«Η τραγωδία των Τεμπών συγκλόνισε την χώρα μας. Πρωτίστως οφείλουμε να εκφράσουμε την βαθιά μας οδύνη και τα συλλυπητήρια στις οικογένειες των θυμάτων», τόνισε την επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής που ξεκίνησε τις εργασίες της με κεντρικό θέμα τη διερεύνηση των διαχρονικών παθογενειών του σιδηροδρομικού δικτύου στη χώρα μας, ο παραιτηθείς υπουργός Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής.
Γράφουν: Γεωργία Σκιτζή και Γιώργος Σαρρής
«Έχουμε απέναντί μας τις οικογένειες των θυμάτων και μια κοινωνία που πενθεί και για τον λόγο αυτό έχουμε ιερές υποχρεώσεις. Να αναλάβουμε ο καθένας τις ευθύνες του να πούμε όλη την αλήθεια και να αφήσουμε απέξω μικροκομματικές σκοπιμότητες. Να δούμε με ειλικρίνεια όλα τα λάθη για να μην επαναληφθούν ποτέ. Για όσα αναφέρω θα υπάρξει τεκμηρίωση. Οι περιστάσεις δεν μας επιτρέπουν να μιλάμε χωρίς τεκμηρίωση και να κάνουμε επιλεκτικές επιλογές εγγράφων.
Η σημερινή μου τοποθέτηση είναι η πρώτη μετά την παραίτησή μου. Την ώρα του πένθους σιώπησα αλλά είναι υποχρέωσή μου η πρώτη τοποθέτηση να γίνει εδώ. Όλοι μίλησαν με αίσθημα ευθύνης αλλά πολλοί επένδυσαν στην πολιτική σκοπιμότητα και την δημαγωγία.
Ξεκαθαρίζω ότι λίγες ώρες μετά την τραγωδία παραιτήθηκα γιατί στον τομέα πολιτικής μου εποπτείας συνέβη μια ανείπωτη τραγωδία. Ούτε είχα ούτε έχω κάποια εξάρτηση από κυβερνητική θέση. Παραιτήθηκα ενάντια στην πεπατημένη της πολιτικής πρακτικής να τίθενται σε διαθεσιμότητα ή να ζητούνται παραιτήσεις υφισταμένων. Παραιτήθηκα και το έκανα εκεί από τον τόπο της τραγωδίας. Θα μείνει όμως γράμμα κενό αν δεν γίνει διερεύνηση.
Είναι χρέος μας να φωτιστεί η αλήθεια και σε αυτό το χρέος θέλω να συμβάλλω σε αυτό», τόνισε ο κ. Καραμανλής.
Ο κ. Καραμανλής, αναφερόμενος στη σύμβαση 717, είπε ότι πέρασαν 3 χρόνια προκειμένου να φτάσουμε στην σύνταξη της πρώτης συμπληρωματικής σύμβασης τον Δεκέμβριο του 2017. «Εισήχθη προς έλεγχο στο Ελεγκτικό Συνέδριο και εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 2018 και ούτε και τότε ξεκίνησε. Το ότι είχε βαλτώσει δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Υπήρξαν καταγγελίες από τον κ. Νίκο Νικολόπουλο και προέκυψε πληθώρα ζητημάτων. Λίγους μήνες αργότερα ανέλαβε η δική μας κυβέρνηση. Τι είχε παραδοθεί; Κατ’ όνομα το 33% του έργου. Ωστόσο η πιστοποίηση, δηλαδή η λειτουργικότητα ήταν στο 18%. Στις 21/12/2016 έγινε η τελευταία παράδοση συστήματος σηματοδότησης. Παραδόθηκε ποσοστό 32% αλλά οι μισοί από αυτούς τους σταθμούς δεν μπορούσαν να τεθούν σε λειτουργία. Υπήρχαν αστοχίες στο παραδοτέο. Επιπλέον μεταξύ 2017 και 2019 το παραδοτέο έργο ήταν μηδενικό. Ούτε ένας σταθμός ανατάχθηκε ούτε ένα κέντρο τηλεδιοίκησης παραδόθηκε. Ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά για 68% και σήμερα το ανέβασε στο 77% προφανώς εννοούν την κάλυψη χρηματοδοτικών αναγκών. Άλλωστε η κάλυψη ενός συστήματος σηματοδότησης πιστοποιείται από την έκδοση πρωτοκόλλου παράδοσης – παραλαβής μεταξύ ΟΣΕ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ».
Για τις συμβάσεις μίλησε για τον κατακερματισμό ή το λεγόμενο σπάσιμο των εργολαβιών. «Αυτό συνέβη και με την 717. Και δημιουργείται μια Βαβέλ.
Αναμορφώσαμε το ισχύον πλαίσιο και φτιάξαμε μια ενιαία διαδικασία. Μια σύμβαση, ένας εργολάβος για το έργο. Πρώτο μας μέλημα ήταν να επανεκκινήσουμε αυτό το έργο».
«Τηλεδιοίκηση στη Λάρισα υπήρχε και χρησιμοποιήθηκε έως τις 22:12 της 28ης Φεβρουαρίου»
Περιγράφοντας τι έγινε το 2019 είπε ότι έγιναν όλα τα βήματα εν μέσω δυσκολιών όχι μόνο γιατί ήταν πολύπλοκα τα ζητήματα αλλά επειδή υπήρχαν και οι πρωτογενείς συνθήκες της πανδημίας. Το 2012 υπογράφηκε η συμπληρωματική σύμβαση με την οποία επανεκκίνησε το έργο.
