Ήταν μόλις λίγες ημέρες πριν από τη Μεγάλη Εβδομάδα, όταν ένας ιερέας στην Καλλιθέα επιτέθηκε με χυδαίο λεξιλόγιο σε μια τρανς γυναίκα που περίμενε στο συσσίτιο να πάρει φαγητό, επιδεικνύοντας όπως κάθε μέρα ως τότε όλα τα απαραίτητα έγγραφα. Ο ιερέας βγήκε από το ναό και πήγε μέχρι την ουρά για να την αποκαλέσει ανάμεσα στα άλλα: «πλάσμα του διαβόλου» και «άντρα με βυζιά». Ο ιερέας της είπε ακόμα «να βγάλει το στήθος της και μετά να επιστρέψει στο συσσίτιο» αλλά και «να πάει να κάνει τη δουλειά που ξέρει γιατί τα κονομάει και να βρει φαγητό από εκεί». Η Ιωάννα, όπως είναι το μικρό όνομα της γυναίκας, βρήκε τη δύναμη απευθυνθεί στον φορέα Red Umbrella Athens. Με τη νομική βοήθεια της δικηγόρου Αγγελικής Σουγλέ, η Ιωάννα κατέθεσε τελικά μήνυση στο Τμήμα Ρατσιστικής Βίας της ΓΑΔΑ.
Κατατέθηκε επίσης υπόμνημα στο Πειθαρχικό όργανο της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, για την επίθεση του εφημέριου του ιερού ναού Αγίου Νικολάου Καλλιθέας. Μάλιστα, η κα Σουγλέ αλλά και η Ιωάννα, έχουν ζητήσει να συμμετάσχουν στη διαδικασία.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Newsbeast το θέμα είναι στα προς συζήτηση της Ιεράς Συνόδου που θα συγκληθεί σήμερα (10/05/2022) και οι αποφάσεις αναμένονται με ενδιαφέρον δεδομένου ότι ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος καταδίκασε την επίθεση στην Ιωάννα δηλώνοντας: «Η Εκκλησία αγκαλιάζει κάθε άνθρωπο πέρα και έξω από διακρίσεις».
Το Newsbeast μίλησε με την Ιωάννα και με την Αγγελική Σουγλέ. Αμφότερες μας μίλησαν για ένα πρωτοφανές γεγονός, η δημοσιότητα του οποίου έβαλε ξανά στη δημόσια συζήτηση την καθημερινότητα και τα προβλήματα των τρανς ατόμων. Ιδού τι μας είπαν.
«Στην ουρά φοβήθηκαν όλοι, δεν μπορούσαν να με υποστηρίξουν»
Η Ιωάννα ξεκίνησε κατ’ αρχάς να μας περιγράφει τι ακριβώς συνέβη εκείνη την ημέρα που ο ιερέας της αρνήθηκε ένα από τα πιο βασικά ανθρώπινα δικαιώματα- αυτό στο φαγητό.
«Βρέθηκα σε αυτό το συσσίτιο γιατί ανάμεσα στα άλλα, δυστυχώς δεν υπάρχουν δομές με παροχή φαγητού κοντά στην περιοχή μου. Μετά από 15 ημέρες λοιπόν που επισκεπτόμουν το συσσίτιο και έπαιρνα το γεύμα κανονικά, ο ιερέας του ναού αποφάσισε να με περάσει από… Ιερά Εξέταση. Στην ουρά εκείνη την ώρα ήμασταν δέκα άνθρωποι ενώ μπροστά ήταν και οι τέσσερις μαγείρισσες. Μου επιτέθηκε λεκτικά λέγοντας μου αυτά που έχετε ήδη ακούσει. Όλοι ήταν φοβισμένοι, δεν μπορούσαν να με υποστηρίξουν δυστυχώς. Οι γυναίκες που δουλεύουν στο μαγειρείο εξαρτώνται από αυτόν και το ίδιο φυσικά και οι άνθρωποι στην ουρά του συσσιτίου. Σε αυτή την εκκλησία έχει δημιουργηθεί ένα κλίμα τρομοκρατίας. Τον ιερέα τον αποκαλούν προϊστάμενο.
Τελικά κάποια στιγμή ένας πολίτης στην ουρά τον ρώτησε κάπως φοβισμένος και αυτός “γιατί δεν της δίνεις; Τι σημασία έχει αν είναι άντρας, γυναίκα ή ο,τιδήποτε άλλο; Όλοι πλάσματα του Θεού δεν είμαστε;” Και του απαντάει ο ιερέας: “και εσύ σαν και αυτόν είσαι;”.
Κατάφερα τελικά να κρατήσω το επίπεδο μου. Το bullying και τη ρατσιστική επίθεση σε εξωτερικούς χώρους έχω μάθει να τα αντιμετωπίζω. Στο χώρο της εκκλησίας όμως δεν περιμένεις ένας εκπρόσωπος του Θεού να σου μιλήσει ποτέ με τέτοιο μίσος. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να το αντιμετωπίσεις. Μέσα στην εκκλησία η επίθεση είναι πολύ σοκαριστική. Ένιωσα μεγάλο ψυχολογικό πόνο αλλά προσπαθούσα να το κρύψω γιατί δεν ήθελα να δώσω στον παπά τη χαρά ότι μου είχε καταφέρει τέτοιο ψυχολογικό πλήγμα».
