Μία εβδομάδα απέμεινε για την τελετή απονομής των 88ων βραβείων Όσκαρ, των βραβείων που απονέμει η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου κάθε χρόνο και θεωρούνται το άγιο δισκοπότηρο για τους δημιουργούς της 7ης τέχνης στις ΗΠΑ. Δεδομένου ότι τα βραβεία απονέμονται ανελλιπώς από το 1929, υπάρχει χρόνος για να σημειωθούν πάμπολλα ρεκόρ, να εδραιωθούν μύθοι, αλλά και να προκύψουν σκάνδαλα… Όσον αφορά τους μύθους, οι περισσότεροι θα σπεύσουν να σκεφτούν τους δημιουργούς και ηθοποιούς που κατά τη διάρκεια της καριέρας τους σάρωσαν, κερδίζοντας Όσκαρ… με τη σέσουλα. Φυσικά και κάτι τέτοιο πρόκειται για επίτευγμα, όμως πόσο εξίσου δύσκολο φαντάζει να πάρει το Όσκαρ ένας ηθοποιός που εμφανίζεται σε ταινία για λιγότερο από 10 λεπτά; Κι όμως! Είναι κάτι που έχει συμβεί αρκετές φορές στη μακρόχρονη ιστορία των βραβείων και μάλιστα με εξαιρετικά γνωστούς ηθοποιούς! Όσον αφορά τα σκάνδαλα από την άλλη, το πρώτο που έρχεται στο μυαλό είναι οι διαχρονικές αδικίες της Ακαδημίας, η οποία έχει ουκ ολίγες φορές γυρίσει την πλάτη σε ηθοποιούς-θρύλους και δημιουργούς που άφησαν ανεξίτηλο το όνομά τους στην ιστορία του κινηματογράφου. Τα σκάνδαλα, όμως, δεν σταματούν εκεί. Ούτε μία, ούτε δύο, αλλά επτά φορές η Ακαδημία έχει ανακαλέσει ταινίες που είχαν λάβει υποψηφιότητα για Όσκαρ, ενώ μία φορά έφτασε στο σημείο να ζητήσει πίσω το αγαλματίδιο από δημιουργό που το είχε κερδίσει! Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, από περιπτώσεις ηθοποιών που κατόρθωσαν να κερδίσουν Όσκαρ, παίζοντας λιγότερο από 15 λεπτά…
Ίνγκριντ Μπέργκμαν, «Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές»
Το άστρο της Ίνγκριντ Μπέργκμαν έλαμψε στο κινηματογραφικό στερέωμα στα μέσα του 20ου αιώνα, με ρόλους που έμειναν στην ιστορία της 7ης τέχνης. Αδιαμφισβήτητο ήταν το ταλέντο της Μπέργκμαν, και καλύτερη απόδειξη γι’ αυτό δεν είναι άλλη από το Όσκαρ που πήρε για την εμφάνισή της στη μεταφορά του κλασικού βιβλίου της Αγκάθα Κρίστι «Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές» στη μεγάλη οθόνη από το Σίντνεϊ Λουμέτ. Η Μπέργκμαν χρειάστηκε μόλις 5 λεπτά για να ξεδιπλώσει το ταλέντο της και να πάρει το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου. Τα 5 λεπτά αυτά μάλιστα, ήταν μία και μόνο μία σκηνή που παρουσίαζε την ανάκριση των επιβατών και επρόκειτο και για συνεχόμενη λήψη!
Ντέιβιντ Νίβεν, «Χωριστά Τραπέζια»
Ο βρετανός ηθοποιός Ντέιβιντ Νίβεν έγινε γνωστός κυρίως από την εμφάνισή του στο «Ροζ Πάνθηρα». Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ο Νίβεν κατόρθωσε να κερδίσει κι ένα Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου και μάλιστα για εμφάνιση όχι πάνω από 16 λεπτά… Συγκεκριμένα, ο Ντέιβιντ Νίβεν εμφανίστηκε για 15 λεπτά και 38 δευτ. στην ταινία «Χωριστά Τραπέζια», στην οποία υποδύεται τον ταγματάρχη Πόλοκ, ένα βετεράνο που βλέπει το σκοτεινό παρελθόν του να έρχεται στο φως κατά τη διάρκεια της παραμονής του σε ένα μοναχικό ξενοδοχείο.