Όπως είπε, μεταξύ των σταθμών που παραδόθηκαν με το σύστημα της τηλεδιοίκησης ήταν και ο σταθμός της Λάρισας. Παραδόθηκε το Νοέμβριο του 2022 όχι από αυτά που λέμε εμείς εδώ αλλά από το μόνο έγγραφο που το αποδεικνύει. Το πρωτόκολλο διοικητικής παραλαβής. Επίσης, όπως προκύπτει από έγγραφο του ΟΣΕ οι σταθμάρχες υποχρεωτικά πρέπει να χαράσσουν αυτόματα την διαδρομή στον πίνακα τηλεδιοίκησης. Η χειροκίνητη πρέπει να λειτουργεί μόνο όταν δεν λειτουργεί η τηλεδιοίκηση. Οσο επιτρέπουμε να κυκλοφορούν ανυπόστατες φήμες οφείλουμε να απαντήσουμε στις ανακρίβειες και στα ψεύδη. Έχω ξεχωρίσει 5.
Αναφέρουν ότι στον σταθμό Λάρισας δεν υπήρχε τηλεδιοίκησης. Ο σταθμός διέθετε τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Χρησιμοποιήθηκε έως τις 22.12 της 28ης Φεβρουαρίου. Ήταν σε λειτουργία μια ώρα και κάτι πριν το δυστύχημα.
Εξηγώντας για ποιον λόγο λειτουργούσε αυτό καταγράφηκε στο μαύρο κουτί του συστήματος. Επαναχρησιμοποιήθηκε την επομένη και φάνηκε ότι λειτουργούσε σωστά. Ο σταθμάρχης και μπορούσε και έπρεπε να το πράξει ηλεκτρονικά και δυστυχώς δεν το έκανε το έπραξε χειροκίνητα. Και επειδή λειτουργούσε το σύστημα θα μπορούσε να το δει.
Δεύτερον, λέγεται ότι αν είχε ολοκληρωθεί το ETCS θα είχε αποτραπεί το δυστύχημα. Ούτε αυτό ισχύει. Στην περίπτωση αυτή ο σταθμάρχης το παρέκαμψε και το έκανε χειροκίνητα. Από την στιγμή που παρέκαμψε την τηλεδιοίκηση όποιο σύστημα και αν υπήρχε δεν θα λειτουργούσε γιατί θα το απενεργοποιούσε η εντολή του σταθμάρχη.
Καραμανλής: Ωραία η μονταζιέρα για τη δήλωσή μου περί ασφάλειας στον σιδηρόδρομο – Αναφερόμουν στο τρενάκι του Πηλίου
Ο κ. Καραμανλής σχολίασε μία δήλωση που είχε κάνει σχετικά με την ασφάλεια στον σιδηρόδρομο, κατηγορώντας την «μονταζιέρα» της αντιπολίτευσης έπαιξε «αποκομμένη» την τοποθέτησή του.
«Ακούστηκαν αριθμοί που δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα, είπε ξεκινώντας και πρόσθεσε: ποτέ δεν έγιναν έργα 1 δις στον σιδηρόδρομο. Οι συνάδελφοι της αντιπολίτευσης δεν θέλουν να ακούσουν για ποιον λόγο παραιτήθηκα, είπε ακόμα.
Το να φλυαρούμε χωρίς στοιχεία δεν βοηθάει τον δημόσιο διάλογο», είπε ο πρώην υπουργός Μεταφορών.
Στη συνέχεια ο κ. Καραμανλής τόνισε ότι δεν περιορίστηκε στην σύμβαση 717 αλλά και στις προσλήψεις που έγιναν και τι σημαίνει τηλεδιοίκηση και σηματοδότηση. Επίσης, πως ενοποιήθηκαν οι κατακερματισμένες εργολαβίες το οποίο η αντιπολίτευση δεν ψήφισε.
Ξεκαθάρισε τι είχε πει για την ασφάλεια των σιδηροδρομικών γραμμών. Είπε ότι η δήλωσή του παίζει αποκομμένη και πως αναφερόταν στο τρενάκι του Πηλίου απαντώντας σε μια ερώτηση του κ. Μεϊκόπουλου. Σε αυτό είπε ότι αναφερόταν πως είναι ασφαλές. Ωραία η μονταζιέρα που έχει γίνει από την αντιπολίτευση και πουλάει αλλά αν θέλετε θα καταθέσω και στα πρακτικά όλη την ερώτηση και απάντηση που δόθηκε στην Βουλή.
«Ποτέ στη ζωή μου δεν κρύφτηκα και ποτέ δεν δίστασα να αναλάβω τις ευθύνες μου»
Για το GSMR, τη ραδιοκάλυψη και ότι δεν υπήρχε γιατί θα είχε προληφθεί το κακό, ο κ. Καραμανλής είπε ότι όσοι το λένε παραλείπουν να πουν ότι υπήρχε η απαραίτητη αξιολόγηση και πιστοποίηση. Σημείωσε ακόμα ότι το σύστημα αυτό είναι αυτό μέσω του οποίου έγιναν οι διάλογοι ανάμεσα σε σταθμούς που ακούσαμε στα δελτία ειδήσεων.
