Μετά την περσινή επιτυχία, η παράσταση «Η πόλη ή πώς να κοιμηθείτε ήσυχα» επιστρέφει σε νέα θεατρική στέγη, στο Θέατρο 104. Η πολιτική κωμωδία του Παναγιώτη Γκιζώτη είναι μια πρωτότυπη δραματουργία, σε συνομιλία με το «Υπό Έλεγχο» του γάλλου Φρεντερίκ Σόνταγκ, που παίρνει ως αφορμή τη σύγχρονη πόλη και αναδεικνύει στιγμές του καθημερινού της βίου.
Πολίτες που ανησυχούν, εφησυχάζουν, επιτηρούν, ερωτεύονται αλλά και ακροβατούν στα όρια μεταξύ τρέλας και πλήρους διαύγειας ξεπροβάλλουν από τα στενά της και επιχειρούν να αρθρώσουν μια φωνή μέσα από τους αποπνικτικούς μηχανισμούς της.
– Παίζετε στην παράσταση του Παναγιώτη Γκιζώτη «Η πόλη ή πώς να κοιμηθείτε ήσυχα». Πείτε μας δύο λόγια γι’ αυτή τη δουλειά.
Στην Πόλη, ο κυνισμός έχει επικρατήσει. Όλα είναι υπό παρακολούθηση. Οι ίδιοι οι πολίτες λογοκρίνουν τις σκέψεις και τις πράξεις τους. Μόνη διέξοδος η ακινησία. Αν δεν κινηθείς, επιβιώνεις. Ταυτόχρονα όμως και ημέρα χαράς για την Πόλη! Ημέρα «εθνικής υπερηφάνειας» και πυροτεχνημάτων. Μια μεγάλη μέρα και μια ακόμα μεγαλύτερη νύχτα. Το κείμενο συνομιλεί με το έργο του Φρεντερίκ Σοντάγκ «Υπό Έλεγχο» και αποτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από πρωτότυπη δραματουργία. Χρήση ήχου και εικόνας, συμπληρώνουν τη σπονδυλωτή αφήγηση (σπονδυλωτή όπως η πόλη) και συνθέτουν το ψηφιδωτό μιας μητρόπολης που σας προσκαλεί να «κοιμηθείτε ήσυχα». Διότι «τα πάντα είναι υπό έλεγχο».
– «Το έργο παίρνει ως αφορμή τη σύγχρονη πόλη και αναδεικνύει στιγμές του καθημερινού της βίου», όπως διαβάζουμε στο δελτίο Τύπου. Ποια η δική σας σχέση με την πόλη της Αθήνας που ζείτε και τη Θεσσαλονίκη που είναι η πατρίδα σας;
Είμαι παιδί της πόλης. Γυρίζω την πόλη με το ποδήλατο και με τα πόδια. Ακριβώς όπως έκανα και στη Θεσσαλονίκη. Η πόλη είναι ένα πεδίο συναντήσεων, μπαρ και ανεξερεύνητης ποίησης. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια και οι δύο πόλεις αλλάζουν (ακολουθώντας το ευρωπαϊκό μοντέλο). Μία βόλτα στο κέντρο και αντικρίζεις μαγαζιά που απευθύνονται αποκλειστικά και μόνο σε τουρίστες: boutique hotel, lockers για βαλίτσες, κοινόχρηστα πλυντήρια κι άλλο boutique hotel και ακόμα ένα. Τι είναι καν ένα boutique hotel; Και ταυτόχρονα οι εξώσεις, τα ιλιγγιώδη ενοίκια, οι τιμές στα ράφια… Θέλει επαναμάγευση αυτός ο κόσμος, όχι ξεπούλημα! Η προοπτική για βιώσιμες πόλεις ωστόσο δεν έχει ακόμα χαθεί. Υπάρχουν αξιοθαύμαστες συλλογικές πρωτοβουλίες που αγωνίζονται για ελεύθερες πλατείες, πάρκα, λόφους, για ζωή και όχι επιβίωση, για αληθινές σχέσεις και όχι κυνικές εμπορικές συναλλαγές. Η πόλη δεν είναι μια μακέτα στα χέρια της εκάστοτε εξουσίας και αυτές οι μικρές ρωγμές φωτίζουν το «δικαίωμα στην πόλη». Την ελευθερία δηλαδή να σχηματίζεις την πόλη και να ανασχηματίζεις τον εαυτό σου.
