Χιλιάδες εργαζόμενοι στην Πολωνία εργάζονται στο μαρινάρισμα ή στο κάπνισμα του νορβηγικού σολομού, χάριν της διαφοράς δασμών που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση έναντι της Νορβηγίας, η οποία δεν είναι μέλος της και έχει την παγκόσμια πρωτιά στις εξαγωγές σολομού.

Η Νορβηγία που διαθέτει εκτροφεία σολομού στα φιόρδ της, εξάγει φρέσκο και κατεψυγμένο σολομό στην ΕΕ για το 2016, με ελάχιστο δασμό 2%. Ωστόσο, για τον επεξεργασμένο σολομό, ο δασμός αυξάνεται στο 13% καθιστώντας απαγορευτική την επεξεργασία του ψαριού εντός της χώρας.

Προκειμένου να παρακάμψει την επιβολή του υψηλότερου ποσοστού δασμών, η Νορβηγία επιλέγει να στέλνει μεγάλα φορτία φρέσκου σολομού στην Πολωνία, η οποία είναι μέλος της ΕΕ και αποτελεί τον ουσιαστικό προορισμό επεξεργασίας του νορβηγικού ψαριού, για τις ευρωπαϊκές αγορές. Οι Νορβηγοί εξαγωγείς πληρώνουν για το κάπνισμα των ψαριών στην Πολωνία, όπου το εργασιακό κόστος είναι χαμηλότερο από την πατρίδα τους, ενώ στη συνέχεια, οι σολομοί μπορούν να εξαχθούν σε άλλες χώρες της ΕΕ, μέσω της Πολωνίας, χωρίς την επιβολή δασμών.

Μερικές νορβηγικές εταιρίες, όπως η εταιρία εκτροφής σολομού «Marine Harvest», έχουν αγοράσει καπνιστήρια στην Πολωνία, προκειμένου να έχουν μικρότερο λειτουργικό κόστος και να αυξάνουν άμεσα τα κέρδη τους από τις ευρωπαϊκές εξαγωγές. Σε άλλες περιπτώσεις, τα καπνιστήρια των ψαριών ανήκουν σε Πολωνούς.

Το πλαίσιο επεξεργασίας και εμπορίας του σολομού, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίο η Νορβηγία κατόρθωσε να ρυθμίσει τις σχέσεις της με την ΕΕ. Σε μερικές περιπτώσεις, οι σχέσεις της χώρας με την ΕΕ, περιγράφονται ως «πρότυπο» για τη μελλοντική διαμόρφωση των σχέσεων μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ, στην περίπτωση που το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στις 23 Ιουνίου, είναι αρνητικό για την παραμονή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit).

Ωστόσο, οι σχέσεις μεταξύ της Νορβηγίας και της ΕΕ δεν ήταν πάντοτε ομαλές. Η ΕΕ επέβαλε πρόστιμα στη Νορβηγία για το διαφορετικό επίπεδο τιμών πώλησης του σολομού στη χώρα, σε σύγκριση με τις τιμές πώλησής του στις ευρωπαϊκές αγορές. Η Νορβηγία προσέφυγε για την υπόθεση αυτή στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και η επίτευξη συμβιβασμού οδήγησε στο επίπεδο διαμόρφωσης των δασμών εισαγωγής, που εφαρμόζονται σήμερα.

Η Νορβηγία έχει καθεστώς ελεύθερου εμπορίου με τα 28 κράτη-μέλη της ΕΕ, σε πολλούς τομείς, χωρίς ωστόσο να έχουν συμπεριληφθεί τα ιχθυοτροφεία, αλλά και οι πολιτικές εκτροφής, με δεδομένη τη μεγάλη ζήτηση του καπνιστού σολομού στις ευρωπαϊκές αγορές.

«Μετακινούμε εργαζόμενους και δραστηριότητες εκτός Νορβηγίας στις χώρες-μέλη της ΕΕ», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Τροντ Ντάβιντσεν, αναπληρωτής διευθυντής της Νορβηγικής Ομοσπονδίας Εκτροφής Θαλασσίων Ειδών, η οποία και εκπροσωπεί 500 εταιρίες που ασχολούνται με την ιχθυοκαλλιέργεια.