Μετά την πρόταση του Τζο Μπάιντεν για την άρση των πατεντών για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού, οι απόψεις διίστανται μεταξύ των ηγετών των κρατών αλλά και των φαρμακοβιομηχανιών.
Κατά της αμερικανικής πρότασης για κατάργηση της πατέντας στα εμβόλια κατά του κορονοϊού τάσσεται η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, η οποία σύμφωνα με το Bloomberg θεωρεί πως θα υπάρξουν «σοβαρές επιπλοκές» στην παραγωγή των σκευασμάτων.
Οι ΗΠΑ, η Γερμανία και άλλες χώρες θα ξεκινήσουν συζήτηση για την πρόταση προσωρινής κατάργησης της πατέντας στα εμβόλια τις προσεχείς εβδομάδες μέσω του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Κατά της άρσης ο Άλμπερτ Μπουρλά
Οπρόεδρος-γενικός διευθυντής του αμερικανικού κολοσσού Pfizer δήλωσε σήμερα ότι δεν τάσσεται «καθόλου» υπέρ της απόφασης των ΗΠΑ να στηρίξουν την άρση των πατεντών για τα εμβόλια για την Covid-19, εκτιμώντας ότι θα ήταν προτιμότερο να αυξηθεί η παραγωγή στις υπάρχουσες μονάδες.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άλμπερτ Μπουρλά τόνισε ότι το άνοιγμα μονάδων παραγωγής του εμβολίου των BioNTech/Pfizer σε άλλα μέρη, πέρα από αυτά που ήδη υπάρχουν στις ΗΠΑ και την ΕΕ (Βέλγιο και Γερμανία), θα ήταν περίπλοκο, λόγω της έλλειψης πρώτων υλών, με κίνδυνο να μειωθεί ο αριθμός των παραγόμενων δόσεων.
«Πρέπει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας» στα εργοστάσια που παράγουν ήδη το εμβόλιο και «έχουν επαρκή ικανότητα να παρασκευάσουν δισεκατομμύρια δόσεις και να διασφαλίσουμε ότι δεν θα διαταράσσεται (η παραγωγή) με πολιτικά υποκινούμενες ανακοινώσεις. Αυτές είναι κενές υποσχέσεις», τόνισε.
Ένα εμβόλιο που βασίζεται στην πρωτόγνωρη τεχνολογία του «αγγελιαφόρου RNA», όπως αυτό των Pfizer/BioNTech απαιτεί μια «πολύ μακρά» διαδικασία και μια «τεχνογνωσία αιχμής» προκειμένου να λειτουργήσει ένας χώρος παραγωγής, εξήγησε ο Άλμπερτ Μπουρλά. «Επειδή εμβόλια αγγελιαφόρου RNA δεν είχαν παραχθεί ποτέ μέχρι τώρα, το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν στον κόσμο εργοστάσια όπως αυτά που κατασκευάσαμε εμείς οι ίδιοι (…) εκ του μηδενός», υπογράμμισε.
Ειδικά μηχανήματα για την παρασκευή του σκευάσματος των BioNTech/Pfizer παραγγέλθηκαν σε εξειδικευμένες εταιρείες και οι μονάδες παραγωγής διαμορφώθηκαν έτσι ώστε να εγκατασταθούν εκεί. Τίποτα παρόμοιο δεν υπάρχει σε χώρες όπως η Ινδία και η Νότια Αφρική, υποστήριξε ο Μπουρλά. Οι χώρες αυτές, οι οποίες διαθέτουν πολλές φαρμακοβιομηχανίες, ζητούν την άρση των πατεντών.
«Και θα πρέπει να επιμείνω στο θέμα της συμφόρησης των πρώτων υλών: σήμερα, το κάθε γραμμάριο πρώτης ύλης που παρασκευάζεται σε όλον τον κόσμο φτάνει κατευθείαν στα εργοστάσιά μας και δεν μένει ούτε για μία ημέρα στις αποθήκες, μέχρι να μετατραπεί σε εμβόλιο. Και κάθε δόση, αφού ελεγχθεί η ποιότητα, δεν αποθηκεύεται ούτε για μία ημέρα προτού να παραδοθεί. Αυτό σημαίνει ότι αν και άλλα μέρη αρχίσουν να παραγγέλνουν πρώτες ύλες, υπάρχει ο κίνδυνος να παραμείνουν αποθηκευμένες μέχρι να βρεθεί ένας τρόπος να τις μετατρέψουν σε δόσεις εμβολίων. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα ήταν ένα σοβαρό πισωγύρισμα», προειδοποίησε.
