«Τα σημάδια της οικονομικής κρίσης είναι ορατά παντού στην Αθήνα, από τα κλειστά καταστήματα και τα γεμάτα γκράφιτι δημόσια κτήρια, μέχρι τους ανθρώπους όλων των ηλικιών που ψάχνουν στους σκουπιδοτενεκέδες των πιο εύπορων γειτονιών της πρωτεύουσας».
Αυτή είναι η εισαγωγή των Financial Times σε ειδικό αφιέρωμά τους για την Ελλάδα, το οποίο αποτελείται από πέντε άρθρα σχετικά με την οικονομική κρίση αλλά και τα σημάδια ανάκαμψης στη χώρα μας.
Η εφημερίδα σημειώνει ότι: «Η κρίση οδήγησε επίσης τους απελπισμένους Έλληνες να ψηφίσουν επαναστατικά, αν και οπισθοδρομικά κόμματα, τον ΣΥΡΙΖΑ στην άκρα αριστερά και τη νεοναζιστική Χρυσή Αυγή στη δεξιά. Και τα δυο αυτά κόμματα στηρίζουν μια επιστροφή στις κρατιστικές πολιτικές που πυροδότησαν την οικονομική κατάρρευση και την απειλή εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη».
Κατά την εφημερίδα υπάρχουν σημάδια ότι οι βίαιες μεταρρυθμίσεις που επιβλήθηκαν με αντάλλαγμα το τρέχον δάνειο διάσωσης ύψους 172 δισ. ευρώ από την ΕΕ και τον ΔΝΤ, αρχίζουν επιτέλους να αποδίδουν καρπούς.
Όπως αναφέρουν οι Financial Times έρχονται οι πολυαναμενόμενες διαπραγματεύσεις με την ΕΕ και το ΔΝΤ για την ελάφρυνση του χρέους. Οι διαπραγματεύσεις αυτές περιπλέκονται από τις διαφορές ως προς το αν θα πρέπει να προσφερθεί στην Ελλάδα ένα ακόμα «κούρεμα» χρέους, μετά την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους το 2012, όπως θα προτιμούσε το ΔΝΤ, ή εάν θα πρέπει να υπάρξει συμβιβασμός με την πρόταση της Κομισιόν για μείωση των επιτοκίων και επιμήκυνση των ωριμάνσεων.
«Θα βρισκόμαστε σε ένα δωμάτιο με δυο ελέφαντες και θα πρέπει να περπατάμε στα ακροδάκτυλα μεταξύ τους προκειμένου να εξασφαλίσουμε κάποια συμφωνία», δήλωσε ανώτατος έλληνας αξιωματούχος. «Όμως αυτό που έχει σημασία είναι να μειωθεί το χρέος για την επόμενη γενιά, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο».
Πάντως πηγή ανησυχίας για τον κ. Σαμαρά είναι η εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας τον ερχόμενο Φεβρουάριο. Εάν η βουλή δεν καταφέρει να εκλέξει πρόεδρο με την απαιτούμενη πλειοψηφία των τριών πέμπτων, θα πρέπει να κηρυχθούν γενικές εκλογές, οι οποίες σύμφωνα με τους δημοσκόπους θα οδηγήσουν στο σχηματισμό μιας άλλης κυβέρνησης συνασπισμού.
Η εφημερίδα επισημαίνει ότι παρά την επίμονη εκτέλεση του τρέχοντος προγράμματος από την κυβέρνησή του, ο κ. Σαμαράς θέλει όνα πει στους ψηφοφόρους του ότι το αντιλαϊκό «μνημόνιο» -όπως είναι γνωστό το πρόγραμμα διάσωσης στην Ελλάδα- έχει λήξει.
Κατά τους Financial Times, η Ελλάδα ετοιμάζεται να επιστρέψει φέτος σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης μετά την μακρύτερη και βαθύτερη ύφεση από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Ωστόσο, τονίζει πως: «περισσότερες μεταρρυθμίσεις πρέπει να εφαρμοστούν για να επιτευχθεί ο στόχος της βιώσιμης ανάκαμψης».
«Η Ελλάδα επέστρεψε από τα πρόθυρα του θανάτου»
Μέσα σε λίγες ώρες, μια ημέρα στις αρχές Απριλίου, η Ελλάδα απόλαυσε μια τεράστια αλλαγή υπέρ της στην διεθνή επενδυτική ψυχολογία, σχολιάζουν οι FT σε ένα ακομα άρθρο τους που συμπεριλαμβάνεται στο εκτενέστατο αφιέρωμα στη χώρα μας.
«Στην πρώτη προσφυγή της στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου μετά από αρκετά χρόνια, η χώρα είδε παραγγελίες περίπου 20 δισ. ευρώ να πλημμυρίζουν τις τράπεζες οι οποίες οργάνωσαν την συμφωνία έκδοσης 5ετών ομολόγων ύψους 3 δισ. ευρώ και έτσι η Ελλάδα μπόρεσε να δανειστεί με πολύ χαμηλότερο κόστος απ’ όσο αναμενόταν, καθώς τα ομόλογα αποτιμήθηκαν με yield μόλις 4,95%», υπογραμμίζει η εφημερίδα.
Όπως επισημαίνει ο αρθρογράφος Ralph Atkins, η Ελλάδα επέστρεψε από τα πρόθυρα του θανάτου. «Δεν άντλησε μόνο η κυβέρνηση κεφάλαια από τις αγορές κεφαλαίου. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν αξιοποιήσει την αλλαγή ψυχολογίας για να ενισχύσουν τους ισολογισμούς τους, αντλώντας κεφάλαια πιο φθηνά απ’ όσο θα ήταν εφικτό πριν λίγα χρόνια», αναφέρει.
Σημειώνει, δε πως επιτυχία της έκδοσης ομολόγων του Απριλίου δεν σήμαινε ότι οι επενδυτές πίστεψαν πως η ελληνική κρίση τελείωσε, τονίζοντας ότι πολλοί εκείνοι που εξακολουθούν να φοβούνται τις διαρθρωτικές αδυναμίες ακόμη και σε βασικούς τομείς όπως η είσπραξη φόρων καθώς και τα υψηλά επίπεδα χρέους της χώρας.
Σύμφωνα με τους FT, υπάρχουν δύο παράγοντες που δουλεύουν υπέρ της Ελλάδας: Πρώτον, το παγκόσμιο «κυνήγι για απόδοση». Τα ιστορικά χαμηλά επίσημα επιτόκια έχουν εξωθήσει τους διεθνείς επενδυτές σε αναζήτηση πιο ριψοκίνδυνων ενεργητικών, που δίνουν υψηλότερες αποδόσεις. Για ορισμένους από αυτούς, η Ελλάδα ταιριάζει με τους στόχους τους.
Δεύτερον, έχουν αυξηθεί οι ενδείξεις ότι η τύχη της Ελλάδας έχει αλλάξει. «Φτάσαμε σε σημείο ανάφλεξης,» σχολιάζει ο George Saravelos, στρατηγικός αναλυτής της Deutsche Bank, επισημαίνοντας ότι στα τέλη του περασμένου έτους, τα πράγματα σταμάτησαν να χειροτερεύουν».
«Η Ελλάδα δεν έχει νικήσει ακόμα τις παλιές, κακές της συνήθειες»
Ως ένα μικρό θρίαμβο της ελληνικής κυβέρνησης περιγράφουν οι FT το γεγονός πως η Ελλάδα διαχειρίζεται επιτέλους τις απάτες με τις συντάξεις των πεθαμένων που συνεχίζουν να εισπράττονται. Στο άρθρο του Tony Barber με τίτλο «Η Ελλάδα δεν έχει νικήσει ακόμα τις παλιές, κακές της συνήθειες», περιγράφονται οι ελληνικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση των συντάξεων «μαϊμού» και της φοροδιαφυγής.
Οι απατεώνες είναι μια μικρή μειοψηφία σε σχέση με τον πληθυσμό της χώρας και τα ποσά που έχουν ανακτηθεί – περίπου 40 εκατ. ευρώ – ωχριούν σε σχέση με το δημόσιο χρέος που ανέρχεται στα 320 δισ. ευρώ ή το 175% του ΑΕΠ της χώρας, αναφέρεται χαρακτηριστικά.
«Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι εάν οι προσπάθειες αυτές αποτύχουν λόγω των παρασιτικών και αναξιόπιστων συμπεριφορών προς το κράτος, που είναι ριζωμένες βαθιά στο χρόνο, ήδη από τις πρώτες μέρες της ανεξαρτησίας της χώρας το 1821, τα βάσανα που έχει υποστεί η ελληνική κοινωνία την τελευταία πενταετία θα έχουν πάει στράφι», υπογραμμίζει η βρετανική εφημερίδα.
Σύμφωνα με τους FT, η ελληνική κρίση ήταν πολύ περισσότερα από την εκτίναξη των spreads και τα ελλείμματα προϋπολογισμού. Ο αρθρογράφος υποστηρίζει πως ήταν οι κοινωνικές συμπεριφορές, ο σεβασμός του νόμου και η ανάγκη για μια ορθότερη σχέση μεταξύ πολίτη και κράτους, μακριά από υποψίες και σπέκουλες. «Ήταν για το εάν η Ελλάδα σαν κράτος – και όχι η Ελλάδα ως οικονομία – ήταν σε θέση να μοιράζεται το ίδιο νόμισμα με τη Γερμανία».
Όπως επισημαίνει, η Ελλάδα μπήκε σε περιπέτειες επειδή, πολύ πριν τη δημιουργία του ευρώ το 1999, γενιές ελλήνων πολιτικών αλλά και της κοινής γνώμης προτιμούσαν να αντιλαμβάνονται το κράτος, όχι σαν έναν πειθαρχημένο, αμερόληπτο διανομέα δημοσίων υπηρεσιών που χρηματοδοτούνται μέσω της φορολογίας, αλλά ως πηγή ευκαιριών για «αρπαχτές».
Η απότομη αφύπνιση του 2010, αν και ταρακούνησε το δικομματικό σύστημα που ευθύνεται για τη διοίκηση και την κακοδιοίκηση στη χώρα από το 1974 όταν είχε καταρρεύσει η χούντα, δεν οδήγησε άμεσα σε βελτιώσεις. Εδώ και δυο χρόνια, οι ελληνικές μεταρρυθμίσεις σημειώνουν πρόοδο, αλλά απέχουν πολύ ακόμη…