Ένα ευρείας χρήσης φάρμακο κατά του διαβήτη, η μετφορμίνη, επέκτεινε τη διάρκεια ζωής σε πειραματόζωα και έδειξε γενικότερες αντιγηραντικές ιδιότητες, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η εν λόγω ουσία μιμείται τις παρεμφερείς θετικές επιπτώσεις που αποδεδειγμένα έχει στη μακροβιότητα η μέθοδος του αυστηρού περιορισμού των θερμίδων. Όμως, προς το παρόν, είναι αβέβαιο αν η νέα ανακάλυψη μπορεί να έχει χρήσιμη εφαρμογή στην περίπτωση και των ανθρώπων.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ραφαέλ ντε Κάμπο του Εθνικού Ινστιτούτου για τη Γήρανση των ΗΠΑ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Communications», σύμφωνα με το BBC, έδωσαν μετφορμίνη σε μεσήλικα αρσενικά ποντίκια. Όπως διαπίστωσαν, η μέση διάρκεια ζωής των ζώων αυξήθηκε κατά περίπου 5% (160 εβδομάδες έναντι 150 εβδομάδων για τα ζώα που δεν είχαν πάρει την ουσία), ενώ παράλληλα καθυστέρησε η εμφάνιση ασθενειών που σχετίζονται με τη γήρανση (π.χ. καταρράκτης στα μάτια).

Όπως δήλωσε ο Κάμπο, περαιτέρω μελέτες θα δείξουν αν η συγκεκριμένη ουσία έχει ανάλογη επίδραση στην ανθρώπινη ζωή. Πάντως, η χορήγηση υψηλότερων δόσεων μετφορμίνης αποδείχτηκε τοξική για τα νεφρά των πειραματόζωων και μείωσε τη διάρκεια της ζωής τους κατά περίπου 14%, αντί να την αυξήσει περαιτέρω.

Εδώ και δεκαετίες, η μετφορμίνη είναι ένα από τα ευρέως συνταγογραφούμενα φάρμακα για τον διαβήτη τύπου 2, καθώς εμποδίζει την αύξηση του σακχάρου στο αίμα, ενώ επίσης χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του μεταβολικού συνδρόμου. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι αυτό το φάρμακο μπορεί να παρατείνει τη ζωή απλών οργανισμών όπως τα σκουλήκια, όμως οι έως τώρα έρευνες σε ανώτερα ζώα, όπως οι μύγες και τα θηλαστικά, έχουν καταλήξει σε αντικρουόμενα συμπεράσματα.

Όπως είπε ο Κάμπο, «τα ευρήματά μας είναι πολύ ενθαρρυντικά, αλλά χρειάζεται να επιβεβαιωθούν και στους ανθρώπους με κλινικές δοκιμές. Προς το παρόν, το καλύτερο που μπορούμε να πούμε, είναι αυτό που πιθανότατα σας είπε και η γιαγιά σας: Να τρώτε σωστά και να ασκείστε. Αυτά είναι τα δύο μοναδικά πράγματα για τα οποία είμαστε βέβαιοι πως έχουν πολύ καλό αποτέλεσμα στους ανθρώπους».

Ο θερμιδικός περιορισμός ως μέθοδος παράτασης του προσδόκιμου ζωής επιβάλλει την κατανάλωση λιγότερων θερμίδων καθημερινά από αυτές που ο οργανισμός καίει. Όμως τα ποντίκια που έπαιρναν μετφορμίνη και παρατάθηκε η ζωή τους, δεν χρειάστηκε να υποβληθούν σε περιορισμό θερμίδων, αντίθετα έτρωγαν κανονικά. Αυτό ίσως σημαίνει πως, χάρη στη μετφορμίνη, μπορεί κανείς να μιμηθεί τον θερμιδικό περιορισμό, χωρίς να υποχρεωθεί σε στέρηση τροφής.

Η μετφορμίνη θεωρείται ένα σχετικά ασφαλές φάρμακο, με πιο πιθανές παρενέργειες τη διάρροια, το φούσκωμα, τον στομαχόπονο, τον πονοκέφαλο, τον δερματικό ερεθισμό κ.α. Η εν λόγω ουσία φαίνεται να αυξάνει την αντιοξειδωτική αντίδραση του οργανισμού στο στρες και στη χρόνια φλεγμονή, πράγμα που ίσως εξηγεί και τη θετική επίδρασή της στην παράταση της ζωής.

Προηγούμενες μελέτες έχουν συσχετίσει τη μετφορμίνη με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος και του μαστού. Από την άλλη, μελέτες σε θηλυκά ποντίκια έδειξαν ότι η μετφορμίνη αυξάνει τον κίνδυνο για μη καρκινικούς πολύποδες στις ωοθήκες, αλλά δεν είναι γνωστό αν ο εν λόγω κίνδυνος αφορά και τους ανθρώπους.