έπειτα να θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο πάνω τους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τις κατασκόπευε.

«Δεν φοβάμαι ποτέ κανέναν, ούτε καν τον Harry Cohn»

Ένα παράδειγμα είναι η Rita Hayworth. Ο Cohn ανάγκασε την ισπανο-αμερικανίδα σταρ, που γεννήθηκε με το όνομα Margarita Cansino, να αλλάξει το όνομά της σε κάτι περισσότερο αγγλόφωνο πριν υπογράψει συμβόλαιο με την Columbia. Μαζί με τον σύζυγό της, Edward Judson, την πίεσε να βάψει τα μαλλιά της και να προχωρήσει σε επίπονες μικροπαρεμβάσεις στην εμφάνισή της για χάρη της καριέρας της. Και όταν αρνήθηκε να κοιμηθεί μαζί του, την παρακολουθούσε, ανακατευόταν στην προσωπική της ζωή, ενώ έβαλε και κοριό στο καμαρίνι της.

«Δεν φοβάμαι ποτέ κανέναν, ούτε καν τον Harry Cohn», είχε δηλώσει η Hayworth στους New York Times το 1970. «Γιατί να τον φοβάμαι; Βγάζω πολλά λεφτά για εκείνον… Ήμουν εμφανίσιμη, αυτό ήταν όλο, δεν του καίγεται καρφί για οτιδήποτε άλλο!».

AP_06030704448
Η ηθοποιός Kim Novak

Η τάση του αυτή για αυταρχική συμπεριφορά του χάρισε το παρατσούκλι «Βασιλιάς Cohn». Ήταν γνωστό ότι είχε ράφια γεμάτα με αρώματα και γυναικεία είδη στο γραφεία του, τα οποία πρόσφερε ως «πληρωμή» για τις σεξουαλικές χάρες που του έκαναν. Το γραφείο του συνδεόταν επίσης άμεσα με ένα ειδικό καμαρίνι για τις στάρλετ που παρενοχλούσε. Είχε ένα μικρόφωνο και ένα σύστημα με ηχεία εγκατεστημένο, ώστε να μπορεί να διακόπτει τα γυρίσματα μόνο με τη φωνή του, ξαφνιάζοντας τους ηθοποιούς που δεν είχαν ιδέα ότι παρακολουθούσε την κάθε κίνηση.

Οι τακτικές εκφοβισμού του ήταν ευρέως γνωστές στο Χόλιγουντ, τόσο γνωστές μάλιστα που σταρ όπως η Joan Crawford και η Katharine Hepburn ξεκίνησαν τη διαπραγμάτευση μαζί του, λέγοντάς του ότι δεν ενδιαφέρονταν για το «κάστινγκ του καναπέ». Ωστόσο, λιγότερο γνωστές και ισχυρές γυναίκες, συχνά αισθάνονταν ότι δεν τις έπαιρνε να του αρνηθούν.

Καθώς τα στούντιο του Χόλιγουντ άρχισαν να χάνουν κάτι από την αίγλη τους, η Columbia Pictures και ο Cohn παρέμεναν πανίσχυροι. Παρέμεινε ο τελευταίος άρχοντας και η εξοργιστική και εκμεταλλευτική συμπεριφορά του συνεχίστηκε. Τη δεκαετία του 1950, έπαθε ψύχωση με τη νέα του σταρ, την Kim Novak. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι την ανάγκασε να προχωρήσει σε μια σειρά από επίπονες αλλαγές στην εμφάνισή της, η ίδια αρνήθηκε να ενδώσει στις σεξουαλικές του απαιτήσεις.

Όταν η Novak ερωτεύτηκε τον Sammy Davis Jr, ο Cohn αποφάσισε να απαντήσει με αντίποινα. Διέταξε μια επίθεση κατά του Davis, ο οποίος ήταν μαύρος, εκτός κι αν ο ίδιος αποφάσιζε να χωρίσει τη σταρ και να παντρευτεί μια μαύρη γυναίκα. Ο Arthur Silber Jr., ο καλύτερος φίλος του Davis και συνεργάτης του, δήλωσε στο Vanity Fair ότι ο Davis πλήρωσε μια Αφροαμερικανίδα για να τον παντρευτεί εντός λίγων ωρών.

AP_580302079
Ο ηθοποιός Jimmy Stewart (στο κέντρο) φτάνει στο Columbia Studio στο Χόλιγουντ για την κηδεία του Harry Cohn

Δύο μήνες αργότερα, ο Cohn πέθανε και ολόκληρο το Χόλιγουντ έσπευσε στην εκκεντρική κηδεία του για να τον αποχαιρετίσει. Μπορεί η σορός του να μπήκε σε έναν πολυτελή τάφο, ωστόσο η κληρονομιάς εκμετάλλευσης, παρενόχλησης και παρακολούθησης που άφησε πίσω του δεν πέθανε μαζί του.

Ο Cohn δεν ήταν ο μοναδικός άντρας στο Χόλιγουντ με αυτή τη συμπεριφορά. Κι άλλοι ισχυρά στελέχη, όπως ο Darryl Zanuck της 20th Century Fox, χρησιμοποίησαν τη θέση τους για να εκφοβίσουν νεαρές γυναίκες. Ήταν όμως ο πιο γνωστός για την πρακτική του αυτή και η συμπεριφορά του βοήθησε στο να θεωρηθεί «φυσιολογική» η εκμετάλλευση και η παρενόχληση των γυναικών στο Χόλιγουντ. Ο Cohn «θεωρούνταν ότι είχε βιάσει λεκτικά και σωματικά κάθε γυναίκα που δούλεψε ποτέ στο στούντιό του», έγραφε ο E.J. Fleming, στο βιβλίο του The Fixers, με θέμα το πώς το Χόλιγουντ ήλεγχε την εικόνα των σταρ.

Δεν ήταν ο πρώτος ισχυρός του Χόλιγουντ που εφάρμοσε το «κάστινγκ του καναπέ» και, όπως δείχνει η τελευταία περίπτωση του παραγωγού Harvey Weinstein, δεν ήταν σίγουρα και ο τελευταίος.