Χάρτα Διαφορετικότητας. Μία πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση της διαφορετικότητας στον κόσμο των επιχειρήσεων – και όχι μόνο. Στόχος της Χάρτας Διαφορετικότητας είναι να λειτουργήσει ως μέσο δέσμευσης για την εφαρμογή της ισότητας, των ίσων ευκαιριών και της διαφορετικότητας σε κάθε εργασιακό περιβάλλον.
Αυτό θα είναι το περιεχόμενο στο 6th Diversity in Business Conference 2024, που θα διεξαχθεί αύριο 10 Οκτωβρίου στο Ζάππειο. Η αποδοχή της διαφορετικότητας και η σημασία της υγιούς ένταξης όλων σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον αποτελούν πλέον καίρια σημεία της φιλοσοφίας και της στρατηγικής επιχειρήσεων και οργανισμών. Το ενδιαφέρον πια εστιάζεται στους τρόπους με τους οποίους μπορεί μία επιχείρηση/οργανισμός να είναι συμπεριληπτική/ός, έχοντας παράλληλα «ανοιχτά» μάτια και αυτιά στις ανάγκες μιας διαρκώς μεταβαλλόμενης κοινωνίας.
Ο Σταύρος Μηλιώνης, πρόεδρος του ΚΕΑΝ που υλοποιεί για την Ελλάδα τη Χάρτα Διαφορετικότητας, μίλησε στο Newsbeast για τις προσπάθειες και τους αγώνες που έχουν δοθεί τα τελευταία χρόνια.
– Τι εμπόδια ή προκλήσεις εντοπίσατε στην προσπάθεια να έρθει η Χάρτα στην Ελλάδα; Υπήρχαν θεσμικοί, πολιτισμικοί ή οικονομικοί παράγοντες που επηρέασαν αυτή την καθυστέρηση;
Η Χάρτα Διαφορετικότητας έφτασε στην Ελλάδα το 2019, με αρκετή καθυστέρηση σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς ήμασταν η 23η χώρα που την υιοθέτησε. Η καθυστέρηση αυτή οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, θεσμικούς, πολιτισμικούς και οικονομικούς. Ένας σημαντικός παράγοντας ήταν η οικονομική κρίση του 2010, η οποία είχε σοβαρές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία και τις επιχειρήσεις. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι επιχειρήσεις είχαν άλλες προτεραιότητες και δεν είχαν ούτε τον χρόνο ούτε τη διάθεση να ασχοληθούν με θέματα όπως η διαφορετικότητα. Παράλληλα, υπήρχε έλλειψη ευαισθητοποίησης και κατανόησης σχετικά με το πώς η ενσωμάτωση της διαφορετικότητας μπορεί να ενισχύσει τα κέρδη, την ανταγωνιστικότητα και την εταιρική κουλτούρα. Μόνο το 2019, όταν οι συνθήκες στην Ελλάδα ωρίμασαν, έγινε δυνατή η ίδρυση της Χάρτας Διαφορετικότητας στη χώρα, με τις πρώτες μεγάλες επιχειρήσεις να την υπογράφουν. Από τότε, η πρωτοβουλία αυτή αναπτύσσεται γρήγορα, και σήμερα περισσότερες από 300 επιχειρήσεις έχουν ενταχθεί, αναγνωρίζοντας τα οφέλη της ενσωμάτωσης μιας κουλτούρας διαφορετικότητας στην εταιρική τους στρατηγική.
– Φέτος, είναι το 6ο Συνέδριο για τη Διαφορετικότητα στις Ελληνικές Επιχειρήσεις. Τι το ξεχωριστό θα παρακολουθήσουμε;
Το 6ο Συνέδριο για τη Διαφορετικότητα στις Ελληνικές Επιχειρήσεις φέτος εστιάζει ιδιαίτερα στα άτομα με αναπηρία, έναν από τους βασικούς πυλώνες της διαφορετικότητας. Αν και πάντα αποτελούσαν προτεραιότητα για εμάς, φέτος δίνουμε ακόμα μεγαλύτερη έμφαση, ειδικά μετά τους Παραολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι, όπου η Ελλάδα είχε μια δυναμική παρουσία. Στο συνέδριο, θα φιλοξενήσουμε τον πρόεδρο της Παραολυμπιακής Επιτροπής και Παραολυμπιονίκες, οι οποίοι θα μιλήσουν για την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στην καθημερινή ζωή και στις πόλεις μας. Επιπλέον, η Keynote Speaker θα είναι η Helena Banner, μια εξέχουσα προσωπικότητα στον τομέα της πολιτικής επικοινωνίας, με 10 χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Helena θα μας καθοδηγήσει στη συζήτηση για την ισότητα των φύλων στην Ελλάδα και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και για την ενδυνάμωση των γυναικών στον επιχειρηματικό και κοινωνικό χώρο. Το συνέδριο αυτό αναμένεται να προσφέρει πολύτιμες γνώσεις και κατευθύνσεις για το μέλλον της διαφορετικότητας και της ενσωμάτωσης στην ελληνική επιχειρηματικότητα.
