Τρεις η ώρα το μεσημέρι στο Τάε Κβον Ντο του Φαλήρου. Ώρα συσσιτίου. Δύο σειρές έχουν δημιουργηθεί, όπου οι μετανάστες περιμένουν να σερβιριστούν. Το φαγητό μοιράζεται από τον Ερυθρό Σταυρό, προσκόπους και εθελοντές.
Σήμερα έχει φακόρυζο, ψωμί, φέτα και μπανάνα για φρούτο. Καθόμαστε και τρώμε με τον Ασίφ, μέλος του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ και της αφγανικής κοινότητας, ο οποίος εκτελεί χρέη διερμηνέα, αφού μιλάει φαρσί (Ιράν) και νταρί (Αφγανιστάν), κάθε μέρα από τις εννιά το πρωί ως τις τέσσερις το απόγευμα.
Μαζί μας είναι ο Φάνης, 32 ετών, εθελοντής που έρχεται κάθε μέρα από το Γαλάτσι και βοηθάει. Και οι δυο ήταν τον Οκτώβριο – Νοέμβριο στο κλειστό γήπεδο Γαλατσίου, στηρίζοντας τους πρόσφυγες που φιλοξενούνταν εκεί και μεταφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις εμπειρίες τους.
Η απογοήτευση δημιουργεί εντάσεις
«Η κατάσταση είναι διαφορετική στο Γαλάτσι και στο Φάληρο, για αυτό υπάρχουν εδώ (στο Φάληρο) και κάποιες εντάσεις. Οι άνθρωποι αυτοί είναι απογοητευμένοι και οργισμένοι. Πέρασαν πολλά, ήταν τόσες ημέρες στην Ειδομένη και ξαναγύρισαν πίσω. Στο Γαλάτσι τα πράγματα ήταν πιο ήρεμα, οι άνθρωποι περίμεναν να συνεχίσουν το ταξίδι τους, είχαν ελπίδα και υπομονή», αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Το ίδιο περιγράφει και ο Πάνος Κουτσιανάς, επικεφαλής της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής στο κλειστό του Φαλήρου: «Από την μία η ψυχολογική κατάσταση των ανθρώπων έχει αλλάξει, από την άλλη το προφίλ των ανθρώπων στο Φάληρο είναι διαφορετικό από το Γαλάτσι. Υπάρχουν πολλές εθνότητες, άνθρωποι όλων των κοινωνικών τάξεων και αρκετοί έχουν προηγούμενα μεταξύ τους από την Ειδομένη, όπως δυο ομάδες Μαροκινών και Αλγερινών που μάλωσαν μεταξύ τους χθες το βράδυ».
Οργάνωση και συνοχή
Στο Γαλάτσι, παρ’ ότι φιλοξενούνταν περίπου 1.500 άτομα, όπως και τώρα στο Φάληρο, τα πράγματα κυλούσαν ομαλά. «Υπήρχε οργάνωση στο Γαλάτσι, ενώ εδώ δεν προλάβαμε να προετοιμαστούμε. Μέχρι την Τετάρτη έμεναν εδώ 700 άτομα και η κατάσταση ήταν ήρεμη. Ξαφνικά ήρθαν 44 λεωφορεία. Αναγκαστήκαμε να διαλύσουμε τις υποδομές που είχαμε για να χωρέσουν οι νέες αφίξεις, όπως στην τραπεζαρία που τρώγαμε τώρα φιλοξενούνται οι οικογένειες, είχαμε ξεχωριστούς χώρους για άνδρες και γυναίκες, που κι αυτοί καταργήθηκαν», υπογραμμίζει ο Πάνος Κουτσιανάς.
Επίσης, στο Γαλάτσι οι ίδιοι οι άνθρωποι διατηρούσαν το χώρο καθαρό με τη συνδρομή των εθελοντών. Κι εδώ κάποιοι βοηθούν, όμως πιο μεμονωμένα. “Στο Φάληρο δεν υπάρχει η συνοχή και η συνεργασία που συναντήσαμε στο Γαλάτσι. Πριν λίγο διαπληκτίστηκαν μεταξύ τους κάποιοι γιατί ο ένας έλεγε σε έναν άλλο πως πετάει τα σκουπίδια του όπου να’ ναι. Υπήρχε και κάποια κλοπή, βγήκαν και μαχαίρια”, λέει ο Παν. Κουτσιανάς.
