Την τελευταία της συνέντευξη Τύπου ως Καγκελάριος της Γερμανίας από την Ελλάδα παραχώρησε η Άνγκελα Μέρκελ από κοινού με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Προηγήθηκε συνάντηση εργασίας των δυο ηγετών αλλά και η συνάντηση της κας Μέρκελ με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Στην συνέντευξη αυτή τέθηκαν όλα τα καυτά ζητήματα, από τα ελληνοτουρκικά, τις διμερείς σχέσεις αλλά και το μεταναστευτικό ενώ τόσο ο Έλληνας πρωθυπουργός όσο και η Γερμανίδα Καγκελάριος έκαναν ο καθένας τον απολογισμό τους με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να πλέκει το εγκώμιο της Άνγκελα Μέρκελ και εκείνη να κάνει την αυτοκριτική της ενώπιον του ελληνικού λαού.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης αφού έπλεξε το εγκώμιο της γερμανίδας καγκελαρίου είπε ότι η σημερινή Ελλάδα είναι πολύ διαφορετική από αυτή που ήταν πριν από λίγα χρόνια.
«Η Γερμανίδα καγκελάριος διένυσε μια διαδρομή 16 ετών στην ηγεσία της Γερμανίας» που «Ξεπερνά του Αντενάουερ και αγγίζει αυτή του Χέλμουτ Κολ», είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
«Ως ο 8ος Έλληνας πρωθυπουργός που συναντά την αγαπητή ‘Ανγκελα μπορώ να αποτολμήσω σύντομη ανασκόπηση» συνέχισε ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας πως θέλει «Να μιλήσω για τη δική της σφραγίδα και να μιλήσω για τη σημερινή Ελλάδα που είναι πολύ διαφορετική από αυτή που γνωρίσατε τελευταία 10ετία. Δεν είναι εστία ελλειμμάτων. Είναι σύγχρονο κράτος».
Συνεχίζοντας ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε πως «Ευρώπη και Ελλάδα δοκιμάστηκαν από λάθος αποφάσεις που επέστρεψαν εναντίον τους μεταμφιεσμένες με λαϊκισμό και δημαγωγία».
«Και εσείς παραδεχτήκατε ότι ζητήσατε πολλά από τους Έλληνες» τόνισε ο πρωθυπουργός, λέγοντας ακόμα ότι «Ευτυχώς ούτε η φτηνή λιτότητα, ούτε τα φτηνά εθνικά συνθήματα άντεξαν. Η κοινοτική αλληλεγγύη και ο αληθινός πατριωτισμός βγήκαν στο τέλος νικητής».
«Η Άνγκελα Μέρκελ υπήρξε η φωνή της λογικής και της σταθερότητας. Άδικη κάποιες φορές, όμως καθοριστική όπως το 2015 όταν αρνήθηκε τον εξωστρακισμό της Ελλάδας από την Ευρώπη» συμπλήρωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Το βάρος των μεγάλων αποφάσεων κρίνεται στην ζυγαριά της αβεβαιότητας» τόνισε ακόμα ο πρωθυπουργός και έκανε αναφορά στις αποφάσεις για κοινή αγορά εμβολίων και στο ταμείο ανάκαμψης και πρόσθεσε ότι οι συμφωνίες και οι συγκλίσεις εξελίσσουν την πολιτική και τους πολιτικούς.
«Ήταν αναγκαίο, πρόσθεσε, «να προχωρήσει σε αυτό το βήμα η Ευρώπη για να στηρίξει τις οικονομίες σε μια κρίση για την οποία δεν είχαμε ευθύνη. Τα διαπίστωσα όλα αυτά και στις Συνόδους Κορυφής. Όπου η καγκελάριος δεν εισηγείται μόνο λύσεις αλλά τις διαμορφώνει κιόλας. Οι λύσεις στην πανδημία είχαν και χρώμα γαλανόλευκο», τόνισε ο πρωθυπουργός και αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο ψηφιακό πιστοποιητικό.
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε αναφορά και στην επιθετικότητα της Τουρκίας το περασμένο καλοκαίρι αλλά και στην ασύμμετρη απειλή που εκδηλώθηκε στον Έβρο. «Γνωρίζω την σταθερή σας θέση υπέρ του διαλόγου και της αποφυγής των εντάσεων αλλά φοβάμαι ότι συχνά η δυτική ψυχραιμία ενθαρρύνει την τουρκική αυθαιρεσία και είναι καιρός οι τουρκικές αρχές να μετουσιωθούν απέναντι σε ευρωπαϊκή πολιτική. Όπως λέμε στην Ελλάδα οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους. Η Ελλάδα θέλει μόνο φίλους και υπογράφει συμφωνίες με όλα τα φιλειρηνικά κράτη της περιοχής. Δεν ανέχεται όμως ούτε απειλές ούτε αμφισβητήσεις των δικαιμάτων της. Είμαι ξεκάθαρος και κρυστάλλινος», τόνισε.
Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ακόμα ότι όλα τα παραπάνω θα απασχολήσουν και τη νέα ηγεσία της Γερμανίας, τονίζοντας: «Θέλουμε να σχεδιάσουμε μαζί το μέλλον μια νέας ισχυρής και ανεξάρτητης Ευρώπης».
Ο πρωθυπουργός τόνισε ακόμα ότι «το γαλλογερμανικό σύμφωνο και η ελληνογαλλική συμφωνία μπορούν να γίνουν το πρόπλασμα μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας και εκεί να χτιστεί το οικοδόμημα των επόμενων δεκαετιών. Απλώνοντας την επιρροή του και σε εθνικά πεδία όπως είναι το μεταναστευτικό αλλά και οι νέοι ενεργειακοί δρόμοι σε έναν παγκόσμιο χάρτη που επανασχεδιάζεται. Θα βηματίσουμε προς το σύμφωνο σταθερότητας με το αγαπημένο ρήμα της καγκελαρίου το «προσπαθώ». Μια εποχή με κυματισμούς που κατέληγαν σε ήρεμα νερά. Σας υποδέχομαι με χαρά και σας αποχαιρετώ με σεβασμό. Η Ελλάδα θα σας υποδέχεται πάντα με χαρά. Στην δεύτερη πορεία σας μην ξεχνάτε τα λόγια του Γκαίτε: «από όλους τους λαούς οι Έλληνες ονειρεύονται το όνειρο της ζωής με τον πιο όμορφο τρόπο».
Παίρνοντας τον λόγο η κα Μέρκελ μίλησε για μια πολύ φιλόξενη υποδοχή. «Το 2021 σηματοδοτεί τα 40 χρόνια από την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ οπότε όταν ασκεί κάποιος πολιτική πρέπει να έχει το βλέμμα του στην ιστορία. Όταν πρόκειται για την σταθερότητα του ευρώ εγώ προσωπικά είχα απόλυτη επίγνωση για την επιβάρυνση και την πρόκληση στην Ελλάδα. Αυτό που καταφέραμε στο τέλος είναι να βρούμε μια κοινή πορεία και έναν βηματισμό και να μείνει η Ελλάδα μέλος της ΕΕ. Και όταν τελείωσε αυτό είχαμε να αντιμετωπίσουμε το μεταναστευτικό. Μάθαμε να μοιραζόμαστε ευθύνες. Μπορούμε να συνεργαστούμε και με την Τουρκία. Γνωρίζω τον μεγάλο αριθμό των προκλήσεων όταν πρόκειταο για την Τουρκία. Πρέπει να ισχύουν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ αλλά και το διεθνές δίκαιο. Είναι δύσκολο πάντα να βρίσκουμε λύσεις μέσω του διαλόγου. Για τις διμερείς σχέσεις δείξαμε ότι μπορούμε να δουλέψουμε στενά μεταξύ μας. Γι’ αυτό στήριξα το Ταμείο Ανάκαμψης για την πανδημία. Η κα Μέρκελ είπε ακόμα ότι μπορεί να μάθει πολλά και να διδαχθεί κανείς από την Ελλάδα.
Μέρκελ: Ξέρω ότι απαίτησα πολλά – Έτσι θα διατηρήσουμε την ευημερία μας
Απαντώντας σε σχετικό ερώτημα για το αν θα μπορούσε να είχε κάνει κάτι διαφορετικό για την κρίση του ευρώ και πως θα πορευθεί στο δημοσιονομικό σκέλος από εδώ και πέρα η κα Μέρκελ απάντησε:
«Νομίζω ότι τότε είμασταν όλοι εξαιρετικά σοκαρισμένοι για το πόσο ευάλωτο ήταν το ευρώ και αυτό έπληξε τις χώρες με μεγαλύτερο χρέος. Εγώ δεσμεύθηκα υπέρ της διατήρησης της Ελλάδας στην ζώνη του ευρώ. Βέβαια, ξέρω ότι απαίτησα πολλά από τους πολίτες της Ελλάδας αλλά κοιτάξτε υπήρξαν και διαφορετικές κυβερνήσεις που θεώρησαν σημαντικές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα. Έγιναν πολλά βήματα αλλά λύση δεν ήταν μόνο η σταθεροποίηση του ευρώ. Η Ευρώπη γερνάει και μόνο αν γίνουμε καινοτόμοι και δημιουργικοί θα βρούμε πηγές για ανάκαμψη. Δεν είναι εύκολη υπόθεση και εύκολο καθήκον για τις μελλοντικές κυβερνήσεις. Στις καλές εποχές δεν υπήρξε καλή διαχείριση για να αντιμετωπιστούν οι δύσκολες εποχές. Θεωρώ ότι τα επόμενα χρόνια μόνο αν η Ευρώπη είναι καινοτόμα θα διατηρήσουμε την ευημερία μας».
