Τρεις νέοι πολιτικοί μας λένε τη μεγαλύτερη φοβία τους και μας καλούν να ψηφίσουμε το κόμμα τους

Τρία νέα σε ηλικία πολιτικά πρόσωπα, απαντούν για την πολιτική και το ρόλο των κομμάτων πριν και κατά τη διάρκεια της κρίσης. Μιλούν για το μεγαλύτερο φόβο τους, καθώς και για το μνημόνιο με το οποίο και οι τρεις ταυτίζονται, δεδομένου ότι τα κόμματα στα οποία ανήκουν ψήφισαν και τα τρία από ένα τουλάχιστον μνημόνιο. Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης Φωτογραφίες-βίντεο: Γιάννης Κέμμος Καλέσαμε τον Πάνο Ροδάκη, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, τη Σοφία Ζαχαράκη, αναπληρώτρια εκπρόσωπο τύπου της Νέας Δημοκρατίας και τον Λάμπρο Παλάντζα, αναπληρωτή γραμματέα επικοινωνίας του ΠΑΣΟΚ, σε ένα κοινό τραπέζι στο κέντρο της Αθήνας. Και ο καθένας με το δικό του τρόπο είχε την ευκαιρία να απαντήσει, να αμφισβητήσει και να παρέμβει σε ερωτήματα, αλλά και σε ό,τι άλλο διαφωνούσε. Διαβάστε την συζήτηση με τους τρεις πολιτικούς στο newsbeast.gr: – Ποια ήταν η στιγμή, εάν υπήρξε τέτοια, που φοβηθήκατε για το μέλλον της Ελλάδας με δεδομένες τις εξελίξεις των τελευταίων ετών; Σοφία Ζαχαράκη: Η απάντησή μου είναι μάλλον αναμενόμενη. Φοβήθηκα πέρυσι κατά την περίοδο του δημοψηφίσματος. Με φόβισε η διαδικασία της διαπραγμάτευσης με τον τρόπο που έγινε, καθώς και η καλλιέργεια των προσδοκιών που τελικά δεν ικανοποιήθηκαν. Πρέπει να σας πω επίσης ότι με στενοχώρησε πολύ το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος, στοχοποιήθηκαν κάποιοι άνθρωποι με τρόπο ανήθικο. Το έβλεπε κανείς στο facebook ή στο twitter. Ήταν μια λογική ταύτισης με ξένες δυνάμεις, με τη χρήση αγοραίου λόγου και ύβρεων. Πάνος Ροδάκης: Ούτε εγώ θα πρωτοτυπήσω. Ο περυσινός Ιούλιος συνολικά αποτέλεσε μία οριακή στιγμή στην ιστορία της Ελλάδας. Δεν είμαι αυτούς που θεωρούν πως είτε το «ΝΑΙ» είτε το «ΟΧΙ» έπρεπε να ποινικοποιηθούν. Ο κόσμος τοποθετήθηκε στο σύνολό του με αυθεντική αγωνία για την επόμενη μέρα της χώρας. Είτε θεωρώντας ότι δεν πάει άλλο με αυτή την πολιτική, είτε φοβούμενος τα χειρότερα που μπορούσαν να έρθουν εάν επικρατούσε το «ΟΧΙ». Η χώρα τότε δεν ήταν έτοιμη για να προχωρήσει σε συνολική ρήξη με τους δανειστές. Ο βασικός στόχος είναι να βγούμε από το μνημόνιο και την επιτροπεία το 2018. Οποιαδήποτε συζήτηση θα ξεκινήσει από αυτή τη στιγμή και μετά. Όσο βρισκόμαστε σε καθεστώς μνημονίου, οποιαδήποτε άλλη κουβέντα χάνεται μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο. Λάμπρος Παλάντζας: Η απάντησή μου θα είναι κοινή με εκείνη των δύο συνομιλητών μου. Στην περίοδο του δημοψηφίσματος εμφανίστηκαν και περιοριστικά μέτρα όπως τα capital controls, γεγονός το οποίο έφερε σημαντικές αλλαγές στην οικονομία. Ως ΠΑΣΟΚ περιγράφαμε μία τέτοια κατάσταση, ωστόσο επειδή ήμαστε μνημονιακοί δεν το αποδεχόταν κανένας. Η κυβέρνηση έδειξε αμήχανη τότε με δύο και τρεις διαφορετικές τάσεις, καθώς δεν ήξερε πώς να χειριστεί τη διαπραγμάτευση, το δημοψήφισμα, αλλά και