«Όταν έφυγα από το ναό τυφλώθηκα από τα κλάματα»
Η Ιωάννα εξηγεί και τι ακολούθησε μετά από την επίθεση που δέχθηκε, όταν έφυγε πια από το ναό. «Πήρα το τρένο και μόλις μπήκα στο βαγόνι ξέσπασα. Ντρεπόμουν που έκλαιγα τόσο πολύ και επειδή δεν είχα πάρει τα γυαλιά μου κοιτούσα την πόρτα του βαγονιού. Είχα τυφλωθεί από τα κλάματα.
Μετά από τέσσερις ώρες και χωρίς να έχω μιλήσει με την Αγγελική και την οργάνωση Red Umbrella επέστρεψα στο ναό γιατί είχα ανακτήσει την ψυχραιμία μου και ήθελα μόνη μου, για αρχή, να τον αντιμετωπίσω. Δεν ήταν όμως εκεί.
Τώρα σκέφτομαι: αν στη θέση μου είχε βρεθεί κάποιος πιο αδύναμος άνθρωπος, ένας άνθρωπος που δεν μπορούσε να αντέξει τον εξευτελισμό που έφαγα εγώ, η οποία έχω περάσει πάρα πολύ άσχημα πράγματα στη ζωή μου και μπορώ να αντέξω τις κακουχίες, τί θα γινόταν τότε; Αν αυτός ο άνθρωπος έκανε μετά κακό στον εαυτό του ή δεν τα άντεχε όλα αυτά; Βρήκα λοιπόν το κουράγιο να κυνηγήσω αυτή την υπόθεση, για να βοηθήσω έτσι άλλους ανθρώπους να μη βρεθούν εκείνοι στη θέση μου».
Η Ιωάννα σημειώνει ακόμα πως η συμπεριφορά του ιερέα είναι προβληματική και σε άλλα θέματα εκτός από τη ρατσιστική του επίθεση. Όπως εξηγεί η ίδια: «ο συγκεκριμένος ιερέας μαζί με στενό συγγενή του μοιράζουν συχνά το φαγητό σε δικούς τους φίλους χωρίς αυτοί να αντιμετωπίζουν ούτε οικονομικό πρόβλημα, ούτε τα απαραίτητα χαρτιά έχουν. Έχω αποδείξεις για αυτά που λέω. Στην ουσία πρόκειται για μια συμμορία μέσα στο ναό στην οποία ανήκει και ο γιος του ιερέα».
Η τοποθέτηση του Ιερώνυμου και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα
Η Ιωάννα αισθάνεται πάντως ικανοποιημένη με την τοποθέτηση του Αρχιεπίσκοπου Ιερώνυμου. Όπως μας λέει η ίδια: «Να σας πω την αλήθεια δεν με ενδιαφέρει αν το ενδιαφέρον των ανθρώπων της εκκλησίας είναι αληθινό ή ψεύτικο επειδή το θέμα πήρε δημοσιότητα και αναγκάστηκαν να πάρουν θέση. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι ότι μίλησε για πλήρη αποδοχή και προστασία μας και αυτό είναι ένα σημάδι ότι τα πράγματα προχωρούν και αλλάζουν. Είναι επίσης ένα σημάδι ότι οι άνθρωποι που δεν πρεσβεύουν το λόγο του Θεού δεν θα πρέπει πια να βρίσκονται και στο χώρο της εκκλησίας.
Ας ελπίσουμε λοιπόν πως μέσα από αυτό το θέμα τo δικό μου θα γίνει κάτι καλό για όλους μας, τουλάχιστον σε ο, τι αφορά τα αυτονόητα. Γιατί όσον αφορά το κομμάτι της εργασίας για τα τρανς άτομα, αυτό δεν βελτιώνεται καθόλου. Η πραγματικότητα είναι πως με τα τρανς άτομα η κοινωνία έχει ακόμα μεγάλο πρόβλημα ενώ με τα gay άτομα νιώθει πια πολύ πιο βολικά. Στην Ελλάδα αν είσαι τρανς σχεδόν υποχρεούσαι να κάνεις σεξεργασία. Είσαι νέος, είσαι πάνω στην ομορφιά της ζωής και αναγκάζεσαι να πάρεις αυτόν τον δρόμο. Συνολικά μιλώντας, στα περισσότερα ζητήματα που σχετίζονται με τα τρανς άτομα είμαστε ακόμα δεκαετίες ολόκληρες πίσω σε σχέση με άλλες χώρες του εξωτερικού. Ένα παράδειγμα είναι η νομική αναγνώριση του φύλου που στην Ελλάδα κατοχυρώθηκε μόλις το 2017».
