Η καθημερινή ζωή χωρίς ηλεκτρισμό φαίνεται αδιανόητη σε όλους μας. Όμως, μας έχει συμβεί και θα μας ξανασυμβεί: διακοπή ρεύματος που θα διαρκέσει από λίγα λεπτά έως πολλές ώρες. Καθώς, όμως, το σπίτι μας είναι ουσιαστικά… εξαρτημένο από την ηλεκτρική ενέργεια, δεν είναι λίγοι οι κίνδυνοι που μπορεί να προκύψουν, ακόμα και για την υγεία μας.
Έτσι, πρέπει να γνωρίζουμε πώς πρέπει να αντιμετωπίσουμε ορισμένα από τα κύρια προβλήματα κατά τη διάρκεια ενός blackout, αλλά και πως θα τα αντιμετωπίσουμε όταν αποκατασταθεί η… ηλεκτρική τάξη.
- Το καλοκαίρι η μεγαλύτερη ενόχληση προέρχεται από την έλλειψη κλιματισμού. Αυτό σημαίνει ότι η θερμοκρασία στο σπίτι μπορεί να αυξηθεί γρήγορα, προκαλώντας ακόμα και θερμοπληξία ή αφυδάτωση σε ευαίσθητα άτομα, παιδιά και κατοικίδια. Αν είναι μέρα, προσπαθήστε να κρατήσετε τον χώρο σας ερμητικά κλειστό (λ.χ. τραβώντας κουρτίνες στα παράθυρα, κλείνοντας τις πόρτες), για να διατηρηθεί η θερμοκρασία χαμηλά για όσο περισσότερο γίνεται. Αν το σπίτι αρχίσει να θυμίζει… σάουνα, ανοίξτε πόρτες και παράθυρα για να σχηματιστεί (έστω και θερμό) ρεύμα. Το βράδυ αυτό μπορεί να αποδειχθεί πιο αποτελεσματικό. Και σε κάθε περίπτωση, φροντίστε όλοι να πίνουν πολύ νερό.
- Τον χειμώνα το πρόβλημα είναι το αντιστρόφως ανάλογο: δεν υπάρχει θέρμανση. Πάλι θα πρέπει να «σφραγίσετε» όσο καλύτερα γίνεται τον χώρο σας, για να μην πέσει γρήγορα η θερμοκρασία. Φυσικά, θα φορέσετε επιπλέον ρούχα ή θα τυλιχτείτε με κουβέρτες. Και σε καμία περίπτωση δεν θα χρησιμοποιήσετε σόμπα ή θερμάστρα που καίει ξύλα: υπάρχει ισχυρός κίνδυνος δηλητηρίασης από μονοξείδιο του άνθρακα.
- Αποφύγετε να ανοίγετε τις πόρτες του ψυγείου και του καταψύκτη χωρίς λόγο (ιδίως το καλοκαίρι). Τα περισσότερα τρόφιμα θα παραμείνουν φρέσκα σε κλειστό ψυγείο μέχρι και 24 ώρες. Αν η διακοπή διαρκέσει αρκετά, μόλις το ρεύμα επανέλθει εξετάστε προσεκτικά το περιεχόμενο του ψυγείου σας για αλλοιωμένα τρόφιμα. Μη διστάσετε να πετάξετε οτιδήποτε ακόμα κι να δεν είστε σίγουροι -ο κίνδυνος δηλητηρίασης ελλοχεύει.
- Εάν κάποιος στην οικογένειά σας χρησιμοποιεί ιατρικό εξοπλισμό που λειτουργεί με ρεύμα, βεβαιωθείτε ότι έχετε ένα εφεδρικό τροφοδοτικό -όπως πακέτα μπαταριών- που μπορεί να κρατήσει σε λειτουργία τον εξοπλισμό για αρκετές ώρες. Έχετε πρόχειρη μια λίστα με ιατρεία ή νοσοκομεία κοντά σας, ώστε να γνωρίζετε πού να μεταφέρετε άτομα που κινδυνεύουν κατά τη διάρκεια τέτοιας έκτακτης ανάγκης.