Μητσοτάκης: Θα έχω καλή συνεργασία με τον διάδοχο της Μέρκελ
Πρόθεση για μια καλή συνεργασία με τον Όλαφ Σολτς, τον διάδοχο της Άνγκελα Μέρκελ είπε ότι θα έχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Μάλιστα πρόσθεσε ότι έχοντας τις εμπειρίες της προηγούμενης κρίσης θα πρέπει να δουν με άλλο μάτι το νέο σύμφωνο σταθερότητας. «Θα πρέπει να γίνουν παρεμβάσεις στους πολύ αυστηρούς και τυπικούς κανόνες του συμφώνου σταθερότητας αλλά δεν θα ξεχάσουμε τι σημαίνει δημοσιονομική πειθαρχία και αυτό έχει σημασία και για την πατρίδα μας που έχει υψηλό επίπεδο χρέους. Η Ελλάδα θα έχει την δυνατότητα να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα και το από που θα χρηματοδοτούνται τα πάντα μετά το ταμείο ανάκαμψης στο χέρι μας είναι να χρησιμοποιήσουμε τους υπάρχοντες με τον καλύτερο τρόπο», τόνισε.
Οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας και τι θα συμβούλευε τον Όλαφ Σολτς
Η Άνγκελα Μέρκελ σε αυτό το ερώτημα απάντησε ότι αν κάνει κανείς μια αναδρομή στο παρελθόν θα δει ότι υπήρχε πρόθεση και συμφωνια να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.
«Ήμουν σκεπτική και είχα μια επικριτική στάση στο να γίνει μόνιμο μέλος αλλά έχουν αλλάξει πολλά. Πιστεύω ότι η Τουρκία ως γείτονάς μας θα πρέπει να χαίρει μιας σχέσης όπου θα έχουμε σεβασμό αλλά θα τηρούνται και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έχω συζητήσει με τους κυρίους Μητσοτάκη και Αναστασιάδη και πρέπει να υπάρξει μια κοινή στάση και όλοι να συντονιστούμε. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Και η Ευρώπη και η Τουρκία πρέπει να δουλέψουν από κοινού για να λυθούν τα προβλήματα. Τις συμβουλές μου στον Σολτς δεν τις κάνω δημοσίως».
Μητσοτάκης: Να γίνουν σεβαστές οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Ο κ. Μητσοτάκης από την πλευρά του είπε ότι θα ζητήσει να γίνουν σεβαστές οι αποφάσεις του ευρωπαϊκού συμβουλίου από την Τουρκία που της προσφέρουν δυο επιλογές: Την συνεργασία αλλά αυτό προϋποθέτει την μείωση των εντάσεων. «Ο δεύτερος», τόνισε, «είναι ο πιο σκληρός δρόμος και αν συνεχίσει την ίδια συμπεριφορά θα υπάρξουν κυρώσεις γιατί υπάρχουν όρια που δεν μπορούν να ξεπεραστούν και θα έχουν συνέπειες. Ευχαριστώ την καγκελάριο για την καλή της πρόθεση. Η δική μου πόρτα είναι ανοικτή για διάλογο και έχει προϋπόθεση την μείωση των αχρείαστων εντάσεων. Δεν γίνεται η Τουρκία να στέλνει επιστολή στον ΟΗΕ και να αμφισβητεί την κυριαρχία των νησιών και εμείς να συμπεριφερόμαστε σαν να μην έχει γίνει τίποτα. Συμφωνούμε ότι στην Κύπρο δεν μπορούμε να κάνουμε δεκτή την λογική της ύπαρξης δυο κρατών. Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι για έναν ειλικρινή διάλογο και για σχέσεις αμοιβαίου σεβασμού μεταξύ γειτόνων».
Όχι στις ίσες αποστάσεις απέναντι σε Ελλάδα και Τουρκία
Στο ερώτημα στην κα Μέρκελ πως απαντάει σε όσους λένε ότι κράτησε ίσες αποστάσεις ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία αλλά και σε εκείνο στον Έλληνα πρωθυπουργό αν είναι ικανοποιημένος με την αντίδραση της Ευρώπης και ποια είναι τα όρια που βάζει απάντησε πρώτος ο πρωθυπουργός.