– Οι ελληνικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν την εφαρμογή της Χάρτας με την ίδια σοβαρότητα όπως οι πολυεθνικές; Αν όχι, τι πιστεύετε ότι τις αποθαρρύνει ή τι πρέπει να γίνει για να ενισχυθεί η συμμετοχή τους;
Οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν τη Χάρτα Διαφορετικότητας με την ίδια σοβαρότητα όπως και οι πολυεθνικές. Έχουν κατανοήσει ότι η ενσωμάτωση της διαφορετικότητας αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα και εργάζονται συστηματικά για να την ενσωματώσουν στην επιχειρησιακή τους κουλτούρα. Το ενδιαφέρον είναι ότι και οι μικρότερες επιχειρήσεις ακολουθούν το παράδειγμα των μεγαλύτερων, καθώς επιθυμούν να αναπτυχθούν και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές, υιοθετώντας πρακτικές που βλέπουν στις πολυεθνικές. Οι μεγάλες πολυεθνικές έχουν ήδη επενδύσει πολλά χρόνια στη διαχείριση της διαφορετικότητας, δημιουργώντας ολόκληρα τμήματα και διευθύνσεις αφιερωμένες στο πώς μπορεί να ενσωματωθεί η διαφορετικότητα στην καθημερινή τους λειτουργία. Αντίστοιχα, οι ελληνικές εταιρείες ακολουθούν το παράδειγμα αυτό, με πολλές από αυτές να έχουν ήδη κάνει σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή. Παραδείγματα όπως η Pfizer, ο Βασιλόπουλος, η Cosmote, η Eurolife και άλλες μεγάλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες και έχουν προχωρήσει σε ουσιαστικές ενέργειες για την ενσωμάτωση της διαφορετικότητας στον οργανισμό τους.
– Ποια είναι τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει μια επιχείρηση για να υπογράψει και να δεσμευτεί στην εφαρμογή της Χάρτας; Υπάρχουν κάποια κριτήρια ή όροι που πρέπει να πληρούν;
Όταν μια επιχείρηση ενδιαφέρεται, επικοινωνεί μαζί μας και υπογράφει τη Χάρτα Διαφορετικότητας. Η Χάρτα αποτελεί ένα κείμενο αυτοδέσμευσης, που δεν υποχρεώνει κανέναν σε κάτι συγκεκριμένο, αλλά δηλώνει τη βούληση της επιχείρησης να εφαρμόσει πολιτικές ενσωμάτωσης της διαφορετικότητας. Παρά το γεγονός ότι δεν έχει νομική δέσμευση, η Χάρτα έχει μεγάλη σημασία, καθώς αντανακλά τη διάθεση των επιχειρήσεων να αλλάξουν την κουλτούρα και τη νοοτροπία τους προς μια πιο συμπεριληπτική κατεύθυνση. Μετά την υπογραφή της Χάρτας, υπάρχουν πολλές δράσεις που μπορούμε να υλοποιήσουμε σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις. Αυτές οι δράσεις αφορούν την αναπροσαρμογή των διαδικασιών της εταιρείας, ώστε να γίνουν πιο φιλικές και συμπεριληπτικές στις πολιτικές διαφορετικότητας. Για παράδειγμα, μπορεί να αφορά τη διατύπωση μιας αγγελίας για θέση εργασίας, ή πιο στρατηγικά θέματα, όπως η προώθηση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών, η δομή του διοικητικού συμβουλίου και η ποσόστωση των φύλων. Επιπλέον, εξετάζονται ζητήματα όπως οι φυλετικές διακρίσεις και ο σεξουαλικός προσανατολισμός, με πολλές εταιρείες να έχουν ήδη δημιουργήσει εσωτερικά συμβούλια για την προώθηση της συμπερίληψης, ώστε οι εργαζόμενοι να αισθάνονται άνετα και ελεύθερα να εκφράσουν τον σεξουαλικό τους προσανατολισμό.
