Ένα ακόμη ρομποτικό μεταγωγικό σκάφος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), το «Ζορζ Λεμέτρ», που θα είναι όμως το τελευταίο της σειράς του, ετοιμάζεται να ταξιδέψει στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) μεταφέροντας κάθε είδους προμήθειες και επιστημονικό εξοπλισμό για τους έξι αστροναύτες, που ζουν και εργάζονται σε αυτόν σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας.

Το πέμπτο Αυτοματοποιημένο Όχημα Μεταφοράς (Automated Transfer Vehicle – ATV-5) της ESA έχει προγραμματιστεί για εκτόξευση στις 02:44 ώρα Ελλάδας την Τετάρτη 30 Ιουλίου, με ένα πύραυλο «Αριάν 5», από το διαστημικό κέντρο της Ευρώπης, στο Κουρού της Γαλλικής Γουϊάνας στη Νότια Αμερική. Έχουν προηγηθεί άλλα τέσσερα ATV: τα «Ιούλιος Βερν» (2008), «Γιοχάνες Κέπλερ» (2011), «Εντοάρντο Αμάλντι» (2012) και «Άλμπερτ Αϊνστάιν» (2013).

Το μήκους δέκα μέτρων και βάρους 20 τόννων ATV-5, που έχει μέγεθος διώροφου λεωφορείου, θα παραδώσει στον Σταθμό ένα φορτίο 6,6 τόνων πειραμάτων, ανταλλακτικών, ρούχων, τροφίμων (μεταξύ των οποίων 50 κιλά καφέ), καυσίμων (τρεις τόνους), αέρα, οξυγόνου και νερού, σπάζοντας το ρεκόρ βαρύτερου διαστημικού σκάφους που εκτοξεύθηκε ποτέ με έναν πύραυλο Ariane.

Από επιστημονική άποψη, το «αστέρι» του φορτίου είναι ο βάρους 400 κιλών ηλεκτρομαγνητικός ανυψωτής (Electromagnetic Levitator) της ESA, ο οποίος θα μελετήσει τα αιωρούμενα μέταλλα σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας. Στο φορτίο περιλαμβάνεται επίσης μια αντλία για να βοηθήσει την ανακύκλωση του νερού στο Σταθμό, ο οποίος δεν διαθέτει πλυντήριο ρούχων, έτσι τα φορτηγά σκάφη συχνά φέρνουν φρέσκες αλλαξιές ρούχων για τα πληρώματα. Αυτή τη φορά, το ATV-5 θα μεταφέρει τα υψηλής τεχνολογίας νέα φανελλάκια Spacetex της ESA, που υπόσχονται να μείνουν φρέσκα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Ακόμη, στο σκάφος θα μεταφέρει το Haptics-1, ένα χειριστήριο (joystick) ευαίσθητο στην αφή, το οποίο θα διερευνήσει πώς οι άνθρωποι αισθάνονται την απτική ανάδραση στο διάστημα, προετοιμάζοντας έτσι τις μελλοντικές εξ αποστάσεως ρομποτικές επιχειρήσεις στο διάστημα.

Το «Ζορζ Λεμέτρ» (που φέρει το όνομα του βέλγου ρωμαιοκαθολικού ιερέα και επιστήμονα, ο οποίος πρώτος πρότεινε στη διάρκεια του μεσοπολέμου την θεωρία της «Μεγάλης Έκρηξης» για τη δημιουργία του σύμπαντος) μεταφέρει και διάφορα πειράματα από τους ερευνητές – συνεργάτες του Σταθμού στην Ιαπωνία και στις ΗΠΑ, από μυς του ψαριού ζέβρα (Zebrafish) έως αναλυτές σώματος – κίνησης.

Το ATV-5 θα παραδώσει επίσης στον ISS περισσότερο πόσιμο νερό από ποτέ (850 λίτρα), ενώ θα κάνει και την αναπλήρωση της αποθήκης τροφίμων των αστροναυτών. Το σκάφος θα μείνει συνδεδεμένο με το Σταθμό για περίπου έξι μήνες. Μεταξύ άλλων, θα «σπρώξει» με τις μηχανές του προς τα πάνω σε υψηλότερη τροχιά τον ISS, ο οποίος πέφτει προς τη Γη με ρυθμό περίπου 100 μέτρων τη μέρα λόγω της αντίστασης της ατμόσφαιρας, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο. Ο Σταθμός βρίσκεται σε ύψος περίπου 400 χιλιομέτρων και κινείται με ταχύτητα 28.800 χλμ. την ώρα.

Όταν μετά από ένα εξάμηνο ολοκληρώσει την αποστολή του, το «Ζορζ Λεμέτρ», γεμάτο σκουπίδια και ανθρώπινα απόβλητα, θα πάρει τον δρόμο της επιστροφής και θα αυτοκαταστραφεί κατά την είσοδό του στην ατμόσφαιρα, κάπου πάνω από τον ακατοίκητο Νότιο Ειρηνικό Ωκεανό.

Μετά την απόσυρση του στόλου των διαστημικών λεωφορείων των ΗΠΑ το 2011, τα ευρωπαϊκά σκάφη ATV ήσαν τα μεγαλύτερα μεταγωγικά που έφθαναν στον ISS. Τη δουλειά των μεταφορών πλέον θα κάνουν το ρωσικό «Progress» και τα σκάφη «Dragon» και «Cygnus» των αμερικανικών ιδιωτικών διαστημικών εταιρειών Space X και Orbital Sciences αντίστοιχα, οι οποίες έχουν συνάψει τη σχετική εμπορική συμφωνία με τη NASA.

Η τελευταία, από την πλευρά της, ετοιμάζει το νέο επανδρωμένο σκάφος Orion, το οποίο θα ενσωματώσει στοιχεία από το ευρωπαϊκό ATV και προορίζεται για τη Σελήνη (και πέρα από αυτήν), με την πρώτη δοκιμαστική πτήση του να προγραμματίζεται για το 2017.