Είκοσι «σύμμαχοι» της μακροζωίας στο πιάτο μας

Βρίσκονται στο ψυγείο, στα ράφια και τα ντουλάπια της κουζίνας μας και αποτελούν πολύτιμους συμμάχους της υγείας μας. Πρόκειται για τροφές με σημαντικές ευεργετικές ιδιότητες, ασπίδα ενάντια στις ασθένειες, «φάρμακα» της φύσης που μας έχουν προσφερθεί απλόχερα. Και ίσως την επόμενη φορά που θα απορρίψουμε, για παράδειγμα, το παντζάρι γιατί δεν μας αρέσει η γεύση του, το σκόρδο επειδή μας ενοχλεί η μυρωδιά του ή τον μαϊντανό απλά γιατί έτσι… να το ξανασκεφτούμε διαβάζοντας τα οφέλη τους για την υγείας μας. Βέβαια ο κατάλογος είναι μεγάλος, εμείς επιλέξαμε όμως 20 τροφές, οι οποίες βρίσκονται λίγο πολύ στη διατροφή όλων μας.

Μέλι

Πηγή θρεπτικών συστατικών και ενέργειας, το μέλι αγγίζει τα όρια του φαρμάκου. Θεωρείται καταπραϋντικό και χαλαρωτικό, ενώ έρευνες έχουν δείξει ότι ορισμένα από τα αντιοξειδωτικά συστατικά του έχουν σημαντική αντικαρκινική δράση. Πιστεύεται πως αποτελεί επίσης ένα από τα καλύτερα φυσικά, ελαφρά καθαρτικά και, παράλληλα, περιέχει το ένζυμο οξειδάση της γλυκόζης, το οποίο προάγει την παραγωγή υπεροξειδίου του υδρογόνου, μιας ουσίας με ήπιες αντισηπτικές ιδιότητες. Γνωστή είναι και η αντιβηχική του δράση. Ο Ιπποκράτης συνιστούσε διάλυμα μελιού για τον δυνατό βήχα και τον ερεθισμό του φάρυγγα και του λάρυγγα, μια συνταγή με την οποία συνηγορούν και τα σύγχρονα επιστημονικά ευρήματα.

Ελαιόλαδο

Θεωρείται από τους ειδικούς της διατροφής ως ένα από τα βασικά μυστικά της μακροζωίας. Πλούσιο σε βιταμίνη Ε, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και αντιοξειδωτικές ουσίες, το ελαιόλαδο δρα ευεργετικά στην υγεία του στομάχου, του δωδεκαδακτύλου και του καρδιαγγειακού συστήματος. Βοηθά επίσης στη μείωση της «κακής» και στην αύξηση της «καλής» χοληστερίνης αντίστοιχα. Η αντιοξειδωτική δράση της βιταμίνης Ε του ελαιολάδου έχει συσχετιστεί και με την πρόληψη της πρόωρης γήρανσης, καθώς φαίνεται πως η επαρκής πρόσληψή της έχει συνδεθεί με την προστασία από εκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ.

Παντζάρια

Τα παντζάρια αποτελούν ένα ακόμη «φάρμακο» της φύσης. Πλούσια σε υδατάνθρακες, νιτρικά άλατα, μαγνήσιο, σίδηρο, κάλιο, νάτριο, βιταμίνη C και φυτοθρεπτικά συστατικά, όπως η βετανίνη και η βουλγαξανθίνη -το αντιοξειδωτικό που δίνει στα παντζάρια το βαθύ κόκκινο χρώμα του-, θεωρείται, μεταξύ άλλων, πως ενισχύουν την αντοχή, μειώνουν την αρτηριακή πίεση, τη χοληστερίνη, το ρίσκο καρδιαγγειακών παθήσεων, αποτρέπουν την οστεοπόρωση, βοηθούν στην αντιμετώπιση ηπατικών παθήσεων και έχουν αντιοξειδωτικές ικανότητες.