το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Γι’ αυτό και διασπάστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ και φτάσαμε στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Από την άλλη πλευρά υπήρξε και μία θετική νότα. Οι πολιτικές δυνάμεις συνεννοήθηκαν μεταξύ τους και έβγαλαν τη χώρα από τον κάβο. Η συνεννόηση αυτή ωστόσο ήρθε ως αποτέλεσμα της πίεσης που δέχονταν οι πολίτες και η χώρα εκείνη τη στιγμή και όχι ως πρόθεσης των πολιτικών κομμάτων. – Πώς θα πείσετε τον κόσμο να σας ψηφίσει όταν και οι τρεις έχετε ταυτιστεί με τη λέξη μνημόνιο; Σοφία Ζαχαράκη: Πιστεύω πάρα πολύ σε αυτό που έχουμε ονομάσει «Συμφωνία Αλήθειας» στη Νέα Δημοκρατία. Όπως άλλωστε έλεγε ο Τσώτσιλ «η αλήθεια είναι μη αναστρέψιμη. Μπορεί κάποιος να τη χλευάσει, αλλά η αλήθεια είναι και θα παραμείνει εκεί». Αυτό λοιπόν που είδαμε ήταν οι πολλές ελπίδες που καλλιέργησε η κυβέρνηση στον κόσμο. Ας θυμηθούμε το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης δεν μπόρεσε – ακόμα και εάν το ήθελε – να το εφαρμόσει. Ας θυμηθούμε επίσης το παράλληλο πρόγραμμα.

Λάμπρος Παλάντζας: Η κυρία Γεννηματά έχει βάλει ως προτεραιότητα την εθνική συνεννόηση με περιεχόμενο. Πρέπει να περιλαμβάνει ένα σχέδιο εξόδου της χώρας από την κρίση, όλες τις πολιτικές δυνάμεις που στηρίζουν την παραμονή στο ευρώ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ζήτημα είναι να συμφωνήσουμε. Και λίγο πολλοί έχουμε συμφωνήσει ότι η έξοδος από την κρίση περνάει από το δρόμο των μνημονίων, τα οποία έχουν ψηφίσει όλα τα κόμματα. Πρέπει πλέον να δούμε τι μπορεί να κάνει η χώρα για την έξοδο από τα μνημόνια. Πάνος Ροδάκης: Υπενθυμίζω ότι υπάρχει ένα πλάνο για 6.400 προσλήψεις, πολλές από τις οποίες έχουν γίνει… Λάμπρος Παλάντζας: Μόνο 90 προσλήψεις έχουν γίνει! Πάνος Ροδάκης: Όταν υπάρχει ο μνημονιακός περιορισμός για τις προσλήψεις, προσπαθούμε να βρούμε ρωγμές. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να εξαιρεθεί η υγεία, ωστόσο χρειάζεται πολιτική συναίνεση για να γίνει κάτι τέτοιο. Πάντως, έχουν προσληφθεί μέχρι στιγμής 1.300 άτομα (επικουρικοί) και πρόκειται να προσληφθούν ακόμα 900 άτομα. Ταυτόχρονα γίνεται μία προσπάθεια να επαναλειτουργήσει το νοσοκομείο της Σαντορίνης, το οποίο βάλτωνε τα τελευταία πέντε χρόνια. Λάμπρος Παλάντζας: Σε κάθε περίπτωση Πάνο, το μεγάλο μας πρόβλημα δεν είναι το νοσοκομείο της Σαντορίνης. Γιατί οι συνθήκες σε ένα εφημερεύον νοσοκομείο της Αττικής, έχουν επιστρέψει πολλά χρόνια πίσω. Πάνος Ροδάκης: Σε αυτό που λες θα φέρω αντίλογο. Γιατί 2,5 εκατομμύρια ανασφάλιστοι απέκτησαν πρόσβαση στη δημόσια υγεία. Στον προϋπολογισμό υπάρχουν διαθέσιμα 800 εκατ. ευρώ γι’ αυτές τις ευπαθείς ομάδες. Σοφία Ζαχαράκη: Οι αποφάσεις για την καθολική πρόσβαση στην υγεία ήταν του Άδωνι και του Βορίδη. Πάνος Ροδάκης: Δεν το γνωρίζω αυτό που λες. Παρόλ’ αυτά υλοποιήθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ. Σοφία Ζαχαράκη: Και οι αυτοκινητόδρομοι ολοκληρώθηκαν επί ΣΥΡΙΖΑ, απλά κάποιος απελευθέρωσε τη χρηματοδότηση.

