Το διαζύγιο είναι πλέον ένα πολύ συχνό φαινόμενο. Σύμφωνα με στατιστικά, περίπου το 40% των γάμων καταλήγουν σε διαζύγιο. Παρότι ο χωρισμός ενός ζευγαριού ενδεχομένως να είναι ευεργετικός εάν οι εντάσεις στο σπίτι είναι ανυπόφορες, εν τούτοις ενδέχεται να επηρεάσει τη ζωή των παιδιών μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με ψυχολόγους, ακόμα και στην ενήλικη ζωή τους.
Ψυχολόγοι, μιλώντας στο Parade, παρουσίασαν ορισμένα χαρακτηριστικά που ενδεχομένως να αναπτύξουν στην ενήλική ζωή τους τα παιδιά που βίωσαν ένα διαζύγιο των γονιών τους. Όπως επισημαίνουν, το να είναι κάποιος παιδί χωρισμένων γονιών δεν έχει μόνο αρνητικά, αλλά και θετικά.
Τα άτομα «μπορούν να ανακαλύψουν μια ανεξαρτησία και νέες δυνάμεις που δεν είχαν ποτέ συνειδητοποιήσει πως έχουν», αναφέρει ο Dakari Quimby, ψυχολόγος και μέλος του Help Guide ενός οργανισμού με τη συμμετοχή επιστημόνων για την ψυχική υγεία και την ευεξία. Και τονίζει: «Το να παρατηρεί κάποιος τους γονείς του να αναζητούν την ευτυχία τους χωριστά, μπορεί να αποτελεί ένα δίδαγμα προσαρμοστικότητας και αυτοανάπτυξης».
Ζητήματα εμπιστοσύνης και φόβος εγκατάλειψης
Ένα από τα πιο συνηθισμένα χαρακτηριστικά που παρατηρούνται στους ενήλικες που μεγάλωσαν σε οικογένειες με διαζύγιο είναι η δυσκολία στην εμπιστοσύνη. Τα παιδιά αυτών των οικογενειών συχνά βιώνουν μια βαθιά αίσθηση επιφυλακτικότητας, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα εμπιστοσύνης στις μελλοντικές τους σχέσεις. Όσοι έχουν βιώσει τη διάλυση της οικογένειάς τους μπορεί να ανησυχούν ότι και οι δικές τους σχέσεις στην ενήλική ζωή τους θα έχουν την ίδια κατάληξη.
Η ψυχολόγος Michele Goldman, σύμβουλος του Ιδρύματος Έρευνας Hope for Depression, αναφέρει ότι είναι συχνό τα παιδιά αυτά να νιώθουν ότι οι άνθρωποι δεν μένουν για πολύ καιρό σε μια σχέση, δημιουργώντας έτσι έναν φόβο εγκατάλειψης. Όπως εξηγεί η ψυχολόγος Holly Schiff από το θεραπευτικό κέντρο ψυχικής υγείας South County Psychiatry, ο φόβος αυτός συχνά επηρεάζει και την ικανότητά τους να δεσμευτούν. Θεωρούν πως οι σχέσεις είναι καταδικασμένες να τελειώσουν, κάτι που επηρεάζει την προθυμία τους να επενδύσουν σε αυτές.
Η εμπιστοσύνη είναι η βάση για την ανάπτυξη υγιών σχέσεων, και όταν αυτή απουσιάζει, οι σχέσεις μπορεί να γίνουν επιφανειακές. Οι ενήλικες που έχουν βιώσει το διαζύγιο των γονιών τους συχνά είναι διστακτικοί να αναπτύξουν βαθιά οικειότητα με τους άλλους, φοβούμενοι ότι κάποιος θα τους πληγώσει. Αυτή η τάση να κρατούν συναισθηματική απόσταση είναι μια μορφή αυτοπροστασίας, σύμφωνα με την Michele Goldman.
Αυτοαμφισβήτηση και αυτοκατηγορία
Πολλοί ενήλικες που βίωσαν το διαζύγιο των γονιών τους στην παιδική τους ηλικία τείνουν να κατηγορούν τον εαυτό τους για τα προβλήματα που προκύπτουν στις σχέσεις τους. Η ψυχολόγος Michele Goldman εξηγεί ότι συχνά πιστεύουν πως έχουν κάποιο ρόλο στην αποτυχία της σχέσης των γονιών τους, κάτι που τους οδηγεί και σε μια αυτοαμφισβήτηση.
Η αυτοαμφισβήτηση μπορεί με τη σειρά της να οδηγήσει σε μια διαρκή υπερανάλυση των σχέσεων, ανησυχώντας για μικρές ενδείξεις και ψάχνοντας συνεχώς σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά, όπως εξηγεί η Holly Schiff.
Αυξημένη ανεξαρτησία
Παρά τα αρνητικά συναισθήματα, το διαζύγιο μπορεί επίσης να αναπτύξει την ανεξαρτησία στα παιδιά. Έχοντας δει τους γονείς τους να προσπαθούν να ανασυγκροτήσουν τη ζωή τους, συχνά υιοθετούν μια στάση «να μην εξαρτάσαι από κανέναν». Παρότι αυτό μπορεί κάποιες φορές να έχει και αρνητικές πτυχές, όπως η απροθυμία αναζήτησης βοήθειας από άλλους, όπως εξηγούν οι Dr. Goldman και Dr. Schiff, εν τούτοις αποτελεί ένα ισχυρό στοιχείο μιας δυναμικής προσωπικότητας.
Ικανότητα στη διαχείριση χρημάτων
Τα οικονομικά ζητήματα που προκύπτουν μετά το διαζύγιο μπορούν να διδάξουν στα παιδιά σημαντικά μαθήματα για τη διαχείριση των χρημάτων. Σύμφωνα με τον Dr. Quimby συχνά – αυτό που παρατηρείται – είναι πως οδηγεί σε καλύτερη ικανότητα οικονομικής διαχείρισης στην ενήλικη ζωή.
Ενσυναίσθηση και ανθεκτικότητα
Το διαζύγιο των γονιών διδάσκει επίσης στα παιδιά πώς να διαχειρίζονται δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις, αναπτύσσοντας την ενσυναίσθηση και την ανθεκτικότητα. Σύμφωνα με τον Dr. Quimby, η εμπειρία αυτών των αλλαγών βοηθά τα παιδιά να κατανοούν καλύτερα τα συναισθήματα των άλλων και να διαχειρίζονται καλύτερα τις δυσκολίες στην ενήλικη ζωή τους.
Συμπέρασμα
Το διαζύγιο μπορεί να έχει βαθιά και μακροχρόνια επίδραση στη ζωή των παιδιών, αλλά αυτές οι εμπειρίες δεν είναι απαραίτητα αρνητικές. Παρόλο που πολλοί ενήλικες αντιμετωπίζουν ζητήματα εμπιστοσύνης, φόβο εγκατάλειψης και αυτοαμφισβήτηση, μπορούν επίσης να αναπτύξουν ανθεκτικότητα, ανεξαρτησία και ενσυναίσθηση.
Σε κάθε περίπτωση εάν κάποιος νιώθεί ακόμη το βάρος του διαζυγιού των γονιών του, τότε μπορεί να αναζητήσει τη βοήθεια ενός επαγγελματίας της ψυχικής υγείας για να αντιμετωπίσει τα συναισθήματά του. Όπως σημειώνουν οι ειδικοί, η αναγνώριση των συναισθημάτων και η αναζήτηση υποστήριξης είναι τα πρώτα βήματα για την επεξεργασία αυτών των εμπειριών και τη δημιουργία υγιών σχέσεων στην ενήλικη ζωή.