Εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2014 ως μια νέα προσέγγιση για να χάσετε γρήγορα έως και ένα κιλό την ημέρα. Η «αλεξίσφαιρη δίαιτα» έχει κάποιες ομοιότητες με την κετογονική και τη δίαιτα Atkins, δηλαδή με τις δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων και υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες και λιπαρά.

Η κύρια διαφορά είναι πως πρόκειται για μία ακόμη πιο περιοριστική δίαιτα, που αποκλείει μεγάλες ομάδες τροφίμων, όπως τα περισσότερα δημητριακά, τα φασόλια, ακόμη και ορισμένες πρωτεΐνες, όπως το κοτόπουλο, τη γαλοπούλα και τα περισσότερα ψάρια.

Τι είναι η αλεξίσφαιρη δίαιτα

Αναπτύχθηκε από τον επιχειρηματία τεχνολογίας David Asprey και υπόσχεται ταχεία απώλεια βάρους. Όταν ο Asprey ήταν στην ηλικία των 20, έφτασε να ζυγίζει περισσότερα από 135 κιλά και δεν μπορούσε να τα χάσει με κανένα διατροφικό πρόγραμμα. Στο best-seller βιβλίο του, «Bulletproof Diet», o Asprey περιγράφει το ταξίδι του στην απώλεια βάρους και την ανακάλυψη μιας νέας ανοσολογικής προσέγγισης.

Ισχυρίζεται ότι η δίαιτα επιτρέπει την απώλεια βάρους χωρίς μέτρηση θερμίδων ή ζύγιση τροφής. Ισχυρίζεται επίσης ότι ενισχύει την ενέργεια και τη δύναμη της θέλησης, αυξάνει τη γνωστική λειτουργία και την πνευματική απόδοση, αυξάνει τα αποθέματα θρεπτικών συστατικών και ενισχύει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Το κεντρικό στοιχείο της δίαιτας είναι η κατανάλωση ενός «αλεξίσφαιρου» καφέ ως υποκατάστατο του πρωινού. Το ρόφημα συνδυάζει τον καφέ με ανάλατο βιολογικό ζωικό βούτυρο και ένα έλαιο (συνήθως λάδι καρύδας) με τριγλυκερίδια μέσης αλυσίδας. Τα υλικά ανακατεύονται και σερβίρονται ως ένα ρόφημα που ενισχύει τον κορεσμό και την πνευματική συγκέντρωση, ενώ προσφέρει ενέργεια μακράς διάρκειας.

«Δες σε πόση ώρα θα θελήσεις ξανά φαγητό. Για τους περισσότερους ανθρώπους, απενεργοποιεί την επιθυμία για φαγητό για τουλάχιστον πέντε έως έξι ώρες», αναφέρει στο βιβλίο του ο Asprey, υποστηρίζοντας τα οφέλη του ροφήματος σε αντίθεση με τους υδατάνθρακες, η κατανάλωση των οποίων το πρωί «θα έχει ως αποτέλεσμα μια απότομη αύξηση και πτώση ενέργειας, μαζί με επιθυμία για φαγητό καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας», όπως λέει.

Ωστόσο, πολλοί ειδικοί σε θέματα διατροφής υποστηρίζουν πως ο τόσο μεγάλος περιορισμός υδατανθράκων δεν μας ωφελεί. Πρόκειται για μια βασική ομάδα τροφίμων, στην οποία μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται μερικές από τις πιο υγιεινές τροφές, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια, το γάλα και το γιαούρτι, και επιπλέον αποτελούν την πολυτιμότερη πηγή ενέργειας, καθώς διασπώνται σε γλυκόζη.

Πώς λειτουργεί η αλεξίσφαιρη δίαιτα;

Η αλεξίσφαιρη δίαιτα εστιάζει στις τροφές της κετογονικής δίαιτας, μια διατροφή υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και χαμηλής σε υδατάνθρακες για πέντε έως έξι ημέρες την εβδομάδα. Η κατανάλωση υδατανθράκων προβλέπεται για μία έως δύο ημέρες την εβδομάδα, σε συνδυασμό με άσκηση υψηλής έντασης .

Ένα επίσης βασικό μέρος της δίαιτας είναι η διαλειμματική νηστεία – που σημαίνει ότι τρώτε μόνο κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων ωρών κάθε μέρα.

Στόχος της δίαιτας Bulletproof, όπως άλλωστε και της κετογονικής, είναι να επιτευχθεί η κέτωση, δηλαδή η φυσιολογική μεταβολική κατάσταση κατά την οποία το σώμα, χωρίς να έχει γλυκόζη από κατανάλωση υδατάνθρακων, αρχίζει να αξιοποιεί το λίπος μετατρέποντάς το σε κετόνες (υδατοδιαλυτά μόρια), ώστε να παράγει την απαιτούμενη ενέργεια. Με άλλα λόγια πρόκειται για μία μέθοδο βιοχακαρίσματος, που αναγκάζει το σώμα να κάψει λίπος.

Ο δεύτερος μεγάλος στόχος της δίαιτας είναι η μείωση των φλεγμονών, επομένως από τη διατροφή εξαιρούνται τρόφιμα που έχουν συνδεθεί με αυτές, όπως τα τηγανιτά, τα αναψυκτικά, τα επεξεργασμένα κρέατα και το αλκοόλ.

Η αλεξίσφαιρη δίαιτα ταξινομεί τα τρόφιμα σε ένα φάσμα τριών κατηγοριών:

Πράσινα ή «αλεξίσφαιρα» τρόφιμα μπορούν να καταναλωθούν οποιαδήποτε στιγμή εκτός από τις ώρες που δεν πρέπει να καταναλώνετε τροφή λόγω της διαλειμματικής νηστείας.