Πάνος Ροδάκης: Θα έπρεπε να υπάρχει -δυσκολεύομαι να χρησιμοποιήσω δύσκολες λέξεις γιατί η Σοφία είναι συμπαθέστατη- μία πιο υπεύθυνη και σοβαρή αντιπολίτευση από τη Νέα Δημοκρατία. Αυτή τη στιγμή κινείται δυστυχώς στα όρια του πολιτικού τυχοδιωκτισμού. Σοφία Ζαχαράκη: Μιλάς για πολιτικό τυχοδιωκτισμό, όταν τα κόμματα της αντιπολίτευσης – μεταξύ των οποίων και εμείς – έβαλαν πλάτη λίγο πριν την τελική σύγκρουση και ψήφισαν το μνημόνιο. Θα πρέπει λοιπόν φέρεις τον εαυτό σου στο 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έλεγε ότι θα σκίσει το μνημόνιο, θα αυξήσει τον κατώτατο μισθό και θα επαναφέρει τον κατώτατο μισθό. Μήπως κάνατε λάθος; Πάντως, ακόμα και τώρα η αξιωματική αντιπολίτευση σας λέει «τρέξτε» και δεν είναι εύκολο να έχετε πάντα μία αντιπολίτευση που σας προτρέπει να κλείσετε τη διαπραγμάτευση. Πάνος Ροδάκης: Δεν μπορεί η αντιπολίτευση του Άδωνι Γεωργιάδη, ο οποίος διαρκώς επαναλαμβάνει ότι πρέπει να πέσει ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Τσίπρας, να χαρακτηρίζει ένα κόμμα που θέλει να λέγεται συγκροτημένο και σοβαρό και επιθυμεί να κυβερνήσει, βγάζοντας τη χώρα από τα μνημόνια. Εμείς ισχυριζόμαστε και πιστεύουμε ότι εξαναγκαστήκαμε να μπούμε στα μνημόνια. Αυτό που προσπαθούμε είναι να αντέξει η κοινωνία στις πιέσεις. Και η Σοφία μας αδικεί σε αυτό το σημείο. Το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης σε ανθρωπιστικό επίπεδο έχει υλοποιηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό. Σοφία Ζαχαράκη: Θέλω να μου δώσεις παραδείγματα γι’ αυτό που λες. Πάνος Ροδάκης: Η πρόσβαση των ανασφάλιστων στα δημόσια νοσοκομεία. Σοφία Ζαχαράκη: Αυτό που νιώθω είναι ότι χάσαμε δύο χρόνια για πράγματα που θα μπορούσαν να έχουν γίνει έως το 2015. – Αρνείστε το γεγονός ότι ο κόσμος δεν μπορεί να εμπιστευθεί κανέναν σας; Το χαράτσι της ΔΕΗ γνωστό παλαιότερα ως ΕΕΤΗΔΕ ξεκίνησε ως προσωρινό και έγινε μόνιμο με τη μορφή του ΕΝΦΙΑ. Για τις επιχειρήσεις το καθεστώς ΦΠΑ άλλαξε αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια…

Σοφία Ζαχαράκη: Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν, ούτε ραβδάκια. Δεν πρόκειται να ανέλθουμε στην εξουσία και να πούμε ότι όλα είναι καλά καμωμένα. Θα πάμε με ένα κοστολογημένο και σαφές πρόγραμμα εντός ασφυκτικού πλαισίου, προσπαθώντας να ελαφρύνουμε τις κοινωνικές ομάδες. Πάνος Ροδάκης: Το ερώτημα είναι Σοφία, εάν δεν κλείσει η αξιολόγηση, κάτι που εσείς υπονομεύετε σκοπεύοντας να ρίξετε την κυβέρνηση, θα καταφέρετε μετά να βγάλετε τη χώρα από την κρίση, όντας αναγκασμένοι να υπογράψετε τέταρτο μνημόνιο; Ευθαρσώς απαντάω όχι. Σοφία Ζαχαράκη: Εάν ισχυρίζεσαι ότι η αντιπολίτευση υπονόμευσε την αξιολόγηση, θα σου πω ότι αυτό που την υπονόμευσε είναι η καθυστέρηση και η κωλυσιεργία των υπουργών της κυβέρνησης. – Σε κάθε περίπτωση κυρία και κύριοι, ο κόσμος δεν θα κοιτάξει την αξιολόγηση όταν φτάσει στην κάλπη. Αυτό που ενδιαφέρει τον πολίτη είναι ότι δεν ξέρει τι θα αντιμετωπίσει την επόμενη μέρα που ξημερώνει.  