Έχουν περάσει είκοσι χρόνια αλλά δεν μπορεί να ξεχάσει την έκπληξή του όταν ανάμεσα σε απόβλητα και σε αποφάγια είδε να ξεπροβάλλουν οι σελίδες ενός βιβλίου.
Ήταν το μυθιστόρημα του Ρώσου συγγραφέα Λέοντα Τολστόι «Άννα Καρένινα». Το βρήκε πεταμένο μέσα στα σκουπίδια έξω από ένα σπίτι στη Μπογκοτά, στην Κολομβία.
Φόρτωσε το απορριμματοφόρο με τα απόβλητα αλλά το βιβλίο δεν είχε καμία θέση εκεί. Θα το έπαιρνε σπίτι του, στην εργατική συνοικία της Nueva Glori, νότια στη Μπογκοτά. Αυτή ήταν η αρχή μίας υπέροχης εμμονής.
Ο Jose Alberto Gutierrez κληρονόμησε την αγάπη του για το διάβασμα και τα βιβλία από τη μητέρα του. Μεγαλώνοντας σε ένα πολύ φτωχό περιβάλλον και μην μπορώντας να πάει σχολείο, το διάβασμα στο σπίτι ήταν μονόδρομος.
Ούτε που μπορούσε να φανταστεί ο 54χρονος σήμερα οδηγός απορριμματοφόρου ότι υπάρχουν άνθρωποι ικανοί να πετάξουν ένα βιβλίο στα σκουπίδια είτε γιατί το έχουν διαβάσει και το έχουν βαρεθεί είτε γιατί τους πιάνει χώρο στο σπίτι.
Για εκείνον αλλά και εκατομμύρια φτωχά παιδιά στον κόσμο το να μπορεί να περιηγηθεί στις σελίδες ενός βιβλίου ήταν πολυτέλεια.
«Ανακάλυψα για πρώτη φορά ότι οι άνθρωποι πετούν και βιβλία στα σκουπίδια και άρχισα να τα μαζεύω», λέει στο BBC o José Alberto Gutierrez.
Ακολούθησαν κι άλλα βιβλία… Ο «Μικρός Πρίγκιπας», βιβλία του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκεζ, μυθιστορήματα, ποιητικές συλλογές, διδακτικά βιβλία. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα το ισόγειο του σπιτιού του ήταν ασφυκτικά γεμάτο από βιβλία, κάποια περισσότερο και κάποια λιγότερο ταλαιπωρημένα.
Αυτή η πρωτότυπη βιβλιοθήκη είχε και δικό της όνομα: «Η δύναμη των λέξεων». Όσοι δεν είχαν βιβλία ή πρόσβαση σε βιβλιοθήκες είχαν πλέον ένα μέρος που θα μπορούσαν να βρουν το βιβλίο της αρεσκείας τους, εύκολα, απλά και ανέξοδα.
«Νομίζω ότι είναι η μόνη βιβλιοθήκη στον κόσμο όπου τα βιβλία προσφέρονται σε όσους τα θέλουν», δηλώνει ο ίδιος.
Τα νέα μαθεύτηκαν γρήγορα. Γείτονες ζητούσαν βιβλία για να τα διαβάσουν τα παιδιά τους ενώ άνθρωποι από όλο τον κόσμο άρχισαν να δωρίζουν βιβλία για να ενισχύουν την βιβλιοθήκη.
Όσα βιβλία ήταν καταπονημένα αποκτούσαν μία δεύτερη ζωή αφού η κυρία Gutierrez, μοδίστρα στο επάγγελμα, τα μεταμόρφωνε με τη μηχανή της κάνοντάς τα να μοιάζουν σχεδόν σαν καινούρια.
Το σπίτι των Gutierrez σήμερα μοιάζει περισσότερο με ένα λαβύρινθο χαρτιού. Περισσότερα από 25.000 βιβλία έχουν πιάσει κάθε γωνιά του σπιτιού περιμένοντας τους επίδοξους βιβλιοφάγους.
Υπάρχει όμως κι ένα τεχνικό πρόβλημα. Τα παιδιά δεν μπορούν πλέον να έρχονται να διαβάζουν στο σπίτι των Gutierrez, γιατί δεν υπάρχει χώρος να κάτσουν, όπως εξομολογήθηκε ο ίδιος στο Al Jazeera. Πλέον δανείζονται ό,τι θέλουν, το διαβάζουν και το επιστρέφουν για να είναι διαθέσιμο για τον επόμενο.
Η φήμη αυτής της πρωτότυπης βιβλιοθήκης εξαπλώθηκε σε όλη την Κολομβία με τον εμπνευστή της και ιδιοκτήτη της José Alberto Gutierrez να συμμετέχει σε φεστιβάλ βιβλίων στη Χιλή, στο Μεξικό και φυσικά στην Κολομβία.
Σιγά-σιγά άρχισε να δέχεται και πολλές δωρεές. Πλέον τα περισσότερα βιβλία που έχει στη διάθεσή του δεν προέρχονται από τα σκουπίδια αλλά από ανθρώπους που προτιμούν να χαρίζουν ένα βιβλίο σε κάποιον που δεν μπορεί να το αποκτήσει και επιθυμεί πολύ να το διαβάσει.
«Είναι λίγο σαν όμορφη κατάρα. Όσο περισσότερα βιβλία δίνουμε, τόσο περισσότερα έρχονται!» εξομολογείται ο ίδιος μην μπορώντας να κρύψει την ικανοποίησή του.
Εκείνος και η οικογένειά του ταξιδεύουν σε όλη τη χώρα προσφέροντας πολλά από αυτά τα βιβλία σε σχολεία, βιβλιοθήκες αλλά και σε φτωχές περιοχές της χώρας. Ακόμα και δάσκαλοι σχολείων τους καλούν και τους ζητούν τα πολυπόθητα βιβλία τους είτε για να τα διδάξουν στην τάξη είτε για να τα δανείσουν στα παιδιά.
«Εμένα τα βιβλία με μεταμόρφωσαν. Έτσι, πιστεύω ότι μπορώ να προσφέρω ένα ελάχιστο και σε άλλους. Η αξία αυτού που κάνουμε έγκειται στο να βοηθήσουμε τα παιδιά να αρχίσουν να διαβάζουν» δηλώνει ο José Alberto Gutierrez.
Ο θαυμάσιος κύριος Gutierrez έχει γίνει γνωστός σε όλη τη Λατινική Αμερική και όσοι συνάδελφοί του αρχικά τον κοίταζαν παράξενα ή τον θεωρούσαν τρελό, σήμερα τον μιμούνται και του φέρνουν όσα βιβλία βρίσκουν κι εκείνοι πεταμένα στους δρόμους, στα πεζοδρόμια ή σε κάδους σκουπιδιών.
