Τα εγκεφαλικά επεισόδια αντιπροσωπεύουν το 17% των καρδιαγγειακών νόσων και τα ποσοστά θανάτου από εγκεφαλικό είναι 35% υψηλότερα στους έγχρωμους από ό,τι στους λευκούς. Η πλειοψηφία των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι ισχαιμικά, τα οποία προκαλούνται από θρόμβους αίματος ή άλλα σωματίδια στα αγγεία του εγκεφάλου. Ένα πολύ μικρότερο ποσοστό των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι αιμορραγικά, εδώ τα αιμοφόρα αγγεία έχουν είτε διαρροή αίματος μέσα είτε στον υποσκληρίδιο χώρο είτε στους ιστούς, ασκώντας πιέσεις στα κύτταρα και τελικά προκαλείται δυσλειτουργία.

Η Αμερικανική καρδιολογική εταιρεία και η Αμερικανική εταιρεία εγκεφαλικών δίνουν κατευθυντήριες οδηγίες για την πρόληψη του πρώτου εγκεφαλικού επεισοδίου εντοπίζοντας 10 σημαντικούς παράγοντες κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου, έξι ιατρικούς (υπέρταση, έμφραγμα του μυοκαρδίου, κολπική μαρμαρυγή, διαβήτης, σχετικούς με τον τρόπο ζωής (κάπνισμα, υπερβολική χρήση αλκοόλ, έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και κακή διατροφή).

Αν και οι παράγοντες κινδύνου ποικίλλουν σε ισχύ για τους δύο τύπους των εγκεφαλικών επεισοδίων, όλοι συμβάλλουν στον κίνδυνο. Η κατανάλωση γάλακτος ή ασβεστίου (Ca), καλίου (Κ) και μαγνησίου (Mg), τα τρία μέταλλα που βρέθηκαν σε μεγάλες ποσότητες στο γάλα, επηρεάζουν θετικά, βελτιώνοντας τουλάχιστον τέσσερις από αυτούς τους 10 παράγοντες, δηλαδή, την αρτηριακή πίεση, την αντίσταση στην ινσουλίνη, τη συσσώρευση των αιμοπεταλίων και τις αθηρωματικές διαδικασίες.

Μελέτες

Έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα κάποιες μελέτες για τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης γαλακτοκομικών και συχνότητας εγκεφαλικού επεισοδίου. Ωστόσο, τα επιδημιολογικά στοιχεία είναι πολύ λίγα και τα ευρήματα των ερευνών σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αντιφατικά.

Πιο αναλυτικά, έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Χονολουλού αναφέρει ότι οι άνδρες ιαπωνικής καταγωγής ηλικίας 55-68 ετών που δεν έπιναν γάλα είχαν διπλάσια πιθανότητα από τους άνδρες που κατανάλωναν δύο ή περισσότερα ποτήρια των 240ml γάλα την ημέρα, να παρουσιάσουν θρομβοεμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο (7,9 έναντι 3,7 περιπτώσεις ανά 100, αντίστοιχα) σε 22 χρόνια παρακολούθησης.

Παρά το γεγονός ότι η πρόσληψη του διατροφικού ασβεστίου συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, η πρόσληψη ασβεστίου από μη γαλακτοκομικές πηγές δεν συνδέεται με εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι κι άλλα συστατικά του γάλακτος εκτός από το ασβέστιο, μπορεί να είναι σημαντικά (πιθανώς το κάλιο).

Επίσης, ο Iso και οι συνεργάτες του στη Nurses’ Health Study βρήκαν ότι τα τρία ιχνοστοιχεία, Ca, K και Mg, που υπάρχουν στο γάλα, ήταν κάθε ένα σχετιζόμενο με μειωμένο κίνδυνο από ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά όχι από αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Απ’ την άλλη, σε μια 8ετή προοπτική μελέτη ανδρών, ο Ascherio και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι οι φυτικές ίνες, το Κ, και το Mg ήταν το κάθε ένα αντίστροφα σχετιζόμενο με τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Επίσης, ισχυρίστηκαν ότι ούτε η συνολική πρόσληψη ασβεστίου, ούτε η πρόσληψη γαλακτοκομικών συσχετίστηκε με τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου σε αυτή η μελέτη. Ωστόσο, είναι δύσκολο να συνδεθεί κάθε ένα μεταλλικό στοιχείο που περιέχεται στα γαλακτοκομικά προϊόντα με το εγκεφαλικό επεισόδιο, επειδή είναι σημαντική η κατάλληλη ισορροπία στο μεταβολισμό και των τριών ιχνοστοιχείων (Ca, Mg και Κ). Στη συγκεκριμένη έρευνα, μολονότι το K έχει προφανώς τη μεγαλύτερη επίδραση, και τα τρία μέταλλα ενδεχομένως να συμβάλλουν στην μείωση του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Επίσης, βρέθηκε ότι η κατανάλωση πλήρων γαλακτοκομικών τροφίμων σχετίζονταν αντιστρόφως με τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου σε μια ιαπωνική μελέτη κοορτή, αλλά όχι σε μια μελέτη Φιλανδών ανδρών ή ολλανδών ανδρών και γυναικών. Ο λόγος για τα αντιφατικά αποτελέσματα σ’ όλες αυτές τις έρευνες είναι ασαφής, αλλά μπορεί να σχετίζεται με το μικρό αριθμό των περιπτώσεων εγκεφαλικού επεισοδίου σε ορισμένες μελέτες, που οδηγούν σε αστάθεια της εκτίμησης του κινδύνου.

Επιπλέον, οι διαφορές στην ποσότητα και το είδος των γαλακτοκομικών τροφίμων που καταναλώνονται σε διαφορετικούς πληθυσμούς μπορεί εν μέρει να παίζει ρόλο για αυτά τα αντιφατικά ευρήματα. Οι πληθυσμοί στις βόρειες περιοχές της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής καταναλώνουν παραδοσιακά πολύ περισσότερα γαλακτοκομικά προϊόντα από άλλους πληθυσμούς.

Η Σουηδία είναι μεταξύ των κορυφαίων 5 χωρών στον κόσμο με την υψηλότερη κατά κεφαλήν κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων. Σε πληθυσμό της Σουηδίας που κατανάλωνε γαλακτοκομικά, εξετάστηκαν τα άτομα που κατανάλωναν χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα (με μέσο όρο τέσσερις μερίδες την ημέρα) και βρέθηκε ότι είχαν 12% λιγότερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο, σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν καμιά κατανάλωση.

Εν ολίγοις, σύμφωνα με τις παραπάνω έρευνες, η πρόσληψη γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων δεν φαίνεται να είναι επιβλαβής, αλλά αν η σχέση γαλακτοκομικών και εγκεφαλικού επεισοδίου είναι πραγματικά αντίστροφη, δεν έχει τεκμηριωθεί πλήρως και από όλες τις μελέτες. Σίγουρα, χρειάζονται περαιτέρω έρευνες προκειμένου να καθοριστεί καλύτερα η απόδειξη της σχέσης μεταξύ των γαλακτοκομικών προϊόντων και του εγκεφαλικού επεισοδίου.

Παράλληλα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η σωστή προσέγγιση τέτοιων ζητημάτων δεν θα πρέπει να είναι μονοδιάστατη. Καλό είναι να θυμόμαστε ότι μια γενικότερα ισορροπημένη διατροφή, αποτελεί το κλειδί για την προστασία του αγγειακού μας συστήματος.

Πηγή: mednutrition.gr