Λάμπρος Παλάντζας: Το είπα και στην αρχή. Εάν δεν συνεννοηθούν οι πολιτικές δυνάμεις, το πολιτικό σύστημα δεν θα καταφέρει να ανακτήσει την εμπιστοσύνη του κόσμου. Ήδη παραμονεύουν ακραίες δυνάμεις όπως η Χρυσή Αυγή ή δυνάμεις που θέλουν τη χώρα εκτός Ευρώπης. Βλέπουμε σιγά σιγά ότι η δραχμή κερδίζει έδαφος έναντι του ευρώ γιατί πουλήθηκε αυτή η ρητορική από τον ΣΥΡΙΖΑ. – Κανείς σας όμως δεν απαντάει πώς θα πείσετε τον κόσμο ότι δεν πατάει σε κινούμενη άμμο… Πάνος Ροδάκης: Θα απαντήσω και σ’ αυτό. Οι εξελίξεις όμως στην Ευρώπη, επηρεάζουν τις εξελίξεις στην Ελλάδα, κάτι που αποτελεί ένα πολύ σημαντικό στοιχείο. Επίσης, όταν μιλάμε για συναίνεση θα πω ότι τα προηγούμενα χρόνια είχαμε συνηθίσει σε ισχυρές κυβερνήσεις αυτονομίας, οι οποίες ήταν από τα βασικά στοιχεία που μας οδήγησαν στο σημείο που βρισκόμαστε. Υπήρχε αυτάρκεια και αλαζονεία, μία αίσθηση άλωσης του κράτους. Γι’ αυτό και υποστηρίζουμε την απλή αναλογική. Λάμπρος Παλάντζας: Ο διάλογος δεν είναι τηλεοπτικό σόου όπως αυτά που διοργανώνατε στο Σύνταγμα. Το πολίτευμά μας προβλέπει με ποιον τρόπο γίνεται ο διάλογος. Πάνος Ροδάκης: Είναι γεγονός πάντως ότι υπάρχει ένα βασικό ζήτημα στις σχέσεις πολιτείας-πολιτών. Και μη μου πείτε ότι φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ γιατί δεν κυβερνούσαμε εμείς. Οι πολίτες νιώθουν ότι το κράτος είναι αντίπαλος κάτι που καλλιεργήθηκε κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. – Χρειάζονται όμως και χειροπιαστές αποδείξεις για να σας πιστέψει ο κόσμος. Πάνος Ροδάκης: Ακριβώς. Εμείς αυτό που λέμε είναι ότι η δική μας αφήγηση δεν θα μείνει αφήγηση. Θα καταφέρουμε να κλείσουμε την αξιολόγηση, θα καταφέρουμε να βγάλουμε τη χώρα από το μνημόνιο και την επιτροπεία. Ο κόσμος όχι απλά θα αναγνωρίσει αυτά που ανέφερα και θα μας ψηφίσει, ανακτώντας την εμπιστοσύνη του στο πολιτικό σύστημα. – Όταν σας ρωτούν τι δουλειά κάνετε, δηλώνετε πολιτικός; Σοφία Ζαχαράκη: Εγώ απαντάω «εκπαιδευτικός». Είμαι καθηγήτρια. – Δηλαδή δεν λέτε ότι είστε στέλεχος της Νέας Δημοκρατίας; Σοφία Ζαχαράκη: Ναι. Επειδή όμως είναι πολύ πρόσφατη αυτή η εμπειρία, μου έρχεται αυτομάτως στο μυαλό αυτό που έκανα έως και πριν λίγο καιρό. Πρώτα απαντάω εκπαιδευτικός και στη συνέχεια λέω ότι εργάζομαι στη Νέα Δημοκρατία. Πάνος Ροδάκης: Ασφαλώς δηλώνω και είμαι χημικός μηχανικός. Παρόλ’ αυτά επειδή βρίσκομαι όλη μου την ενήλικη ζωή στον ΣΥΡΙΖΑ, όχι απλά δεν αρνούμαι τη σχέση μου με το κόμμα, αντιθέτως είναι και κάτι το οποίο με χαρακτηρίζει. Λάμπρος Παλάντζας: Εγώ πάντα δίνω την κάρτα μου όταν με ρωτούν τι δουλειά κάνω, καθότι είμαι ελεύθερος επαγγελματίας. Δραστηριοποιούμαι στην αξιοποίηση ακινήτων στη συμβουλευτική εταιρειών. – Πόσο πρόκληση είναι για εσάς να είστε πολιτικός τη στιγμή που ο κόσμος αδιαφορεί και έχει απαξιώσει την πολιτική και τους πολιτικούς; Πάνος Ροδάκης: Καλώς ή κακώς όλα τα πράγματα τα αγγίζει η πολιτική. Όλα. Δεδομένου ότι επηρεάζει κάθε έκφανση της ζωής μας, ανεξάρτητα της πολιτικής τοποθέτησης που εκφράζω, θεωρώ ότι είναι υποχρέωση του κάθε πολίτη να συμμετέχει στα κοινά. Δεν μπορώ λοιπόν να φανταστώ τον εαυτό μου έξω από αυτό το πλαίσιο, ακόμα και εάν ήμουν ένας πολίτης χωρίς κομματική ταυτότητα. Σοφία Ζαχαράκη: Είναι τεράστια πρόκληση. Και επειδή είμαι και καθηγήτρια, θεωρώ ότι ο ρόλος μας μπορεί να έχει και παιδευτικό χαρακτήρα τόσο στην καλλιέργεια του δημόσιου λόγου όσο και στην καλλιέργεια θεμάτων που θα έπρεπε να πρωταγωνιστούν στην επικαιρότητα. Για παράδειγμα η επικαιρότητα δεν μας επιτρέπει πολλές φορές να ασχοληθούμε με το δημογραφικό, ωστόσο νιώθω ότι ήταν υποχρέωσή μας να το αγγίξουμε πιο έντονα. Λάμπρος Παλάντζας: Η πολιτική για εμένα είναι η πεμπτουσία της Δημοκρατίας και όλες οι λύσεις εκεί πρέπει να αναζητούνται. Μάχομαι στην πολιτική και πριν την κρίση αλλά και τώρα, κυρίως για να προσελκύσω και άλλους ανθρώπους να έχουν δραστηριότητα και άποψη για τα πράγματα, την οποία θα εκφράζουν μέσα από συλλογικότητες. Οι λύσεις μπορούν να έρθουν μόνο μέσα από την πολιτική. – Ξεπερασμένοι οι επαγγελματίες πολιτικοί που αναπτύχθηκαν στον κομματικό σωλήνα, προερχόμενοι ενδεχομένως από κομματικές νεολαίες; Λάμπρος Παλάντζας: Είναι ένας άδικος χαρακτηρισμός, ο οποίος χρησιμοποιείται από ανθρώπους που έρχονται αριβιστικά στην πολιτική. Για εμένα αυτό που κάποιοι ονομάζουν «κομματικό σωλήνα», είναι η τριβή ενός πολιτικού με την κοινωνία. Όσο τον ενοχοποιούμε, τόσο εκμεταλλεύονται το γεγονός, άνθρωποι οι οποίοι έρχονται στην πολιτική για προσωπικό τους όφελος. Παλιά έλεγε κάποιος ότι ανήκε στην Κεντρική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ και αποτελούσε τίτλο τιμής. Κάτι τέτοιο πλέον δεν ισχύει. Σοφία Ζαχαράκη:  Δεν θα μπορούσα ποτέ να πω ότι θα ήθελα να αντικατασταθεί ο πολιτικός, ο οποίος με την πορεία του και την εμπειρία του, έχει ζήσει και σε άλλες εποχές και ενδεχομένως να έχει και πιο φρέσκες ιδέες από κάποιον νεότερο πολιτικό. Πάνος Ροδάκης: Αυτό που με απασχολεί είναι το γιατί εμπλέκεται κάποιος στην πολιτική. Εάν το κάνει με ανιδιοτέλεια για να εξυπηρετήσει το συλλογικό συμφέρον και μετά το ατομικό είμαι θετικός. Εάν όμως κάποιος χρησιμοποιήσει τον κομματικό σωλήνα για την προσωπική του προβολή, τότε είμαι αντίθετος στη ύπαρξή του. – Γιατί να μην περιορίσουμε τη θητεία ενός πολιτικού