Το αριστουργηματικό μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση «Η μεγάλη χίμαιρα», γίνεται σειρά και σύντομα θα «ζωντανέψει», για πρώτη φορά, στην ψηφιακή πλατφόρμα ERTFLIX, με συμπαραγωγό την ΕΡΤ. Η πολυαναμενόμενη τηλεοπτική μεταφορά του μυθιστορήματος, που αποτελεί σταθμό για τη νεοελληνική λογοτεχνία, επιχειρεί να αποδώσει με ακρίβεια και σεβασμό την ατμόσφαιρα και τους χαρακτήρες της δεκαετίας του 1930.

Στη νέα σειρά της δημόσιας τηλεόρασης, στον κεντρικό ρόλο της Μαρίνας, η Ιταλίδα με ελληνικές ρίζες ηθοποιός, Fotini Peluso, καλείται να ενσαρκώσει τις εσωτερικές συγκρούσεις και τα πάθη της πρωταγωνίστριας. Ο Ανδρέας Κωνσταντίνου υποδύεται τον Γιάννη, σύζυγο της Μαρίνας, ενώ η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη αναλαμβάνει τον ρόλο της Ραΐζαινας, μιας καθοριστικής φιγούρας στην ιστορία. Ο Δημήτρης Κίτσος συμπληρώνει το καστ, ζωντανεύοντας στην οθόνη τον χαρακτήρα του Μηνά.

«Η μεγάλη χίμαιρα» είναι ένα από τα πιο δημοφιλή και αγαπημένα μυθιστορήματα της ελληνικής λογοτεχνίας και δεν είναι το μόνο που μεταφέρεται στη μικρή οθόνη. Είναι πολλά τα βιβλία – αρκετά best seller – που έγιναν σειρές, με τους τηλεοπτικούς σταθμούς να δείχνουν σχεδόν κάθε χρόνο μια αδυναμία στις μεταφορές ευπώλητων ελληνικών λογοτεχνικών βιβλίων.

Με αφορμή την «Μεγάλη χιμαίρα» ας θυμηθούμε ξανά κάποιες παλαιότερες ελληνικές σειρές που ήταν βασισμένες σε ελληνικά βιβλία.

Έμποροι των εθνών (1973 – ΕΙΡΤ)

Οι «Έμποροι των εθνών», μια σειρά βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, προβλήθηκε το 1973 από την τότε ΕΙΡΤ και οι Έλληνες κλείνονταν στα σπίτια, παίρνοντας θέση μπροστά από τις ασπρόμαυρες τηλεοράσεις. Η σειρά είχε ως τραγούδι των τίτλων, το ανυπέρβλητο και αγαπημένο, «Ήτανε μια φορά» σε μουσική Σταύρου Ξαρχάκου και ερμηνεία Νίκου Ξυλούρη. Η σκηνοθεσία ήταν των Δημήτρη Ποντίκα και Κώστα Φέρρη, ενώ πρωταγωνιστούν οι Κατερίνα Αποστόλου, Νίκος Τζόγιας, Ανδρέας Μπάρκουλης, Στάθης Ψάλτης (εξαιρετικός), Μαρία Αλκαίου και πολλοί άλλοι.

Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (1975 – ΕΙΡΤ)

Η σειρά των σειρών που έκλεινε τα βράδια της προβολής του όλη την Ελλάδα στα σπίτια. Το εμβληματικό κι ευπώλητο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» γίνεται σειρά το 1975 σε σκηνοθεσία Βασίλη Γεωργιάδη και γράφει τηλεοπτική ιστορία, αφού μέχρι και σήμερα καμία άλλη μεταφορά δεν προκαλεί δέος όπως αυτή. Ο κόσμος ταυτίστηκε με τη σειρά και τους ήρωες της, αν και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στους κόλπους της εκκλησίας, ενώ γεννήθηκε και ο πρώτος απόλυτος τηλεοπτικός σταρ, ο Αλέξης Γκόλφης στον ρόλο του Μανωλιού που υποδυόταν τον Χριστό στην αναβίωση ενός τοπικού εθίμου στη Λυκόβρυση της Μικράς Ασίας. Στη σειρά πρωταγωνιστούν μια πλειάδα κινηματογραφικών αστέων, όπως ο Γιώργος Φούντας, ο Ανδρέας Φιλιππίδης, η Κάτια Δανδουλάκη, ενώ ήταν και η τελευταία εμφάνιση της Γεωργίας Βασιλειάδου.

Οι Πανθέοι (1977 – ΕΙΡΤ & 2023 – ΣΚΑΪ)

Μία άλλη σειρά που γνώρισε μεγάλη επιτυχία όταν προβλήθηκε για πρώτη φορά, είναι οι «Πανθέοι» του Τάσου Αθανασιάδη, με τον απαγορευμένο έρωτα της Μάρμως Πανθέου, την οποία υποδυόταν η Κάτια Δανδουλάκη με τον με τον όμορφο ανιψιό του άντρα της, Κίτσο (Στέλιο Καλογερόπουλο), να καθηλώνει το κοινό, αλλά και να το διχάζει, αφού υπήρχαν και οι τηλεθεατές που δεν έβλεπαν με καλό μάτι την απιστία της Μάρμως. Η σειρά προβλήθηκε από το 1977 έως το 1979, και δίπλα στην Κάτια Δανδουλάκη, πρωταγωνιστούσε ο Άγγελος Αντωνόπουλος.