– Είστε ιδρυτικό μέλος της ομάδας «No man’s land rabbits» από το 2019. Βλέπουμε ότι πολλοί νέοι άνθρωποι δημιουργούν ομάδες. Τι σας δίδαξε η δική σας εμπειρία;
Πολλά. Τα περισσότερα. Είναι μια ακόμα ενηλικίωση. Έχει ευθύνες που πρέπει να αναλάβεις και να τρέξεις το τριπλάσιο. Αλλά τίποτα δε συγκρίνεται με μια δουλειά για την οποία μπορείς να πεις: αυτή είναι και είναι όπως τη βλέπεις. Οι ομάδες μπορούν -πιο εύκολα- να δραπετεύσουν από τις παγίδες που στήνονται εκεί έξω.
– Παράλληλα με την υποκριτική, είστε και επαγγελματίας μουσικός. Μάλιστα έχετε συνθέσει τη μουσική της παράστασης. Το γεγονός ότι παίζετε και στη συγκεκριμένη δουλειά, ήταν βοηθητικό για τη δημιουργία;
Είναι αναμφίβολα πολύ βοηθητικό. Η λειτουργία του ήχου στην «Πόλη» έχει περισσότερο χαρακτηριστικά sound design. Έχουμε φτιάξει ηχητικά τοπία που συνομιλούν με τη ζωντανή βιντεοσκόπηση της μακέτας. Αυτός ο συνδυασμός ήχου και βιντεοσκόπησης είναι και η κύρια αισθητική ταυτότητα της παράστασης. Αυτή η μακέτα. Αυτή η πόλη που ζωντανεύει κάθε Παρασκευή Σάββατο και Κυριακή στο Θέατρο 104.
– Φέτος απολαμβάνουμε τη μουσική σας και το «ΜΑ ΓΚΡΑΝΜΑ», μια παράσταση που έχει ήδη ξεχωρίσει. Πείτε μας λίγα λόγια για τον τρόπο που δουλέψατε.
Είναι η δεύτερη δουλειά που κάνουμε με τον Δημήτρη. Η πρώτη ήταν ο «Βέρθερος». Ο Δημήτρης από πολύ νωρίς διαμορφώνει στο μυαλό του την αισθητική της παράστασης: φαντάζεται εικόνες, χώρους, ακόμα και μουσική. Αυτό είναι πολύ βοηθητικό! Από τον «Βέρθερο» είχαμε ήδη βρει έναν κοινό κώδικα, οπότε οι ηχητικοί αυτοσχεδιασμοί στις πρόβες του «Μα Γκράνμα» μας φανέρωσαν και τα ηχητικά υλικά της παράστασης. Συγκινητικά βοηθητικός και ο Λιβιτσάνος Δήμος, ηχολήπτης του Εθνικού, που με πολύ μεράκι και γνώση, συνέβαλε στην ηχητική εγκατάσταση της παράστασης.
