Ο Σωτήρης Τσιόδρας δέχθηκε μία ερώτηση για τους δείκτες R0 και RT και την αμφισβήτηση που υπάρχει για την αξιοπιστία τους, με τον καθηγητή Λοιμωξιολογίας να δίνει απαντήσεις και να εξηγεί ποιες είναι οι διαφορές τους.
«Έχουμε μια ομάδα επιστημόνων από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, η οποία μελετά και κάνει τις μαθηματικές εκτιμήσεις, οι οποίες φυσικά βασίζονται σε πολλά δεδομένα», ανέφερε αρχικά ο κ. Τσιόδρας.
Στη συνέχεια ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας τόνισε: «Τα δεδομένα στα οποία βασίζονται, και φυσικά έχει δίκιο ο δημοσιογράφος ότι υπάρχει μια επιστημονική αβεβαιότητα στον τρόπο που διαχειρίζεται κάποιος τα δεδομένα, και όσο περισσότερα δεδομένα έχεις, τόσο καλύτερες μπορεί να είναι οι προβλέψεις για τη μείωση του αναπαραγωγικού ρυθμού της επιδημίας και τελικά τον περιορισμό της επιδημίας στο R κάτω από το 1, ώστε κάθε ένας να μολύνει λιγότερους από έναν και η επιδημία να σβήσει.
Και έχουν ειπωθεί πολλά στον Τύπο. Θα προσπαθήσω να πω δύο-τρία απλά πραγματάκια».
Ο Σωτήρης Τσιόδρας εξήγησε πως: «έχουμε πρώτα τον απόλυτο αριθμό κρουσμάτων. Υποκαταγράφεται στις περισσότερες χώρες. Διενεργήθηκε στην πρώτη φάση της επιδημίας στις περισσότερες χώρες σε χαμηλούς αριθμούς, υπολογίζεται ανά 1.000 ή 10.000 του πληθυσμού.
Και στις χώρες που δεν υπήρχε μεγάλη επάρκεια, γινόταν με αυστηρά επιδημιολογικά κριτήρια, που αφορούσαν τους ανθρώπους που ανήκαν στις ομάδες αυξημένου κινδύνου, τους ανθρώπους που χρειάζονταν νοσηλεία, τους ανθρώπους οι οποίοι έμπαιναν στο νοσοκομείο, τις επαφές τους και φυσικά διάφορες επιδημίες σε κλειστούς χώρους, όπως έγινε και στην Πατρίδα μας.
Αυτό σταδιακά θα αυξηθεί. Όσο αυξάνεται αυτός ο αριθμός, θα μας δίνει μια ακόμα μεγαλύτερη βεβαιότητα στους αριθμούς R0 και RΤ. Το R0 είναι ο γενικότερος αναπαραγωγικός ρυθμός, το RΤ είναι ο πραγματικός αναπαραγωγικός ρυθμός, το τι γίνεται σήμερα στη χώρα, που σας είχα πει σε προηγούμενα δελτία τύπου, ότι θα τον λέμε και θα τον βλέπουμε εμείς κάθε μέρα, θα τον παρακολουθούμε σαν Επιτροπή.
Το δεύτερο είναι ο πραγματικός αριθμός των νοσηλευομένων, των ασθενών οι οποίοι είναι σε ΜΕΘ, των ασθενών οι οποίοι είναι διασωληνωμένοι και τον αριθμό των ασθενών που πεθαίνουν.
Αν θεωρήσουμε λοιπόν ότι γίνεται υποκαταγραφή στο γενικότερο αριθμό κρουσμάτων στη χώρα, εκεί είναι πολύ λιγότερη η υποκαταγραφή. Παρόλα αυτά, τα νούμερα είναι μικρότερα. Και όσο καλύτερα είναι τα μέτρα, τόσο μικρότερα είναι τα νούμερα».
Άρα εκεί μπορείς να προβλέψεις με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια, γιατί δεν τα υποκαταγράφεις και εμείς στην Ελλάδα ξέρουμε ότι δεν υποκαταγράφουμε τους θανάτους. Και σας είπα για το EuroMOMO, το οποίο αναδείχτηκε σήμερα στη διεθνή ειδησεογραφία, και αυτό με ικανοποίησε, το ότι αναφέρθηκε επιτέλους ένας αξιόπιστος δείκτης των συνεπειών της νόσου από την Ευρωπαία Διευθύντρια του Κέντρου Ελέγχου Νόσων, την Andrea Ammon.
