Τα υψηλά ποσοστά παραβατικότητας σε οικισμούς των Ρομά, καταδεικνύουν στοιχεία που διαβιβάστηκαν στη Βουλή από τον υπουργό Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη Νίκο Δένδια στις 11 Οκτωβρίου στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου.
Όπως ενδεικτικά αναφέρεται, ως προς τη δραστηριότητα της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αττικής, μόνο στους οικισμούς- καταυλισμούς Ρομά του δήμου Αχαρνών και μόνο, κατά το χρονικό διάστημα από 1.7.2013 έως και 25.9.2013, συνελήφθησαν 242 άτομα και βεβαιώθηκαν 418 παραβάσεις. Το έγγραφο διαβιβάστηκε στη Βουλή μετά από ερώτηση των βουλευτών των Ανεξάρτητων Ελλήνων Γιάννη Δημαρά και Γαβριήλ Αβραμίδη για τα προβλήματα ένταξης των Ρομά και την παραβατική συμπεριφορά αυτών.
«Η ουσιαστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούνται σε πολλές περιοχές της χώρας από τη διαμονή Ρομά, δεν αποτελεί αμιγώς αστυνομικής φύσεως ζήτημα, αλλά, αντιθέτως, απαιτεί την ουσιαστική- συντονισμένη παρέμβαση όλων των αρμοδίων Υπηρεσιών, για τη μείωση ή εξάλειψη των επιμέρους παραμέτρων που το δημιουργούν ή το συνδιαμορφώνουν (υλοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης και κοινωνικής τους ένταξης, δημιουργία υποδομών κλπ)», τονίζει, ωστόσο, στο έγγραφο του ο υπουργός Δημόσιας Τάξης.
Ως προς την παραβατικότητα σε οικισμούς- καταυλισμούς Ρομά, ο κ. Δένδιας αναφέρει ότι αυτή «εστιάζεται, ως επί το πλείστον, σε περιπτώσεις διατάραξης της κοινής ησυχίας των περιοίκων, ρύπανση του περιβάλλοντος από την καύση ελαστικών και καλωδίων που περιέχουν χαλκό, διακίνηση εξαρτησιογόνων ουσιών, κλοπών, ληστειών κλπ». Ο υπουργός διαβεβαιώνει ότι οι δράσεις αστυνόμευσης συνεχώς επικαιροποιούνται, βελτιώνονται και αναπροσαρμόζονται, προκειμένου να αντιμετωπιστούν πρωτίστως προληπτικά, αλλά και κατασταλτικά, για την απρόσκοπτη κοινωνική συμβίωση και εδραίωση αισθήματος ασφάλειας των πολιτών, σε συνεργασία με τις συναρμόδιες υπηρεσίες (ΟΤΑ κλπ).
Στην ίδια ερώτηση έχει απαντήσει εγγράφως στις 8 Οκτωβρίου κι ο υπουργός Εσωτερικών Γιάννης Μιχελάκης, ο οποίος διαβίβασε στη Βουλή στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι στο πλαίσιο Ολοκληρωμένου Προγράμματος Δράσης (ΟΠΔ) που είχε υιοθετηθεί το 2001 για την κοινωνική ένταξη των Ελλήνων Τσιγγάνων, εντάχθηκαν παρεμβάσεις στεγαστικού χαρακτήρα για τη βελτίωση των υποδομών διαβίωσης των Τσιγγάνων στους χώρους διαμονής τους. Στο πλαίσιο του ίδιου Προγράμματος που είχε διάρκεια 7 ετών (2002-2008) είχε οριοθετηθεί και το πλέγμα των βασικών υπηρεσιών στους τομείς της παιδείας, της απασχόλησης, της υγείας-πρόνοιας και του πολιτισμού-αθλητισμού για την πλήρη ένταξή τους στην κοινωνία.
Πληρώθηκαν 61,5 εκατομμύρια ευρώ για βασικές υποδομές.
Μετά τις προτάσεις που υποβλήθηκαν από αρμόδιες τοπικές Αρχές, στο πλαίσιο χρηματοδότησης βασικών υποδομών στέγασης, εγκρίθηκαν έργα συνολικού προϋπολογισμού 94 εκατομμυρίων ευρώ. Μέχρι σήμερα έχουν πληρωθεί εργασίες αναβάθμισης των χώρων διαβίωσης των τσιγγάνων στους ΟΤΑ της χώρας, συνολικού ύψους 61,5 εκατομμυρίων ευρώ. Πρόκειται ουσιαστικά για την εκτέλεση αποκομιδής μπάζων, ύδρευσης- αποχέτευσης, οδοποιίας, ηλεκτροφωτισμού και εν γένει ανάπλασης των χώρων διαμονής των Τσιγγάνων, καθώς και της χρηματοδότησης -για τον σκοπό αυτόν- αγοράς ακινήτων.
