Σύμφωνα με τον καθηγητή Ρίνους Βόρτελ, του πανεπιστημίου της Ουτρέχτης εδώ και πολλά εκατομμύρια χρόνια η λιθοσφαιρική (τεκτονική) πλάκα της Αφρικής συγκρούεται με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή και βυθίζεται αργά κάτω από την τελευταία. Η γεωλογική αυτή διαδικασία προκαλεί συνεχείς σεισμούς και, σπανιότερα, τσουνάμι στη Μεσόγειο. Όμως, σύμφωνα με τον ολλανδό καθηγητή ίσως ήρθε η ώρα αυτή η διαδικασία να αντιστραφεί και να αρχίσει πλέον η Ευρώπη να γλιστράει κάτω από την Αφρική.
Όπως μετέδωσε το BBC o κ. Βόρτελ παρουσίασε νέες εκτιμήσεις στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών (EGU) στη Βιέννη, με βάση τις οποίες έχει σταματήσει πια η βόρεια άκρη της αφρικανικής τεκτονικής πλάκας να βυθίζεται κάτω από τη νότια άκρη της ευρασιατικής πλάκας, πάνω στην οποία βρίσκεται η Ευρώπη.
Όπως είπε, είναι πιθανό ότι ήδη έχει αρχίσει η αντιστροφή της διαδικασίας. Οι δύο πλάκες θα συνεχίσουν να συγκλίνουν, αλλά «αυτή τη φορά η Ευρώπη θα γλιστράει κάτω από την “μαύρη ήπειρο”».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των γεωλόγων του πανεπιστημίου της Ουτρέχτης, η αργή σύγκλιση των δύο πλακών, με ρυθμό λίγων εκατοστών το χρόνο, εμποδίζεται από τη σύγκρουσή τους στην περιοχή της Τουρκίας, αλλά και από το γεγονός ότι η αφρικανική ήπειρος είναι πιο ελαφριά και δυσκολεύεται να γλιστρήσει άλλο κάτω από την ευρασιατική πλάκα.
Γι’ αυτούς τους λόγους, η αφρικανική πλάκα που ήδη έχει βυθιστεί κάτω από την Ευρώπη, έχει διασπαστεί και σταδιακά βυθίζεται όλο και πιο βαθιά στο μανδύα της Γης, το στρώμα που είναι κάτω από το φλοιό.
Την ίδια στιγμή, τμήματα της ευρασιατικής πλάκας, στα οποία ανήκουν η Κρήτη, οι Βαλεαρίδες νήσοι, η Σικελία και η Σαρδηνία, κινούνται νότια. Τελικά, σύμφωνα με εκτιμήσεις των σχετικών προσομοιώσεων σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, που έκαναν οι ολλανδοί γεωλόγοι, είναι πιθανή ή έναρξη της αντίστροφης διαδικασίας, δηλαδή της βύθισης της Ευρώπης κάτω από την Αφρική.
Ο καθηγητής Βόρτελ πιστεύει ότι οι παρατηρήσεις των σεισμών στην Μεσόγειο ενισχύουν αυτό το σενάριο, καθώς υποστηρίζει ότι τα επίπεδα των σεισμικών ρηγμάτων φαίνεται να κινούνται προς το νότο.
Στο ίδιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Γεωεπιστημών, ο καθηγητής Στέφανο Τίντι, του πανεπιστημίου της Μπολόνια της Ιταλίας, εξέφρασε την ανησυχία του, την οποία συμμερίζονται κι άλλοι επιστήμονες, ότι η Ε.Ε. δε διαθέτει επαρκείς χρηματοδοτήσεις για τη δημιουργία συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για τσουνάμι στη Μεσόγειο (μόνο 8 εκατ. ευρώ την τελευταία πενταετία), όταν την ίδια περίοδο μόνο η Γερμανία προσέφερε περίπου 55 εκατ. ευρώ για κατασκευή ανάλογου συστήματος προειδοποίησης στην Ινδονησία.