Αν Χάθαγουεϊ, «Οι Άθλιοι»
Το 2013, η αμερικανίδα ηθοποιός Αν Χάθαγουεϊ, έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι της προκειμένου να μπει στο πετσί του ρόλου που κλήθηκε να ερμηνεύσει: αυτόν της Φαντίνας για το μιούζικαλ «Οι Άθλιοι». Τι κι αν εμφανίζονταν για μόλις 15 λεπτά, στο συνολικής διάρκειας 158 λεπτών έργο; Η Χάθαγουεϊ έχασε 11 κιλά, ξυρίστηκε γουλί και ερμήνευσε με αψεγάδιαστο τρόπο την χτυπημένη από τη μοίρα ηρωίδα του Βίκτωρ Ουγκώ. Η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου τη δικαίωσε, τιμώντας την με το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου. Το απόσπασμα που ακολουθεί δείχνει το γιατί…
Άντονι Χόπκινς, «Η Σιωπή των Αμνών»
Ο σερ Άντονι Χόπκινς υποδύεται το διάσημο Χάνιμπαλ Λέκτερ, τρομοκρατεί την συμπρωταγωνίστρια του, Τζόντι Φόστερ, καθώς και το κοινό, και ταυτόχρονα μαγεύει με την ερμηνεία του την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, η οποία σπεύδει να του δώσει το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου παρά τα λιγοστά λεπτά που εμφανίζεται στην ταινία. Αν και υπάρχουν διαφωνίες για τον ακριβή αριθμό των λεπτών που ο άγγλος ηθοποιός εμφανίζεται, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι βρίσκεται μεταξύ των 12 και 16 λεπτών!
Τζούντι Ντεντς, «Ερωτευμένος Σαίξπηρ»
Η επίσης βρετανίδα Τζούντι Ντεντς όχι μόνο κέρδισε το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου για την 8λεπτη ερμηνεία της στην ταινία «Ερωτευμένος Σαίξπηρ», αλλά δεν δίστασε να αστειευτεί και γι’ αυτό. Παραλαμβάνοντας το αγαλματίδιο για την ενσάρκωση της Βασίλισσας Ελισάβετ Α’, η Ντεντς είπε: «Νιώθω ότι για 8 λεπτά επί της οθόνης, θα έπρεπε να πάρω μόνο τμήμα του», εννοώντας τμήμα του αγάλματος.
Άντονι Κουίν , «Η ζωή ενός ανθρώπου»
Ο διάσημος «Ζορμπάς» όταν ήρθε στην Ελλάδα για τα γυρίσματα της γνωστής ταινίας, είχε ήδη κερδίσει δύο Όσκαρ Αντρικού Ρόλου. Το δεύτερο άγαλμα (Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου), το κέρδισε για την ερμηνεία του στην ταινία «Η ζωή ενός ανθρώπου» στην οποία εμφανιζόταν μόλις 8 λεπτά, ενσαρκώνοντας τον ζωγράφο Πωλ Γκωγκέν.
Μπεατρίς Στρέιτ, «Το Δίκτυο»
Λίγοι μπορεί να θυμούνται την Μπεατρίς Στρέιτ, ωστόσο το όνομά της έχει μείνει στην ιστορία των βραβείων Όσκαρ, καθώς το 1977 κατόρθωσε να γίνει η ηθοποιός που κερδίζει το βραβείο Β’ Γυναίκειου Ρόλου παίζοντας μόλις 5 λεπτά και 40 δευτερόλεπτα και σπάζοντας το σχετικό ρεκόρ. Η ερμηνεία της θεωρείται σταθμός για τη σχετική κατηγορία βραβείων, παρά τα ελάχιστα λεπτά που εμφανίζεται στο πανί, αλλά και το σύντομο χρόνο που απαιτήθηκε για το γύρισμα: χρειάστηκαν μόνο τρεις ημέρες για να ολοκληρωθούν τα γυρίσματα με την Μπεατρίς Στρέιτ.