– Δημιουργήσατε το ηχητικό ντοκιμαντέρ «Nuisibles», σε συνεργασία με τη νοτιοκορεάτισσα καλλιτέχνιδα Ka-Young Park, που έχει προβληθεί και διακριθεί σε φεστιβάλ και ραδιοφωνικές πλατφόρμες στη Γαλλία, την Ινδία, την Αγγλία, τη Νότια Κορέα και την Ελλάδα. Πώς προέκυψε αυτή τη συνεργασία;
Το 2023 φτιάξαμε παρέα με την Ιωάννα Σίσκου και τον Αλέξανδρο Μιστριώτη ένα ηχητικό έργο με τίτλο «Μια βόλτα στην πόλη». Το έργο απέσπασε το «Βραβείο-υποτροφία ENS Louis Lumière – Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος» στο 25o Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Το βραβείο/υποτροφία απευθυνόταν σε νέους καλλιτέχνες του ήχου που ήθελαν να εξειδικευτούν στη δημιουργία ηχητικού ντοκιμαντέρ. Τον ίδιο χρόνο παρακολούθησα το Sound Documentrary International Program του «Ecole Nationale Supérieure Louis Lumière» στο Παρίσι. Εκεί γνώρισα και την Ka-Young Park, με την οποία δημιουργήσαμε τα «Nuisibles». Το Παρίσι έβραζε. Ένας αστυνομικός μόλις είχε σκοτώσει (ακόμα) έναν νεαρό άραβα, τον 16χρονο Ναέλ. Με την Ka-Young πολύ γρήγορα συνειδητοποίησαμε ότι μιλάμε την ίδια γλώσσα και πέσαμε με τα μούτρα στην έρευνα. «Nuisibles» σημαίνει «παράσιτα» και ήταν μια λέξη που χρησιμοποίησε το συνδικάτο της αστυνομίας αναφερόμενο στους εξεγερμένους των προαστίων. Η παράσταση μας συγγενεύει με κάποιο τρόπο με τα «Nuisibles». Όχι, μόνο επειδή έχουμε χρησιμοποιήσει αρκετό ηχητικό υλικό και ηχογραφήσεις από εκείνο το ταξίδι αλλά και δομικά: μία πόλη σε «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης» που όμως πρέπει να γιορτάσει τη μεγάλη εθνική της εορτή. Θυμάμαι τον στρατό, τους εκατοντάδες χιλιάδες πάνοπλους αστυνομικούς, τα μπλόκα, τα χημικά, τις πορείες και φυσικά τα πυροτεχνήματα στις 14 Ιουλίου την ημέρα της Βαστίλης. Όσοι θεατές έχουν δει την παράσταση μας, όλο αυτό το σκηνικό, κάτι θα τους θυμίζει.
Λίγα λόγια για την υπόθεση:
Μια πόλη με τα όμορφα και καθαρά σοκάκια της, τα ζεστά διαμερίσματα με τους ήσυχους κατοίκους, τις πολυσύχναστες λεωφόρους της. Όλα αυτά, από την ταράτσα μιας πολυκατοικίας, φαντάζουν τόσο απλά και μακρινά. Ήσυχα. Ένας άνθρωπος κρατά στα χέρια μια κάμερα, μέσα από τον φακό της το άλλοτε μακρινό έρχεται κοντά -εδώ, οι καθημερινές δράσεις παίρνουν πλέον άλλη υπόσταση, η ιδιωτικότητα καταλύεται. Τι συμβαίνει σε μια πόλη όταν τα πάντα βλέπονται και ακούγονται;
Σύλληψη, σκηνοθεσία: Παναγιώτης Γκιζώτης
Δραματουργία: Παναγιώτης Γκιζώτης, Μαρίνος Ευτυχίου
Εμφανίζονται στο βίντεο: Μανώλης Μαυροματάκης, Άρης Μπαλής, Γκαλ Ρομπίσα, Φιντέλ Ταλαμπούκας, Αγγελίνα Τερσενίδου, Αγγελική Τόμπρου
Παίζουν: Μαρία Καραγκιοζίδου, Δημήτρης Ροΐδης, Γιώργος Χιώτης
Παραστάσεις: Από 7/2 έως 30 Μαρτίου
Παρασκευή, Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 20:15
Προπώληση: More.com
Θέατρο 104: Ευμολπιδών 41, Αθήνα
