Δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις για το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας τα επόμενα χρόνια και αυτό διότι μεγάλος αριθμός εργαζομένων μέχρι το 2030 θα βρεθεί εκτός εργασίας και όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται «θα συνταξιοδοτηθεί η γενιά των μπέιμπι μπούμερ (baby boomers)*».
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι το πρόβλημα θα διογκωθεί μετά το 2025 με περίπου 165.000 έως 200.000 άτομα να συνταξιοδοτούνται ετησίως. Η τάση αυτή ξεκίνησε από το 2022 και η εκτίμηση είναι ότι θα διαρκέσει έως το 2030.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το ασφαλιστικό στην Ελλάδα, καθώς και τα μηνιαία στοιχεία του υπουργείου Εργασίας μέσω του πληροφοριακού συστήματος «Άτλας», δείχνουν ότι η τάση που έχει δημιουργηθεί είναι μη αναστρέψιμη.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί και οι αναλυτές του ασφαλιστικού συστήματος, στην Ελλάδα λόγω του εμφυλίου πολέμου, το baby booming άργησε σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ξεκινώντας ουσιαστικά το 1955 και είχε διάρκεια μέχρι το 1967.
Πίεση στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας από το 2025 και μετά
Ως εκ τούτου, η συνταξιοδότηση της γενιάς των baby boomers έχει ήδη ξεκινήσει από το 2022 και αναμένεται να διαρκέσει έως το 2030, με τον μεγαλύτερο όγκο των συνταξιοδοτήσεων να εμφανίζεται από το 2025 και μετά.
Όπως είναι φυσικό το ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδος τα επόμενα χρόνια θα αντιμετωπίσει πίεση, αφού ο αριθμός των συνταξιούχων θα αυξηθεί δυσανάλογα με τον αριθμό των νέων που θα μπουν στην αγορά εργασίας, προκαλώντας αν μη τι άλλο κλυδωνισμούς. Η πίεση αυτή μάλιστα θα αυξηθεί και λόγω της μείωσης του πληθυσμού.
Εξασφαλισμένη η συνταξιοδοτική παροχή
Πάντως από την πλευρά του υπουργείου Εργασίας, αλλά και του υπουργείου Οικονομικών τονίζεται ότι η συνταξιοδοτική παροχή θα πρέπει να θεωρείται εξασφαλισμένη.
Σύμφωνα με το υπουργείο η πλειονότητα των γεννημένων από το 1946 βρίσκεται ήδη στη διαδικασία συνταξιοδότησης, και εντός των επόμενων 3-4 χρόνων αναμένεται η ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας.
Διασαφηνίζεται ότι αν στον όρο «baby boomer» στην Ελλάδα περιλαμβάνει και τους γεννημένους από το 1960 έως το 1965, τότε η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει περισσότερο. Πρόκειται για μια πιο πολυπληθή κατηγορία ασφαλισμένων, και η διαδικασία εξόδου τους ενδέχεται να διαρκέσει περισσότερο χρόνο.
Πάντως από το υπουργείο σημειώνεται ότι αυτή την στιγμή δεν μπορεί να εκτιμηθεί απόλυτα η επίπτωση που θα υπάρξει διότι ένας μεγάλος αριθμός αυτών που θα βγει στην σύνταξη και διαθέτει δεξιότητες θα συμβάλει στο σύστημα, εφόσον επιλέξει να εργαστεί, κάνοντας χρήση του νέου ευνοϊκού συστήματος απασχόλησης των συνταξιούχων. Αν αυτό συμβεί τότε θα επιστρέφει μέσω εισφορών στο σύστημα ένα μέρος των εισοδημάτων τους.
Η συνταξιοδοτική δαπάνη θα πέσει κάτω από το 14% μετά το 2035, που θα έχει συνταξιοδοτηθεί όλη η γενιά των baby boomers
Ωστόσο, η πρόβλεψη είναι ότι ο αριθμός των συνταξιοδοτήσεων θα συνεχίσει να αυξάνεται, και αυτό θα επηρεάσει πλέον επίσης τη συνταξιοδοτική δαπάνη. Ως ποσοστό του ΑΕΠ, εκτιμάται ότι αυτό το ποσοστό θα παραμείνει περίπου στα ίδια επίπεδα μετά το 2035, όταν αναμένεται να έχουν συνταξιοδοτηθεί όλοι οι baby boomers. Ωστόσο, η δαπάνη αναμένεται να μειώνεται σταδιακά κάτω από το 14% του ΑΕΠ, φθάνοντας το 13,6% μέχρι το 2050.
Η μείωση του πληθυσμού, αλλά και τα απόνερα του τελευταίου ασφαλιστικού νόμου του 2015, δημιουργούν συνθήκες αύξησης των συνταξιούχων τα επόμενα χρόνια, κάτι που αναπόφευκτα θα προκαλέσει περαιτέρω πίεση στο σύστημα. Παράλληλα η απουσία κινήτρων για τη διατήρηση των εργαζομένων μετά τη συμπλήρωση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης μπορεί να ενισχύσει τις πρόωρες συντάξεις.
Τέλος, παρά τις προκλήσεις αυτές, οι ειδικοί πιστεύουν ότι το ασφαλιστικό σύστημα είναι βιώσιμο, αλλά οι συντάξεις ενδέχεται να παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα.
*Η γενιά των μπέιμπι μπούμερ ορίζεται συνήθως ως τα άτομα που έχουν γεννηθεί ανάμεσα στο 1946 και το 1964.
Ειδικοί στην Ελλάδα στον όρο baby boomer Περιλαμβάνουν και τους γεννηθέντες 1965 έως και 1967.