Θέλω να πω λοιπόν εδώ, ότι με βάση αυτούς τους αριθμούς οι οποίοι είναι πολύ σκληρά δεδομένα, πολύ κοντά στην αλήθεια, μπορεί κανείς να φτιάξει μια πολύ ακριβέστερη εικόνα του R0 και του RΤ.
«Το να έχεις Covid-19 δεν σημαίνει ότι θα πεθάνεις απ΄ αυτό»
Ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας έδωσε κατανοητά παραδείγματα για τον τρόπο με τον οποίο έχουν καταγραφεί οι θάνατοι.
«Οι Γερμανοί, για παράδειγμα, δε μπορούν να το κάνουν γιατί δεν έχουν πλήρη καταγραφή των θανάτων και μάλιστα εμείς κάναμε και μια ακόμα υπερβολή. Οποιοσδήποτε πέθαινε από ή με Covid καταγραφόταν σαν να πέθαινε από Covid.
Θυμάμαι, για παράδειγμα, μια εγκεφαλική αιμορραγία. Το να έχεις Covid δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πεθαίνεις από την Covid. Εμείς το καταγράφαμε σαν να πεθαίνεις από Covid, το βάζαμε δηλαδή μέσα στην κοινή δεξαμενή. Και νομίζω είμαστε σωστοί που το κάναμε αυτό.
Εκεί λοιπόν που η υποκαταγραφή είναι πολύ λιγότερη, στα σκληρά δεδομένα, χρησιμοποιούμε για να εκτιμήσουμε ακόμα καλύτερα το R0 και το RΤ, το οποίο δεν μπορούν να το κάνουν οι Γερμανοί.
Όσο περισσότερο χρησιμοποιείς τεστ για να διαγιγνώσκεις τη νόσο στον πληθυσμό. Παραδείγματος χάρη, θυμάστε ότι στα διαγνωστικά μας κριτήρια βάλαμε πλέον οποιονδήποτε έχει συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού, πάει στο γιατρό και θέλει να ελεγχθεί.
Όσο λοιπόν καλύτερα καταγράφεις τον αριθμό των κρουσμάτων στην κοινωνία σου, κάτι που το έκαναν λίγο περισσότερο στη Γερμανία, αλλά το έκαναν όχι με ειδικά κριτήρια, το έκαναν ελεύθερα και σε ήπια περιστατικά, θα μπορείς να έχεις μια μεγαλύτερη ακρίβεια στις εκτιμήσεις, το διάστημα εκτιμήσεων να μειώνεται
Και όσο μειώνεται αυτό το διάστημα των ορίων, το εύρος των εκτιμήσεών σου, τόσο καλύτερα είσαι και πιο ακριβής είσαι σε αυτό που εκτιμάς. Και νομίζω αυτό θα γίνει με την πάροδο των ημερών και των εβδομάδων στη χώρα. Θα έχουμε περισσότερα, περισσότερους αριθμούς για να εκτιμήσουμε το τι θα γίνει».
Η παράμετρος με τα κρούσματα σε Λάρισα και Κρανίδι
Ο κ. Τσιόδρας θέλησε να βάλει άλλη μία παράμετρο στο «παιχνίδι» – όπως χαρακτηριστικά είπε- και αναφέρθηκε στις περιπτώσεις της Λάρισας και του Κρανιδίου.
«Επιδημία στο Κρανίδι. Ήμασταν μαζί με τον Υπουργό. Επιδημία στην Λάρισα ή σε άλλα μέρη της χώρας. Αυτές δεν υπολογίζονται, δεν τα προσθέτεις στα κρούσματα, γιατί είναι διαφορετική η επίδραση τους στο R0 και στο RΤ. Εκεί είναι πραγματικά “τι ένα, τι εκατό”.
Αυτό, λοιπόν, είναι άλλη μια παράμετρος που πρέπει να πάρει κανείς υπ’ όψιν του, ότι οι επιδημίες υπολογίζονται με διαφορετική βαρύτητα.
Επίσης, το ότι μπορεί να είναι διαφορετικά γεωγραφικά το R0 και το RΤ. Εκεί σε βοηθάει να έχεις καλύτερη καταγραφή του συνολικού αριθμού κρουσμάτων».