Τα κίτρινα ή «ύποπτα» τρόφιμα πρέπει να περιορίζονται. Ως ύποπτα τρόφιμα ορίζονται, μεταξύ άλλων, το χούμους, τα φιστίκια, τα αυγά, το κοτόπουλο και η γαλοπούλα. Σε αντίθεση με τα βοοειδή, τα πουλερικά χαρακτηρίζονται ως ύποπτα, επειδή δεν τρέφονται με χόρτο και έχουν ωμέγα-6 λιπαρά, τα οποία σε υψηλά επίπεδα συνδέονται με φλεγμονές.

Τα κόκκινα ή «τοξικά» τρόφιμα πρέπει να αποφεύγονται. Σε αυτήν την κατηγορία περιλαμβάνονται το γάλα σόγιας, το καλαμπόκι, το ρύζι, τα φασόλια, το ωμό κατσαρό λάχανο, το ωμό σπανάκι, το μελίτωμα, το τυρί κ.ά.

Ο Asprey εξηγεί στο βιβλίο του ότι το σύστημα ταξινόμησης των τροφών βασίζεται στις φλεγμονώδεις ιδιότητες του καθενός. Η αλεξίσφαιρη δίαιτα συνιστά επίσης να αποφεύγετε το ψήσιμο στο μπάρμπεκιου, το τηγάνισμα και το ψήσιμο σε μικροκύματα, επειδή πρωτεΐνες και λίπη σε ορισμένα τρόφιμα μπορεί να καταστραφούν κατά τη διαδικασία μαγειρέματος.

«Αλεξίσφαιρα» τρόφιμα για κατανάλωση

Ακολουθούν ενδεικτικά ορισμένες τροφές που επιτρέπονται στο μενού της «Bulletproof» δίαιτας:

  • Ξηροί καρποί, σπόροι και όσπρια. Αμύγδαλα, κάσιους, κάστανα, καρύδα, αλεύρι καρύδας, φουντούκια, φιστίκια Αιγίνης, καρύδια, ηλιόσποροι
  • Αβοκάντο, βατόμουρα, μούρα, καρύδες, κράνμπερι, γκρέιπφρουτ, ανανάδες, φράουλες
  • Έλαια και Λίπη: Λάδι αβοκάντο , βούτυρο, μαύρη σοκολάτα, βούτυρο κακάο, λάδι καρύδας, ιχθυέλαιο, γκι, κρόκοι αυγών, λάδι μεσαίου τριγλυκεριδίου (MCT)
  • Πρωτεΐνες: Βοοειδή βιολογικής εκτροφής, που τρέφονται με χόρτο, μπακαλιάρος, σαρδέλες, φρέσκα ψάρια (όχι ιχθυοτροφείου)
  • Λαχανικά: Σπαράγγια, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών , κουνουπίδι, σέλινο, αγγούρι, μαγειρεμένο λάχανο, σπανάκι, κολοκυθάκια

Τι πρέπει να γνωρίζετε για την αλεξίσφαιρη δίαιτα

Ο περιοριστικός χαρακτήρας της δίαιτας έχει προκαλέσει σοβαρές ενστάσεις από ορισμένους διατροφολόγους που υπογραμμίζουν ότι δεν προσφέρει ισορροπία στις ομάδες τροφίμων, όπως απαιτεί ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής. Επίσης, υποστηρίζουν ότι η μη κατανάλωση -ιδιαίτερα το πρωί- υδατανθράκων ή πρωτεΐνης είναι μια επιλογή που δεν ωφελεί τον οργανισμό.

Υπάρχουν αρκετοί δε που έχουν κατηγορήσει τον David Asprey για ψευδοεπιστημονικούς ισχυρισμούς, αλλά και απόπειρα να επωφεληθεί από την πώληση ακριβών προϊόντων που σχετίζονται με την «αλεξίσφαιρη» δίαιτα.

Αλεξίσφαιρη δίαιτα: Είναι αποτελεσματική;

Μπορεί οποιαδήποτε δίαιτα να βοηθήσει τους ανθρώπους να χάνουν ένα κιλό την ημέρα; Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, οι άνθρωποι που χάνουν βάρος σταδιακά και σταθερά –περίπου 1 με 2 κιλά την εβδομάδα– συνήθως έχουν μεγαλύτερη επιτυχία μακροπρόθεσμα.

Για πολλές δίαιτες δεν υπάρχει κάποια αυστηρή έρευνα που να εξετάζει τα πραγματικά οφέλη και το ίδιο ισχύει και για τη δίαιτα Bulletproof. Ακόμη και για την κετογονική δίαιτα πάνω στην οποία βασίζεται, αν και δημιουργήθηκε το 1924 στην κλινική Mayo για παιδιά με σοβαρή επιληψία, δεν έχουν πραγματοποιηθεί εμπεριστατωμένες μακροχρόνιες μελέτες σχετικά με τη συνολική επίδρασή της.

Ειδικοί τονίζουν πως ο κάθε άνθρωπος πρέπει να αξιολογήσει εάν η αλεξίσφαιρη δίαιτα είναι κατάλληλη για τον ίδιο. Εάν αναζητάτε την καλύτερη δίαιτα για τις ατομικές σας ανάγκες, είναι σημαντικό να συνεργαστείτε με έναν ειδικό σε θέματα διατροφής, που θα σας βοηθήσει να επιλέξετε αυτή που ταιριάζει σε εσάς, βάσει των μοναδικών χαρακτηριστικών σας και του καθημερινού τρόπου ζωής σας.