– Τι κερδίζει μια επιχείρηση με την υπογραφή της Χάρτας Διαφορετικότητας και ποια πρακτικά αποτελέσματα μπορεί να περιμένει από την προώθηση της ισότητας και της διαφορετικότητας; Έχετε παραδείγματα επιτυχημένων εφαρμογών;
Η υιοθέτηση της Χάρτας Διαφορετικότητας φέρνει πολλαπλά οφέλη για τις επιχειρήσεις. Μελέτες από μεγάλους διεθνείς οργανισμούς, όπως η Deloitte και η ΜcKinsey, έχουν δείξει ότι οι εταιρείες που ενσωματώνουν πολιτικές διαφορετικότητας και ισότητας σημειώνουν αύξηση κερδών κατά 20-30%. Αυτό οφείλεται στην αύξηση της παραγωγικότητας των εργαζομένων, στη βελτίωση της οπτικής τους για τα πράγματα, και στη θετική επίδραση που έχουν αυτές οι πρακτικές στην εταιρική εικόνα και τα αποτελέσματά της. Πέρα από τα οικονομικά οφέλη, οι επιχειρήσεις που προωθούν τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη γίνονται πιο θελκτικές τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για την κοινωνία. Οι εργαζόμενοι αισθάνονται πιο άνετα και ζουν καλύτερα στο εργασιακό τους περιβάλλον, γεγονός που βελτιώνει τη δέσμευση και την απόδοσή τους.
– Ποια είναι η γνώμη των Ευρωπαίων σχετικά με την πρόοδο της Ελλάδας στον τομέα της διαφορετικότητας στο εργασιακό περιβάλλον; Υπάρχουν τομείς στους οποίους ξεχωρίζουμε ή στους οποίους πρέπει να βελτιωθούμε;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δημιουργήσει από το 2009 την επίσημη πλατφόρμα των Ευρωπαϊκών Χαρτών για τη Διαφορετικότητα, με στόχο την προώθηση πολιτικών που ενισχύουν τη διαφορετικότητα και την ενσωμάτωση. Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε στη Γαλλία το 2004, εν συνεχεία επεκτάθηκε στη Γερμανία και σε άλλες χώρες. Στον δείκτη που αξιολογεί διάφορες πολιτικές σχετικά με τη διαφορετικότητα, η Ελλάδα βρίσκεται σε μέτρια θέση, έχοντας κάνει σημαντικά βήματα τα τελευταία χρόνια. Η Χάρτα Διαφορετικότητας έχει διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο σε αυτή την πρόοδο. Αν και η χώρα μας προηγείται σε αυτόν τον τομέα σε σύγκριση με τις βαλτικές χώρες και πολλές χώρες των Βαλκανίων, εξακολουθούμε να υστερούμε σε σχέση με πιο ανεπτυγμένες χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Σουηδία και η Ολλανδία. Έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε για να ενισχύσουμε τη θέση μας, αλλά το βαρόμετρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετρά κάθε χρόνο την πρόοδό μας, και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πορεία μας είναι θετική και βελτιώνεται χρόνο με τον χρόνο.
– Ποιοι είναι οι μελλοντικοί στόχοι του ΚΕΑΝ και της Χάρτας Διαφορετικότητας στην Ελλάδα; Ποιες είναι οι προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια;
Σκοπεύουμε τα επόμενα χρόνια να επεκτείνουμε τη Χάρτα Διαφορετικότητας σε περισσότερες επιχειρήσεις. Επιπλέον, πέρα από την υπογραφή της Χάρτας, θα θέλαμε οι επιχειρήσεις να συμμετάσχουν σε εκπαιδευτικά προγράμματα (trainings) σχετικά με τη διαφορετικότητα, ώστε να ενισχύσουν τις εταιρικές τους πολιτικές και να απαλλαγούν σιγά σιγά από στερεότυπα χρόνων. Αυτό θα τους επιτρέψει να παρακολουθούν τις τάσεις και τις δράσεις που προάγουμε και ενημερώνουμε συνεχώς. Ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας είναι ο δημόσιος τομέας, και σκοπεύουμε να επεκτείνουμε τη Χάρτα Διαφορετικότητας και σε δημόσιους οργανισμούς, όπως οι Δήμοι και οι Περιφέρειες, δηλαδή η Τοπική Αυτοδιοίκηση, καθώς και τα Υπουργεία και οι οργανισμοί που ελέγχονται από τον Δημόσιο Τομέα. Αυτή τη στιγμή, ο δημόσιος τομέας αρχίζει σταδιακά να εντάσσεται σε αυτή την πρωτοβουλία, αλλά πιστεύουμε ότι το επόμενο έτος θα υπάρξει πιο συστηματική και μαζική συμμετοχή. Αναμένουμε ότι θα δημιουργηθεί ένα σημαντικό κύμα συμμετοχής που θα προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες εταιρείες και οργανισμούς που έχουν υιοθετήσει τη Χάρτα Διαφορετικότητας.
