Ανάστατοι είναι οι λουόμενοι στη Χαλκιδική όπου σε αρκετές παραλίες της έχει εμφανιστεί πλήθος μεδουσών. Οι επιστήμονες εξηγούν πως πρόκειται για ένα φαινόμενο πολύπλοκο αλλά όχι πρωτόγνωρο το οποίο όμως στη συγκεκριμένη περιοχή είχε να σημειωθεί αρκετά χρόνια και γι΄αυτό άλλωστε όπως τονίζουν έχει πάρει τέτοιες διαστάσεις.
Γράφει η Σταυρούλα Πεταλιού
Μιλώντας στο Newsbeast ο καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας του ΑΠΘ Χαρίτων Σαρλ Χιντήρογλου επισημαίνει ότι στις παραλίες της Χαλκιδικής τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται έντονη συγκέντρωση από μικρές καφέ μέδουσες και από μέδουσες Pelagia Noctiluca που έχουν ένα πορφυρό χρώμα και ονομάζονται και μοβ μέδουσες.
«Δεν είναι ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο αλλά εμφανίζεται με μεγάλες διακυμάνσεις. Για παράδειγμα κάτι παρόμοιο αλλά σε ακόμη μεγαλύτερη ένταση είχαμε δει το 1978 επίσης στη Χαλκιδική όπου ο πληθυσμός των μεδουσών ήταν δέκα άτομα ανά κυβικό» εξηγεί ο Χαρίτων Σαρλ Χιντήρογλου τονίζοντας πως δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι θάλασσες μας είναι καθαρές.
«Οι εν λόγω μέδουσες είναι τοξικές με την έννοια πως περιέχουν νευροτοξίνες και προκαλούν κνησμό ή ακόμη και πληγή στο άτομο που θα τσιμπήσουν. Σε καμία όμως των περιπτώσεων το τσίμπημά τους δεν μπορεί να είναι επικίνδυνο για τη ζωή του ατόμου. Ο πόνος ή η ενόχληση στη χειρότερη των περιπτώσεων θα κρατήσει δύο εβδομάδες» σημειώνει ο καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας του ΑΠΘ.
Πώς επηρεάζει τις μέδουσες η απουσία θηρευτών και τι είναι το «πληθυσμιακό bloom»
«Η μέδουσα Pelagia Noctiluca που ζει περίπου ένα έτος, είναι περίπου 12 με 14 εκατοστά και το τσίμπημα της είναι αρκετά οδυνηρό» επισημαίνει ο καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας του ΑΠΘ στο Newsbeast εξηγώντας πως κάθε είδος έχει έναν κύκλο ζωής που μπορεί όμως να επηρεαστεί από κάποιους παράγοντες.
«Ο πρώτος παράγοντας που επηρεάζει τον κύκλο ζωής του είδους είναι σαφώς οι κλιματικές συνθήκες ενώ ο δεύτερος η στιγμή της αναπαραγωγής. Ειδικά όταν η περίοδος της αναπαραγωγής συμπέσει με την απουσία θηρευτών είναι ακόμη πιο εύκολο να υπάρξει υπερπληθυσμός νεοεισερχόμενων. Αυτό ονομάζεται ”πληθυσμιακό bloom”» αναφέρει εξηγώντας πως η μέδουσα είναι ένα είδος που διασταυρώνεται πολλές φορές τον χρόνο και η αναπαραγωγή της επηρεάζεται από τη θερμοκρασία.
«Ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί η υπερσυγκέντρωση μεδουσών είναι η υπομονή. Όταν φυσήξει δυνατός άνεμος αυτές θα μεταφερθούν στο Αιγαίο» σημειώνει ο Χαρίτων Σαρλ Χιντήρογλου.
Πώς η αύξηση των μεδουσών συνδέεται με τη μεταβολή της θαλάσσιας θερμοκρασίας
«Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται υπεραλίευση μεγάλων ψαριών και βρίσκουμε συνεχώς νεκρές θαλάσσιες χελώνες έτσι μειώνεται ο αριθμός των θηρευτών μεδουσών. Δεν υπάρχει ρυθμιστικός παράγοντας και οδηγούμε σε μεγαλύτερες εμφανίσεις» εξηγεί ο καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας στο τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Δρόσος Κουτσούμπας μιλώντας στο Newsbeast αναφέροντας παράλληλα πως η παρέμβαση του ανθρώπου δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στα είδη που ζουν στις θάλασσες.
«Τα τελευταία 25 χρόνια έχουμε αύξηση της θαλάσσιας θερμοκρασίας κατά 1,5 βαθμό Κελσίου γεγονός που επηρεάζει ακόμη περισσότερο την περαιτέρω αύξηση του πληθυσμού των μεδουσών» επισημαίνει..
«Η υπερσυγκέντρωση μεδουσών είναι ένα φαινόμενο το οποίο ανά διαστήματα εμφανίζεται σε διάφορες περιοχές όχι μόνο στη Χαλκιδική» συμπληρώνει.
Τι πρέπει να κάνουν οι λουόμενοι όταν τους τσιμπήσει μέδουσα
Οι μέδουσες ανήκουν στην ομάδα των κνιδόζωων και το τσίμπημα τους προκαλεί κνησμό, αναφέρει ο καθηγητής Θαλάσσιας Βιολογίας στο τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Δρόσος Κουτσούμπας τονίζοντας πως οι λουόμενοι θα πρέπει να έχουν μαζί τους είτε αμμωνία είτε κάποιο άλλο ειδικό σκεύασμα το οποίο θα βάλουν άμεσα στο σημείο.
«Στις περισσότερες περιπτώσεις το τσίμπημα της μέδουσας δεν αποτελεί πρόβλημα αλλά υπάρχουν και περιπτώσεις ατόμων που είναι αλλεργικά και θα πρέπει να προσέχουν περισσότερο» προσθέτει.
Ειδική εφαρμογή για τον εντοπισμό μεδουσών σε LIVE μορφή
Για τον εντοπισμό των μεδουσών έχει δημιουργηθεί μία εφαρμογή η οποία δείχνει σε LIVE χάρτη που έγιναν ορατές από λουόμενους.
Μέσω του ειδικού χάρτη της Google οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται για το που υπάρχουν μέδουσες.
Όσοι συναντούν μέδουσες μπορούν να τραβήξουν μία φωτογραφία και να την ανεβάζουν στο inaturalist.org με την ημερομηνία που την είδαν και την ακριβή τοποθεσία.