Για τον Πύργο Ελέγχου υπέθεσε ότι εννοούν το κέντρο της οδού Καρόλου. Αυτό το άτυπο κέντρο λειτουργεί και σήμερα αλλά χωρίς εκπροσώπους της Hellenic Train. Σκοπός του είναι η παρακολούθηση των δρομολογίων για τις καθυστερήσεις. Αυτό δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα κέντρο τηλεφωνικής παρακολούθησης των δρομολογίων.
Για το ότι έως το 2019 υπήρχε και δεύτερος σταθμάρχης αλλά το κατάργησε η ΝΔ ο κ. Καραμανλής κατέθεσε βάρδιες με έναν σταθμάρχη από το 2017. Την κρίσιμη νύχτα θα έπρεπε να υπήρχαν άλλοι δυο σταθμάρχες οι οποίοι δυστυχώς έφυγαν νωρίτερα. Οι δικλείδες ασφαλείας υπήρχαν αλλά δεν επαρκούσαν, όπως τα πρωτόκολλα για το πως έπρεπε να γίνουν οι αναγγελίες για τα δρομολόγια μεταξύ σταθμαρχών και μηχανοδηγών και το γεγονός ότι θα μπορούσε να δει ο σταθμάρχης ότι επί 12 λεπτά το τρένο ήταν σε λάθος πορεία.
Ο κ. Καραμανλής μίλησε για την δήθεν όπως είπε υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ. Ο ΟΣΕ επι 10 χρόνια λάμβανε 45 εκατ. και πρόσφατα έφτασε τα 75 εκατομμύρια ευρώ. Προβλέφθηκαν 270 εκατ για την αναβάθμιση των υποδομών του σιδηροδρόμου. Για την υποστλέχωση από το 2017 ο αριθμός έβαινε μειούμενος. Αυτό άλλαξε το 2022. Ουδείς είχε προνοήσει από την προηγούμενη κυβέρνηση να προχωρήσει τις διαδικασίες προσλήψεων. Εμείς το πράξαμε.
Στην περίοδο 2015 – 2019 πόσες προσλήψεις έγιναν; Μόλις 24 εκ των οποίων οι 13 ήταν σταθμάρχες. Και ενδιάμεσα έγιναν κινήσεις και προσλάβαμε άλλους 200 με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Από το 2022 ο αριθμός τους άρχισε να αυξάνεται.
Ο κ. Καραμανλής είπε ακόμα ότι σε μια τόσο οδυνηρή στιγμή για την κοινωνία πρέπει να συμφωνήσουμε στα πραγματικά γεγονότα.
Για τη σύμβαση με την Hellenic Train είπε: Το 2017 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να διαγράψει από την ΤΡΕΝΟΣΕ χρέη 200 εκατομμυρίων και να πουλήσει την ΤΡΕΝΟΣΕ αντί 45 εκατομμυρίων. Εμείς το 2022 υποχρεώσαμε την ΤΡΕΝΟΣΕ πλέον Hellenic Train να κάνει επενδύσεις που φτάνουν τα 600 εκατομμύρια ευρώ.
«Ποτέ στη ζωή μου δεν κρύφτηκα και ποτέ δεν δίστασα να αναλάβω τις ευθύνες μου. Μιλάμε για φορείς του δημοσίου με παθογένειες ετών. Προσπαθήσαμε να τις αναδιαμορφώσουμε αλλά οι παθογένειες 10ετιων χρειάζονται χρόνια για να εκριζωθούν. Θα ήμουν ανειλικρινής αν έλεγα ότι δεν έχω μερίδιο ευθύνης. Οι λογικές όταν δεν έχουν κάποιοι κανένα λάθος είναι λογικές του χθες».
Ένταση με Καραμανλή – Ραγκούση – Κατρούγκαλο
Ένταση προκλήθηκε στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, όταν η συζήτηση για την τραγωδία των Τεμπών κινήθηκε γύρω από τον σταθμάρχη της Λάρισας. Ο Γιάννης Ραγκούσης και ο Γιώργος Κατρούγκαλος φώναζαν πως τον πρώην υπουργό Μεταφορών πως λέει ψέματα.
Ο κ. Καραμανλής αναφέρθηκε στις κατηγορίες της αντιπολίτευσης πως ο σταθμάρχης προσελήφθη με ρουσφέτι, απαντώντας ότι: «δεν έγινε κάτι τέτοιο καθώς για 18 θέσεις εξέφρασαν ενδιαφέρον μόνο 2.
Ηλικιακό όριο τέθηκε μόνο στις νέες προσλήψεις είπε και είναι 42 χρόνια και όχι στην υπόθεση του σταθμάρχη».
Για το πως εκπαιδεύτηκε ο σταθμάρχης και τι εξετάσεις πέρασε ο πρώην υπουργός Μεταφορών είπε ότι ακούστηκαν ανακρίβειες και ψεύδη. «Κράτησε έξι μήνες και εκπαιδεύτηκε για πάνω από 800 ώρες. Το ίδιο έγινε και επί ΣΥΡΙΖΑ. Οι διαδικασίες ήταν εγκεκριμένες από την ΡΑΣ. Ο νόμος για την κινητικότητα δεν προβλέπει όρια ηλικίας όπως δεν προβλέπει και ο ΟΣΕ τέτοιες δικλείδες».