Οι εταιρείες BioNTech/Pfizer διαβεβαιώνουν ότι έχουν τη δυνατότητα να παρασκευάσουν 3 δισεκατομμύρια δόσεις του εμβολίου τους φέτος και περισσότερα από 3 δισεκ. δόσεις το 2022.
«Εντελώς υπέρ» ο Μακρόν
Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ήταν μέχρι τώρα επιφυλακτικός για ένα τέτοιο ενδεχόμενο, δήλωσε σήμερα ότι τάσσεται «εντελώς υπέρ της άρσης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας» για τα εμβόλια κατά της Covid-19 μετά τη σχετική ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν.
«Ναι, οφείλουμε προφανώς να ενεργήσουμε έτσι ώστε αυτό το εμβόλιο να γίνει ένα παγκόσμιο δημόσιο αγαθό», πρόσθεσε ο Γάλλος πρόεδρος κατά τα εγκαίνια ενός μεγάλου εμβολιαστικού κέντρου στο Παρίσι, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα είναι «το δώρο των δόσεων» και «η παραγωγή σε σύμπραξη με τις πιο φτωχές χώρες».
Στις 23 Απριλίου, ο Ε. Μακρόν είχε δηλώσει αντίθετος με την άμεση άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας των εμβολίων, εξηγώντας πως το θέμα δεν είναι αυτό αλλά εκείνο της μεταφοράς τεχνολογίας.
«Εκείνο που είπα απλώς, το οποίο είναι μια πραγματικότητα, είναι πως σήμερα, έχουμε ένα μποτιλιάρισμα, το οποίο καθιστά δύσκολη την πρόσβαση στα εμβόλια», είπε σήμερα.
«Μπορούμε να μεταφέρουμε τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας σε παρασκευαστές φαρμάκων στην Αφρική, όμως δεν έχουν την πλατφόρμα για να παράγουν το αγγελιοφόρο RNA. Το θέμα μας είναι να μεταφέρουμε την τεχνολογία και την τεχνογνωσία των πλατφορμών που παράγουν εμβόλια με αγγελιοφόρο RNA στην Αφρική, εκεί είναι το κλειδί», είπε ο Μακρόν.
«Αν υπήρξε εμβολιαστικός εθνικισμός, δεν πρέπει να κοιτάμε από την πλευρά της Ευρώπης: από την πρώτη μέρα βοηθήσαμε τους συμμάχους μας, τους εταίρους μας, αποφασίσαμε να εξάγουμε [δόσεις] προς τις πιο ευάλωτες χώρες», υποστήριξε.
«Η Ευρώπη είναι η πιο γενναιόδωρη ήπειρος με τον υπόλοιπο κόσμο. Εμείς, με τις δόσεις που παραγάγαμε, περίπου 65 εκατομμύρια δόσεις καταναλώσαμε για εμάς και 45 εκατομμύρια εξαγάγαμε. Σήμερα, για άλλες δόσεις που παρήχθησαν, για παράδειγμα από τους Βρετανούς και τους Αμερικανούς, μηδέν δόσεις έχουν εξαχθεί», υπογράμμισε.
Επιφυλακτική η BioNTech
Ηγερμανική εταιρεία BioNTech εκτιμά ότι η προστασία των πατεντών για τα εμβόλια για την Covid-19 δεν είναι ο παράγοντας εκείνος που περιορίζει την παραγωγή και τον εφοδιασμό των χωρών με το εμβόλιο που έχει αναπτύξει η ίδια σε συνεργασία με την αμερικανική Pfizer.
«Οι πατέντες δεν είναι ο παράγοντας που περιορίζει την παραγωγή ή τον ανεφοδιασμό με το εμβόλιό μας», ανέφερε το εργαστήριο στο Γαλλικό Πρακτορείο, με αφορμή την απόφαση των ΗΠΑ να άρουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας για να επιταχύνουν την παραγωγή και τη διανομή των δόσεων σε όλον τον κόσμο.
Για την BioNTech, ένα τέτοιο μέτρο δεν θα είχε αποτέλεσμα «βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα».
«Οι ειδικοί έχουν ήδη υπογραμμίσει ότι η εγκατάσταση και η έγκριση νέων χώρων παραγωγής παίρνει σε γενικές γραμμές έναν χρόνο», επισήμανε.
Εξάλλου, η παραγωγή των εμβολίων mRNA, όπως εκείνο που παρασκευάζεται σε συνεργασία της BioNTech με την Pfizer «είναι μια σύνθετη διαδικασία, που αναπτύχθηκε σε διάστημα άνω των δέκα ετών. Όλα τα στάδια πρέπει να καθοριστούν και να εκτελεστούν με ακρίβεια» και από «έμπειρο προσωπικό», εξήγησε η εταιρεία. Αν δεν τηρηθούν όλες οι προϋποθέσεις, θα μπορούσε να επηρεαστεί η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου. «Και αυτό θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την υγεία των εμβολιασθέντων».