«Τα ελληνοτουρκικά προβλήματα είναι ευρωπαϊκά γιατί έχουν αντίκτυπο όπως είναι το προσφυγικό. Η πολιτική της Ευρώπης για μια αποτελεσματική δίκαιη και με σεβασμό φύλαξη των συνόρων αφορά το σύνολό της. Χρειάστηκε ζύμωση και διαδικασία για να φτάσουμε εδώ αλλά δεν θα ήταν ωφέλιμο ούτε για την Ευρώπη ούτε για την Τουρκία και την Ελλάδα να φτάσουμε στα άκρα. Στις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι κατανοητό ότι η Ελλάδα τείνει χείρα φιλίας αλλά θα υπερασπιστεί κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα αν αισθανθεί ότι παραβιάζονται».
Η κα Μέρκελ από την πλευρά της τόνισε ότι συμφωνεί πως τα προβλήματα Ελλάδας και Τουρκίας είναι προβλήματα ΕΕ – Τουρκίας. «Άρα», σημείωσε, «και στο πλαίσιο της ΕΕ υπάρχει ενότητα». Είπε ακόμα ότι υπάρχει αλληλεξάρτηση και θεωρεί ότι η Τουρκία φιλοξενεί 3,5 εκατομμύρια πρόσφυγες και αυτό είναι μεγάλη υπόθεση. «Πρέπει να τύχει υποστήριξης και η Τουρκία στο θέμα αυτό. Συμμεριζόμαστε τις ανησυχίες για τους πρόσφυγες από το Αφγανιστάν αλλά θεωρώ ότι έχουμε απόλυτα ενιαία στάση στην ΕΕ».
Δεν μπορούμε να στηρίζουμε διακινητές και λαθρεμπόρους – Η Ελλάδα έκανε σπουδαία δουλειά
Όσον αφορά στο μεταναστευτικό και τις αγωνίες που υπάρχουν για το μέλλον αλλά και την στάση της Τουρκίας η Άνγκελα Μέρκελ είπε:
«Η Ευρώπη έχει ευθύνη για τμήματα του κόσμου που δεν ανήκουν στην ΕΕ. Δεν θα καταλήξουμε να στηρίζουμε λαθρεμπόρους και διακινητές και όχι εκείνους που η Ύπατη Αρμοστεία θα ήθελε να στηρίξει. Το πρόβλημα σήμερα είναι ότι έχουμε τόσους παράνομους μετανάστες που δεν είμαστε σε θέση να βρούμε εκείνους που πραγματικά θέλουν την βοήθειά μας. Η προστασία των εξωτερικών μας συνόρων είναι προτεραιότητα και η Ελλάδα έκανε σπουδαία δουλειά. Όταν υπήρξε πίεση στα σύνορα και ο Ερντογάν εκμεταλλεύθηκε τους ανθρώπους το είπαμε και το αντιμετωπίσαμε. Το ίδιο κάνει και ο Λουκασένκο. Δεν μπορούμε να κάνουμε σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Κάθε μια χώρα πρέπει να αναλάβει ευθύνες. Το πακέτο του μεταναστευτικό είναι εξισορροπημένο αλλά κανείς δεν μπορεί να κρυφτεί».
Ο κ. Μητσοτάκης άφησε από την πλευρά του αιχμές για πολλές ευρωπαϊκές χώρες που δεν αναλαμβάνουν το βάρος της ευθύνης που τους αναλογεί.
«Η Γερμανία», τόνισε, «δεν είναι μέρος του προβλήματος αλλά της λύσης. Και υπάρχουν χώρες που δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη που τους αναλογεί. Δεν αποδεχόμαστε την εργαλειοποίηση απελπισμένων ανθρώπων. Η Ευρώπη μας στήριξε αλλά η εργαλειοποίηση από αυταρχικά καθεστώτα μπορεί να την πλήξει σε μεγάλο ποσοστό. Έχει δίκιο όταν λέει ότι η Τουρκία πρέπει να γίνει σύμμαχος αλλά πρέπει να κάνει περισσότερα στην εξάρθρωση των κυκλωμάτων διακίνησης γιατί έχουμε πλήρη εικόνα του τι συμβαίνει στο Αιγαίο. Η Τουρκία μπορεί να σταματάει τις βάρκες πριν φύγουν» και έκανε αναφορά στο ναυάγιο που είχαμε με νεκρούς πρόσφατα στην Χίο.
Και κατέληξε: «Θα επιδιώξουμε αυτή την συνεννόηση. Θα επαναλάβω ότι οι χώρες που είναι στα εξωτερικά σύνορα σηκώνουν μεγάλο βάρος και ναι η Ευρώπη μπορεί να κάνει περισσότερα. Αυτή είναι η θέση μας. Δεν συμφωνεί η επιτροπή με αυτό αλλά έχουμε δικαίωμα να την εκφράζουμε. Μόνο έτσι θα κρατηθεί ζωντανό το Σένγκεν. Γιατί αν καταρρεύσουν τα εξωτερικά σύνορα κανείς δεν θα θέλει να φτάσουμε σε αυτό το σημείο».