Στο σημείο αυτό προκλήθηκε ένταση ανάμεσα στον κ. Καραμανλή και του κυρίους Ραγκούση και Κατρούγκαλο οι οποίοι του φώναζαν συνεχώς λες ψέματα. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ διέκοπταν συνεχώς τον κ. Καραμανλή λέγοντας ότι τα ηλικιακά όρια τα έθεσε εκ των υστέρων.
Για την υπόθεση του υιού Ντογιάκου ο κ. Καραμανλής είπε ότι τον γνώριζε από παλιά ως δικηγόρο και εκτιμούσε τις ικανότητές του και πως όταν έπιασε δουλειά στο υπουργείο Μεταφορών δεν ήταν ο πατέρας του αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου. Και επίσης ότι τώρα δεν εργάζεται στο υπουργείο.
Όσο για τους συνδικαλιστές του ΟΣΕ ο πρώην υπουργός Μεταφορών τόνισε ότι τους είχε δει αρκετές φορές και τους απασχολούσαν αποκλειστικά θέματα ΣΣΕ και άλλα μισθολογικά και όχι θέματα ασφαλείας αλλά ούτε και η προώθηση των έργων που συζητάμε. Κατέβαλλα κάθε προσπάθεια να επιλυθούν και τα προβλήματα των συνδικαλιστών, σημείωσε.
«Έγιναν τα πορίσματα και μπήκαν σε διαδικασία πειθαρχικού ελέγχου 18 άτομα και τους απάλλαξε όλους το δευτεροβάθμιο»
Στο γιατί η ΡΑΣ εξέφρασε διαφωνίες για την εκπαίδευση είπε ότι υπάρχουν αντιφάσεις. Δεν μπορείς να την εγκρίνεις όταν γίνεται και εκ των υστέρων να λες ότι έγινε λάθος, σημείωσε.
Για τα όσα έχουν ειπωθεί για τα χρήματα που έδωσε ο ανάδοχος εξήγησε: «Τον Μάρτιο του 2020 ο ανάδοχος ζήτησε 26 εκατ. ευρώ και συμφωνήθηκε να πάρουν 2,5 εκατομμύρια. Αυτά τα ζήτησε για τις καθυστερήσεις στο έργο. Τον Απρίλιο του 2020 ζήτησαν άλλα 7 εκατομμύρια. Τελικά πήραν λιγότερα. Πήραν 3 από τα 33 εκατομμύρια ευρώ».
Για την προειδοποιητική επιστολή με την παραίτηση του Προέδρου του RTMS τόνισε ότι «στην συγκεκριμένη επιστολή και είναι γνωστή δεν θέτει θέματα ασφαλείας για την παρούσα κατάσταση για την 717 αλλά για το μέλλον εφόσον ολοκληρωθούν οι διαδικασίες. Τα κεντρικά επιχειρήματα του συγκεκριμένου ανθρώπου καταρρίπτονται από την εθνική αρχή διαφάνειας.
Ούτε εκεί μπορεί να στοιχειοθετηθεί συγκεκριμένη κατηγορία».
Ο κ. Καραμανλής τόνισε ακόμα ότι το πόρισμα της αρχής διαφάνειας αναφέρεται στα προβλήματα που δημιουργήθηκαν από το 2016 έως το 2019. «Έγιναν τα πορίσματα και μπήκαν σε διαδικασία πειθαρχικού ελέγχου 18 άτομα και τους απάλλαξε όλους το δευτεροβάθμιο».
Κλείνοντας είπε ότι έκανε μια ειλικρινή προσπάθεια να κρατήσει τους τόνους όσο πιο χαμηλά γίνεται παρά τις απίστευτες προκλήσεις. «Δεν βοηθάει σε αυτή την φάση να μπούμε σε μια αντιπαράθεση. Το τι έγινε στην 717 είναι ξεκάθαρο. Υπήρχαν δικλείδες ασφαλείας και πρωτόκολλα ασφαλείας. Δυστυχώς το βράδυ εκείνο δεν ακολουθήθηκαν τόνισε».
«Είμαι στην διάθεση της δικαιοσύνης να καταθέσω την άποψή μου»
Ο πρώην υπουργός Μεταφορών κλείνοντας αναφέρθηκε ξανά στις πέντε δικλείδες ασφαλείας που δεν τηρήθηκαν και πρόσθεσε ότι «ο σταθμάρχης έβαλε το τρένο να παραβιάσει τον κόκκινο σηματοδότη και το έβαλε σε αντίθετη πορεία. Δεν μίλησε με τους μηχανοδηγούς.
Ο σταθμάρχης έβλεπε για 12 λεπτά την πορεία του τρένου και δεν κατάφερε να σταματήσει το μοιραίο. Για τις παθογένειες που δεν είναι σημερινές και δεν περιορίζονται στον ΟΣΕ είναι ότι έπρεπε να υπάρχουν άλλοι δυο σταθμάρχες.
Αυτή είναι η θέση η οποία έχει βγει και από το ανακριτικό υλικό και από τα στοιχεία και πρέπει να περιμένουμε να δούμε τι θα πει η δικαιοσύνη. Ο ομιλών παραιτήθηκε αναλαμβάνοντας την πολιτική ευθύνη. Μπορεί να υπάρχουν και διοικητικές και διαχειριστικές ευθύνες και δεν θα το κρίνουμε εμείς αλλά η δικαιοσύνη. Είμαι στην διάθεση της δικαιοσύνης να καταθέσω την άποψή μου.
