Αυτό που τρώμε συνδέεται με κάτι περισσότερο από τους γευστικούς μας κάλυκες. Συνδέεται, επίσης, με την προσωπική ιστορία του καθενός, τον πολιτισμό, τα συναισθήματα και τις αξίες μας. Έτσι, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι οικοδομούν συνειδητά τη διατροφή τους γύρω από τις πεποιθήσεις τους για τα κλιματικά ζητήματα -ένα κίνημα γνωστό ως κλιματική διατροφή.

Ο όρος αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε ένα άρθρο των New York Times το 2015 και έκτοτε έχει αυξηθεί σε δημοτικότητα, αναφέρει το healthdigest.com. Το συγκεκριμένο κίνημα ενθαρρύνει την κατανάλωση τροφίμων φιλικών προς το κλίμα, όπως τα τοπικά καλλιεργούμενα προϊόντα, και περιορίζει την κατανάλωση τροφίμων όπως το κρέας και τα γαλακτοκομικά, εξηγεί το EcoWatch. Η διατροφή με αυτόν τον τρόπο δεν είναι μόνο ευεργετική για το περιβάλλον, λένε οι υποστηρικτές της δίαιτας, καθώς έχει νόημα και για την υγεία σας.

Τα συστήματα τροφίμων ευθύνονται για περισσότερο από το ένα τρίτο των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αναφέρει το UN News. Και η έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature δείχνει ότι ακόμη και μικρές διατροφικές πρακτικές μπορούν να συμβάλουν στην επίτευξη μιας τεράστιας διαφοράς στην υγεία του πλανήτη μας. Διαπίστωσαν ότι «η αντικατάσταση μόνο του 10% της ημερήσιας θερμιδικής πρόσληψης από το βόειο κρέας και το επεξεργασμένο κρέας με φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια και επιλεγμένα θαλασσινά θα μπορούσε να προσφέρει… 33% μείωση του διατροφικού αποτυπώματος άνθρακα».

Η βασική ιδέα που κρύβεται πίσω από την κλιματική διατροφή

Η ιδέα πίσω από την κλιματική δίαιτα είναι ότι αυτό που τρώμε πρέπει να έχει ελάχιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον, αναφέρει το Climatarian.com. Οι οπαδοί της δίαιτας επιλέγουν τρόφιμα που έχουν χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα, όπως τρόφιμα που καλλιεργούνται σε τοπικό επίπεδο, τρόφιμα φυτικής προέλευσης και εποχιακά φρούτα και λαχανικά. Αποφεύγουν τα τρόφιμα που καταλαμβάνουν σημαντικούς φυσικούς πόρους, συμβάλλουν στη ρύπανση και τα απόβλητα και χρησιμοποιούν υπερβολικές ή μη βιοδιασπώμενες συσκευασίες.

Ενώ πολλοί οπαδοί της μπορεί να είναι χορτοφάγοι ή βίγκαν, κάποιοι επιλέγουν να τρώνε ζωικά προϊόντα, αρκεί να παράγονται με βιώσιμο τρόπο, τονίζει το EcoWatch. Για παράδειγμα, κάποιος μπορεί να επιλέξει κρέας που προέρχεται από την τοπική αγορά αντί για προϊόντα εκτός εποχής, τα οποία έχουν μεταφερθεί με φορτηγά, αερομεταφορές και μεγάλες αποστάσεις για να φτάσουν στους καταναλωτές, καθώς και συσκευαστεί σε πλαστικό που είναι επιβλαβές για το περιβάλλον.

Ορισμένοι υποστηρικτές της δίαιτας θα αναφερθούν σε δεδομένα που υποδηλώνουν ότι οι πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης έχουν χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα ακόμη και από τα πιο βιώσιμα παραγόμενα κρέατα, σύμφωνα με το Our World in Data. Ωστόσο, είναι καλύτερο να βρείτε τι σας ταιριάζει και είναι δίκαιο να πούμε ότι δεν είναι μια δίαιτα που ταιριάζει σε όλους, ενώ στην πραγματικότητα, δεν είναι όλα τα κρέατα εκτός της διατροφής, σύμφωνα με το Climatarian.com.