σε μία τετραετία ώστε να περιορίζονται να φαινόμενα διαφθοράς και νεποτισμού; Σοφία Ζαχαράκη: Για εμένα θα είχε αξία η θέσπιση θητείας. Ωστόσο η βουλευτική θητεία έχει περιοριστεί πολύ. Μπορεί δηλαδή κάποιος σε διάστημα μιας τετραετίας να έχει ήδη δύο βουλευτικές θητείες. Ωστόσο έχει αξία ο ορισμός θητειών. Το έχω δει και μέσα στο κόμμα μου. Ο Κ. Μητσοτάκης στο πρόσφατο συνέδριο έθεσε χρονικό όριο στον εαυτό του, λέγοντας ότι θα έχει δικαίωμα να θέσει υποψηφιότητα μόνο δύο φορές ως πρόεδρος του κόμματος. Πάνος Ροδάκης: Θα συμφωνούσα στο να υπάρχει μία παύση στη θητεία ενός βουλευτή. Να υπηρετήσει για παράδειγμα για μία τετραετία, ωστόσο αργότερα να έχει το δικαίωμα επανεκλογής. Λάμπρος Παλάντζας: Οι δικλείδες ανανέωσης στο εσωτερικό των κομμάτων δεν επαρκούν. Θα πρέπει το πολιτικό σύστημα να συζητήσει τη θέσπιση θητείας για όλες τις πολιτικές βαθμίδες. Ιδίως για τα εκτελεστικά όργανα όπως οι υπουργοί, οι δήμαρχοι, ο πρωθυπουργός. – Λένε ότι στους νέους αρέσει να ζουν σε επαναστατικές εποχές όπως η δεκαετία του ’60. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι οι σημερινές είναι εποχές συντηρητισμού και αντεπανάστασης. Εσείς σε ποια περίοδο θα προτιμούσατε να ζείτε και γιατί; Σοφία Ζαχαράκη: Η άποψή μου είναι ότι ζούμε σε μία επαναστατική εποχή. Τα πράγματα αλλάζουν επαναστατικά, με ποιο χαρακτηριστικό το πώς αλλάζει χέρια ο πλούτος καθημερινά. Επαναστατικό είναι επίσης και αυτό που διαμορφώνεται παγκοσμίως: το γεγονός ότι μπορούμε με δυσκολία να διαβάσουμε τις πολιτικές εξελίξεις όπως για παράδειγμα τι θα συμβεί στις ΗΠΑ. Πάνος Ροδάκης: Θεωρώ ότι ζούμε μία πολύ ιδιαίτερη περίοδο, στην οποία το σύστημα που αυτή τη στιγμή είχαμε, αυτό του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, έχει εξαντλήσει τα όριά του και πάμε σε κάτι νέο. Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα είναι αυτό το νέο που θα προκύψει. Η κρίση δεν έχει τελειώσει σε Ευρώπη και Αμερική, διαδραματίζοντας δομικό ρόλο. Παράλληλα βλέπουμε την άνοδο της ακροδεξιάς σε Ευρώπη και Αμερική με την άνοδο Λεπέν ή Τραμπ. Ωστόσο έχουμε και δείγματα τύπου Μπέρνι Σάντερς, ο οποίος εάν έπαιρνε το χρίσμα των δημοκρατικών, θα μπορούσε να εκλεγεί ακόμα και πρόεδρος των ΗΠΑ. Είναι εμφανές ότι ο κόσμος πιέζει για μία λύση στα προβλήματά του με τους όρους της Δημοκρατίας και της προόδου. Λάμπρος Παλάντζας: Ζήσαμε στην Ελλάδα με δύο «επαναστατικούς σταθμούς». Ο πρώτος το Δεκέμβριο του 2008 μετά τη δολοφονία Γρηγορόπουλου αλλά και η πλατεία των αγανακτισμένων του 2011, μέσω της οποίας γεννήθηκε και η κοινοβουλευτική Χρυσή Αυγή, αποκτώντας λόγο σε ευρύτερα κοινά. Εκεί σφυρηλατήθηκε και ο ευρύτερος ΣΥΡΙΖΑ. Οι δύο σταθμοί που προανέφερα έστρεψαν τους νέους ανθρώπους προς τον ΣΥΡΙΖΑ, στη συνέχεια