Η τεχνική του «τεμπέλη γονιού» (lazy parenting), παρά την αρνητική εντύπωση που προκαλεί ο τίτλος της, είναι μια μέθοδος που βασίζεται στην ενθάρρυνση της ανεξαρτησίας των παιδιών, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι ο γονιός αποσύρεται από τη ζωή τους.
Η προσέγγιση αυτή απαιτεί μεγάλη αυτοσυγκράτηση από την πλευρά των γονιών, καθώς τους προτρέπει να παραμένουν υποστηρικτικοί αλλά διακριτικοί, αφήνοντας τα παιδιά να αναπτύξουν τις δικές τους δεξιότητες και συνήθειες.
Η φιλοσοφία πίσω από το «τεμπέλικο» μεγάλωμα
Σε αντίθεση με άλλες μεθόδους ανατροφής, όπου οι γονείς βρίσκονται συνεχώς «πάνω από το κεφάλι» του παιδιού ή που ενθαρρύνουν την αριστεία σε κάθε τομέα, ο «τεμπέλης γονιός» επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της αυτονομίας του παιδιού. Η μέθοδος αυτή επιδιώκει να παρέχει στο παιδί χώρο για να εξερευνήσει και να μάθει μόνο του, χωρίς υπερβολική παρέμβαση.
Ένας γονιός που ακολουθεί αυτή την τεχνική επιλέγει να μην κάνει τα πάντα για το παιδί του, αλλά το ενθαρρύνει να συμμετέχει ενεργά στην καθημερινή του ρουτίνα. Από νωρίς, παραχωρεί στο παιδί αρμοδιότητες, όπως το να ντύνεται μόνο του, να τρώει χωρίς βοήθεια και να συμμετέχει σε καθημερινές δουλειές.
Παρά τον τίτλο που έχει αυτή η μορφή ανατροφής δεν βασίζεται στην αμέλεια. Το αντίθετο: Βασική αρχή είναι η συνειδητή απόφαση του γονιού να περιορίσει τις παρεμβάσεις του για να προσφέρει στο παιδί του την ευκαιρία να αναπτυχθεί με αυτοπεποίθηση.
Βασικές τεχνικές για την καλλιέργεια της ανεξαρτησίας με την προσέγγιση του «τεμπέλη γονιού»
Αφήστε τα παιδιά να πάρουν το χρόνο τους: Η ζωή των γονιών είναι συχνά γεμάτη με απαιτήσεις, και είναι φυσιολογικό να νιώθει κανείς την ανάγκη να παρέμβει ώστε να επιταχύνει τη διαδικασία σε κάθε δραστηριότητα του παιδιού. Η εκπαίδευση αυτή αν και απαιτεί περισσότερο χρόνο καθώς ακολουθείται ο ρυθμός του παιδιού, ενισχύει την επιμονή και την ικανότητα ολοκλήρωσης εργασιών. Και όταν ένα παιδί μάθει να τρώει, να καθαρίζει το δωμάτιό του ή να τελειώνει τα μαθήματά του, με τον καιρό θα βελτιώσει και την ταχύτητα εκτέλεσης των εργασιών.
Η δύναμη της υπενθύμισης: Κάποιοι γονείς θεωρούν τις συνεχείς υπενθυμίσεις ενοχλητικές ή και εξαντλητικές, όμως, στην πραγματικότητα, αυτές οι επαναλαμβανόμενες αναφορές ενισχύουν την κατανόηση και τις συνήθειες του παιδιού. Οι απλές καθημερινές υπενθυμίσεις, όπως «μάζεψε το πιάτο σου» ή «βάλε τα πράγματά σου στη θέση τους» δημιουργούν συνήθειες που τελικά επιτρέπουν στο παιδί λειτουργεί χωρίς υπενθύμιση.
Ο γονιός ως «οδηγός στο παρασκήνιο»: Το «τεμπέλικο μεγάλωμα» δεν σημαίνει ότι ο γονιός αποσύρεται, αλλά ότι λειτουργεί σαν οδηγός που προσφέρει υποστήριξη, όταν και όπου χρειάζεται, χωρίς να παρεμβαίνει στη διαδικασία. Όταν, για παράδειγμα, το παιδί μαθαίνει να τακτοποιεί το δωμάτιό του, ο γονιός μπορεί να του δείξει τον τρόπο, αλλά αφήνει το παιδί να ολοκληρώσει την εργασία μόνο του. Έτσι, καλλιεργείται η αυτοπεποίθηση του παιδιού και η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων.
Σύστημα επιβράβευσης για την ενθάρρυνση της υπευθυνότητας: Η χρήση ενός συστήματος επιβράβευσης είναι ένας τρόπος για να ενισχυθούν τα θετικά πρότυπα συμπεριφοράς. Οι γονείς μπορούν να θεσπίσουν απλούς κανόνες, όπως την εκτέλεση συγκεκριμένων καθημερινών καθηκόντων, π.χ. να μαζεύει το παιδί τα παιχνίδια του. Με την ολοκλήρωση των καθηκόντων, το παιδί συγκεντρώνει «πόντους», οι οποίοι «εξαργυρώνονται» σε επιθυμητές ανταμοιβές. Αυτή η τακτική δίνει στο παιδί την αίσθηση ελέγχου και υπευθυνότητας.
Διδάξτε μέσα από το παράδειγμα: Το παράδειγμα των γονιών είναι το πιο ισχυρό εργαλείο διαμόρφωσης συμπεριφοράς για τα παιδιά. Ένας γονιός που οργανώνει το χώρο του, που διατηρεί το πρόγραμμά του και τηρεί όρια στη χρήση της τεχνολογίας, μεταδίδει στο παιδί τις ίδιες αρχές. Έτσι, τα παιδιά μαθαίνουν από την πράξη και όχι από τα λόγια.
Τα οφέλη και οι προκλήσεις της προσέγγισης του «τεμπέλη γονιού»
Η τεχνική αυτή δεν είναι πάντοτε εύκολη ιδιαίτερα όταν το παιδί αντιδρά ή αμφισβητεί τις οδηγίες. Ωστόσο, τα οφέλη της είναι πολυάριθμα. Η αυτοπεποίθηση, η υπευθυνότητα και η ανεξαρτησία του παιδιού ενισχύονται, δημιουργώντας βάσεις για την ενήλικη ζωή του.
Το «τεμπέλικο μεγάλωμα» βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν αυτονομία, καθιστώντας τα πιο έτοιμα για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της ζωής με θάρρος και επίγνωση.
Παρόλο που δεν υπάρχουν «συνταγές» στην ανατροφή των παιδιών, η προσέγγιση του «τεμπέλη γονιού» προσφέρει έναν ουσιαστικό τρόπο για την καλλιέργεια των δεξιοτήτων και της αυτοπεποίθησης που τα παιδιά θα χρειαστούν στην πορεία της ζωής τους.