Η αναμονή για την απόφαση της Ιεράς Συνόδου και η σημασία της καταγγελίας των περιστατικών στο τμήμα ρατσιστικής βίας
Για το πρωτοφανές γεγονός μας μίλησε και η δικηγόρος της Ιωάννας και συνεργάτιδα του φορέα Red Umbrella Athens, Αγγελική Σουγλέ. Όπως μας εξήγησε η ίδια: «Πηγαίνουμε λίγο ψηλαφητικά με αυτό το πρωτοφανές περιστατικό. Γενικώς, τα ρατσιστικά εγκλήματα στην Ελλάδα σπανίως καταγγέλλονται και ακόμα πιο σπανίως εξετάζονται από τις Αρχές, για αυτό και ξέρουμε ότι και σε αυτή την περίπτωση κινούμαστε σε αχαρτογράφητα νερά.
Οι καταγγελίες χρειάζονται τόλμη και γενναιότητα από τη μεριά των θυμάτων. Δείτε για παράδειγμα το κίνημα #metoo όπου καταξιωμένοι αθλητές και επαγγελματίες περίμεναν δέκα και δώδεκα χρόνια για να βρουν το θάρρος να μιλήσουν. Φανταστείτε πόσο δύσκολο είναι αυτό όταν τα θύματα είναι μέλη ευάλωτων πληθυσμών όπως τα τρανς άτομα, χρήστες ουσιών και πρόσφυγες. Εκεί μιλάμε για καταγγελίες που τις περισσότερε φορές είναι καταδικασμένες να μείνουν στην αφάνεια.
«Οι καταδίκες για ρατσιστικά εγκλήματα είναι μετρημένες στα δάχτυλα γιατί σπανίως αναγνωρίζεται το ρατσιστικό κίνητρο. Στην περίπτωση της Ιωάννας όμως είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε να κάνουμε με ρατσιστικό κίνητρο δεδομένου ότι ο παπάς έχει αποτυπωθεί σε video να τη διώχνει από το ναό λέγοντας της αδιανόητα πράγματα. O ίδιος φυσικά λέει πως την εκδίωξε γιατί τα χαρτιά της δεν είναι σωστά, όμως την έδιωξε ξεκάθαρα από το συσσίτιο λόγω της ταυτότητας φύλου της. Δεν είναι τυχαίο ότι υποβάλλαμε τη μήνυση μας στο τμήμα ρατσιστικής βίας. Απευθυνθήκαμε εκεί γιατί γνωρίζουμε ότι σε αυτό το τμήμα, το προσωπικό είναι πιο καταρτισμένο και εξειδικευμένο.
Αυτό που προτείνω εγώ σε κάθε άνθρωπο που πέφτει θύμα ρατσιστικής βίας είναι πως πρέπει ζητώντας και τη βοήθεια από υπάρχουσες ΜΚΟ και αλληλέγγυες οργανώσεις να απευθύνεται στο εν λόγω τμήμα για να κάνει την καταγγελία του. Να μη φοβούνται. Όσο δεν καταγγέλλονται οι επιθέσεις τόσο ο ρατσισμός μεγαλώνει. Είναι αυτά τα καθημερινά περιστατικά βίας και κακοποιητικού λόγου που δημιουργούν τελικά μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα για να γίνονται ολοένα και πιο ειδεχθή εγκλήματα. Τότε πέφτουμε όλοι από τα σύννεφα. Όλα αυτά τα εγκλήματα δεν αφορούν μόνο τα τρανς και τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα αλλά και τις γυναίκες και τα παιδιά.
Σκεφτείτε πάντως πως με αφορμή την υπόθεση της Ιωάννας με προσέγγισε ένας τρανς άντρας νεαρής ηλικίας ο οποίος επίσης έπεσε πριν από λίγες ημέρες θύμα ρατσιστικής επίθεσης επίσης από ιερέα σε άλλο ναό της ίδιας μάλιστα περιοχής. Μπήκε να ανάψει ένα κερί στην εκκλησία και δέχθηκε bullying. Το επεξεργαζόμαστε και αυτό το περιστατικό.
Όσον αφορά στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα τρανς άτομα και στις οποίες αναφέρθηκε και η Ιωάννα, θέλω να προσθέσω ότι άλλο ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα είναι πως οι ιδιοκτήτες ακινήτων δεν τους νοικιάζουν τα σπίτια τους. Τα τρανς άτομα δυσκολεύονται απίστευτα δηλαδή και να νοικιάσουν ένα σπίτι αλλά και να βρουν μια εργασία. Σκεφτείτε πως πριν από λίγο καιρό βγήκε ένα πρόγραμμα του ΟΑΕΔ το οποίο δίνει επιδότηση στους εργοδότες μέχρι και 90 % για να προσλάβουν στην επιχείρηση τους ένα τρανς άτομο. Παρ’ όλα αυτά δεν έχει γίνει καθόλου απορρόφηση από το πρόγραμμα. Ούτε ενημέρωση υπάρχει, ούτε προθυμία από τους εργοδότες».