Αστυνόμευση
Όσον αφορά την αστυνόμευση του χώρου, οι απόψεις διίστανται. Ο Φάνης προτιμάει οι αστυνομικοί να είναι πιο μακριά, κρατώντας διακριτική στάση. Ο Θανάσης, 69 ετών, συνταξιούχος μαθηματικός, εθελοντής που έρχεται από την Πεύκη με τη γυναίκα του στο Φάληρο, πιστεύει πως δε θα ήταν κακό να μπαίνουν πού και πού τρεις – τέσσερις αστυνομικοί μέσα στο χώρο, θυμίζοντας την παρουσία τους, καθότι, θεωρεί, δυνητικά πιο δύσκολη την κατάσταση στο Φάληρο, σε αντίθεση με το Γαλάτσι, τον Ελαιώνα κ.λπ.
Η παραμονή των ΜΑΤ στο πάρκινγκ έξω από το κλειστό του Φαλήρου, ήταν θέμα επιλογής του υπουργείου, αναφέρει ο Πάνος Κουτσιανάς. «Δεν έχει ξαναγίνει πουθενά στον κόσμο τόσοι πολλοί και διαφορετικοί μεταξύ τους άνθρωποι να στεγάζονται στον ίδιο χώρο σε αυτές τις συνθήκες», εξηγεί.
Ενημέρωση
Η ενημέρωση είναι περισσότερο σημαντική και από το φαγητό, σύμφωνα με τον Λουκ, 34 ετών από την Αγγλία, εθελοντή της σουηδικής οργάνωσης Humanitet.nu. «Οι άνθρωποι ρωτούν, αγωνιούν, προσπαθούν να μάθουν τι επιλογές έχουν, για αυτό και η οργάνωσή μας πήρε την πρωτοβουλία και τύπωσε σε αρκετές γλώσσες πληροφορίες για τα γραφεία του ΟΗΕ, του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, τις πρεσβείες, τα νοσοκομεία, τα κοντινά αστυνομικά τμήματα, τα μέσα μαζικής μεταφοράς κ.λπ.», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, καθώς κολλάει στον τοίχο τα πλαστικοποιημένα χαρτόνια. Χαιρετάει κάποια κορίτσια που γνωρίστηκαν στην Ειδομένη. Του εξηγούν πως εγκαταστάθηκαν στον πάνω όροφο του γηπέδου και προσπαθούν να οργανωθούν στα νέα δεδομένα. «Βρίσκομαι από το Σεπτέμβρη στα Βαλκάνια, σε Ελλάδα, Σερβία, Κροατία και θα μείνω σίγουρα μέχρι τον Ιανουάριο», λέει ο Λουκ στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Αντιπροσωπεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες έφθασε στο Φάληρο, αφού πρώτα είχε επισκεφτεί το κέντρο φιλοξενίας στο Ελληνικό. Ενημερώνουν για τη διαδικασία ασύλου, ρωτούν ποιοι θέλουν να κάνουν αίτηση, καταγράφουν τους ευάλωτους πληθυσμούς, τους ασυνόδευτους ανήλικους και ψάχνουν, σε συνεργασία με την Υπηρεσία Ασύλου, να τους εξασφαλίσουν στέγη. Είπαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, πως στο Ελληνικό, 20 άτομα έκαναν αίτηση για άσυλο στην Ελλάδα, κάποιοι δήλωσαν πως θέλουν να γυρίσουν στις πατρίδες τους, ενώ βρήκαν 15 ασυνόδευτα ανήλικα.
Την ίδια ώρα, ο Άκραμ, 25 χρονών, προσπαθεί να μάθει πού θα πάει να αλλάξει τα χαρτιά του γιατί, όπως λέει, όταν έφτασε στη Χίο καταγράφηκε ως Λιβανέζος, ενώ η χώρα προέλευσής του είναι η Λιβύη.
Εν τω μεταξύ, έξω από το κλειστό του Φαλήρου αρχίζει να δημιουργείται ήδη πιάτσα με ταξί. Κάποιοι βγαίνουν, κάνουν τις αγορές τους, ξαναγυρίζουν. Μια κοινότητα ανθρώπων στήνεται από το μηδέν, αλλά ο χρόνος διάρκειάς της είναι αβέβαιος, αφού, σύμφωνα με την υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής, οι εντολές που έχουν για παραμονή των μεταναστών στο Φάληρο είναι ως τις 16 Δεκεμβρίου.
Το μέλλον είναι για όλους αβέβαιο, επισημαίνει ο Φάνης, ας κάνει ο καθένας ό,τι καλύτερο μπορεί. Την ίδια στιγμή, φορτηγό του Ερυθρού Σταυρού ξεφορτώνει κουβέρτες. Ο χειμώνας έχει έρθει.