Θα είμαι πάντα παρών στον δημόσιο διάλογο».
Χρυσοχοΐδης: Από το 2010 είχαν συγκροτηθεί στην ΕΡΓΟΣΕ ομάδες αποτύπωσης της κατάστασης σε σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση
«Από το έτος 2010 είχαν συγκροτηθεί ομάδες εργασίας στην ΕΡΓΟΣΕ με σκοπό την αποτύπωση της κατάστασης, σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτροκίνησης στο σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας» τόνισε προηγουμένως ο πρώην υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, μιλώντας στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Όπως είπε, το 2010 συγκροτήθηκαν δύο ομάδες εμπειρογνωμόνων από την ΕΡΓΟΣΕ που μαζί με τον ΟΣΕ παρέδωσαν το 11 πορίσματα και συγκροτήθηκαν ομάδες εργασίας για ανάταξης και αναβάθμιση συστήματος σηματοδότησης.
Ακολούθως το 2012 η ΕΡΓΟΣΕ εξέδωσε τεύχη δημοπράτησης και τα υπέβαλε για παρατηρήσεις στον ΟΣΕ που τα ενέκρινε. Εγκρίθηκε το έργο από τα καθ’ ύλην αρμόδια εθνικά και ευρωπαϊκά όργανα και πήρε τον δρόμο της δημοπράτησης τον Φεβρουάριο του 2014 με προϋπολογισμό 52 εκατ. ευρώ.
«Στον συγκεκριμένο διαγωνισμό, υπήρξε ανάδοχος με χαμηλότερη προσφορά, στο ποσό των 41.297.147 ευρώ, χωρίς ΦΠΑ. Ακολούθησε η διαδικασία ενημέρωσης της Βουλής τον Ιούνιο του 2014 και ο έλεγχος νομιμότητάς της. Η σύμβαση 717 έλαβε την έγκριση του Ελεγκτικού Συμβουλίου τον Ιούνιο του 2014 και ακολούθως, τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους η ΕΡΓΟΣΕ υπέγραψε την σύμβαση ορίζοντας ως χρόνο υλοποίησης του έργου τον Σεπτέμβριο του 2016» σημείωσε.
Και πρόσθεσε: «Η πρώτη δουλειά του αναδόχου ήταν να κάνει λεπτομερή καταγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του δικτύου και του εξοπλισμού. Το έργο ήταν απολύτως αναγκαίο διότι εν μέσω μνημονίων και κρίσης η Ελλάδα και η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να ολοκληρώσει την υποδομή στον βασικό άξονα από το Ρίο έως τον Προμαχώνα. Ορισμένα έργα σήμερα έχουν ολοκληρωθεί κι αλλά αναμένεται να παραδοθούν. Σημαντικός παράγοντας για όλα αυτά, είναι η ασφάλεια του δικτύου γι’ αυτό και το έργο σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης κρίθηκε αναγκαίο να υλοποιηθεί».
Όπως εξήγησε «το έργο αποκαλείται: ανάταξη και αναβάθμιση σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης και αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα σημεία του δικτύου Αθήνα – Προμαχώνας. Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το φθαρμένο σύστημα αποφασίστηκε να γίνει η ταχύτερη αντικατάσταση των βλαβών. Το έργο έπρεπε να εκτελεστεί το συντομότερο. Ανάταξη σημαίνει ότι έχουμε πολλά συστήματα σηματοδότησης που τοποθετήθηκαν σε διαφορετικά χρονικά σημεία με άλλη τεχνική λογική φθαρμένα και εκτός λειτουργίας και εμείς θέλουμε να κάνουμε ενιαίο εκσυγχρονισμό. Αναβάθμιση σημαίνει πιστοποίηση του συστήματος με σύγχρονες πρακτικές και κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τηλεδιοίκηση είναι η εξ αποστάσεως απεικόνιση και χειρισμός της κυκλοφορίας. Ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός και τον Ιανουάριο του 2015 ανέλαβε η νέα κυβέρνηση για να υλοποιήσει εντός του συμβατικού χρόνου, δύο χρόνια μετά τη σύμβαση αυτή, μαζί με τα όσα εξέθεσα καταθέτω, με το χρονολόγιο που περιλαμβάνει όλα τα γεγονότα που προανέφερα για να ωριμάσει το έργο έως την υπογραφή της σύμβασης».
Σπίρτζης: Δεν υπήρχε τηλεδιοίκηση στον σταθμό της Λάρισας μετά τη φωτιά του Ιουλίου 2019
«Δεν είμαστε όλοι ίδιοι, οι ευθύνες για την τραγωδία των Τεμπών είναι προσωποποιημένες» ανέφερε στη Βουλή ο πρώην υπουργός Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης.