όμως απογοητεύτηκαν αρκετά γρήγορα. Η τρίτη επαναστατική πράξη των Ελλήνων ήταν η αποχή από τις κάλπες. Σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει μία αρνητική αίσθηση ότι ευδοκιμούν ακροδεξιές δυνάμεις όπως η Λεπέν και ο Τραμπ, ωστόσο αναπτύσσονται και δυνάμεις όπως ο Σάντερς στις ΗΠΑ, ο Κόρμπιν στη Μεγάλη Βρετανία και ο Αμόν στη Γαλλία, δημιουργώντας προϋποθέσεις για πιο προοδευτικές λύσεις. – Τι απαντάτε σε όσους κατηγορούν τα κόμματα εξουσίας ότι με τις πολιτικές τους ευνόησαν την άνοδο των ποσοστών της Χρυσής Αυγής; Σοφία Ζαχαράκη: Θα θυμίσω ότι κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του, ο Αντώνης Σαμαράς βοήθησε να δούμε τι ακριβώς είναι η Χρυσή Αυγή. Καλό από την είναι να παραδεχτούμε ότι γίνονται και λάθη μέσα σε μία διακυβέρνηση, ευνοώντας έτσι την ανάπτυξη σχέσης εμπιστοσύνης. Πάνος Ροδάκης: Υπήρχαν υποστηρικτές του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, ο οποίος συντηρούσε μέσα του κάποιες ακροδεξιές ιδέες. Όλοι φαντάζομαι είχαμε ακούσει κάποιους να λένε “με τη χούντα φτιάχτηκαν δρόμοι κλπ…”. Με την κρίση, οι άνθρωποι που το είχαν μέσα τους βρήκαν το έδαφος για να το εκφράσουν ευκολότερα. Σε κάθε περίπτωση ο ακροδεξιός λαϊκισμός βρίσκει πρόσφορες συνθήκες ανάπτυξης σε περίοδο κρίσης. Θυμηθείτε αντίστοιχα την περίοδο της κρίσης του ’30 όταν είχαμε και πάλι άνοδο της ακροδεξιάς. Ζούμε όντως μία επαναστατική εποχή. Τι πιο επαναστατικό όμως από το να έχουμε έναν πρωθυπουργό που προέρχεται από τα μεσαία κοινωνικά στρώματα και δεν έχει πάει σε κανένα κολλέγιο, και μπορεί αυτά τα μεσαία στρώματα και να τα νιώσει και να τα αντιπροσωπεύσει πολύ καλύτερα από τους πολιτικούς που προέρχονται από τζάκι. Λάμπρος Παλάντζας: Η περίπτωση της Χρυσής Αυγής δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο. Απλώς στην Ελλάδα η εκδήλωση του φαινομένου είναι πολύ ακραία. Πρόκειται για μία εγκληματική συμμορία, η οποία έχει υιοθετήσει μία ναζιστική ρητορική και συμπεριφορά, εκμεταλλευόμενη την κρίση, δείχνοντας ότι πάντα ευθύνονται οι άλλοι. Βέβαια, ακροδεξιό λαϊκισμό εξέφρασε και η Νέα Δημοκρατία με στοιχεία όπως ο Μπαλτάκος, αλλά και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, οι οποίοι εκφράζουν ακόμα τον ακροδεξιό τους λαϊκισμό. Μεγάλο μέρος του ψεκασμού της κοινής γνώμης με θεωρίες συνομωσίας και άλλες τέτοιες μορφές λαϊκισμού, προήλθε τα τελευταία χρόνια και από τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχει σε κανένα μέρος του κόσμου Αριστερά, η οποία να συγκυβερνά με έναν ακροδεξιό σχηματισμό. Μόνο στην Ελλάδα συμβαίνει κάτι τέτοιο. Στο τέλος ζητήσαμε και από τους τρεις να μας απαντήσουν on camera σε μία κοινή ερώτηση:

 

 

Ευχαριστούμε για την φιλοξενία το Just Made 33. Δείτε όλα τα θέματα του Weekend