Η BioNTech υπολόγιζε αρχικά ότι θα μπορούσε να παρασκευάσει εντός του 2021 έως και 2,5 δισεκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της αλλά πλέον δηλώνει ότι έχει τη δυνατότητα να φτάσει μέχρι και τα 3 δισεκατομμύρια δόσεις φέτος και περισσότερα από 3 δισεκ. το 2022. Στην ΕΕ, τα εμβόλια αυτά παρασκευάζονται σε δύο εργοστάσια, στο Βέλγιο και τη Γερμανία.
Η εταιρεία προτιμά να μεταφέρει τεχνολογία και να δώσει στοχευμένες άδειες για να αυξήσει την παραγωγή της, επανέλαβε, υπενθυμίζοντας ότι συνεργάζεται στενά με περισσότερους από 15 φαρμακευτικούς κολοσσούς, όπως είναι οι Merck, Novartis, Sanofi και Baxter.
Η κυβέρνηση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι στηρίζει την πρόταση άρσης της πατέντας των εμβολίων και ότι συμμετέχει «ενεργά» στις διαπραγματεύσεις στου κόλπους του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου ώστε να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε σήμερα «έτοιμη να συζητήσει» την άρση αυτή, ένα θέμα που αναμένεται ότι θα βρεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων στη σύνοδο κορυφής του Πόρτο, την Παρασκευή.
Ο Πούτιν υπέρ της άρσης της πατέντας για τα εμβόλια κορονοϊού
Yπέρ της άρσης της πατέντας για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού τάχθηκε σήμερα Πέμπτη (6/5) ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, μετά τη σχετική πρόταση που έκαναν χθες οι Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να επιταχυνθεί η παραγωγή και η παγκόσμια διανομή τους.
Υπενθυμίζεται ότι σήμερα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, είναι «έτοιμη να συζητήσει» την άρση της πατέντας.
Ζήτησε μάλιστα από τη ρωσική κυβέρνηση να εργαστεί σε αυτή την κατεύθυνση, λέγοντας: «Υπό τις τρέχουσες συνθήκες, όπως έχω πει πολλές φορές στο παρελθόν, δεν θα πρέπει να σκεφτείτε πώς θα αποκομίσετε το μέγιστο όφελος αλλά πώς θα εγγυηθείτε την ασφάλεια των ανθρώπων».
«Αυτή τη στιγμή ακούμε ότι στην Ευρώπη υπάρχουν ιδέες οι οποίες κατά την γνώμη μου αξίζουν προσοχής. Συγκεκριμένα λένε να αρθεί γενικά η πατέντα για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού. Αυτό όχι μόνο δεν έρχεται σε αντίθεση, αλλά απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι, ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, οι οποίοι προβλέπουν την άρση παρόμοιας προστασίας πατέντας σε έκτακτες συνθήκες», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος κατά την διάρκεια της συνάντησης με την αντιπρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης.
Δεν συμφωνεί η Ελβετία
Η κυβέρνηση της Ελβετίας εκτιμά πως η απόφαση της Ουάσινγκτον ότι στηρίζει την άρση των πατεντών για τα εμβόλια κατά της Covid-19 ήταν μια «σημαντική ανακοίνωση» η οποία όμως αφήνει αναπάντητα πολλά ερωτήματα.
«Πρόκειται για μια σημαντική ανακοίνωση εκ μέρους των ΗΠΑ, όμως πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα όσον αφορά τις συγκεκριμένες λύσεις που μελετώνται σε αυτό το πλαίσιο», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η SECO, η κρατική γραμματεία οικονομικών υποθέσεων.
Η SECO, που είναι αρμόδια για την οικονομική πολιτική και τις εμπορικές διαπραγματεύσεις, πρόσθεσε ότι η Ελβετία παραμένει πεπεισμένη ότι η άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο πλαίσιο της πανδημίας δεν θα μπορούσε να εγγυηθεί τη δίκαιη, προσιτή και γρήγορη πρόσβαση σε εμβόλια, φάρμακα και διαγνωστικά προϊόντα για την Covid-19. Πρόσθεσε όμως ότι η Ελβετία θα εξετάσει αυτό το νέο αίτημα των ΗΠΑ και τις συνέπειές του τόσο για την ίδια τη χώρα, όσο και για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
