Με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Περιβάλλοντος, αναδείχθηκε για μια ακόμη φορά – τόσο διεθνώς, όσο και στη χώρα μας, η ανάγκη ταχύτερης μετάβασης στο παραγωγικό και καταναλωτικό πρότυπο της λεγόμενης κυκλικής οικονομίας.
Του Κωνσταντίνου Μίχαλου
Πρόκειται για ένα μοντέλο, στο οποίο προϊόντα, διαδικασίες, αλυσίδες αξίας, ακόμα και επιχειρηματικά μοντέλα, σχεδιάζονται εξαρχής με γνώμονα την επαναμεταποίηση και την επανάχρηση.
Πέρα από τα οφέλη που δημιουργεί, σε όρους εξοικονόμησης ενέργειας και πόρων, το πρότυπο της κυκλικής οικονομίας μπορεί να ενισχύσει σημαντικά στην ανάπτυξη και στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, στην ανάπτυξη καινοτομιών, στη δημιουργία θέσεων εργασίας, αλλά και ευκαιριών κοινωνικής ενσωμάτωσης.
Η Ελλάδα έχει σήμερα κάθε λόγο να επενδύσει στην υιοθέτηση του συγκεκριμένου προτύπου, το οποίο θα δημιουργήσει ζήτηση για καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες, να δώσει ώθηση σε νέες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες και επενδύσεις και να αξιοποιήσει καλύτερα το επιστημονικό δυναμικό της χώρας.
Ωστόσο, όπως και σε πολλούς άλλους τομείς, η Ελλάδα παρουσιάζει σήμερα αισθητή καθυστέρηση στην υιοθέτηση μοντέλων κυκλικής οικονομίας.
Οι πρωτοβουλίες σε εθνικό επίπεδο είναι μέχρι τώρα αποσπασματικές και μικρής κλίμακας, σε σχέση με τις απαιτήσεις μιας τέτοιας προσπάθειας, αλλά και με τους στόχους που έχουν τεθεί. Ιδιαίτερα στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων, η υστέρηση είναι σημαντική, με αποτέλεσμα να χάνονται εκατομμύρια ευρώ προστιθέμενης αξίας κάθε χρόνο, από την κοινωνία και την οικονομία.
Είναι θετικό το ότι υπήρξε πρόσφατα κινητοποίηση της Πολιτείας, με σκοπό την κατάρτιση ενός Εθνικού Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης για την Κυκλική Οικονομία. Για να είναι, ωστόσο, ολοκληρωμένο ένα τέτοιο σχέδιο, θα πρέπει να περιλαμβάνει πολιτικές και παρεμβάσεις σε πολλά επίπεδα.
Από την θέσπιση ρυθμιστικών πλαισίων και την ενθάρρυνση επενδύσεων, την υποστήριξη και καθοδήγηση των επιχειρήσεων και την ενημέρωση των καταναλωτών, μέχρι τη δημιουργία ενός αποτελεσματικού μηχανισμού διακυβέρνησης και συντονισμού, μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.
Κυρίως, είναι απαραίτητο να έχει προηγηθεί ουσιαστική διαβούλευση με τους φορείς της αγοράς και της κοινωνίας. Με γόνιμο διάλογο και συνεργασία, μπορεί να διαμορφωθεί μια συγκροτημένη εθνική στρατηγική, η οποία θα αποφέρει οφέλη για το περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη, για την οικονομία και την κοινωνία.
- Ο Κωνσταντίνος Μίχαλος είναι πρόεδρος του ΕΒΕΑ και της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος
