Το όνομά της η Λευκάδα το πήρε απ’ το ακρωτήριο Λευκάτα ή αλλιώς Κάβος της Κυράς, που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο του νησιού.
Το ακρωτήριο στην αρχαιότητα ονομαζόταν Λευκάς πέτρα ή Λευκάς άκρα. Ένας μύθος λέει ότι η ποιήτρια Σαπφώ, απ’ τη νήσο Λέσβο, πήδηξε απ’ το βράχο του ακρωτηρίου για να απαλλαγεί απ’ τον έρωτά της για τον Φάωνα.
Κοντά σ’ εκείνη την περιοχή υπάρχει και ο ναός του θεού Απόλλωνα, στον οποίον είναι αφιερωμένος ο λευκός βράχος.
Πιο παλιά το νησί ονομαζόταν Αγία Μαύρα παίρνοντας το όνομα αυτό απ’ τον ομώνυμο ναό που ήταν κτισμένος μέσα στο κάστρο της Αγίας Μαύρας, το οποίο βρίσκεται απέναντι απ’ την πόλη της Λευκάδας και το οποίο αποτελούσε πρότυπο οχυρωματικής τέχνης.
Για κάποιο μεγάλο χρονικό διάστημα η πόλη της Λευκάδας ήταν κτισμένη γύρω απ’ αυτό το κάστρο, αργότερα όμως οι Βενετοί τη μετέφεραν στη σημερινή της θέση.