Είναι η κλιματική διατροφή καλύτερη για τη συνολική μας υγεία;

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι τα τρόφιμα με χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο τυχαίνει να είναι και καλύτερα για την υγεία μας. Σκεφτείτε τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής αλέσεως. Με βάση τα ευρήματα μιας μελέτης του 2019 που δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, οι άνθρωποι που καταναλώνουν περισσότερα από αυτά τα τρόφιμα έχουν χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου και χρόνιων ασθενειών, όπως καρδιακές παθήσεις, διαβήτη και ορισμένους τύπους καρκίνου.

Η ρύπανση και η υποβάθμιση του περιβάλλοντος έχουν, επίσης, άμεσες και έμμεσες συνέπειες για την υγεία, σημειώνει το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), ενώ η άνοδος των θερμοκρασιών έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων και αυξάνει τον κίνδυνο θερμοπληξίας.

Επιπλέον, τα φυτοφάρμακα και τα τεχνητά λιπάσματα δεν μολύνουν και θέτουν σε κίνδυνο μόνο τα οικοσυστήματά μας -μπορεί να συμβάλλουν και σε διάφορες ασθένειες. Μια ανασκόπηση του 2016 που δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Public Health ανέδειξε μια ισχυρή σχέση μεταξύ της έκθεσης σε χημικά φυτοφάρμακα και θεμάτων υγείας όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, αναπαραγωγικά και νευρολογικά προβλήματα.

Κλιματική διατροφή: Τα τρόφιμα που πρέπει να προτιμάτε και εκείνα που πρέπει να αποφεύγετε

Η κλιματική διατροφή προωθεί, φυσικά, τις ολόκληρες τροφές που είναι πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά, ενώ δεν συμπεριλαμβάνει τα επεξεργασμένα τρόφιμα, τα οποία είναι γενικά πλούσια σε ζάχαρη, νάτριο και λίπος.

Τα όσπρια, όπως τα φασόλια, οι φακές και τα ρεβίθια, είναι μια δημοφιλής επιλογή, καθώς δεν απαιτούν τόση γη και νερό για την καλλιέργειά τους όσο άλλες πηγές πρωτεΐνης, σημειώνει η Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ. Τα όσπρια παράγουν το δικό τους άζωτο από την ατμόσφαιρα, εμπλουτίζοντας το έδαφος με θρεπτικά συστατικά και μειώνοντας την ανάγκη για συνθετικά λιπάσματα. Η κατανάλωση τους, μάλιστα, σε μικρή ποσότητα καθημερινά μπορεί να βελτιώσει την αρτηριακή πίεση και να μειώσει τη φλεγμονή.

Τα μανιτάρια είναι, επίσης, αρκετά βιώσιμα στη γεωργία, σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Μανιταριών, και είναι γεμάτα θρεπτικά συστατικά όπως η ριβοφλαβίνη (Β2) και το κάλιο.

Αν θέλετε να στραφείτε σε μια πιο βιώσιμη διατροφή, υπάρχουν πολλές εφαρμογές που μπορούν να σας βοηθήσουν να ανακαλύψετε αυτή που σας ταιριάζει καλύτερα. Η καλύτερη δωρεάν εφαρμογή, σύμφωνα με το healthdigest.com, είναι η Kuri, η οποία διαθέτει περισσότερες από 650 συνταγές φιλικές προς την κλιματική διατροφή, ενώ η Olio συνδέει τους χρήστες με τους γείτονές τους και τα τοπικά καταστήματα και καφετέριες, προκειμένου να μοιράζονται τα τρόφιμα που περισσεύουν. Τέλος, υπάρχει και το Food Miles Calculator ένα παγκόσμιο διαδικτυακό εργαλείο που σας βοηθά να υπολογίσετε τα χιλιόμετρα ταξιδιού των τροφών σας.