Γυρίζοντας το χρόνο πίσω στο 2012 θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε την αφετηρία στην αναβίωση του ελληνικού μεταξιού. Σε μία συζήτηση για την κρίση σε ένα μπαλκόνι της Σύρου, η Μαρέβα Γκραμπόφκσι, καταλήγει στην ίδρυση του οίκου μόδας Zeus+Dione μαζί με τη Δήμητρα Κολοτούρα. Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης Η ελληνική κλωστοϋφαντουργία είχε ήδη διανύσει μία μακρά περίοδο αποβιομηχάνισης τα τελευταία χρόνια. Φαινόμενο, το οποίο δεν εμφανίζεται μόνο στην Ελλάδα, αλλά και πανευρωπαϊκά, με κύριο παράγοντα την εξάπλωση της κινέζικης κλωστοϋφαντουργίας παγκοσμίως κι όχι μόνο. Λουκέτα σε εργοστάσια, χαμένες θέσεις εργασίας, φθηνά εργατικά χέρια κάνουν την εμφάνισή τους στο βωμό της πάλαι ποτέ κραταιάς βιομηχανίας. Η Γκραμπόφσκι ιδρύοντας την εταιρεία της στρέφεται στο Σουφλί Έβρου. Εκεί που παραγόταν και παράγεται ένα από τα ποιοτικότερα νήματα σε διεθνές επίπεδο. Συναντά τον Κώστα Μουχταρίδη, διάδοχο της οικογενειακής επιχείρησης, Αθανάσιος Μουχταρίδης Α.Ε. και η συνεργασία των δύο αποφέρει νέες παραγγελίες στην επιχείρηση. Σταδιακά μάλιστα αυξάνει την παραγωγή αποδίδοντας νέα πνοή σε έναν τομέα με πολυετή παράδοση. Αναζητώντας τις ιστορικές αναφορές, το Σουφλί αναφέρεται για πρώτη φορά από τον τούρκο περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπή το 1667. Ένα κεφαλοχώρι που ήταν απαλλαγμένο από φόρους και παρουσίαζε ισχυρή πολιτιστική και οικονομική δυναμική. Κύρια επαγγελματική δραστηριότητα των περίπου 60.000 κατοίκων του ήταν τότε η σηροτροφία, δηλαδή η εκτροφή μεταξοσκώληκα με σκοπό την παραγωγή μεταξιού. metaksi6 Οι πρώτες εγκαταστάσεις επεξεργασίας μεταξιού ήταν εκείνες των Αζαρία και Πάπο το 1908, των Τζίβρε -που ήταν και η μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής στο Σουφλί-, καθώς και το εργοστάσιο του Π. Χατζησάββα. Η επιχείρηση του Μουχταρίδη ιδρύθηκε από τον πατέρα, Θανάση Μουχταρίδη, το 1965, ο οποίος κάθε χρόνο επένδυε χρήματα στην επιχείρησή του, προσβλέποντας στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της. Τα πρώτα χρόνια η εταιρεία Μουχταρίδης δραστηριοποιήθηκε στην παραγωγή μαλλιού. Στη συνέχεια όμως άλλαξε προσανατολισμό. «Τα πρώτα χρόνια κατασκευάζαμε καραμελωτές βελέντζες (χαλιά) και έως το 1976. Τότε, με πρωτοβουλία του ΕΟΜΜΕΧ (Ελληνικός Οργανισμός Μικρών-Μεσαίων Επιχειρήσεων και Χειροτεχνίας) ο πατέρας μου ταξίδεψε στο πλαίσιο αποστολής με προορισμό την Ιαπωνία. Έμεινε εκεί για περίπου 20 ημέρες, με στόχο εκείνος και κάποιοι άλλοι επαγγελματίες της περιοχής να εκπαιδευτούν στη παραγωγή του μεταξιού. Όταν επέστρεψαν ο πατέρας μου έκανε αμέσως στροφή και από το μαλλί βρέθηκε στο μετάξι», δηλώνει ο Κώστας Μουχταρίδης. metaksi4 Στη συνέχεια περιγράφει μία από τις δύσκολες περιόδους για τους μεταξοπαραγωγούς στο Σουφλί, η οποία συνέπεσε με την έναρξη της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. «Γνωρίσαμε μεγάλη συρρίκνωση ιδίως κατά το διάστημα 2008-2009. Το 2012 όμως συναντήσαμε τη Μαρέβα Γκραμπόφκσι και τη Δήμητρα Κολοτούρα, οι οποίες στη συζήτηση μου είπαν ότι είχαν στο μυαλό τους να δημιουργήσουν υφάσματα από ελληνικό μετάξι. Στόχος τους ήταν να τα προωθήσουν σε διάφορες χώρες του κόσμου».

metaksi1
Ο Κώστας Μουχταρίδης

Στόχος η αναβίωση της σηροτροφίας

Όπως παραδέχεται ο ίδιος αυτή τη στιγμή η παραγωγή μεταξιού δεν γίνεται στην Ελλάδα, καθώς η σηροτροφία έχει εξασθενίσει. Ωστόσο σε συνεργασία με τη Ζeus+Dione έχουν θέσει ως προτεραιότητα την αναβίωση της σηροτροφίας και την παραγωγή μεταξιού στην περιοχή. «Σκοπός μας είναι να ξεκινήσουμε και πάλι τη συγκεκριμένη προσπάθεια από το μηδέν», λέει ο κύριος Μουχταρίδης. Το πιο σημαντικό στοίχημα για την περιοχή αλλά και για την επιχείρησή του είναι όπως λέει η αναβίωση της εκτροφής μεταξοσκωλήκων. «Στόχος είναι να δημιουργήσουμε καινούργιους μορεώνες, ένα καινούργιο και πρότυπο συροτροφίο και ταυτόχρονα να εγκατασταθούμε σε ένα μικρό μεν, αλλά πολύ καλής ποιότητας αναπινηστήριο, το οποίο μετατρέπει το κουκούλι σε νήμα».

