Ευλογιά των πιθήκων ή mpox: Έχουν οι ομοφυλόφιλοι άνδρες μεγαλύτερο κίνδυνο μετάδοσης;

Η ευλογιά των πιθήκων (ή mpox, όπως είναι γνωστή πλέον) μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε, αλλά ορισμένες ομάδες έχουν αναγνωριστεί ότι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο μετάδοσης λόγω συγκεκριμένων συμπεριφορών και δραστηριοτήτων. Είναι οι ομοφυλόφιλοι άνδρες πιο πιθανό να κολλήσουν; Ας δούμε τι λένε οι ειδικοί και οι υγειονομικές αρχές.

Κίνδυνος και μετάδοση

Το mpox μεταδίδεται κυρίως μέσω στενής, παρατεταμένης επαφής, δέρμα με δέρμα, με μολυσμένο άτομο ή ζώο, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής επαφής. Η επαφή με δερματικές βλάβες ή σωματικά υγρά των μολυσμένων ατόμων, η έκθεση σε μολυσμένα αντικείμενα, όπως ρούχα και κλινοσκεπάσματα, καθώς και η παρατεταμένη επαφή μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων, αποτελούν τους κύριους τρόπους μετάδοσης.

Σύμφωνα με δηλώσεις της λοιμωξιολόγου, Βησσαρίας Σακκά, στην «Κοινωνία Ώρα MEGA»: «Ο ιός αυτός μεταδίδεται με τη στενή επαφή, δέρμα με δέρμα. Κατά κύριο λόγο μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή ή με την πολύ στενή σωματική επαφή. Από τον αέρα δεν μεταδίδεται εύκολα».

Στην έξαρση του 2022, σημαντικός αριθμός κρουσμάτων σημειώθηκε μεταξύ ανδρών που είχαν σεξουαλικές επαφές με άνδρες (MSM). Αυτή η παρατήρηση οδήγησε αρχικά στη συσχέτιση του ιού με την LGBTQ+ κοινότητα, ιδιαίτερα τους ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες. «Αφορούσε ανθρώπους που είχαν έντονη σεξουαλική ζωή, άντρες που κάνουν σεξ με άντρες ή άτομα που έχουν πάνω από 5 ερωτικούς συντρόφους», επισημαίνει η κ. Σακκά.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι ο ιός δεν μεταδίδεται αποκλειστικά σε ομάδες με κάποιον συγκεκριμένο σεξουαλικό προσανατολισμό ή φύλο.

Η υψηλότερη συχνότητα κρουσμάτων mpox μεταξύ των MSM κατά τη διάρκεια αυτής της έξαρσης συνδέθηκε με τα σεξουαλικά δίκτυα εντός της κοινότητας, όπου ο ιός εξαπλώθηκε, όπως άτομα που δουλεύουν στη βιομηχανία του σεξ. Λόγω της φύσης της μετάδοσης -στενή σωματική επαφή, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής δραστηριότητας- οι κοινότητες με διευρυμένα σεξουαλικά δίκτυα είδαν μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων.

Παράγοντες αυξημένου κινδύνου

Στενή σωματική επαφή: Η πιο κοινή οδός μετάδοσης του mpox είναι μέσω της στενής επαφής με μολυσμένα άτομα, ειδικά με το δέρμα, τα σωματικά υγρά ή τις βλάβες από την ασθένεια. Πολλά κρούσματα σχετίζονται με σεξουαλική επαφή, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν πολλαπλοί ή ανώνυμοι σύντροφοι.

Σεξ και σεξουαλικά δίκτυα: Τα σεξουαλικά δίκτυα εντός της κοινότητας ανδρών που κάνουν σεξ με άνδρες διευκόλυναν τη γρήγορη εξάπλωση του ιού. Παρόμοια μοτίβα μετάδοσης έχουν παρατηρηθεί και με άλλες σεξουαλικά μεταδιδόμενες λοιμώξεις, όπου ο ιός εξαπλώνεται πιο γρήγορα μέσα σε ένα στενά συνδεδεμένο δίκτυο.

Ανοσοκαταστολή: Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα (όπως αυτοί που ζουν με HIV/AIDS) διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής ασθένειας από το mpox.

«Στην Αφρική η επιδημία αυτή δεν έχει τη μορφή της σεξουαλικής μετάδοσης. Μεταδίδεται ακόμα και σε γυναίκες και παιδιά. Στην Ευρώπη αν έρθει θα είναι με τη μορφή της σεξουαλικής μετάδοσης. Μεγάλο πρόβλημα έχουν οι άνθρωποι που έχουν μια μορφή ανοσοκαταστολής. Οι υπόλοιποι θα κάνουν μια νόσο που θα είναι ιογενής, λεμφαδένες επώδυνους και το δερματικό εξάνθημα», συμπλήρωσε η κ. Σακκά στις δηλώσεις της.

Σημαντικές διευκρινίσεις

Οποιοσδήποτε μπορεί να κολλήσει mpox. Παρόλο που η αρχική έξαρση επηρέασε ίσως περισσότερο τους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες, οποιοσδήποτε που έρχεται σε στενή σωματική επαφή με ένα μολυσμένο άτομο διατρέχει κίνδυνο να κολλήσει mpox, ανεξαρτήτως του σεξουαλικού του προσανατολισμού ή της ταυτότητας του φύλου του.

Δεν πρόκειται για μία ασθένεια που προσβάλλει αποκλειστικά ή αναγκαστικά περισσότερο τους ομοφυλόφιλους άνδρες και η αναφορά της κατ’ αυτόν τον τρόπο μπορεί να συμβάλει σε επιβλαβή στιγματισμό και παραπληροφόρηση. Οι δημόσιες υγειονομικές δράσεις τονίζουν ότι ο ιός μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε και τα μέτρα πρόληψης πρέπει να λαμβάνονται από όλα τα άτομα, ιδιαίτερα εκείνα με υψηλό κίνδυνο έκθεσης.

Αναφερόμενη στο εμβόλιο, η λοιμωξιολόγος, Βησσαρία Σακκά είπε: «Από τις 22 Ιουλίου είναι διαθέσιμο το εμβόλιο του MPOX, δίνεται στην Αθήνα σε δύο νοσοκομεία, στον “Συγγρό” και στο “Αττικόν”. Αλλά δίνεται και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Οι άνθρωποι που έχουν ένδειξη να το κάνουν είναι οι άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες, οι διεμφυλικοί ή άτομα που δουλεύουν στη βιομηχανία του σεξ. Καλό θα είναι να το κάνουν, είναι δύο δόσεις και είναι ασφαλές το εμβόλιο. Επίσης, μπορεί να εμβολιαστεί και προσωπικό που ασχολείται με αυτόν τον ιό. Δεν είναι εμβόλιο για τον γενικό πληθυσμό, είναι για ειδικές ομάδες».

Συνοψίζοντας, ενώ οι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες έχουν επηρεαστεί δυσανάλογα κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων εξάρσεων, ο κίνδυνος μετάδοσης συνδέεται με συμπεριφορές και στενές επαφές και όχι με τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή το φύλο. Οι δημόσιες υγειονομικές προσπάθειες στοχεύουν στη μείωση του κινδύνου σε όλες τις κοινότητες, με σωστή ενημέρωση και λαμβάνοντας τα σωστά μέτρα πρόληψης, καταπολεμώντας παράλληλα τον στιγματισμό.