Ρόδι

Ο καρπός της ζωής και της καλοτυχίας, το ρόδι αποτελεί πηγή πολύτιμων θρεπτικών συστατικών. Χάρη στις αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις, αντιβηχικές, στυπτικές, επουλωτικές και αντιδιαρροϊκές του ιδιότητες, ο χυμός του ροδιού χρησιμοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς εδώ και αιώνες. Πρόσφατες έρευνες μάλιστα έδειξαν πως τα ρόδια έχουν ισχυρές αντικαρκινικές ιδιότητες και ότι μπορεί να προστατεύουν τις γυναίκες από την ανάπτυξη ορμονοεξαρτώμενου καρκίνου του μαστού και να βοηθήσουν τους άντρες να αντιμετωπίσουν καλύτερα τον καρκίνο του προστάτη.

Κανέλα

Το δημοφιλές μπαχαρικό, στο οποίο ο φιλόσοφος Θεόφραστος αναφερόταν ως «κυννάμωμον», δηλαδή γλυκό ξύλο, ξεχωρίζει για την ιδιαίτερη διατροφική του αξία. Στις ευεργετικές ιδιότητες της κανέλας συγκαταλέγονται ότι ελέγχει τα επίπεδα γλυκόζης αίματος, βοηθάει στη διατήρηση της ευαισθησίας της ινσουλίνης, είναι πανίσχυρο αντιοξειδωτικό και έχει αντιβακτηριδιακές και αντιμυκητιακές ιδιότητες. Πρόσφατη σχετικά έρευνα έδειξε επίσης πως η κανέλα ενδέχεται να προστατεύει και τον εγκέφαλο από το Αλτσχάιμερ.

Ντομάτα

Η ντομάτα είναι κυρίως γνωστή για τις αντικαρκινικές της ιδιότητες, η ευεργετική της δράση όμως δεν περιορίζεται μόνο σε αυτές. Οφείλει κατά κύριο λόγο τις ευεργετικές της ιδιότητες στο λυκοπένιο, το αντιοξειδωτικό που της δίνει το κόκκινο χρώμα της. Η δράση του ενισχύεται με το μαγείρεμα, επειδή όταν θερμαίνεται απελευθερώνεται από το πλέγμα των ιστών της τροφής. Το λυκοπένιο θεωρείται εξαιρετικό για την καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών, που προκαλούν βλάβες και καταστρέφουν τα κύτταρα. Πρόσφατη μελέτη έδειξε επίσης ότι η ντομάτα, όταν μαγειρεύεται, παρουσιάζει αυξημένη προστατευτική δράση στην καρδιά, καθώς μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών επεισοδίων. Παράλληλα, οι ίνες της ντομάτες αποτρέπουν τον διαβήτη, το άσθμα, τον καρκίνο του εντέρου και μειώνουν τις τιμές τις χοληστερίνης.

Εσπεριδοειδή

Τα εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, μανταρίνια, λεμόνια, γκρέιπφρουτ) είναι ιδιαίτερα πλούσια σε αντιοξειδωτικές ουσίες, οι οποίες συμβάλλουν στην πρόληψη πολλών ασθενειών όπως ο καρκίνος, η στεφανιαία νόσος της καρδιάς, ο διαβήτης, ο καταρράκτης, η αρθρίτιδα, η γεροντική εκφύλιση της ωχράς κηλίδας του ματιού, η νόσος του Αλτσχάιμερ και οι φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου.

Βρώμη

Δημητριακό με μοναδική θρεπτική αξία, η βρώμη ξεχωρίζει για τη μεγάλη περιεκτικότητα της σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μεταλλικά στοιχεία, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες, με γνωστές ευεργετικές επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό. Παρέχει σημαντικά οφέλη στην καρδιά, το πεπτικό σύστημα, το ανοσοποιητικό σύστημα, στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου και του σωματικού βάρους, ενώ επιστημονικές έρευνες πιστοποιούν την ύπαρξη θετικής επίδρασης ακόμα και όσον αφορά την ομορφιά και την ευεξία, κυρίως στη βάση της αντιοξειδωτικής της δράσης.

Σκόρδο

Το όχι σε όλους αγαπημένο για την ιδιαίτερη μυρωδιά του σκόρδο, αποτελεί έναν πολύτιμο σύμμαχο για την υγεία του ανθρώπου. Μελέτες έχουν δείξει πως οι θαυματουργές σκελίδες του βελτιώνουν την καρδιακή λειτουργία, μειώνουν την πίεση και τη χοληστερίνη, αποτελούν ασπίδα κατά του καρκίνου, αλλά και ένα φυσικό αντιβιοτικό. Παράλληλα, η ισχυρή αντιμικροβιακή δράση του σκόρδου φαίνεται ότι προστατεύει και από το έλκος του στομάχου.

