Με το αρχικό σοκ να μην έχει ξεπεραστεί ακόμη, συγγενείς και ειδικοί ψάχνουν απαντήσεις σχετικά με τα αίτια του σιδηροδρομικού δυστυχήματος με δεκάδες νεκρούς και τραυματίες κοντά στα Τέμπη. «Έπρεπε να γίνει το τραγικό δυστύχημα για να γίνουν όλοι γνώστες του σιδηροδρομικού δικτύου και το πώς λειτουργεί ο σιδηρόδρομος. (…) Το σύστημα που αφορά την τηλεδιοίκηση και φωτοσήμανση και ασφάλεια μηχανών και δικτύου συνολικότερα, που μπορεί να το ελέγχει ο σταθμάρχης, έχει παραγγελθεί από το 2000. Έπρεπε να είναι τοποθετημένο μέχρι τις αρχές του 2004. Αν λειτουργούσε, θα είχε αποφευχθεί η σύγκρουση, θα είχαν σταματήσει οι αμαξοστοιχίες».
Τη δήλωση αυτή έκανε στο Mega, ο Νίκος Κιουτσούκης, ΓΓ ΓΣΕΕ και πρώην Πρόεδρος Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σιδηροδρομικών. Όπως λέει ο ίδιος, αν υπήρχε το σύστημα «θα έβλεπε ο σταθμάρχης στον υπολογιστή του δύο κόκκινα τρένα στην ίδια γραμμή και τα συστήματα που υπάρχουν επάνω στις μηχανές θα είχαν κάνει ακαριαία πέδη».
Και συμπληρώνει: «Το 2010 κατέθεσα στον τότε εισαγγελέα μηνυτήρια αναφορά για τις καθυστερήσεις των έργων, για τις κακοτεχνίες, τις υπερκοστολογήσεις. Μπήκε στο αρχείο».
Ο ίδιος έκανε λόγο και για την έλλειψη προσωπικού του οργανισμού, ενώ για τον σταθμάρχη σημείωσε ότι «έχει τα τυπικά προσόντα που απαιτεί ο νομός για να πάρει τη θέση του σταθμάρχη, πέρασε και 6μηνη εκπαίδευση».
Ο πραγματογνώμονας σιδηροδρομικών ατυχημάτων, Αναστάσιος Δέδες, μίλησε στην ΕΡΤ για τρία λάθη που έγιναν στον σταθμό και οδήγησαν στο πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα.
Όσο για το αν υπάρχουν και ποιες είναι οι δικλίδες ασφαλείας που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν, ο κ. Δέδες απάντησε: «Όλα αυτά τα τρένα, τα οποία είναι ηλεκτροκίνητα, είναι εφοδιασμένα με συστήματα τηλεδιοίκησης και με συστήματα σηματοδότησης και ελέγχου με αισθητήρες. Δηλαδή υπάρχει καταρχήν φανάρι, το οποίο είναι και κατά την άνοδο και κατά την κάθοδο. Άρα θα μπορούσε να δει και ο ένας μηχανοδηγός και ο άλλος ότι υπάρχει κόκκινο φανάρι, άρα να σταματήσει τον συρμό. Δεύτερη δικλείδα ασφαλείας είναι τη στιγμή κατά την οποία το φανάρι αυτό παραβιάζεται για κάποιο λόγο από τον οδηγό, έχει συστήματα emergency break που σημαίνει ότι σταματάει άμεσα η αμαξοστοιχία με αυτόματο σταμάτημα και υπάρχει και το άλλο το σύστημα το οποίο είναι το ολοκληρωμένο σύστημα ελέγχου όπου βλέπουμε σε όλο το δίκτυο των γραμμών πού κινούνται τα τρένα, με ποια ταχύτητα κινούνται και όλα τα υπόλοιπα.
Σε ερώτηση αν δεν λειτούργησε κανένα από αυτά τα συστήματα, ο κ. Δέδες απάντησε: «Αυτά τα συστήματα, από ό, τι άκουσα δεν λειτουργούσαν ποτέ και εφόσον δεν λειτουργούσαν ποτέ, δεν λειτούργησαν και τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή. Το μόνο σύστημα το οποίο δουλεύει για την επιτήρηση και τον έλεγχο είναι στην περιοχή Τιθορέας, όπου εκεί δουλεύει το σύστημα κανονικά με κάμερες κλπ».
Τέλος, στο ερώτημα όταν δεν λειτουργούν όλα τα συστήματα ασφαλείας, αν πρέπει να δίνετε άδεια στα τρένα να κάνουν δρομολόγια και ποιος τη δίνει αυτή την άδεια, ο πραγματογνώμονας απάντησε:
«Εδώ υπάρχει ένα άλλο ζήτημα, το οποίο θα το εξετάσουν οι άνθρωποι, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι να κάνουν αυτή τη δουλειά, δηλαδή οι δικαστικοί λειτουργοί, οι οποίοι θα εξετάσουν, πέραν των ευθυνών που έχει ο συγκεκριμένος άνθρωπος, ο οποίος έκανε λάθος στη γραμμή, και τα υπόλοιπα στοιχεία, τα οποία είναι: αυτός που έχει την υποδομή και η υποδομή είναι τα συστήματα αυτά που έχει η ΟΣΕ- ΤΡΑΙΝΟΣΕ και αυτός που έχει και το μεταφορικό κομμάτι που είναι η Hellenic Train. Εφόσον, υπήρχαν αναφορές, όπως άκουσα, ότι το σύστημα δεν λειτουργούσε, δεν είχε εγκατασταθεί κλπ και είχαν σταλεί και εξώδικα, συνεπώς προκύπτει ότι και η Hellenic Train γνώριζε ότι υπάρχει πρόβλημα στη σηματοδότηση και παρά το γεγονός ότι γνώριζε ότι υπάρχει πρόβλημα, έβαζε κόσμο από πάνω και τον μετέφερε, ενώ γνώριζε ότι μπορεί να γίνει και δυστύχημα. Άρα υπάρχει σωρευτική ευθύνη».