Δεν υπήρχε τηλεδιοίκηση στον κομβικό σταθμό της Λάρισας, μετά από τη φωτιά της 29ης Ιουλίου 2019, όπως τόνισε ο πρώην υπουργός Μεταφορών και Δικτύων Χρήστος Σπίρτζης, μιλώντας πριν από λίγη ώρα στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής που εξετάζει την πορεία και την εξέλιξη των έργων της πολυσυζητημένης σύμβασης 717, για την τηλεδιοίκηση και τη σηματοδότηση των σιδηροδρομικών γραμμών της χώρας. Ο αρμόδιος υπουργών των κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ επεσήμανε όσον αφορά την πρόσφατη τραγωδία των Τεμπών, ότι δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλείδα ώστε να διορθωθεί το λάθος που οδήγησε στο πολύνεκρο δυστύχημα.
Είπε επίσης πως «η σημερινή συνεδρίαση με μοναδικό θέμα συζήτησης τη σύμβαση 717 αδικεί το Κοινοβούλιο. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Μια δική μου αμέλεια, είναι δικό μου λάθος, δεν θα το πάρει π.χ. ο κ. Χρυσοχοΐδης. Το όλοι είναι ίδιοι σημαίνει ότι κανείς δεν παίρνει τις ευθύνες στο μέλλον. Υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. Υπάρχουν διαχρονικές παθογένειες, όμως υπάρχουν και οι προσωποποιημένες ευθύνες για το δυστύχημα. Πρέπει να καταθέσουν όσοι μπορούν να συνεισφέρουν και να συζητήσουμε και για τη σύμβαση 717».
Και πρόσθεσε: «Πολλά απ’ όσα ακούστηκαν τις τελευταίες μέρες, δεν βοηθούν. Ακούστηκαν ψέματα. είτε από αμάθεια είτε από σκοπιμότητα. Ό,τι πω εγώ θα τεκμηριώνεται με έγγραφα. Για τη σηματοδότηση, σύμφωνα με τις συμβάσεις το συνολικό σύστημα έχει δύο μέρη. Το GSMR τον Ιούλιο του 2019 παραδόθηκε εγκαταστημένο. Είχαν εκπαιδευτεί όλοι οι εργαζόμενοι και έμενε η πιστοποίηση και οι απολήξεις του δικτύου. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει μπει σε λειτουργία. Θα ήθελα να πω ότι η υποχρέωση της χώρας αφορά μόνο στις κύριες γραμμές, όχι όλο το δίκτυο. Ακούμε και διαβάζουμε ότι μόνο 3 χώρες έχουν το σύστημα ETCS. Το ETCS λοιπόν, φαίνεται δεν είναι σε λειτουργία μόνο σε 10 χώρες».
Κατά τον ίδιο, η η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ εκσυγχρόνισε το 2018 τον κανονισμό κίνησης. «Συμμετείχαν όλοι οι φορείς. Είτε είχε ETCS είτε όχι, προβλέπει πώς πρέπει να λειτουργεί το σύστημα. Η ασφάλεια πρέπει να είναι διασφαλισμένη. Ο λόγος που πραγματικά μπαίνουν αυτά τα συστήματα δεν είναι μόνο η ασφάλεια, γιατί αν ήταν θα μας υποχρέωνε να βάλουμε στο 100% των γραμμών. Η σύμβαση 717 είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μπει το ETCS. Το σύστημα που μπορεί να διαχειρίζεται το δίκτυο δεν είναι τηλεδιοίκηση. Ο διαγωνισμός για το ETCS υπογράφθηκε το 2007, επί Κωστή Χατζηδάκη».
Εξήγησε δε, ότι η τηλεδιοίκηση είναι αυτό που ορίζεται στη σύμβαση 717. «Τηλεδιοίκηση σύμφωνα με τη σύμβαση είναι η εκ αποστάσεως χειρισμός της διαχείρισης της κυκλοφορίας, όπως η εκτροπή των τρένων. Όχι ο πίνακας που είδαμε στις τηλεοράσεις στον σταθμό Λάρισας, αλλά ένα άλλο μεγαλύτερο κέντρο που αφορά σε όλους τους σταθμούς. Αυτό το κέντρο τηλεδιοίκησης στη Λάρισα λειτουργούσε μέχρι το καλοκαίρι του 2019. Κέντρο ελέγχου δεν υπήρχε από τις 27 Ιουλίου 2019 μέχρι και σήμερα».
Γεραπετρίτης: Ποτέ δεν μίλησα για καθολικό κέντρο τηλεδιοίκησης αλλά τοπικό κέντρο στην Λάρισα υπήρχε
Ο κ. Γεραπετρίτης παίρνοντας τον λόγο είπε ότι ένα πολύ μικρό μέρος λειτουργικό των σταθμών παραδόθηκε το 2016 και πρόσθεσε ότι δεν ισχύει ότι το έργο ξεκίνησε ξανά το 2017. Τόνισε ακόμα ότι μόνο σε δυο χώρες ή τρεις υπάρχει στο 100% το σύστημα ETCS και θα είμαστε η μόνη χώρα που θα τοποθετήσει το σύστημα αυτό στο 100% του άξονα. Αυτό θα αναβαθμίσει σημαντικά την ασφάλεια. Θα παραδοθεί το 100% έτοιμο προς χρήση στο τέλος Σεπτεμβρίου του τρέχοντος έτους. Απομένουν δυο κομμάτια. Αυτός που θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο και είναι 333 χιλιόμετρα. Παράδοση σημαίνει ένα και μόνο πράγματα. Να είναι λειτουργικό το σύστημα.
