Την επαναφορά πέντε κρίσιμων αρμοδιοτήτων για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με παράλληλη αποσύνδεση της διαδικασίας εκλογής του από την υποχρεωτική διάλυση της Βουλής, θα επιδιώξει η ΝΔ, στο πλαίσιο της διαδικασίας Αναθεώρησης του Συντάγματος.
Η ΝΔ τάσσεται υπέρ της «αποκατάστασης του ρυθμιστικού ρόλου του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, με παράλληλη αλλαγή του καθεστώτος εκλογής του ώστε να διαθέτει την αναγκαία προς τούτο δημοκρατική νομιμοποίηση».
Όπως έχει, ήδη, περιγράψει ο πρόεδρος της Επιτροπής της ΝΔ Προκόπης Παυλόπουλος, η πρόταση για το ζήτημα της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας κινείται στην κατεύθυνση να γίνονται οι τρεις ψηφοφορίες που ορίζει το Σύνταγμα (σ.σ. απαιτούνται 200 ψήφοι στις δύο πρώτες ψηφοφορίες και 180 στην τρίτη) και στην περίπτωση που δεν υπάρξουν 180 ψήφοι να γίνεται η εκλογή απευθείας από τον λαό.
Όχι στη διάλυση της Βουλής
Είναι χαρακτηριστική η διαπίστωση της ΝΔ ότι «η ιδιόμορφη σύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας με τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών, χρησιμοποιήθηκε, σε ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις, από την αντιπολίτευση, περισσότερο ως μέσο πρόκλησης βουλευτικών εκλογών, παρά, όπως προβλέπει το Σύνταγμα, ως διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Παρίσταται, λοιπόν, ανάγκη διορθωτικής αναθεώρησης των περί Προέδρου της Δημοκρατίας διατάξεων του Συντάγματος, τόσον ως προς την εκλογή του όσον και ως προς την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, προκειμένου ο θεσμός να διαδραματίσει τον κατά τη φύση του και κατά την ορθολογική δημοκρατική λειτουργία του Πολιτεύματος ρυθμιστικό του ρόλο».
Με βάση αυτό το σκεπτικό, η ΝΔ προτείνει την αναθεώρηση του άρθρου 30 ως προς την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, «προκειμένου ν’ αποσυνδεθεί πλήρως το ενδεχόμενο μη εκλογής του από την καθ’ οιονδήποτε τρόπο διενέργεια βουλευτικών εκλογών. Πράγμα που μπορεί να επιτευχθεί, είτε δια της άνευ περιορισμών επανάληψης της ως άνω τρίτης ψηφοφορίας, βεβαίως με την ίδια πάντα πλειοψηφία. Είτε δια της προσφυγής στο Εκλογικό Σώμα, αλλ’ αποκλειστικώς για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας ευθέως απ’ αυτό, πλην, όμως, με υποψηφίους μόνον εκείνους, οι οποίοι είχαν παραδεκτώς προταθεί και είχαν μετάσχει στην αγόνως εξελιχθείσα εκλογική διαδικασία. Σ’ αυτή την περίπτωση είναι, προφανώς, αναθεωρητέο και το άρθρο 41 παρ. 5, δεδομένου ότι δεν θα τίθεται πλέον ζήτημα υποχρεωτικής διάλυσης της Βουλής. Επιπλέον, ο έλεγχος και η απόφανση ως προς το κύρος των αποτελεσμάτων της κατά τ’ ανωτέρω εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από το Εκλογικό Σώμα πρέπει ν’ ανατεθούν στο Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο προτείνουμε να ιδρυθεί, μέσω της αναθεώρησης του άρθρου 100 του Συντάγματος, κατά τα κατωτέρω εκτιθέμενα».
Ρυθμιστικός ρόλος
Η ΝΔ προτείνει να δοθούν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πέντε αρμοδιότητες ακόμη. Πρόκειται για αρμοδιότητες που είχαν καθιερωθεί με το Σύνταγμα του 1975 και αφορούν στη δυνατότητα:
– Να συγκαλεί ο ΠτΔ Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών όταν κατά την κρίση του υπάρχουν σοβαρές εθνικές περιστάσεις.
– Να υπάρξει αυστηρότερη οριοθέτηση της αρμοδιότητας της κυβέρνησης να προτείνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πρόωρη διάλυση της Βουλής για ανανέωση λαϊκής εντολής. Στόχος είναι η κατά το δυνατόν ασφαλέστερη ολοκλήρωση της τετραετούς βουλευτικής περιόδου.
– Να ανακτήσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την κυρωτική νομοθετική του αρμοδιότητα και να μην περιορίζεται πλέον στην απλή έκδοση και δημοσίευση νόμων. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έχει ενισχυμένο ρόλο στον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων. Στην περίπτωση αυτή μπαίνουν οι βάσεις για μια προληπτική λειτουργία -ήτοι προ της κατάθεσης του σχεδίου νόμου στη Βουλή- να υπάρχει συνεννόηση μεταξύ του Προέδρου της Δημοκρατίας και της κυβέρνησης.
– Δυνατότητα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να προκηρύσσει δημοψήφισμα (όχι αυτό να γίνεται μόνο με πρωτοβουλία της κυβέρνησης και της βουλής) για κρίσιμα εθνικά θέματα. Η πρόταση προβλέπει να μπορεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να προκηρύσσει δημοψήφισμα και δια της οδού της λαϊκής πρωτοβουλίας (είτε νομοθετικό είτε για κρίσιμα εθνικά θέματα), υπό προϋποθέσεις.
– Δυνατότητα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να απευθύνει διαγγέλματα, χωρίς να απαιτείται σύμφωνη γνώμη του προέδρου της κυβέρνησης.