- Συνήθως, η πρώτη ένδειξη διακοπής ρεύματος είναι τα φώτα που τρεμοπαίζουν και σβήνουν. Αν προλάβετε, κλείστε τους διακόπτες τους. Και φροντίστε να έχετε σε διάφορα δωμάτια του σπιτιού φακούς. Αποφύγετε τη χρήση σπίρτων, κεριών και αναπτήρων, για να μην υπάρξει κίνδυνος πυρκαγιάς κατά λάθος.
- Η μόνη τηλεφωνική επικοινωνία που είναι σίγουρη σε περίπτωση blackout, είναι τα ενσύρματα σταθερά τηλέφωνα -τα ασύρματα χρειάζονται ρεύμα. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι βέβαιο ότι η μπαταρία του κινητού σας θα αντέξει σε μια πολύωρη διακοπή ρεύματος. Μην το χρησιμοποιείτε, λοιπόν, χωρίς σοβαρό λόγο, ενώ καλό είναι να έχετε στο σπίτι power bank, για να μπορείτε να το φορτίσετε.
- Μια ξαφνική διακοπή ρεύματος μπορεί να καταστρέψει τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές (επιτραπέζιους ή φορητούς που είναι στην πρίζα), καθώς θα κλείσουν με «σκληρό» τερματισμό λειτουργίας -τα ανοιχτά αρχεία που θα χάσετε, είναι το λιγότερο. Οι πιθανές (και καλές) άμυνες εδώ είναι ή η αγορά UPS (για να εξασφαλίσετε ότι θα συνεχίσουν να λειτουργούν και θα μπορείτε να τους κλείσετε κανονικά) ή η σύνδεση με πολύπριζο που προστατεύει από αιφνίδιες αλλαγές τάσης.
- Διακοπή ρεύματος σημαίνει «όχι Internet». Προφανώς δεν είναι μεγάλο πρόβλημα αν δεν μπορείτε να συνεχίσετε να βλέπετε την ταινία σας, αλλά είναι τελείως διαφορετικό αν δουλεύετε από το σπίτι ή γράφετε κάποια σημαντική εργασία σας. Για να το αντιμετωπίσετε, μπορείτε είτε να χρησιμοποιήσετε το smartphone σας ως hotspot, στο οποίο μπορείτε να συνδέσετε τον υπολογιστή σας είτε να έχετε ένα UPS για τους υπολογιστές και τα μόντεμ σας.
- Οι τηλεοράσεις, τα στερεοφωνικά και άλλα ηλεκτρονικά (φούρνοι μικροκυμάτων, πλυντήρια κ.ά.) είναι όλα ευαίσθητα στις διακυμάνσεις της τάσης και μπορεί να καταστραφούν με την απότομη επαναφορά του ρεύματος. Για να αποφύγετε ζημιές, αποσυνδέστε τα όλα κατά τη διάρκεια μιας διακοπής ρεύματος και συνδέστε ένα-ένα όταν επανέλθει.
- Τα περισσότερα συστήματα οικιακής ασφάλειας απαιτούν πρόσβαση στο Internet και μια πηγή ενέργειας για να έρθουν σε επαφή με τους σταθμούς παρακολούθησης. Αν και το σύστημά σας θα είναι πιθανώς συνδεδεμένο με μια εφεδρική μπαταρία, το πιθανότερο είναι ότι δεν θα αντέξει μια πολύωρη διακοπή ρεύματος (και θα σας ειδοποιήσει με δυνατούς ήχους όταν η μπαταρία αρχίσει να εξαντλείται). Εάν δεν σας πειράζει να απενεργοποιήσετε προσωρινά τον συναγερμό και θέλετε απλώς να σταματήσει το αδιάκοπο ηχητικό σήμα, το πάτημα του κουμπιού «reset» στον πίνακα ελέγχου, θα σας απαλλάξει από την ενόχληση.