Δυο μεγάλες ανάσες, η μια με οριζόντιο χαρακτήρα και η άλλη για συγκεκριμένη κατηγορία πολιτών έφερε η κυβέρνηση όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός στο χθεσινό υπουργικό συμβούλιο. Η πρώτη είναι ο ΕΝΦΙΑ και η δεύτερη η προστασία της πρώτης κατοικίας και των πιο ευάλωτων.
Όσον αφορά στον ΕΝΦΙΑ οι βασικές ρυθμίσεις του περιλαμβάνουν μεγαλύτερες ελαφρύνσεις από ό,τι αναμενόταν και το πολύ θετικό είναι ότι στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι ένα πρόσθετο βάρος που φεύγει από τα ήδη επιβαρυμένα νοικοκυριά και το εισόδημά τους.
Το περίγραμμα της νέας ρύθμισης περιλαμβάνει έως και 30% μειωμένο φόρο για όλους τους ιδιοκτήτες ακινήτων αν το συγκρίνει κανείς με το 2019.
Μεγαλύτερη θα είναι η ελάφρυνση για όσους κατοικούν σε ζώνες χαμηλής και μέσης τιμής. Μικρή αύξηση θα βαραίνει μόνο μία μικρή μειοψηφία ιδιοκτητών σε περιοχές υψηλής αξίας.
«Με αυτό τον τρόπο διορθώνονται αδικίες του παρελθόντος», είπε ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Σε ό,τι αφορά τώρα την πρώτη κατοικία των πιο αδύναμων, με το νέο νομοσχέδιο παγώνει κάθε διαδικασία πλειστηριασμού 3.000 ακινήτων, τα οποία ανήκουν σε ευάλωτους δανειολήπτες. Και απλώνεται έτσι ένα πρόσθετο δίχτυ προστασίας γύρω από όσους δοκιμάζονται περισσότερο.
Τι αλλάζει με τον ΕΝΦΙΑ
Τις βασικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου παρουσίασαν ο Υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας και ο Υφυπουργός Οικονομικών, Απόστολος Βεσυρόπουλος.
Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο τροποποιείται το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο για τον ΕΝΦΙΑ και αντιμετωπίζονται τα νέα δεδομένα λόγω αναπροσαρμογής των τιμών εκκίνησης αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, οι οποίες εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2022.
Έτσι, με τις προτεινόμενες διατάξεις:
- Μειώνεται ο φόρος ακόμη και για ακίνητα σε ζώνες στις οποίες αυξήθηκαν οι τιμές.
- Καταργείται ο συμπληρωματικός φόρος για τα φυσικά πρόσωπα (διατηρείται για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες) και ενσωματώνεται στον κύριο φόρο.
- Διορθώνονται στρεβλώσεις και αδικίες του παρελθόντος, με στόχο ένα φόρο πιο ορθολογικό και αναλογικό.
Ενδεικτικά:
- Αναπροσαρμόζονται συντελεστές και κλιμάκια υπολογισμού του κυρίου φόρου κτισμάτων και οικοπέδων (μειώνονται συντελεστές και ενοποιούνται κλιμάκια).
- Χορηγείται εφεξής σε μόνιμη βάση η μείωση του φόρου με βάση τη συνολική αξία της περιουσίας.
- Αυξάνονται σημαντικά οι συντελεστές έκπτωσης του φόρου των φυσικών προσώπων για τη μικρομεσαία ιδιοκτησία.
- Διευκολύνονται οι φορολογούμενοι στην αποπληρωμή του φόρου, καθώς παρέχεται η δυνατότητα πληρωμής του φόρου σε 10 ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιδιώκεται:
1ον: Η μείωση του ΕΝΦΙΑ για τα φυσικά πρόσωπα και ιδίως για εκείνα που διαθέτουν ακίνητα που εντάσσονται σε χαμηλές και μεσαίες τιμές ζώνης, παρά την αύξηση των τιμών εκκίνησης στις περισσότερες ζώνες.
2ον: Η κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου φυσικών προσώπων (ως σήμερα υπολογιζόταν στη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας, εφόσον αυτή υπερέβαινε τις 250.000 ευρώ) και η ενσωμάτωσή του στον κύριο φόρο.
3ον: Η διόρθωση στρεβλώσεων και αδικιών, προκειμένου ο φόρος να γίνει πιο ορθολογικός, δίκαιος και αναλογικός.
Το νομοσχέδιο για τον νέο ΕΝΦΙΑ θα προβλέπει:
Νέα κλίμακα: Τα κλιμάκια υπολογισμού του φόρου για τα κτίσματα περιορίζονται μέσω συγχωνεύσεων και οι συντελεστές μειώνονται αισθητά για ακίνητα σε περιοχές με τιμή ζώνης από 1.000 έως 2.500 ευρώ και διαμορφώνονται ως εξής:
Για τιμή ζώνης από 1.051 έως 1.500 ευρώ ο φόρος για τα κτίσματα ανέρχεται σε 2,80 ευρώ το τ.μ. από 3,70 ευρώ που ισχύει σήμερα.
Για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ ο φόρος ανέρχεται σε 3,7 ευρώ το τ.μ. από 4,5 ευρώ το τ.μ. σήμερα.
Για τιμή ζώνης από 2.001 έως 2.500 ευρώ ο φόρος διαμορφώνεται σε 3,7 ευρώ το τ.μ. από 6 ευρώ το τ.μ. που ανέρχεται σήμερα.
Για τα οικόπεδα οι συντελεστές του βασικού φόρου «κουρεύονται» έως και 80%. Για παράδειγμα, για αξία οικοπέδου από 75 έως 100 ευρώ το τ.μ. ο συντελεστής πέφτει σε 0,0375 αντί για 0,1850 ευρώ.
