«Η ΕΕ επιδιώκει τη συνεργασία και μια αμοιβαία επωφελή σχέση με την Τουρκία, ωστόσο η επίτευξη αυτού του στόχου θα εξαρτηθεί από τη σαφή δέσμευση της Τουρκίας να διατηρήσει την πρόσφατη θετική δυναμική», απάντησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε επιστολή των ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, Έλενας Κουντουρά, Δημήτρη Παπαδημούλη, Κώστα Αρβανίτη και Αλέξη Γεωργούλη, στην οποία επέκριναν την Τουρκία για τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου, αλλά και τις προκλήσεις έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου.
Αν η κατάσταση αντιστραφεί, υπογράμμισε η κ. φον ντερ Λάιεν, «η ΕΕ είναι διατεθειμένη να χρησιμοποιήσει τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της ΕΕ και να προασπίσει την περιφερειακή σταθερότητα».
Η πρόεδρος της Επιτροπής επικαλέστηκε μάλιστα τη σχετική δήλωση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Μαρτίου 2021 και την κοινή ανακοίνωση του ύπατου εκπροσώπου και της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 22 Μαρτίου 2021, για την πορεία των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, συμπληρώνοντας ότι «οι ηγέτες της ΕΕ θα επανέλθουν στο θέμα αυτό μέσα στον Ιούνιο».
Ως προς τα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, επανέλαβε με σαφήνεια, όπως είπε, στην τουρκική ηγεσία, ότι «το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι αδιαπραγμάτευτα» και ότι «οι εξελίξεις στους τομείς αυτούς θα διαμορφώσουν επίσης την αξιολόγηση στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνιο».
Όπως είπε για το ίδιο θέμα, «μαζί με τον πρόεδρο Σαρλ Μισέλ, ζητήσαμε από την Τουρκία να επανεξετάσει την αποχώρησή της από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης και να εφαρμόσει όλες τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων». Στο πλαίσιο αυτό, χαιρέτισε την απελευθέρωση του βραβευμένου συγγραφέα και δημοσιογράφου Αχμέτ Αλτάν και εξέφρασε την ελπίδα «να λαμβάνονται παρόμοιες αποφάσεις από την Τουρκία κατά την προσεχή περίοδο».
Η κ. φον ντερ Λάιεν έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην πτυχή της ερώτησης που αφορούσε την «προσβλητική» στάση του Προέδρου Ερντογάν έναντί της, κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησαν με τον πρόεδρο του Συμβουλίου στην Τουρκία.
«Αποφάσισα να δώσω προτεραιότητα στην πολιτική ουσία έναντι θεμάτων πρωτοκόλλου ή μορφής και πιστεύω ότι και οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάτι τέτοιο ανέμεναν στη συγκεκριμένη περίπτωση», απάντησε, δεχόμενη ότι επρόκειτο για «σαφώς μια δυσάρεστη και απαράδεκτη έκπληξη».
Στην ερώτησή τους οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ είχαν επισημάνει τις «εντεινόμενες διώξεις και φυλακίσεις των πολιτικών αντιπάλων της τουρκικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων των διώξεων εναντίον του πολιτικού κόμματος του HDP» και «τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης, της ανεξαρτησίας των ΜΜΕ και της δικαιοσύνης, που υπονομεύουν ευθέως την κοινοβουλευτική δημοκρατία και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Σε περιφερειακό επίπεδο, κατήγγειλαν την Τουρκία ότι «συνεχίζει τις προκλήσεις και παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων κρατών-μελών της ΕΕ, της Ελλάδας και της Κύπρου, περιφρονώντας το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας και δυναμιτίζοντας τη σταθερότητα στην περιοχή».
