Φοβάστε το σκοτάδι; Τα ύψη; Οι αράχνες σας κάνουν να ασπρίζετε από φόβο;

Για πρώτη φορά η μακροχρόνια φοβία ενός ανθρώπου εξαφανίστηκε εντελώς… μέσα σε μια μέρα.

Βέβαια, όπως αναφέρει δημοσίευμα στο newscientist.com, χρειάστηκε να αφαιρεθεί ένα μικρό κομματάκι από τον εγκέφαλό του… οπότε προς το παρόν, ίσως θα πρέπει να βρείτε κάποιο άλλο τρόπο για να αντιμετωπίσετε τους φόβους σας.

Η φοβία «καταργήθηκε» από ατύχημα. Οι μαγνητικές τομογραφίες που έγιναν σε έναν 44χρονο επιχειρηματία, ο οποίος υπέφερε από επιληπτικές κρίσεις έδειξαν ότι είχε μια ανωμαλία στην αριστερή αμυγδαλή –μια περιοχή του κροταφικού λοβού, η οποία εμπλέκεται, μεταξύ άλλων, με τις συναισθηματικές αντιδράσεις.

Περαιτέρω εξετάσεις αποκάλυψαν, ότι η αιτία ήταν η σαρκοείδωση, μια σπάνια ασθένεια η οποία προκαλεί βλάβες στα πνευμόνια, το δέρμα και σε κάποιες περιπτώσεις και στον εγκέφαλο.

Οι γιατροί έκριναν, ότι ήταν αναγκαία η αφαίρεση της κατεστραμμένης αριστερής αμυγδαλής του ασθενούς. Η επέμβαση πήγε καλά, όμως σύντομα –σημειώνει το δημοσίευμα- ο άντρας παρατήρησε μια αλλαγή στον εαυτό του.

Όχι μόνο αισθανόταν μια περίεργη αποστροφή για τη μουσική, που τον «χτυπούσε» στο στομάχι –η οποία ήταν ιδιαίτερα έντονη όταν άκουγε το τραγούδι που συνόδευε μια συγκεκριμένη τηλεοπτική διαφήμιση- αλλά ανακάλυψε ακόμη, ότι δεν ένιωθε πλέον κανένα φόβο για τις αράχνες.

Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ενώ η αποστροφή του για τη μουσική εξασθένισε με τον καιρό, η αραχνοφοβία του… δεν επέστρεψε ποτέ.

Πριν από την επέμβαση συνήθιζε να πετάει μπαλάκια του τένις στις αράχνες ή να τις ψεκάζει με λακ προκειμένου να τις ακινητοποιεί, προτού τις «ρουφήξει» με την ηλεκτρική σκούπα.

Τώρα, είναι σε θέση να τις ακουμπά και να τις παρατηρεί από πολύ κοντινή απόσταση, δηλώνοντας μάλιστα ενθουσιασμένος με τα μικροσκοπικά αυτά πλάσματα.

Ο άντρας δεν παρατήρησε κάποια άλλη αλλαγή στους φόβους ή τα άγχη του. Για παράδειγμα, εξακολουθεί να αγχώνεται κάθε φορά που πρέπει να μιλήσει κάπου δημόσια.

Φοβία ή φόβος;

Ο Nick Medford από τη Σχολή Ιατρικής Brighton and Sussex Medical School στη Μ. Βρετανία, ο οποίος παρακολούθησε τον ασθενή, υποστηρίζει ότι είναι δύσκολο να γνωρίζει κανείς πώς «καταργήθηκε» μία φοβική αντίδραση στο συγκεκριμένο άντρα.

Σε γενικές γραμμές, όπως είπε, αυτό μπορεί να σχετίζεται με το γεγονός ότι οι άνθρωποι φαίνεται να έχουν δύο διαφορετικούς τύπους απόκρισης στο φόβο.

«Είναι όπως όταν βλέπεις ένα φίδι και πετάγεσαι προς τα πίσω, όμως όταν κοιτάς ξανά αντιλαμβάνεσαι ότι πρόκειται για ένα κομμάτι ξύλο» εξήγησε ο ίδιος. «Πρόκειται για μια γρήγορη και στιγμιαία αντίδραση, ωστόσο σημαντική για την επιβίωση. Μετά, υπάρχει και η πιο λεπτή εκτίμηση του φόβου, η οποία απαιτεί περισσότερο χρόνο για να επεξεργαστεί, αλλά είναι πιο ακριβής».

Ο Medford υποστηρίζει, ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ίσως κάποια από τα νευρικά μονοπάτια που συνδέονται με την απόκριση φόβου-πανικού να «εξαφανίστηκαν» με την αφαίρεση της αριστερής αμυγδαλής, ενώ τα τμήματα που ευθύνονται για το γενικευμένο φόβο να έμειναν ανεπηρέαστα.

Ο ερευνητής πιστεύει, ότι η θεωρία αυτή θα μπορούσε να εξεταστεί και σε άλλους ασθενείς. «Δεν είναι ασυνήθιστο να γίνονται χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών επιληψίας. Και η αραχνοφοβία θεωρείται γενικά κοινή μορφή φόβου. Έτσι, ίσως θα μπορούσαμε να εξετάσουμε ανθρώπους που έχουν αυτή τη φοβία, ή οποιουδήποτε τύπου φοβία, πριν και μετά την επέμβαση».

Η αμυγδαλή βρίσκεται πολύ βαθιά στον εγκέφαλο, για να αποπειραθεί μια μη-επεμβατική τεχνική για τη θεραπεία από τις φοβίες, είπε ακόμη ο Medford. Ωστόσο, υπάρχουν άλλες τεχνικές που βρίσκονται υπό δοκιμή, συμπεριλαμβανομένης της αποδυνάμωσης των φόβων με τη χρήση ενός χαπιού για την πίεση και την τόνωση ορισμένων συγκεκριμένων περιοχών του εγκεφάλου, με στόχο τη «διαγραφή» αναμνήσεων που σχετίζονται με τους φόβους.