Οι Πανθέοι προβλήθηκαν και πέρυσι στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, με νέα διανομή και την Δανδουλάκη και πάλι να πρωταγωνιστεί στη σειρά, ως η αδελφή του Πανθέου, όμως, αν και καλογυρισμένη και ακριβή παραγωγή με σημαντικά ονόματα του ελληνικού θεάτρου, όπως ο Αιμίλιος Χειλάκης, δεν είχε την επιτυχία που της έπρεπε.

Λωξάντρα (1979 – ΕΡΤ)

Το best seller της Μαρίας Ιορδανίδου έγινε σειρά με την Μπέττυ Βαλάση στον πρωταγωνιστικό ρόλο που σφράγισε την καριέρα της. Πρόκειται για την ιστορία της Πολίτισσας Λωξάντρας από το γάμο της ως τα γεράματά της. Η Λωξάντρα παντρεύεται σε μεγάλη ηλικία ένα χήρο με τέσσερα παιδιά, τον Δημητρό. Μεγαλώνει παιδιά, τα παντρεύει, ξενιτεύεται, γερνάει και μέσα απ’ την ιστορία της ξεδιπλώνεται και η ιστορία ολόκληρου του κόσμου της Πόλης, μέσα από τα γεγονότα που τον σημάδεψαν πριν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συνολικά προβλήθηκαν 30 επεισόδια, από τις 19 Ιανουαρίου έως τις 16 Αυγούστου 1980. Ήταν από τις τελευταίες ασπρόμαυρες σειρές των πρώτων ετών της έγχρωμης, από το 1979, ΕΡΤ. Παράλληλα, είναι από τις παλαιότερες σειρές που διασώζονται στο αρχείο της κρατικής τηλεόρασης.

Βαμμένα Κόκκινα Μαλλιά (1992 – ΑΝΤ1)

Η κρατική τηλεόραση κρατά τα σκήπτρα στις πετυχημένες τηλεοπτικές μεταφορές, αλλά και η ιδιωτική τηλεόραση από την αρχή της γέννησής της, έδειξε την πρόθεσή της να ακολουθήσει τη συνταγή αυτή. Έτσι, το 1992, ο ΑΝΤ1 μεταφέρει στη μικρή οθόνη το πρώτο μυθιστόρημα του θεατρικού συγγραφέα, Κώστα Μουρσελά, «Βαμμένα Κόκκινα Μαλλιά», που αποτελεί μια τοιχογραφία της μεταπολεμικής Αθήνας με ήρωα τον Λούη, έναν από τους πιο αξιομνημόνευτους χαρακτήρες της ελληνικής λογοτεχνίας, ωραίο, τεμπέλη και άθεο. Σημείωσε μεγάλη επιτυχία, με τον Γιώργο Νινιό να αναδεικνύεται σε ζεν πρεμιέ της εποχής και η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη να γίνεται σταρ πρώτου μεγέθους, ενώ το πρωταγωνιστικό καστ συμπλήρωνε ο Κώστας Αρζόγλου.

Το τρίτο στεφάνι (1995 – ΑΝΤ1)

Από τα πιο σημαντικά και σπουδαία έργα της ελληνικής λογοτεχνίας, είναι το «Τρίτο στεφάνι» του Κώστα Ταχτσή. Ο Γιάννης Δαλιανίδης αναλαμβάνει την τηλεοπτική μεταφορά του για λογαριασμό του ΑΝΤ1 και καθηλώνει το κοινό. Η Νένα Μεντή και η Λήδα Πρωτοψάλτη χαρίζουν συγκλονιστικές ερμηνείες και αυτή η μεταφορά θεωρείται μία από τις πιο επιτυχημένες στην ελληνική τηλεόραση. Αξίζει να σημειώσουμε πως στο «Τρίτο στεφάνι» ακούγεται και το ομώνυμο τραγούδι, που έγραψε ο Σταμάτης Κραουνάκης και ερμήνευσε μοναδικά η Άλκηστις Πρωτοψάλτη.

Πρόβα Νυφικού (1995 – ΑΝΤ1)

Επίσης, από τις πιο δημοφιλείς μεταφορές, είναι και η «Πρόβα Νυφικού» που ήταν βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Ντόρας Γιαννακοπούλου, με την Πέμυ Ζούνη, τον Γρηγόρη Βαλτινό, τον Φίλιππο Σοφιανό και την Αλεξανδριανή Σικελιανού στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Το τραγούδι των τίτλων ερμηνεύει η σπουδαία Μαρινέλλα, ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Κώστας Κουτσομύτης.