Για το τι λειτουργεί και τι όχι στη Λάρισα είπε ότι άκουσε εξαιρετικά προσβλητικούς χαρακτηρισμούς. Η πραγματικότητα είναι μια και μόνη. Αυτή την στιγμή στην Λάρισα υπάρχει τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης που μπορεί να κάνει αυτόματη χάραξη και ήταν υποχρεωμένος ο σταθμάρχης. Ποτέ δεν μίλησα για καθολικό κέντρο τηλεδιοίκησης.
Μίλησε για ανοίκεια συμπεριφορά συνειδητής παραπλάνησης όταν κάποιοι πηγαίνουν εκεί που γίνονται οικοδομικές εργασίες και εμφανίζουν ότι δήθεν αυτό είναι ότι υπάρχει σήμερα. Ακριβώς δίπλα είναι το κέντρο τοπικής τηλεδιοίκησης της Λάρισας το οποίο λειτουργεί και εκείνη τη νύχτα όφειλε να λειτουργεί.
Κάλεσε τους συναδέλφους του να πάνε μαζί και να κάνουν αυτοψία και αν αποδειχθεί ότι λειτουργεί και λειτουργούσε εκείνο το βράδυ μου οφείλετε μια συγγνώμη.
Όπως είπε προκύπτει ότι έως 22.12 βραδινή έγιναν χαράξεις και έγινε δυστυχώς χειροκίνητη χάραξη και 1.39 το πρωί έγινε δοκιμαστική λειτουργία και λειτουργούσε απολύτως η αυτόματη χάραξη.
Για το προσωπικό είπε ότι έγινε μεγάλη προσπάθεια να υπάρξει στελέχωση για να αναπληρωθούν οι απώλειες λόγω συνταξιοδότησης. Προσλήφθηκαν 200 άτομα και βρίσκεται αυτή την στιγμή σε εξέλιξη η διαδικασία για την πρόσληψη 117 ατόμων και θα έρθει και άλλη προκήρυξη για 100 άτομα.
Εξέφρασε τα εξής ερωτήματα: Η ασφάλεια των σιδηροδρόμων προβλέφθηκε σε ειδικό πακέτο της ΕΕ. Ενσωματώθηκε στην ελληνική έννομη τάξη όταν ανέλαβε η κυβέρνηση. Τέλος Ιανουαρίου ψηφίσαμε στην Βουλή έναν νέο φορέα αυτόν της διερεύνησης αεροπορικών και σιδηροδρομικών ατυχημάτων. Θα θέσει την βάση για να διερευνούμε καλύτερα. Η κοινοβουλευτική ομάδα που δεν τον ψήφισε ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ.
Θα αναβαθμιστεί αυτή την εβδομάδα με διάταξη σε κακούργημα η κλοπή σιδηροδρομικού υλικού. Έχουμε τεράστιους βανδαλισμούς και τώρα που μιλάμε. Είναι τραγικό όχι μόνο η κλοπή από συμμορίες αλλά και η κλεπταποδοχή. Είναι θλιβερό. Η διάταξη που αφορούσε το κακούργημα της κλοπής υπήρχε. Καταργήθηκε τον Ιούνιο του 2019 με τον ποινικό του ΣΥΡΙΖΑ. Μόνο αν υπάρχει θάνατος μπορεί να υπάρξει καταδίκη για κακούργημα. Αυτό τώρα θα καταστεί συνολικά κακούργημα.
Διατείνεται ο κ. Σπίρτζης ότι ήταν έτοιμο και λειτουργικό μεγάλο ποσοστό 70% και εμείς λέμε 18%. Καταθέσαμε τα πρωτόκολλα. Το τελευταίο είναι 21/12/2016. Ερωτώ: υπάρχει πρωτόκολλο παραλαβής λειτουργικής σταθμού μετά από εκεί; Καλώ τον κ. Σπίρτζη να μας καταθέσει πρωτόκολλο λειτουργικής παραλαβής.
Επίσης είπε: σε 4,5 χρόνια έγιναν 24 προσλήψεις. Έχετε να πείτε κάτι γι’ αυτό; Και όταν διαπιστώσατε ότι ήταν κακή σύμβαση τι κάνατε; Και γιατί παρατείνατε 6 φορές; Το γεγονός ότι δεν υπήρχε ο αναγκαίος έλεγχος είναι ζήτημα παρακολούθησης της σύμβασης και όχι αυτής καθεαυτής. Το καλοκαίρι του 2018 σας έδωσε άδεια το Ελεγκτικό συνέδριο. Ένα χρόνο τι έγινε; Τι έγινε από το καλοκαίρι του 2018 έως το 2019;
Κλείνοντας είπε ότι είναι πρόθεση της κυβέρνησης να επανεκκινήσει ο σιδηρόδρομος. Να μην απαξιωθεί στην συνείδηση των πολιτών. Θα ήθελα σύσσωμη η Βουλή να τοποθετηθεί ότι είμαστε υπέρ της επανεκκίνησης του σιδηροδρόμου, είπε ακόμα. Όλοι να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.
Οι τοποθετήσεις των εισηγητών
Η συνεδρίαση ξεκίνησε με διαδικαστικά θέματα που τέθηκαν από τις κοινοβουλευτικές ομάδες. Κατά την έναρξη της συνεδρίασης, οι τέσσερις τέως, πρώην και νυν υπουργοί κάθισαν στις θέσεις των υπουργικών εδράνων της Γερουσίας.