Συμπληρωματικός φόρος: Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα φυσικά πρόσωπα καταργείται και επιβάλλεται πλέον ένας φόρος στην αξία που έχει κάθε ακίνητο. Στην περίπτωση που η αντικειμενική αξία του ακινήτου υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ, ο φόρος που θα προκύπτει με βάση την κλίμακα θα προσαυξάνεται με συγκεκριμένους συντελεστές. Σημειώνεται ότι ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ παραμένει αμετάβλητος για τα νομικά πρόσωπα.
Εκπτώσεις και απαλλαγές: Το πρώτο κλιμάκιο της έκπτωσης στον ΕΝΦΙΑ κατά 30% διευρύνεται και θα καλύπτει την περιουσία έως τις 100.000 ευρώ αντί για 60.000 ευρώ που ισχύει μέχρι σήμερα. Επίσης αυξάνεται από το 20% στο 25% η έκπτωση για περιουσίες από 101.000 ευρώ έως 150.000 ευρώ. Την ίδια ώρα διατηρούνται οι εκπτώσεις 50% και 100% στον ΕΝΦΙΑ που προβλέπονται για τις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες και ο υπολογισμός τους θα γίνει με βάση τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2020 και δηλώθηκαν στις φορολογικές δηλώσεις του 2021.
Τα πρώτα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ θα αναρτηθούν μετά το Πάσχα ενώ η πληρωμή του φόρου θα ξεκινήσει από τον Μάιο. Το εκκαθαριστικό θα μπορεί να εξοφληθεί σε 10 ίσες μηνιαίες δόσεις.
Ρυθμίσεις για τους ευάλωτους δανειολήπτες
Το πρόγραμμα, ονομάζεται «Ενδιάμεσο Πρόγραμμα Συνεισφοράς Δημοσίου για τη στήριξη ευάλωτων οφειλετών». Στο νόμο, προβλέπεται η ίδρυση ενός ιδιωτικού Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης πρώτης κατοικίας ευάλωτων νοικοκυριών. Μέχρι όμως να διεξαχθεί ο διαγωνισμός και να επιλεγεί ο ιδιώτης που θα συστήσει τον Φορέα, θα τεθεί σε εφαρμογή ένα ενδιάμεσο πρόγραμμα προστασίας ευάλωτων οφειλετών.
Προβλέπει κρατική επιδότηση 70-210 ευρώ (ανάλογα με τα μέλη του νοικοκυριού), το οποίο θα καταβάλλεται, προκειμένου να ανασταλεί η διαδικασία πλειστηριασμού της πρώτης κατοικίας ευάλωτων οφειλετών, για χρονικό διάστημα 15 μηνών.
Ο άμεσος στόχος του προγράμματος είναι η αποτροπή των πλειστηριασμών και εξώσεων πρώτης κατοικίας των ευάλωτων νοικοκυριών, που έχουν χρέη σε πιστωτές, μέχρι την ίδρυση του ιδιωτικού Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης που προβλέπεται στον Ν. 4738/2020 (Α’ 207) και αποτελεί μια μόνιμη λύση.
Πώς θα λειτουργεί
Ο Φορέας αυτός θα προβαίνει στην αγορά της πρώτης κατοικίας και την επαναμίσθωσή της στον ευάλωτο οφειλέτη για χρονικό διάστημα μέχρι 12 έτη εντός του οποίου εκείνος μπορεί να προβεί στην επαναγορά της. Κατά συνέπεια, το πρόγραμμα αυτό παρέχει τον απαιτούμενο χρόνο, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η προστασία του δικαιώματος στέγασης των ευάλωτων νοικοκυριών. Παράλληλα, επιτυγχάνεται η θέσπιση πολιτικών κοινωνικής προστασίας για τους ευάλωτους οφειλέτες.
Το πρόγραμμα θεσπίζεται αποκλειστικά για τους ευάλωτους πολίτες, καθώς η Πολιτεία λαμβάνει υπόψη της ότι οι οικονομικές δυνατότητες δεν είναι οι ίδιες και ότι η λήψη μέτρων οικονομικής ενίσχυσης και η παροχή οικονομικών διευκολύνσεων για την περαιτέρω στήριξη αυτών των οφειλετών, είναι καταλυτικής σημασίας για την κοινωνική συνοχή. Αναδεικνύει, επιπλέον, την κρατική ευθύνη, διασφαλίζοντας την ορθή και αποτελεσματική λειτουργία των μηχανισμών κοινωνικής πρόνοιας. Επιπρόσθετα εδραιώνεται το αίσθημα εμπιστοσύνης των πολιτών προς το Κράτος και ενισχύεται η εμπιστοσύνη στο Κράτος δικαίου, αφού εξασφαλίζεται η πρόληψη γένεσης κοινωνικών προβλημάτων.
Έρχονται και άλλα μέτρα στήριξης
Από τα όσα είπε ο πρωθυπουργός όμως βγήκε και μια άλλη είδηση και δεν αποκλείεται μέσα στις επόμενες ημέρες να γνωρίζουμε ακριβώς ποιο θα είναι το ύψος της ενίσχυσης που θα δοθεί στους αδύναμους συμπολίτες μας ενόψει Πάσχα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι τις οικονομικές συνέπειες αυτής της πρωτόγνωρης κρίσης δεν θα τις κρύψει αλλά θα πρέπει να τις διαχειριστεί και θα τις διαχειριστεί. Σημείωσε μάλιστα ότι η στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, θα συνεχιστεί με έμφαση πάντα στους πιο ευάλωτους.