Οι 8 περιπτώσεις που η Ακαδημία ακύρωσε υποψηφιότητες και πήρε πίσω Όσκαρ…
Το Τσίρκο – 1928
Ταξιδεύοντας πίσω, στην ιστορία των Όσκαρ, φτάνουμε στα πρώτα βραβεία που απονεμήθηκαν το 1929. Ο διάσημος Τσάρλι Τσάπλιν είχε προταθεί για 4 βραβεία, για την ταινία του «Το Τσίρκο»: Ανδρικού Ρόλου, Καλύτερου Σεναρίου, Καλύτερης Σκηνοθεσίας για Κωμωδία, και Κορυφαίας Ταινίας (Outstanding Picture). Ωστόσο, οι ιθύνοντες φοβούμενοι ότι ο Τσάπλιν θα σάρωνε σε όλες τις 4 κατηγορίες, ανακάλεσαν τις διαφορετικές υποψηφιότητες και τον τίμησαν με ένα ειδικό «Τιμητικό Βραβείο» για «τη συγγραφή, την ερμηνεία, τη σκηνοθεσία και την παραγωγή του “Τσίρκου”»!
Χόντο – 1953
Το 1954, το γουέστερν με τον Τζον Γουέιν, «Χόντο», προτάθηκε για το Όσκαρ Καλύτερου Σεναρίου. Ωστόσο, η υποψηφιότητα ακυρώθηκε μετά από λίγο καιρό, αφότου διαπιστώθηκε ότι το σενάριο βασιζόταν σε ένα σύντομο διήγημα με τον τίτλο «The Gift of Cochise» και δεν επρόκειτο για πρωτότυπο κείμενο.
Υψηλή Κοινωνία – 1956
Το 1957, οι συγγραφείς Edward Bernds και Elwood Ullman προτάθηκαν για το Όσκαρ Καλύτερου Σεναρίου για το μιούζικαλ «Υψηλή Κοινωνία» με τους Μπινγκ Κρόσμπι και Γκρέις Κέλι. Μόνο που υπήρχε ένα «μικρό» πρόβλημα: βλέπετε, οι δύο συγγραφείς δεν είχαν γράψει το μιούζικαλ του ’56, αλλά μια κωμωδία του ’55 με το ίδιο ακριβώς τίτλο! Τι είχε συμβεί; Απλούστατα, η Ακαδημία είχε μπερδέψει τις δύο ταινίες, και λανθασμένα ονομάτισε τους δύο άντρες ως υποψήφιους. Τελικά, οι Bernds και Ullman, φάνηκαν εξαιρετικά ευγενικοί, αποσύροντας τα ονόματά τους από την τελική ψηφοφορία. Η υπόθεση θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στων ιστορία των Όσκαρ!
Young Americans – 1967
Το ντοκιμαντέρ «Young Americans» κατόρθωσε να αποσπάσει το ανάλογο Όσκαρ το 1969. Ωστόσο, ένα μήνα αργότερα το βραβείο ανακλήθηκε, αφότου ανακαλύφθηκε ότι η ταινία είχε προβληθεί σε αίθουσες ήδη από τον Οκτώβριο του ’67, κάτι που την καθιστούσε ακατάλληλη για τις υποψηφιότητες της περιόδου 1968. Τελικά, λοιπόν, το Όσκαρ πήρε η πρώτη επιλαχούσα ταινία, που ήταν το «Journey Into Self». Παρόλα αυτά, το περιστατικό χάρισε στο «Young Americans» ένα ρεκόρ που κρατά μέχρι και σήμερα: είναι η μοναδική ταινία στην ιστορία της Ακαδημίας που έλαβε Όσκαρ και κατόπιν αυτό πάρθηκε πίσω!