Κρεμμύδι

Ένα τρόφιμο που υπάρχει πάντα στο ράφι της κουζίνας μας και αποτελεί βασικό συστατικό για τα περισσότερα φαγητά. Και είναι λογικό, αφού το κρεμμύδι έχει θεραπευτικές, αντιβακτηριδιακές και αντιμυκητιακές ιδιότητες. Μεταξύ άλλων, θεωρείται πως επιδρά στη μείωση του σακχάρου στο αίμα, έχει καρδιαγγειακά οφέλη, είναι ευεργετικό για τη γαστρεντερική υγεία, δρα ενάντια στην τριχόπτωση, είναι καλό για το δέρμα, ενισχύει την υγεία των οστών, αποτρέπει τους θρόμβους στο αίμα.

Μαύρο πιπέρι και άλλα μπαχαρικά

Μέρος της διατροφής των ανθρώπων εδώ και χιλιάδες χρόνια, το κάποτε πολύτιμο μαύρο πιπέρι δρα ως διουρητικό και ενθαρρύνει το σώμα να ιδρώνει και να απαλλαγεί από βλαβερές τοξίνες. Αποτελεί επίσης ένα πολύ καλό φάρμακο για τον βήχα, αφού βοηθά στον καλύτερο ρυθμό ροής της βλέννας. Είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, οπότε δρα ενάντια στις βακτηριακές λοιμώξεις που μπορεί να ταλαιπωρούν τον οργανισμό. Περιέχει πολλά αντιοξειδωτικά, που ενισχύουν το αμυντικό σύστημα της επιδερμίδας απέναντι στη γήρανση. Όπως και τα περισσότερα μπαχαρικά (κουρκουμάς, κύμινο κ.ά), παρουσιάζει ιδιαιτέρως σημαντικές αντικαρκινικές ιδιότητες. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία που καταγράφουν χαμηλά ποσοστά καρκίνων αρκετών τύπων στην Ινδία, τη χώρα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση μπαχαρικών.

Μαϊντανός

Γνωστός και ως λύση για… δροσερή αναπνοή, ο μαϊντανός θεωρείται ότι μπορεί να βοηθήσει και στην πρόληψη από τον καρκίνο του μαστού, τουλάχιστον σύμφωνα με εργαστηριακές μελέτες. Το μυρωδικό που οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν ως φάρμακο για διάφορες παθήσεις, έχει ιδιότητες τονωτικές, διεγερτικές, ανακουφιστικές, καθαρτικές, διουρητικές, αντισηπτικές, ρυθμιστικές κ.ά.

Ξηροί καρποί

Αμύγδαλα, καρύδια, φιστίκια, κάσιους, φουντούκια… Οι ξηροί καρποί έχουν υψηλή διατροφική αξία. είναι πλούσιοι σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (υγιεινά λίπη δηλαδή), πρωτεΐνες, ιχνοστοιχεία (π.χ. μαγνήσιο), φυτικές ίνες, αλλά και σε πολλές βιταμίνες, όπως η Ε. Ολοένα και περισσότερες επιστημονικές μελέτες τους συνιστούν, κυρίως νωπούς και ανάλατους. Χαρακτηριστική είναι έρευνα επιστημόνων στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τους οποίους οι άνθρωποι που τρώνε ξηρούς καρπούς ζουν περισσότερο, κυρίως επειδή κινδυνεύουν λιγότερο να πεθάνουν από καρκίνο ή καρδιά. Παλαιότερες μελέτες έχουν συσχετίσει τους ξηρούς καρπούς με χαμηλότερο κίνδυνο διαφόρων ασθενειών, όπως καρδιοπαθειών, διαβήτη τύπου 2, καρκίνου του εντέρου, λίθων στη χολή κ.α.

Σταφύλια

Με ισχυρή αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση, τα σταφύλια προστατεύουν από την ατμοσφαιρική ρύπανση, τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο. Πρόσφατη έρευνα έδειξε επίσης ότι η τακτική κατανάλωση σταφυλιών μπορεί να συμβάλλει στην καλή υγεία των ματιών μας, προστατεύοντας τον αμφιβληστροειδή από πιθανές αλλοιώσεις.