Χορηγήθηκαν 6.670 στεγαστικά δάνεια ύψους 60.000 ευρώ το καθένα
Επιπλέον το υπουργείο Εσωτερικών υλοποίησε από το 2002, πρόγραμμα στεγαστικής δανειοδότησης περιορισμένου αριθμού Ελλήνων Τσιγγάνων που διαβιούσαν σε καταυλισμούς ή άλλες κατασκευές, που δεν πληρούσαν τις στεγαστικές τους ανάγκες. Το πρόγραμμα προέβλεπε τη χορήγηση 9.000 στεγαστικών δανείων, ύψους 60.000 ευρώ έκαστο, με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου και με ευνοϊκούς όρους αποπληρωμής για την απόκτηση πρώτης κατοικίας σε περιοχή της επιλογής των δικαιούχων. Σήμερα μετά τη θέση σε ισχύ του άρθρου 38 του Ν. 4075/2012, το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με τη χορήγηση συνολικά 6.670 δανείων.
Αν και ο υπουργός Εσωτερικών, αναφέρεται διεξοδικά στο ΟΠΔ ως την πρώτη προσπάθεια οργανωμένης αντιμετώπισης των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες Τσιγγάνοι, δεν παραλείπει στο έγγραφό του να επισημάνει ότι «η λήψη μέτρων για τη στήριξη αστέγων και οικονομικά αδυνάτων πολιτών, ιδίως δε ο σχεδιασμός και η εφαρμογή προγραμμάτων για την ένταξη των Τσιγγάνων στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή της τοπικής κοινωνίας, ανήκει στις αρμοδιότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ν. 3463/2006 όπως συμπληρώθηκε και ισχύει με το Ν. 3852/2010)».
Μετά την ολοκλήρωση του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Δράσης, βρίσκεται σε εξέλιξη ο σχεδιασμός δράσεων στο πλαίσιο της νέας εθνικής στρατηγικής για τους Ρομά στην Ελλάδα, που εκκινεί από την κοινή διαπίστωση της αναγκαιότητας των μέτρων και της συνέχισης των προσπαθειών για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας που βιώνει η συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα. Βασικό γνώρισμα του νέου στρατηγικού πλαισίου αποτελεί η ανάληψη ολοκληρωμένων τοπικών παρεμβάσεων. Ως προς την μεταστέγαση αυθαίρετων καταυλισμών Τσιγγάνων, η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις.
Οι Τάξεις Υποδοχής
Στη Βουλή διαβιβάστηκε και απαντητικό έγγραφο του υφυπουργού Παιδείας Σ. Κεδίκογλου, ο οποίος σπεύδει να υπογραμμίσει ότι η πρόσβαση της νέας γενιάς Ρομά στην εκπαίδευση, αποτελεί αναμφίβολα, το βασικότερο μηχανισμό άρσης του κοινωνικού αποκλεισμού. Για τον λόγο αυτόν άλλωστε το υπουργείο Παιδείας συμμετέχει στη Συντονιστική Διϋπουργική Επιτροπή για την εξειδίκευση της Εθνικής Στρατηγικής για την Κοινωνική Ένταξη των Ρομά εστιάζοντας σε ζητήματα εκπαίδευσης και εκπαιδευτικής πολιτικής. «Πάγια πολιτική και βούληση του υπουργείου είναι τα στελέχη της εκπαίδευσης όχι μόνο να ενθαρρύνουν την προσέλευση των μαθητών Ρομά στο σχολείο, αλλά και να αναζητούν τα παιδιά Ρομά που μένουν στην περιοχή τους και να φροντίζουν για την εγγραφή και φοίτησή τους, όπως προβλέπουν οι διατάξεις για την υποχρεωτική εκπαίδευση», αναφέρει ο υφυπουργός Παιδείας και ενημερώνει για τις δράσεις που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ για τη διασφάλιση ίσως ευκαιριών στην εκπαίδευση.
Στο πλαίσιο αυτό έχει ξεκινήσει η πιλοτική εφαρμογή των Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας. Το σχολικό έτος 2012-2013 ιδρύθηκαν και λειτούργησαν σε σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας 488 Τάξεις Υποδοχής και ένα Φροντιστηριακό Τμήμα. Οι μαθητές Ρομά εφοδιάζονται επίσης με κάρτα φοίτησης, η οποία τους συνοδεύει, ώστε να γίνονται δεκτοί για φοίτηση στα σχολεία χωρίς την τυπική διαδικασία της μετεγγραφής, εφόσον κατά τη διάρκεια του έτους αλλάξουν σχολεία, εξαιτίας της μετακίνησής τους σε άλλο τόπο κατοικίας.
Οι βουλευτές Γ. Αβραμίδης και Ιω. Δημαράς είχαν καταθέσει ερώτηση στη Βουλή με αφορμή επεισόδια στις Αχαρνές και την κατεδάφιση αυθαίρετων σπιτιών των Τσιγγάνων. Οι βουλευτές είχαν επισημάνει ότι τα προβλήματα δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν ούτε με καταστολή ούτε με περαιτέρω συμπίεση των δικαιωμάτων, ούτε με ένταση του χωρικού και κοινωνικού αποκλεισμού ζητώντας οργανωμένη πολιτική κοινωνικής ένταξης των Ρομά.