Εδώ και λίγους μήνες η Ελλάδα, όπως και ολόκληρη η Ευρώπη, αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις της μεγάλης αύξησης των διεθνών τιμών ενέργειας, ως αποτέλεσμα της εκτόξευσης των τιμών των ορυκτών καυσίμων και ιδίως του εισαγόμενου φυσικού αερίου. Από την πλευρά της η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης και την ανακούφιση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, με τους αναγκαίους πόρους για την υλοποίησή τους να συγκεντρώνονται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης που έχει συσταθεί στον Διαχειριστή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΔΑΠΕΕΠ) και έχει ανακοινωθεί ότι θα ανέλθουν σε 620 εκατ. ευρώ για την περίοδο Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2021.
«Στην προσπάθεια αυτή η αιολική ενέργεια γίνεται σύμμαχος των πολιτών καθώς οι πόροι αυτοί, στο μεγαλύτερο μέρος τους, προέρχονται από τους πόρους του Ειδικού Λογαριασμού των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΕΛΑΠΕ) και συγκεκριμένα τους πλειστηριασμούς δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η διάθεση αυτών των πόρων για την ανακούφιση των καταναλωτών έγινε εφικτή επειδή η αιολική ενέργεια παραμένει φθηνή» αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ).
Όπως επισημαίνει, αυτή την περίοδο, τα νέα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα παράγουν 3-4 φορές φθηνότερο ηλεκτρισμό σε σχέση με το σημερινό κόστος ηλεκτροπαραγωγής. Αν δεν υπήρχαν τα αιολικά πάρκα, οι συνέπειες της κρίσης θα ήταν πολύ επαχθέστερες για τους καταναλωτές.
Εκτός από πιο φθηνή, η αιολική ενέργεια, όπως και όλες οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, παρουσιάζει ένα ακόμα μεγάλο πλεονέκτημα: Δεν είναι εκτεθειμένη στις διεθνείς διακυμάνσεις των τιμών των ορυκτών καυσίμων και τα γεωπολιτικά παιχνίδια. Το κόστος παραγωγής του ρεύματος από τα αιολικά πάρκα παραμένει σταθερό για όλη τη ζωή τους. Έτσι, η εθνική οικονομία γνωρίζει το κόστος της και δεν εξαρτάται από τις διεθνείς αγορές ή τις διαθέσεις των προμηθευτριών – χωρών ορυκτών καυσίμων.
Κατά την ΕΛΕΤΑΕΝ, τα βασικά συμπεράσματα από την τρέχουσα κρίση είναι:
1. Ότι η κρίση οφείλεται στην εξάρτηση της οικονομίας από τα ορυκτά καύσιμα.
2. Όσο η εξάρτηση αυτή διαιωνίζεται, μπορεί να υπάρξουν και άλλες παρόμοιες κρίσεις.
3. Η μόνιμη, βιώσιμη λύση είναι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διότι παράγουν τον πιο φθηνό ηλεκτρισμό και δεν είναι εκτεθειμένες στις διακυμάνσεις των εισαγόμενων καυσίμων.
4. Η ενεργειακή μετάβαση οφείλει να επιταχυνθεί, προς όφελος των καταναλωτών και του περιβάλλοντος.
Για να αποφευχθούν παρόμοιες κρίσεις στο μέλλον η ενεργειακή μετάβαση πρέπει να επιταχυνθεί και η ΕΛΕΤΑΕΝ καταθέτει σήμερα 4 προτάσεις για το σκοπό αυτό:
1. Ολοκλήρωση των θεσμικών μεταρρυθμίσεων για τη λειτουργία των νέων ανταγωνιστικών αγορών, με τελικά ωφελημένο τον καταναλωτή.
2. Εδώ και πολλά χρόνια η ΕΛΕΤΑΕΝ, όπως και άλλοι φορείς του κλάδου των Α.Π.Ε., υποστηρίζουν την ενσωμάτωση του ΕΤΜΕΑΡ στο κόστος των Προμηθευτών και το ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων ρεύματος. Αν αυτό είχε συμβεί, το όφελος από τις φτηνές Α.Π.Ε. θα περνούσε αυτόματα στους καταναλωτές μέσω του ανταγωνισμού στην λιανική αγορά χωρίς να χρειάζονται κρατικές παρεμβάσεις. Από την άλλη πλευρά, οι ίδιες οι Α.Π.Ε. θα απαλλάσσονταν από τον ρυθμιστικό κίνδυνο των χαμηλών πόρων του ΕΛΑΠΕ, που πλέον δεν θα εξαρτιόνταν από κρατικές αποφάσεις αλλά από την ίδια την αγορά. Στο παρελθόν, οι Α.Π.Ε. έχουν πληρώσει ακριβά αυτό το ρυθμιστικό ρίσκο εξαιτίας των ελλειμμάτων που είχαν δημιουργήσει οι στρεβλώσεις της αγοράς και τα οποία κλήθηκαν, αδίκως, να καλύψουν οι Α.Π.Ε.
3. Ριζική απλοποίηση του αδειοδοτικού πλαισίου των Α.Π.Ε. και των δικτύων. Κάθε προτεινόμενο σχέδιο πρέπει να λαμβάνει οριστική απάντηση, θετική ή αρνητική, σε εύλογο χρόνο, που κατά την ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2 έτη.
4. Ολοκλήρωση των θεσμικών και τεχνικών παρεμβάσεων για τον εξηλεκτρισμό της οικονομίας, την προώθηση της ενεργούς διαχείρισης ζήτησης από τους καταναλωτές, της αποθήκευσης και των θαλάσσιων αιολικών πάρκων μαζί με ένα φιλόδοξο πρόγραμμα διεθνών διασυνδέσεων.
Το οικονομικό όφελος που δημιουργούν τα αιολικά πάρκα απεικονίζεται στο παρακάτω διάγραμμα.
Η μπλε γραμμή ακολουθεί το κόστος ηλεκτροπαραγωγής από φυσικό αέριο και αποτελεί δείκτη της επιβάρυνσης των Ελλήνων καταναλωτών. Η τιμή αυτή έχει εκτοξευθεί το τελευταίο διάστημα.
Αντίστοιχα, η πορτοκαλί γραμμή απεικονίζει το κόστος του ρεύματος που παράγουν τα νέα αιολικά πάρκα που έχουν επιλεγεί στους μειοδοτικούς διαγωνισμούς της ΡΑΕ τα τελευταία 3 έτη. Όπως σημειώθηκε, αυτή την περίοδο, τα νέα αιολικά πάρκα στην Ελλάδα παράγουν 3-4 φορές φθηνότερο ηλεκτρισμό σε σχέση με το σημερινό κόστος ηλεκτροπαραγωγής. Αν δεν υπήρχαν τα αιολικά πάρκα, οι συνέπειες της κρίσης θα ήταν πολύ επαχθέστερες για τους καταναλωτές.