Δραστηριότητα στο 95% της παραγωγής

«Προς το παρόν αυτό που κάνουμε ως επιχείρηση είναι ότι εκτελούμε όλο το στάδιο της μεταποίησης σε ποσοστό 95%. Παραλαμβάνουμε την κλωστή, τη μετατρέπουμε σε κατάλληλο προς ύφανση προϊόν, και παράγουμε το ύφασμα, το οποίο στη συνέχεια προμηθεύουμε τους πελάτες μας. Από τα δικά μας υφάσματα δημιουργούνται έτοιμα ενδύματα. Πουκάμισα, φορέματα και ό,τι άλλο μπορεί να δημιουργηθεί από μετάξι. Τα συγκεκριμένα ρούχα εξοπλίζονται στη συνέχεια με διάφορα αξεσουάρ, τα οποία είναι επίσης ελληνικής παραγωγής, και στη συνέχεια εξάγονται», εξηγεί ο Κώστας Μουχταρίδης. «Το μόνο στάδιο με το οποίο δεν καταπιανόμαστε αυτή τη στιγμή είναι η σηροτροφία – εκτροφή μεταξοσκωλήκων. Εάν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα είμαστε μία 100% καθετοποιημένη μονάδα. Έτσι, αγοράζουμε το μετάξι από χώρες οι οποίες προσφέρουν την καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής και στη συνέχεια το επεξεργαζόμαστε. Ωστόσο δεν είναι απλή υπόθεση η δημιουργία ενός μεταξιού ποιότητας 5Α, το οποίο απαιτεί η Zeus+Dione. Φανταστείτε ότι το καλύτερο μετάξι στον κόσμο είναι κατηγορίας 6Α. Το αμέσως επόμενο είναι το 5Α, ενώ η προμήθειά του αποτελεί και βασικό όρο της μεταξύ μας συνεργασίας. Σκεφτείτε ότι αμέσως μετά υπάρχουν οι ποιότητες 4Α, 3Α, 2Α και Α». metaksi5 Όπως χαρακτηριστικά λέει ο ίδιος, αυτή τη στιγμή Ελλάδα κανείς δεν παράγει μετάξι. Περιγράφει τη μεταστροφή του κλίματος για την επιχείρησή του, μετά από τη συνεργασία του με την ελληνική εταιρεία της Γκραμπόφσκι, η οποία έφερε εκτός από δουλειά και θέσεις εργασίας για την επιχείρησή του. «Τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν σταδιακά για εμάς. Από τη στιγμή που συνεργαστήκαμε με τη Zeus είδαμε σημαντική αύξηση στην παραγωγή μας, ενώ δημιουργήθηκαν και ορισμένες θέσεις εργασίας», λέει ο υφαντουργός.

Η συνολική παραγωγή της Μουχταρίδης αυτή τη στιγμή ανέρχεται στα 17 χιλιόμετρα υφάσματος.

Καθώς μιλάμε αναφέρεται στην εποχή που το μετάξι έζησε καλές εποχές στην Ελλάδα. «Πρέπει να ήταν στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν το ελληνικό μετάξι ταξίδεψε στο Μιλάνο και ανακηρύχθηκε το καλύτερο στον κόσμο. Ακόμα καλύτερο και από το ιαπωνικό λόγω των ιδανικών καιρικών συνθηκών που επικρατούν στη χώρα μας». metaksi3

Το μετάξι στον κόσμο

Μελετώντας το δρόμο του μεταξιού στον κόσμο, θα δούμε ότι οι κυριότερες μεταξοπαραγωγικές χώρες είναι η Κίνα, η Ινδία, το Ουζμπεκιστάν, η Βραζιλία, η Ιαπωνία, η Κορέα, η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ, αλλά και το Ιράν. Κυριότερες χώρες προορισμού και διακίνησης της παραγωγής είναι οι ΗΠΑ, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Ινδία, η Γαλλία, η Κίνα, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία, η Γερμανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Κορέα και το Βιετνάμ. metaksi7 Στην Κίνα απασχολούνται περίπου 1 εκατομμύριο εργάτες στην παραγωγή μεταξιού, 7,9 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν από τη βιομηχανία μεταξιού στην Ινδία, ενώ 20.000 οικογένειες ασχολούνται με τη μεταποίηση του μεταξιού στην Ταϊλάνδη. Στη συνέχεια μπορείτε να δείτε τα στοιχεία παραγωγής των κυριότερων παραγωγών μεταξιού στον κόσμο, όπως παρουσιάζονται από τη Διεθνή Επιτροπή Σηροτροφίας.

metaksi8
Πηγή: inserco.org

Δείτε όλα τα θέματα του Weekend