Ορόσημο που αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τις περαιτέρω πολιτικές εξελίξεις θεωρείται η πρώτη εβδομάδα του Μαΐου και κατά πάσα πιθανότητα η Τρίτη 2 του μηνός. Κι αυτό γιατί εκείνη μάλλον την ημέρα το Α1 τμήμα του Άρειου Πάγου θα ανακηρύξει σε δημόσια συνεδρίαση τους εκλογικούς συνδυασμούς που θα κατέλθουν στις εθνικές εκλογές, αφού πρώτα αποφανθεί εάν και κατά πόσο πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις του νόμου.
Για τα παραδοσιακά κόμματα προφανώς και δεν τίθεται θέμα. Το ενδιαφέρον στρέφεται στην τύχη του Εθνικού Κόμματος «Έλληνες», που έχει ιδρύσει ο πρωτόδικα καταδικασμένος για διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης πρώην βουλευτής της Χρυσής Αυγής, Ηλίας Κασιδιάρης, καθώς οι δημοσκοπήσεις το φέρουν να περνά το κατώφλι του 3% που απαιτείται για την είσοδο στη Βουλή.
Κατ’ εφαρμογή του νόμου 5019/2023 θα αποφασιστεί από τα μέλη του Αρείου Πάγου εάν η δράση του κόμματος εξυπηρετεί ή όχι την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Εάν κριθεί ότι η πραγματική ηγεσία του κόμματος είναι διαφορετική από τη δηλωθείσα, τότε θα αποκλειστεί η συμμετοχή του από τις εκλογές.
Τι προβλέπει ο νόμος
Σύμφωνα με το άρθρο 102 του νόμου 5019/3023 «στις βουλευτικές εκλογές λαμβάνουν μέρος είτε συνδυασμοί υποψηφίων ενός μόνο κόμματος, είτε συνδυασμοί συνασπισμού περισσότερων του ενός συνεργαζόμενων κομμάτων, είτε συνασπισμοί ανεξάρτητων υποψηφίων, είτε μεμονωμένοι υποψήφιοι. Για την κατάρτιση συνδυασμού πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το κόμμα να έχει ιδρυθεί νόμιμα.
β) Ο πρόεδρος, ο γενικός γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής, ο νόμιμος εκπρόσωπος και η πραγματική ηγεσία του κόμματος να μην έχουν καταδικασθεί σε οποιονδήποτε βαθμό σε κάθειρξη για τα αδικήματα των κεφαλαίων 1 – 6 του Δεύτερου Βιβλίου του Ποινικού Κώδικα, ή σε οποιαδήποτε ποινή για εγκλήματα του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα που επισύρουν την ποινή της ισόβιας κάθειρξης. Η αποστέρηση του δικαιώματος κατάρτισης συνδυασμών, σύμφωνα με την παρούσα περίπτωση, ισχύει για τη χρονική διάρκεια της επιβληθείσας ποινής και υπολογίζεται από την επομένη της ημέρας της οριστικής καταδικαστικής απόφασης.
Η έκτιση ή μη της ποινής ή η παραγραφή αυτής δεν ασκεί επιρροή στον υπολογισμό του ανωτέρω χρονικού διαστήματος. Στο πλαίσιο του παρόντος άρθρου, η πραγματική ηγεσία έχει την έννοια ότι πρόσωπο άλλο από εκείνο που κατέχει τυπικά θέση προέδρου, γενικού γραμματέα, μέλους της διοικούσας επιτροπής ή νομίμου εκπροσώπου με συγκεκριμένες πράξεις του εμφανίζεται να ασκεί διοίκηση του κόμματος, ή να έχει τοποθετήσει εικονική ηγεσία, ή να έχει τον ηγετικό πολιτικό ρόλο προς το εκλογικό σώμα.
γ) Η οργάνωση και η δράση του κόμματος να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος.
H κρίση περί του ότι η δράση του πολιτικού κόμματος δεν εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος δύναται να λάβει χώρα μόνο όταν υφίσταται καταδίκη σε οποιονδήποτε βαθμό υποψηφίων βουλευτών ή ιδρυτικών μελών ή διατελεσάντων προέδρων για τα αδικήματα των άρθρων 134 (σ.σ. περί εσχάτης προδοσίας), 187 (σ.σ. περί εγκληματικής οργάνωσης) και 187Α (σ.σ. περί τρομοκρατικών οργανώσεων) του Ποινικού Κώδικα. Στην περίπτωση συνασπισμού κομμάτων οι ανωτέρω προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν για καθένα από τα κόμματα που απαρτίζουν τον συνασπισμό».
Το δικαίωμα για υπόμνημα στον Άρειο Πάγο
Ξεκαθαρίζεται επίσης ότι η συνδρομή των προϋποθέσεων της παρούσας ελέγχεται αυτεπαγγέλτως από το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου. Προς υποβοήθηση της κρίσης του, δικαίωμα να υποβάλουν υπόμνημα με στοιχεία τεκμηρίωσης μέχρι τη λήξη της προθεσμίας της παρ. 1 του άρθρου 34, έχουν:
i) τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων που έχουν εκλέξει αντιπροσώπους στη Βουλή των Ελλήνων στις τελευταίες γενικές βουλευτικές εκλογές από τους συνδυασμούς του ίδιου κόμματος ή συνασπισμού,
ii) τα πολιτικά κόμματα και οι συνασπισμοί, που έχουν εκλέξει αντιπροσώπους στις τελευταίες εκλογές για την ανάδειξη των Ελλήνων αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου σε περίπτωση αυτεπάγγελτου ελέγχου ή υποβολής υπομνημάτων με στοιχεία τεκμηρίωσης για τα οριζόμενα, καλεί με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο το ελεγχόμενο κόμμα, να λάβει γνώση και να υποβάλει υπόμνημα με τις απόψεις του.».
Με άλλα λόγια για την υποβοήθηση της κρίσης των ανωτάτων δικαστικών λειτουργών θα μπορούν να υποβάλλουν υπομνήματα εναντίον του Εθνικού Κόμματος «Έλληνες» δικαστών και τα πολιτικά κόμματα ή οι συνασπισμοί κομμάτων που έχουν εκλέξει αντιπροσώπους στη Βουλή στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές ή τις ευρωεκλογές. Δηλαδή, η Νέα Δημοκρατία, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, το ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση και το ΜέΡΑ25. Άξιο μνείας είναι το γεγονός ότι στις ευρωεκλογές είχε εκλέξει δύο υποψήφιους και η Χρυσή Αυγή, τον Γιάννη Λαγό και τον Αθανάσιο Κωνσταντίνου, αλλά και οι δύο έχουν αποχωρήσει από τον σχηματισμό που ούτως ή άλλως έχει χαρακτηριστεί από την ελληνική Δικαιοσύνη ως εγκληματική οργάνωση.