Η αγάπη άργησε μια μέρα (1997 – ΕΡΤ)

Η ΕΡΤ το 1997 μεταφέρει στη μικρή οθόνη το best seller της Λιλής Ζωγράφου, «Η αγάπη άργησε μια μέρα», και το κοινό τη λατρεύει. Στη σειρά πρωταγωνιστούν εξαιρετικοί ηθοποιοί, όπως ο Μηνάς Χατζησάββας, η Καρυφυλλιά Καραμπέτη, η Αφροδίτη Γρηγοριάδου κ.α. Όμως στεκόμαστε περισσότερο στην εμφάνιση της Πέγκυς Τρικαλιώτη στον ρόλο της Πηνελόπης.

Η αίθουσα του θρόνου (Mega – 1998)

Ακόμα ένα μυθιστόρημα του Τάσου Αθανασιάδη, που μεταφέρθηκε στην τηλεόραση και μάλιστα μία από τις πιο ακριβές τηλεοπτικές παραγωγές στην Ελλάδα. Κάθε επεισόδιο κόστιζε 19.000.000 δραχμές, ποσό που θεωρείται μυθικό για εκείνη την εποχή. Πρωταγωνιστούν ο Άρης Λεμπεσόπουλος, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο Νίκος Ρίζος, ο οποίος πέθανε την ημέρα προβολής του τελευταίου επεισοδίου της σειράς, η Ρένη Πιττακή και η Μαρία Ναυπλιώτου. Η σκηνοθεσία ήταν της Πηγής Δημητρακοπουλου.

«Ο Ιούδας φιλούσε υπέροχα» (1999 – Alpha)

Όταν κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα της Μάιρα Παπαθανασοπούλου στα βιβλιοπωλεία έγινε ανάρπαστο και πολύ σύντομα μεταφέρθηκε στη μικρή οθόνη για λογαριασμό του Alpha. Πρωταγωνιστούν η Μαρία Τζομπανάκη και ο Δάνης Κατρανίδης και το τραγούδι των τίτλων ερμηνεύει η Γλυκερία. Η σειρά πήγε καλά, αλλά δεν γνώρισε την επιτυχία του βιβλίου.

Οι μάγισσες της Σμύρνης (2001 – Mega)

Ακόμα ένα βιβλίο που όταν κυκλοφόρησε, έγινε ανάρπαστο κι έκανε μόδα τις καφετζούδες και τις χαρτορίχτρες. Οι Μάγισσες της Σμύρνης της Μάρας Μεϊμαρίδου έγιναν σειρά το 2005 στο Mega, σε μια ακριβή παραγωγή με σκηνοθέτη τον έμπειρο σε μεταφορές μυθιστορημάτων, Κώστα Κουτσομύτη και τη Φιλαρέτη Κομνηνού με τη Μαρία Τζομπανάκη στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Η σειρά γνώρισε μεγάλη τηλεοπτική επιτυχία.

Δέκα (2007 – Alpha)

Το τελευταίο ανολοκλήρωτο μυθιστόρημα του Καραγάτση, το «Δέκα» έγινε σειρά με την αφρόκρεμα του ελληνικού θεάτρου να συνθέτει το καστ. Δημήτρης Καταλειφός, Λυδία Φωτοπούλου, Ρένη Πιττακή, Κόρα Καρβούνη, Δημήτρης Ήμελλος, Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Ράνια Οικονομίδου,κ.α. ήταν η ντριμ τιμ» της τηλεόρασης εκείνη τη χρονιά, με το «Δέκα» να θεωρείται μέχρι και σήμερα από τις πιο ποιοτικές δουλειές που έχουν γίνει στην ελληνική τηλεόραση.

Το νησί (2010, Mega)

Ο, τι ήταν ο «Χριστός ξανασταυρώνεται» για τη δημόσια τηλεόραση, είναι για την ιδιωτική το «Νησί». Η σειρά που άλλαξε τα δεδομένα της ελληνικής μυθοπλασίας κι έγραψε ιστορία, παρά το γεγονός ότι είχε την ατυχία να προβληθεί στην αρχή της οικονομικής κρίσης. Πρόκειται για τη μεταφορά του βιβλίου της Βικτόρια Χίσλοπ (το μετράμε ως ελληνικό, δεδομένης της μεγάλης της αγάπης για τη χώρα μας, αλλά και επειδή η ιστορία διαδραματίζεται στην Κρήτη), που σάρωσε σε τηλεθέαση, σημειώνοντας ασύλληπτα νούμερα. Τα είκοσι έξι επεισόδια κόστισαν τέσσερα εκατομμύρια ευρώ και είναι από τις πιο ακριβές σειρές που γυρίστηκε στην Ελλάδα. Στέλιος Μίνας, Κατερίνα Λέχου, Μαρία Πρωτόπαππα, Γιούλικα Σκαφιδά, Τάσος Νούσιας, Αιμίλιος Χειλάκης, είναι κάποιοι από τους πρωταγωνιστές του λαμπερού καστ.