Επί της οργάνωσης της συνεδρίασης, ο πρόεδρος της Επιτροπής Αθανάσιος Μπούρας πρότεινε η ακρόαση των τεσσάρων να αρχίσει με τη σειρά που διαχειρίστηκαν τη σύμβαση με αριθμό 717 κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Σχετικά με τις κλητεύσεις και άλλων προσώπων για ακρόαση φορέων που έχουν ζητηθεί και από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης, ο κ. Μπούρας πρότεινε αυτό να απασχολήσει την Επιτροπή στο τέλος της σημερινής συνεδρίασης.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, ανέφερε ότι τα κόμματα της αντιπολίτευσης είχαν ζητήσει η σημερινή συνεδρίαση να αφιερωθεί των αιτιών που οδήγησαν στο τραγικό δυστύχημα με την ακρόαση των τεσσάρων παριστάμενων υπουργών, αλλά και άλλων προσώπων. Είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να αξιοποιήσουμε την παρουσία στην Επιτροπή των κυρίων Καραμανλή και Γεραπετρίτη για τη σύμβαση 717, αλλά και για τα όλα τα υπόλοιπα θέματα και εμείς θα το πράξουμε. Ζήτησε -επειδή η σημερινή δεν έχει συγκληθεί με την δυνατότητα που δίνει ο ΚτΒ στην Αντιπολίτευση αλλά ήταν ομόφωνη απόφαση- η επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής για την ακρόαση και άλλων προσώπων να γίνει εντός του μήνα και να μη χρειαστεί η πάροδος ενός μήνα για να συγκληθεί η Επιτροπή εκ νέου με τη διαδικασία της χρήσης του αιτήματος των 2/5 από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης.
Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, Χάρης Καστανίδης, υπενθύμισε ότι το κόμμα του είχε ζητήσει να κληθούν στην Επιτροπή και άλλα πρόσωπα και θεσμοί για να διερευνηθεί το σιδηροδρομικό δυστύχημα, όπως η ΡΑΣ, οι εκπρόσωποι εργαζομένων, διευθύνοντες και πρώην διοικητές του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ και της Hellenic Train. Σωστά εκκλήθηκαν, εν αρχή αυτών των συνεδριάσεων είναι η ακρόαση των τεσσάρων πρώην Υπουργών αλλά δεν μπορεί να μην υπάρξουν και άλλες ακροάσεις. Πρόκειται για τεράστιο ζήτημα. Η σημερινή μας συνεδρίαση να θεωρηθεί η αρχή μιας συνεχιζόμενης διαδικασίας, προκειμένου μετά από λίγες ημέρες να έχουμε προσκλήσεις για νέες ακροάσεις για το θέμα σύμφωνα με τα αιτήματα που έχουν καταθέσει τα κόμματα.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Χρήστος Κατσώτης, ανέφερε ότι εμείς έχουμε ζητήσει να κληθούν όλοι οι υπουργοί Μεταφορών από το 2007 που άρχισε η απελευθέρωση των σιδηροδρομικών μεταφορών, όπως επίσης και οι διοικήσεις του ΟΣΕ από τότε της Hellenic Train και οι εκπρόσωποι των εργαζομένων.
Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης Γιώργος Μυλωνάκης, συμφώνησε με την συνέχιση της διαδικασίας λέγοντας ότι θα πρέπει στην Επιτροπή να κληθούν και οι υφυπουργού Υποδομών , υπεύθυνοι για τους σιδηροδρόμους και οι γενικοί γραμματείς και όχι μόνο η συζήτηση να περιοριστεί στην σύμβαση 717 αλλά και στις υπόλοιπες συμβάσεις. Η εθνική αυτή τραγωδία είπε «θα μας στοιχειώνει όλους»
Η βουλευτής του ΜέΡΑ 25 Σοφία Σακοράφα ανέφερε ότι το κόμμα της πιστεύει ότι θα πρέπει να κληθούν οι αρμόδιοι υφυπουργοί του Υπουργείου Μεταφορών, την ΕΡΓΟΣΕ, την ΓΕΟΣΕ, η ΡΑΣ , οι εκπρόσωποι των σωματείων εργαζομένων.
Ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης ζήτησε να διεξαχθούν όσες συνεδριάσεις χρειάζονται και να μην ακολουθεί η διαδικασία των αιτημάτων της Αντιπολίτευσης (των 2/5) ώστε εντός του μήνα η Βουλή σε επίπεδο Επιτροπής να έχει ολοκληρώσει το έργο της πριν από την έκδοση του πορίσματος των Εμπειρογνωμόνων. Θα πρέπει είπε να μην μείνουμε στο στενός γράμμα του ΚτΒ ώστε το Κοινοβούλιο να ολοκληρώσει τις ακροάσεις του.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας Αθανάσιος Μπούρας, έκλεισε τον κύκλο των παρεμβάσεων επί της διαδικασίας λέγοντας ότι «μετά το πέρας της σημερινής συνεδρίασης θα επεξεργαστώ όλα όσα αναφέρθηκαν αλλά και τυχόν άλλα που μπορεί να προκύψουν. Καθώς σήμερα ξεκινάμε αυτή την διαδικασία με την σύμβαση 717.Και θα σας ενημερώσω σύμφωνα με τον ΚτΒ»