Ο Νονός – 1972
Το 1973, ο Φράνσις Φορντ Κόπολα και η ταινία του «Ο Νονός» έλαβαν 9 υποψηφιότητες για βραβεία Όσκαρ, μεταξύ των οποίων για Καλύτερη Ταινία, Καλύτερη Σκηνοθεσία και Α’ Ανδρικού Ρόλου, για την ερμηνεία του Μάρλον Μπράντο. Υποψηφιότητα για το Όσκαρ έλαβε και ο συνθέτης Νίνο Ρότα για το πρωτότυπο soundtrack. Τελικά, όμως, αυτή ανακλήθηκε, αφότου η Ακαδημία πληροφορήθηκε ότι ο Ρότα χρησιμοποίησε μέρος της μουσικής που είχε συνθέσει ο ίδιος, αλλά για άλλη ταινία και συγκεκριμένα για την ιταλική κωμωδία «Fortunella» του ’58. Έτσι, η Ρότα έπρεπε να περιμένει για άλλα 2 χρόνια μέχρι να έρθει η ώρα να κρατήσει το πολύτιμο βραβείο κι αυτό ήρθε τελικά για τη δουλειά του στο δεύτερο μέρος του «Νονού».
A Place in the World – 1992
Το 1993, η Ουρουγουάη υπέβαλε το φιλμ «A Place in the World» σαν την επίσημη πρόταση της χώρας για τα Όσκαρ. Τελικά, το φιλμ έλαβε υποψηφιότητα για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, που όμως αργότερα αποσύρθηκε από την τελική ψηφοφορία επειδή στην πραγματικότητα επρόκειτο για ένα… αργεντίνικο φιλμ και η Ουρουγουάη είχε απλά τον καλλιτεχνικό έλεγχο της παραγωγής. Ήταν ο σκηνοθέτης της ταινίας, ο Adolfo Aristarain, αυτός που ζήτησε από τη γειτονική χώρα να υποβάλει την ταινία εκ μέρους του, καθώς ήταν εν μέρει χρηματοδοτημένη από την Ουρουγουάη. Έτσι, και μετά την αφαίρεση της υποψηφιότητας, ο Aristarain μήνυσε την Αμερικανική Ακαδημία.
Tuba Atlantic – 2010
Το νορβηγικό φιλμάκι «Tuba Atlantic», διάρκειας 25 λεπτών, εξιστορεί την προσπάθεια ενός 70χρονου άντρα να συμφιλιωθεί με την οικογένειά του, έχοντας 6 μέρες ζωής να του απομένουν. Η ταινία προτάθηκε για το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας Μικρού Μήκους, μια επιλογή που κατόπιν η Ακαδημία ανακάλεσε με το αιτιολογικό ότι το φιλμ είχε προβληθεί στη νορβηγική τηλεόραση πριν κυκλοφορήσει στις αίθουσες, κάτι που αντίκειται στους κανονισμούς.
Alone Yet Not Alone – 2013
Λίγα χρόνια πριν, το 2014, το τραγούδι τίτλων της ταινίας «Alone Yet Not Alone» ήταν μεταξύ των υποψήφιων κομματικών για το Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού. Ωστόσο, δύο εβδομάδες αργότερα, η Ακαδημία αποφάσισε να αποβάλει από τη λίστα με τις υποψηφιότητες τον Μπρους Μπράουτον και το τραγούδι του. Αιτία ήταν ότι ο Μπρους Μπράουτον που τυχαίνει να είναι και πρώην μέλος της επιτροπής της Ακαδημίας που ψηφίζει τους υποψήφιους, είχε στείλει e-mail σε ορισμένα από τα μέλη της επιτροπής για να τους ενημερώσει πως είχε γράψει το συγκεκριμένο τραγούδι, κάτι που φυσικά απαγορεύεται από τους κανόνες της Ακαδημίας. Ο Μπρους Μπράουτον δήλωσε πως αισθάνεται «συντετριμμένος» από την απόφαση της Ακαδημίας. Η κενή θέση που άφησε πίσω του το τραγούδι δεν συμπληρώθηκε από κάποιο άλλο, αφήνοντας έτσι 4 τραγούδια να διεκδικήσουν το χρυσό αγαλματίδιο που τελικά πήρε το «Let It Go» από την ταινία της Disney, «Frozen».