Μπανάνα

Η μπανάνα αποτελεί ένα παρεξηγημένο φρούτο λόγω της υψηλής περιεκτικότητας της σε υδατάνθρακες και της υψηλής θερμιδικής της αξίας (90-130 kcal) σε σχέση με τα υπόλοιπα φρούτα. Είναι όμως πολύτιμη για την υγεία μας αλλά και για την ομορφιάς μας, αφού βελτιώνει το πεπτικό, μειώνει τη χοληστερόλη και την αρτηριακή πίεση και βελτιώνει τη διάθεση. Χρησιμοποιείται επίσης συχνά ως συστατικό σε μάσκες ομορφιάς, καθώς βοηθά στις σακούλες στα μάτια, στις ρυτίδες, σε δερματικά προβλήματα κ.ά.

Γιαούρτι

Δεν είναι μόνο ένα άριστο τρόφιμο, αλλά έχει και γενικότερες ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία, τις οποίες πολλοί επιστήμονες δεν διστάζουν να τις χαρακτηρίσουν και ως θεραπευτικές. Το γιαούρτι τονώνει την κινητικότητα του εντέρου, προκαλεί αύξηση των γαστρικών εκκρίσεων, αυξάνει την πεπτικότητα της καζεΐνης και ευνοεί την απορρόφηση του ασβεστίου από το έντερο. Επίσης, συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εντέρου και το προφυλάσσει από διάφορα παθογόνα βακτήρια που μπορούν να προκαλέσουν εντερίτιδες, ενώ μειώνει και τη χοληστερίνη του αίματος.

Σπανάκι

Το αγαπημένο φαγητό του Ποπάυ περιέχει πολλές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, ενώ έχει πολύ λίγες θερμίδες και μπορεί να φαγωθεί με πολλούς τρόπους, τόσο ωμό όσο και μαγειρευτό. Το σπανάκι βοηθά στη διατήρηση της υγείας του δέρματος, των μαλλιών και των οστών, ενώ βελτιώνει τη διαδικασία της πέψης και τον έλεγχο της γλυκόζης στο αίμα στους διαβητικούς και μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών ασθενειών.

Χαμομήλι

Σύμμαχος της υγείας και της ομορφιάς, το χαμομήλι το ευγενές (chamaemelum nobile) αποτελεί ένα πολύτιμο θεραπευτικό φυτό για τον άνθρωπο. Ηρεμεί το νευρικό σύστημα, έχει αντιβακτηριδιακές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις, βοηθά σε περιπτώσεις έλκους, κολικούς εντέρων και τυμπανισμό, συμβάλλει στην ανακούφιση των παιδιών από τους πόνους της οδοντοφυίας. Οι αντισηπτικές του ιδιότητες προστατεύουν από προβλήματα του πεπτικού και μολύνσεις του βλεννογόνου.

Φασκόμηλο

Πρόκειται για ένα βότανο προικισμένο με πολλές θεραπευτικές ουσίες και ιδιότητες, ιδιαιτέρως χρήσιμες στην ιατρική, όπως αντιβακτηριδιακές, αντισηπτικές, καρδιοτονωτικές, σπασμολυτικές και αντιδιαβητικές. Μάλιστα, η δράση του κατά του διαβήτη έκανε ορισμένους να δηλώσουν ότι το φασκόμηλο είναι το φάρμακο για όλες τις ασθένειες.

Όσπρια

Για τους λαούς που ζουν στη λεκάνη της Μεσογείου αποτέλεσαν πάντα τη ραχοκοκαλιά της διατροφής τους. Μια εξαιρετική τροφή, πυκνή σε θρεπτικά συστατικά, πλούσια σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνες, σε βιταμίνες Β και Ε, σε άλατα σιδήρου, φωσφόρου, νατρίου, καλίου και ασβεστίου, καθώς επίσης και σε διαιτητικές ίνες. Η μεγάλη ποσότητα και η ανυπέρβλητη ποιότητα των διαιτητικών ινών των οσπρίων, βοηθούν όχι μόνο στην καλή λειτουργία του εντέρου, αλλά και στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης, στην πρόληψη των καρδιοπαθειών, καθώς και πολλών μορφών καρκίνου. Δείτε όλα τα θέματα του Weekend